Vrijdag 12 Januari l«77,
Twaaltde Jaargang
1:
JSo. 4.
tomend. V rr\ ^^ïoAjW^mA^Ö^J»8-0 ~lV
S»rwonw .Uv..—9,2012,ff 9, -ü
SI Beix.opZ:- 0,8012.2" 3,28 .7,7 ,0,10 -
"■"WoenMB 9,09 12,80 --i ,,1.9,19
p£ l*Röl*nd..„ 9:58 12,46.AM.
.'S7- 't m w.crr.,
fkjtiinwgen 10,14-, 1,5 - ,,9^9,
/^WpZiV'.-r? "10,19",141,' V r- "Af*
B[e»lin,e„ 10,30 1,22 10,5
- 1031, 1,88 - ,rr 7.47,10,18
md> M-"Vo,49 1,41;',—- 103*
IAmemaid. 1,6 1,58 ,10,41
rlniwi'»' Ij>12 .TTM. i°P
I JUddelb. r g> tl_i7 2,7 6, 8,1810,58
THismg. 8,10 11,25 2,15 5,10 8,2011,
•V8a dèM^Alte5'WóWtiidïc^l^Btopi,. yMlic«'Www,8*29
daiVréikhreW WóWra.opjWno'inWót ni
jfllBBiBB.» eis,7,?9 ,8,80 12,05,,a- .5,40 6,80 8,80
HiOd.ll) *.2, 7,40 9,88 12.53 4,50 6,88 8,40.
aM4el6.T tzJ, 84s
Arnemnid, C;85' 5.49' 8,52
VHwA»ni«idjSW—_a;uyiv iLt.- -CM; "«,4r07'
,Gpe$..7i2 10,, ;ij29 i—; fa* v, gjifiJ
«-exeUpge. 4,16 J,4Q,i-rf9,2ft;^:i w V.iffolwi,
uKivHfer~ 7>!P r f": ',M7 r:,.',' ~r
'Krttoni»geir7,S9 J_ 1,67 6W 1
ii Kriktibend.7,40 :!6,'49H l.
miibUtJL h'&az'-^. '_4!i!T
10,42. 'T^V- 'WS 'I
,62 '4,29 —r/.. ,7,42.4
8,10 11,25 2,15
Deie Courant vftijchijnt, uitgeronderdop Chriatclijke feeitdagen. des' Maandag» en Donder da ff 1 avond*.
Prya der Advertentien lOot. per regel, gro^ta lettari eb tlgiiecten^tóiiii: plaaii*ru.iiit1t«::''',G'Bi
Alle 8tnkken de redactie betreffende, 'jrelievê men minstens; «énfdftj^vóór»ri? uUigavi»',fr#ii.c«{.t.o*te.murd.ff .9»t»jaeri'Fitj^y'ér'AriÖ'. DE JOHGEAJx. tte Öpéó,
Advertentiën vopr dit blad,worden aangenomen vóór Frankrijk,.België,;I)nitschlané^KTigfllandfiP.0Ó8ti Tii;ijk door G.i li..ï>A"DBjE&;Co.,,Sl-bisiRnydnIPantonrg,' Woritmsrtré te Parijs.
of ui&elfetè'n:1 Koor lid. A 8,40 10;5tf V 8,1 4,40 7r 7,58 j.—
wond*, pnja-V'WdftBal '.0.85.Ir. p. post/l.—Afionderliike.Jfominera jet.
••Geboorté-, huwelijk» óu\-iiobdberi'chien .vin 1—5 reveil'90.'cent.
GEMEENTE-BESTUUR.
GR0SDB£1ASTI9
De BURGEMEESTER van GO ES; brengt bjj deze ter
kennis van een ieder, dien het aangaat, dat het kohier
der GRONDBELASTING op de Gebouwde en Onge-
bouwde Eigendommen voor deze gemeente, over het
loopende jaar,, op heden ter invordering is gesteld in
handen van rdén ontvaDgec, dier belastingenbinnen deze
gemeenlq. i a
Goes, den U Januari 1877.
