NIEUWE GOESSCHE COURANT.
Nieuwsblad voor ïbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
3.
Dinsdag 9 Januari l *77.
Twaalfde Jaargang
Kosend.
I Wouw
i Berg. op Z.
1 Woen*dr
l*imian«L...
1 Krabbend.
IRjttiningea
/•VUke
\Bierelinge..
9.10 11.55 8.9
9.20 12,6
9,80 12,20 3,28
9,39 12,80
9.53 12.46
9,59 12,53
6,50
7.7
a
1'ïH.Arend»
I Arncmnid.
Middel b. *g
Vlissing.
,10
10,14
10,19
10,30
iO,4l
10,49
11.6
11,12
11,17
11,25
1,5
1,11
1,22
1,33
1,41
1,58
2,4
2,7
2.15 -
,50
9,
9,10
9,19
9,33
9,89
9,49
9,54
10,5
7,47 10,16
10,24
10,41
8,8 10 47
5, 8,1210,52
5,10 8,20 11,
Vli88ing. v 6,15 7,80
aliuuciu. 6 g7
Arnemtiid.- 6,85
'*H. Arend» 6,51
(jioes....7,2
JBiczelingc, >7,15
•Vlpke7.28
KruinÏHgen 7,29
Krabbend.. 7,40
•Rilland..-; 7.47
W.tnsdr.. 8#
Berg. "\>'L 8,17
•Aan deze halten wordt alléén gestopt; wanneer Wouw8,29
daar reizigers worden -opgenomen of uitgelaten. BoOKifld.A 8,40
Deze Courant vm icfcijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, den ilaattdags ea Donderdags avond's. Prijs kwcrioal 0 85. fr. p. post/"!,—Afzonderlijke Nommer» 4 et.
Prijs der Advertentien 10 ct per regel, groote letters en vignetten naar plantsmimt-e.. Gebimrts-. bnweli doodbvi'chten van 15 regels 50 eent."
Alle Stuiken de redactie betreffende, jrelieve men minstens één dï»t» vóór de nttirare franc» toe tevend* --n den l rijrever A.c.de JOFGE sïz. te Goes.
Ad ver ten tien voor dit Blad worden aangenomen voor Frankrijk, Beltriê, Puitschlandi Engeland en Oostenrijk door G. L.J)AÜ1!E Co., 31 bis Rne du Faubourg, Montmartre te
7,80
9,30 f2,45
4.40
5,80
8,80
-O
7,40
9,88 12,63
4,50 5,88
8,40
S
9,39 12,57
5,42
8,45
1 ««3
1,4
5,49
8,52
i"
1,19
6.4
9,7
1
10, 1,29
6,15
9.15
*3
1,40
6,27
-
B
1,47
6,34
1,57
6,39
-
i
2,7
2.13
6,49
6,55
-
Is
2,27
7,14
I
I g
10,42 2,40 4,17
7,28
1 3
2,52 4,29
7,42
S
10,57 8,1 4,40
7,58
Parijs.
GEMEENTE-BESTUUR.
HOOFDELIJKE OHaLAG.
BURGEMEESTER cd WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de Eaad in zyne
vergadering van heden avond heett vastgesteld het 2e
SuppletoirKohier van den Hoofdeljjken Omslag voor
dit jaar, en dat dit Kohier andermaal ter inzage - zal
liggen ter secretarie der gemeente van den 6 tot en met
den 13 .Januari aanstaande, op eiken werkdag, van des
voormiddags 9 tot de6 namiddags" 2 uren, kunnende
door belanghebbenden gedurende die.» tijd tegen hunnen
aanslag by Gedeputeerde Staten bezwaren (op ongeze
geld papier) worden ingediend.
GoeB, den 5 Jauujyi.-J877.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P- BLAAUBEEN.
De Secretaris
hartman.
IJK EN HERIJK DER HATEN EN GEWICHTEN.
BURGEMEESTER cd WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare keunis, dqj de jaarletter. zoowel
by den IJK als by den HERIJK, gedurende het jaar 1877
te bezigen, zal zijn de letter K. in den gewonen druk
vorm-schuins gesteld bij den ijk der Weegwerktui
gen, voor gewoon gebruik, de Koninklijke kroon-, voor
fijnere wegingen een vijfstralige steren tevens, dat het
merk van het kantoor waar de eerste stempeling heeft
plaats gevonclqn 'voor Middelburg, waaronder de ge
meente JJoes ressorteert, blyft bepaalt op het cyfer 12.
Goes, den 6 Januari 1877.
De Burgemeester voornoemd,
M. P- BLAAUBEEN.
De secretaris,
HARTMAN.