De Burgemeester voornoemd,
M. F. BLAAUBEEN.
POSTERIJEN.
Maildienst Oost-Indiö.
Ulï NiEUWED1EP,
met de Stoomschepen der Maatschappij ^Nederland"
den 12 januari.
Met de Franscho Pakkotbooton
den 12 Januari.
De Pransche pakkotbooton doen Riouw, Banka, en'
Palembang niet aan.
Staat vari ""brieven, geadresseerd aan onbekenden,
over de maanden October, November en December
1876, ten postkantore Goes.
Verzonden geweest naar:
Jï. Amerika.
1. M. de Winter, Grand Rapids
België.
1. Mej. J. Maas, Antwerpen.
2. Mad. den Boer-Wésaels
3. M. Prosman,
4. H. Westdorp, Brussel
5. Wed. Mergno,
6. J, Huitens,
7. C. Rittsaert,
~ov. Frankrijk.
1.4:^ulscbüevo, Aljorville.
2. ;Gv£Plaicher, Barijs.
Engeland.
'1. S. de Graag, Londen.
2. Miss. S. Collens, York.
JZfejjserland.
•;'".l. Verschoor, l^rèhze.
,2. A. I. Moens, s>
DABKBAAB.
In onze vorige beschouwing deelden wjj reeds
mede, J100 do aigemoeno indruk, die het ontwerp
tot wijziging dor onderwijswet op 'ons maakte, waa:
dunkbaar maar niet voldaan. Thans wenschen w[jj
do redenen op te geven: waarom. Men zal ech
ter bjj onze geringe boaohikbare ruimte niet vanN-
ons verlangen, dat wjj hot ontwerp in al zjjn hi-
zoudere bepalingen nagimn. Slechts de hoofdbe
ginselen, die er aan ten grondslag loggon, won-
schon wjj te bespreken.
In do eersto plaats trekt daaronder de aan-
daoht: de geldelgke questie. Ofschoon niets voor
zeker van zooveel zedeljjk gewicht is als good de
gelijk onderwijs, heeft do ondervinding van nu
reeds ,20 jaren maar al to zeer geleerd, hoé do
finantiöelp zjjde er een hoofdfactor van uitmaakt.
Vooral waar or sprake it? van vrjjheid van onderwijs,
vaniyrjjo concurrentie, van oen strijd met geljjko
waponon 0^ goljjk terrein.
Al dadelgk zoggen ,wjj yan hut ontwerp ton do-
zon opziohto: dankbaar maar niet voldaan.
Dankbaar: wjj willen hot niet loochenen, omdat
ook in dit ontwerp, maar nü mot nog duldelgkor,
niet te miskonneü woor'dón, wordt gehandhaafd wat
roods dö bedoeling was dor wet van 1857, maar ;wat
dboil do praetjjk stoods uiiskond werd.: Ook in dit onU
wdrp' wordt' voorgoaohrevon dat voor de kinddronj
van meer. gegoedenèenf schoolgeld- zal geheven wor
den, evenredig: aan de (uitgaven, die het-onderwijs
vereischt. Voor .kinderen van min->'en én vermo
genden zal een minder of geen .schoolgeld 'geheven-
wórden. Alleen in die gemeenten, die uit andere,
bronnen zooveel inkomstenihebhen, datszij ook daaruit
de uitgaven van: het onderwijs kunnen- bestrijden1
zonder het heffen vair-boofdelijken omslagof; op-
conten, behoeft gèqn schoolgeld ook voor de meer;
gegoeden geyorderd fceworden.'En te recht, - men
kan- toch geen gemeende;-verplichten een, belasting'
te heffen—en dit blijlt nu het schoolgeld indien;
die. niet noodig. is.
Dankbaar, want door deze\ bepaling zal niet ^i-
leen aan een der grieven der voorstanders van de
vrije school worden tegemoet gekomen, maar 43ie
bepaling is tevens even billijk als overeenkomstig
de bestaande gemeontewet, ja grondwet.
Billijk, wie zal het durven ontkennen Wan
neer 'men toch nagaat hoe elke tegemoetkoming
van overheidswege in het onderhoud van het huis
gezin waaronder toch zeer zeker behoort deopfc
voeding van en dus het onderwyis aan de kinde
ren:— moet en'niet anders ^an besohouWd wórdèn
dan als' bedeelingdan vragen wjj of het geen on
houdbare toestand is, datzooals tegenwoordig
zelfs de meest gegoeden, door hetgeen de gemeente
in het onderwijs al van hunne kinderen te gemoot
komt, bedeeld worden?'
Bedeeld wórden; het woord klinkt wellicht hard,
maar het is tooh hét eenige juiste.
Wel moot* do. ovojheid er voor waken, dat ou
ders hunne kinderen zonder onderwys moeten la-
ton, omdat zjj het gevorderde schoolgeld niet kun
nen betalenmaar verder mag de tegemoet
koming der overheid ook niet gaan.
Do bij dit ontwerp herhaalde bepaling^ dat voor
kinderen wier ouders Bohoolgeld kunnen betalen, ook
oen aab de kosten evenredig schoolgeld geheven zal
Vvorden, is echter niet alleen billjjk maar, ook in
overeenstemming met do gemeente-wet, die in art.
238 voorschrijft, dat van ieder die gebruikmaakt
van eene gemeentoin8tolling, daarvoor eono tegemoet
koming gevorderd Avordt, en bjj de boraadslagin-
^gen over dat artikel werd er bepaald op gewezen,
rdat deze ook van toepassing zou zijn op de scholen.
Die bepaling is ook övereenkomstig de grondwet.
Deze waarborgt vrijheid van onderwjjs, en na vra
gen wij in gotnoode hoe er vrijheid denkbaar is
zonder 'jelijkheid voor beide riohtingon op het ge
bied van onderwijs Even als bij.handel en nijver
heid sluit bevoorrechting of monopolie u\\q vrijheid uit.
Men moot tussohén vrghoid en monopolie -kiegen}'
Maar naast elkander zgn ijj onbestafinbaar. Daarom,
is het eene bittere ironie, wanneer men bjj do" te
genwoordige bevoorreohting der' Staatssohool nog
durft spreken van vrghoid van ^pnderwgB 1
Aan deze toestand wordt dó'or de voorgestelde
bepaling tegemoet gekomen. Wordt zjj eórljjk ge
handhaafd, dan zal daardoér althans éen der grie-
ven vatt'de Voorétanders van bét vrjje onderwijs
worden opgeheven. Dan zal althans in dit opzioht
de Staatsgohool voor de kinderen der meer gegoeden,
niet door de wonderkraoht van het geld knnatraatig
worden in de hoogto gestoken, de vrjjo school
daardöor onderdrukt worden.
Daarvoor zjjn wjj— ,wy herhalen hot dankbaar,^
maar wjj horhalen,ovonzoor...„, niet, voldiwvn. Waar-'
onuniot, hopen'wjj in oonu volgende beschouwing
mode te dooien.
w w /tó 8' urèn ''h'h'rèv' werkzadmhedèii
hervat;r
MededeeHng werd 'gedaan van'de ïngekóihen
Btnkkèn/ 'tvaMha de openbare zitting' wérd öpge-
heven;/-;-' -/ip.'-' V-:
De brievenmalen na&r N^èrlandsch-Indi^ dooif^
mi'ddfelVan. de stoomschepen der' Maatschapgg We-,
derland, Worden in het vervolg óm dé drié- in'plaafe 't
^,van:'ói!h de 'Vier^weken op| de navolgende tgdstip-
pen uit\ Nedeicland verzonden
d,, Van hof Nienwediep 'Zaterddg dén 13dén' Ja-
ntfari e'u'vèrvolgens des Zaterdags' 'om de ;drie
BINNENLAND,
Gors, 11 Januari 1877.