HET ONTWERP TOT WIJZIGING DER WET
OP HET LAGER ONDERWIJS.
Het ontwerp waar zoo lang reeds door velen
met spanning naar is verlangddat de tweedrachts
fakkel moest uitblusselien die jaren lang met
toenemende schelheid flikkerde in het land, dat
aan-de eendracht zijner voorzaten zijn aanzijn
en bicei te danken heeft; dat zulk een groote
invloed moest uitoefenen op de toekomst van
het ons allen dierbaar vaderland, dat ontwerp
is eindelijk daar.
Zijn de verwachtingen van allen vervuld?
ziet ieder daarbij den weg ingeslagen dien hij
naar zijpe overtuiging de beste -keurt? Wie
heeft zich ooit zulke illasien gemaakt. Uit
den aard. der zaak moest dit ontwerp, dat bij
aan te brengen verbeteringen in het onderwijs
zelf, tevens dienen moest om tegenover elkan
der staande meeningen zoo mogelijk nader tot
elkander te brengen, zooveel doenlijk aan elk
der richtingen te gemoet komen, en daarom
bepalingen bevatten, die lichtelijk, waar zij de
eene richting genoegen doen, de andere richting
onaangenaam zijn. Waar de ministers van
beide scherp geteekend tegen elkander over
staande richtingen gedreven werd tot herziening,
elk natuurlijk in hun geest, daar kon de voor
gedragen wijziging niet kenmerkend in den geest
van de eene richting zijn, zonder de andere
tegen zich in te nemen, üe hoofdstrekking
van het.ontwerp moest uit den aard der zaak
conciliant zijn; zooveel mogelijk aan beide rich
tingen geven, wat door ieder hunner voor zich
gevraagd wordt.
Wellicht zal men beweren, zulk een conci-
liahte strekking ig in theorie hèel mooi, maar
hoe is zij practisch uit te voeren? Waar moet
men de juiste, grens vinden tot hoever men
aan elk dier richtingen moet toegeven, zonder
door dit toegeven de tegenovergestelde richting
te krenken? Het antwoord op deze vraag is een
voudig; ja de woorden vande vraag geven
reeds een heenwijzing naar het antwoord. De
grens voor het toegeven aan het verlangen van
elk der richtingen ligt daar, waar men door nog
verder in dat toegeven te gaan, de rechten eu
de vrijheid van de andere richting zou krenken.
Onze lezers zien, dat welke naam men ook
moge geven aan onze bekende richting op het
gebied van onderwijs, wij voor alles .uitgaan
van het standpunt ook door onze Grondwet
aangegeven-— dat er in ons vaderland twee
hoofdrichtingen zijn op dat gebied, waaraan de
eene tot welke wij behooren wil dat de
godsdienstige -ontwikkeling gepaard ga met,
de andere dat deze gescheiden blijve van het
aanleeren van algemeene kundigheden. Dit en
dit alleen is het punt van geschil.
Waar wij nu van-dit standpunt uitgaan, daar
z^I men voorzeker niet anders van ons kannen
verwachten daa dat men met al de kracht die
in ons is, maar ook zoolang ons die kracht
gegeven is, strijden voor de rechten van. onze
richting en bestrijden wat die rechten zou kun
nen kreuken. .^Alaar bij den kamp dien wij wa
gen voor' onze rechten, daar eerbiedigen wij
evenzeer de rechten der tegenovergestelde rich
ting. Te veel en te lang reeds ging onze rich
ting gedrukt onder de lasten ons opgelegd door
de voorrechten, door het monopolie van onze
tegenpartij verzekerd, te veel en te lang onder
vonden wij vvat zulke lasten te beteekenen heb
ben, dan dat wij zelfs zouden wenschen nu de
rollen otn te keeren.
Neen, geen voorrechten verlangen wij aan ons
'toegekend boven de tegenovergestelde richting,
.Geen bizoudere rechten voor ons, maar' voor
beide gelijke rechtende mogelijkheid om den
strijd der eerlijke concurrentie me.t gelijke wa
penen, op gelijk terrein te strijden. Geen voor
rechten, slechts vrijheid en gelijkheid verlangen
wijeen vrijheid, zooals ook ons door de Grond
wet gewaarborgd, wordt, doch die. onbestaan
baar is, zonder gelijkheid, zonder ééne igaat
waarmede beide richtingen gemeten wordeh.-
Of die vrijheid, die gelijkheid steeds geëer
biedigd is in het ontwerp? Wij kunnen niet
Ontveinzen, hierin (en deele te-zijn teleurgesteld.
Wij erkennen de groote moeielijkheid waarin
de minister verkeerde om door een juisten mid
denweg te kiezen beide richtingen tot elkander
te brengen; wij erkennen te beseffen, dat voor
een mogelijkheid een wet door de tegenwoor
dige kamer te zieu aannemen het onmogelijk
was, in alles geheel onze wenschen en deze
alleen te bevredigen; wij erkennen dat in het
ontwerp een coneiliante strekking niet te mis
kennen valt, .en toch bij dit alles, moeten wij
zeggen: dankbaar, maar niet voldaan.
Dankbaar; omdat wanneer dit ontwerp wordt
aangenomen, wij daardoor' voor erger bewaard^.
wordeD, zooals bet beruchte voorstel Moens;
omdat zelfs aan eenige onzer grieven wordt te
gemoet gekomen, het ware onbillijk en ondenk
baar tevens, -dit niet te willen erkennen. Maar
niet voldaan, omdat aan onze richting nog geen.
gelijkheid wordt toegekendomdat wij nog steeds
te veel worden Achter: gesteld bg de Andere
richting èn onze rechten niet genoeg erkend.
Maar niet vöj"4«an bovendien, omdat wij vree*
zen dat detegemoetkoming aan onze bezwaren..,
niet genoeg tosorden gewaarborgd, dan dat de
strekking der wet wellicht niet miskend en
vervangen wordt, .zooals met fjie der wet van
1857 het geval was. Waarom dit alles, hopéa
wij later aan te toonen.
BINNENLAND.
Goes, "8 Januari 1877,
Bij de Ajrondissemenfcs-rechtbank alhier, is tot
deurwaarder benoemd, ter standplaats Cortgene, de
heer J. F. Gelner, aldaar.
Wij ontvingen van dr. Vitus Bruinsmaleeraar
in de natuurwetenschappen bij- hot-middelb. onder
wijs te Leeuwarden, "een opstel ter plaatsing ter
bestrijding.van den handel in.pheimmiddelen en wel
voornamelijk geriebt tegen de^natuurgeneesmiddelen.
van dr. Airy." Hij noemt die een kwakzalverij
op groote schaal." Deze middelen, die door Rich
ters boekhandel te Nijmegen worden geëxploiteerd
en ook in ons blad worden aangekondigd, worden
door ZEd. ten hoogst9 afgekeurd, ja, hij noemt de ge-
heéle zaak niets anders dan zwendelarij.Het ar
tikel is togroot om in ons blad wat reeds over
weinig plaats te beschikken heeft— op te nemen,
daar hut zeker minstens 3 kolommen druks zon,be
slaan. Wie er belang in stelt, kan er aan ons
bureau inzage van nemen. De heer Bruinsma be
richt, dat hij de zaak uitvoeriger behandelt in een
wetenschappelijk weekblad voor Pbarmacie.
Gedurende het jaar 1877, zal aan ieder aan
geworven militair, die zich als vrijwilliger bij de
landmacht verbindt, uit' het Werffonds f 75 hand
geld worden ''verstrekt. .Bij re^ngagemént beneden
het 40ste levensjaar, wordt aan ieder soldaat f 60,
aan ieder korporaal f 90, aan ieder onderofficier f120
uitgekeerd. Voor den sergeant- of korporaal-mili
cien,, die vrijwillig .dienst neemt, worden dezelfde
sommen te goed gedaan, die bij reëngagement van
onderofficier en korporaal zijn vastgesteld. .Voor ieder
loteling, die onder de wapenen .wil blijven, zonder
zich als vrijwilliger te verbinden, wordt voor elke 6
maanden werkelijken dienst eene som toegekend,., ge-
etfenredigd aan het maximum der. premiën,'die bij
reëngagement worden toegekend. Aan den adspirant-
korporaal, die bij de inf. of -art. vrijwillig voor 6
jaren dienst neemt,_wordt f85 premie, aan den ad-
spirant-onderofficier f 115 premie toegekend. -Het
ontvangen van premiën is geen beletsel, om tot
onderofficier te worden bevorderd.
De pokziekte, die, zoo als het Zeeuwsch Dag
blad mededeelt, te Veere in -vrij hevige mate heersch-
te, heeft Vrijdag, weder twee offérs geëischt.
Naar men verneemt, zal de heer Brievepro
cureur te Middelburg, eerstdaags zgn ontslag als
zoodanig nemen en zich metterwoon te Amster
dam vestigen.
-Te Eindhoven zijn nog steeds Belgische centen
in omloop. De brouwers hebben zich, onderling,
op eene boete van f200 verbonden, ze niet meer
aan te nemen. Andere ingezetenen beramen bok
maat regel e,n.
Volgens de Zutph. Crt. zijn retourkaarten voor
korten afstand op de staatsspoorwegen vbortaan gel
dig voor twee dagen.