Do Ëorsté Kamér der Staton-Géneraal liooft
b. langé den'weg .van Napels: Van Amsterdam'
Maandag den 22stén 'Januari en vervolgens^'des-
Msmhdags om/'de drie 'Vreken per eerste -Rghsjpóoir'
'b morgens 7; tiur. V! ','.1
Té'n^ aanzien dér Vériiehdingepnit 'Nédeflandsch
Indië :naar Nederlandwofdt; te heginü'en niet den
24stqn Maart of dEwromtrön't, mét. - den - driév^ek'e-1
lgksbhen dienst aangev'ihjjjeö./
->:,DVluxtenant-ganaraaJ[ yan Bengjilen heeft een
i-appprtpubliek. ;gei$aalriM
kelgfeö'vVjerwoeBtiijtfeA.'d^ .eSh .étor^oirdoh 81
Oct. van het vonge. jaar in de distrioten, Backer-
gunge en Noacolly aangericht'.
Aan het officiöele rapport van den gouverneur,
die persoonlijk de plaats van bet onheil bezocht
beeft, is bet navolgende ontleend. Het zjjn inaonr
derheid de dicht bevolkte eilandén aan den _mpnd
van de Megna-rivier en dé oeverbewoners, die zoo
vreoselijk zjjn' geteisterd. Het juiste getal dér óm- V
gekomonen wordt wellicht nimmer bekend, maar af-
gaande op vrij zekere gegéveps, komt de gouve
rneur tot de 8lotBom, dat op eene'oppervlakte yan
'nagenoeg 8000 vierkante mjjlen i(Engw) t. eeriBkla'pB
1.062.000 persóhén aan levensgevaar'wérden bloot
gesteld cn dat'daarvan 215.000 möetèü zgn Omge
komen. In dommige dorpen vorloob 30 pet. dér
bevolking het leven, in andere 5t>, in andere zolfe
70 pet. In den nacht van den 31 Oot.' heerschte
eencykloon in de golf van Bengalen. Maar het
was niet de wind, die hét werk der ^verwoesting
tot stand braoht, maar eo'n stormgolf, tien tót twin
tig voét hoog,, eh hooger soms, waar hg geen be
letselen'Op zgn weg vond. Des avondB was het be
ginnen té waaien en was het zeer beet, njaar de
bevolking dacht aan geen gevaar en legde zich
ter ruste. Dooh vöor olven werd de wind koel
en omstreeks middernacht'klonk dé gillende kreet:
»het water komt 1 het water kómty»"
Eon 'gróoto golf brak over het land, een andere
golt volgde, eqn, derde kwam en allo drie Btorttén
snel landwaarts. De,luoht en de wind waren toen
kil koud geworden. Pe bevolking werd door het
water overvallen, eer zjj t'gd had bp de daken te
klimmen. Hot water sleurde hén medé Boet al hun
,hui8raad en voo. Maar gelukkig zjjn de meeste
^woningen door palmböomoü, bamboe's en een^zejeef
Boprt' vittij doofnbosaoben, madftn gedoaiiid, óa^ringd.
iHot Water sleurde hen mede naar de-j toppen, eh
de takken vandie hoornen. Wie zich 'daaraan kon
'vastgrgpon, was gered, maar wié verdor yyerdu
meegosleuyd, wasreddeloós 'verlóren.Aan de'om
standigheid, dat' nagenoeg alle woningen dooi boó-
men waren omringd, Ik'hot toe tó eohrgvon, dat
het roods 200 Óhtzottencl grootè vérlléB van meh-
'sohonlevbns nlöt nóg grooter geworden iè. Uren^
ver- Rloépte do Btröom aé votdtopkénoa mode. En
;op menige plaats .duidt een vefpoétottde'sthnk bah,'
)hoo groot1 het aantal is' van ,heni dié onbegraven
-liggen of op niet voldoende wijé tof aaMo 'koildeA1
worden besteld. Ondor deMohaniodaaiiBOho hé-1
volking is do Jg^eüverbranding .ï^iet jn zvyang.
'Zooliodon yihdon 80md 4nölón véif'm 'zoö dé Igkep i
-v/* A'
- - v v',;