Nieuwsblad voor TMen, §uid- en Noord-Beveland.
JSo. 36.
Dinsdag_9 Mei 1876.
8.20 -
Eosend. V
j Wouw
[Berg. op Z.
IWoensdr...
♦Rilland,...
Krabbend.9.59 12,58
/Kjuiningén 10,9 1,10
y*Vlake
jBiexelinge..
JOoea..
I'iH.Arenda 10,44 1,41
I Arnemnid. 11,1 2,8
HIddell,.,*,- *r
Vlissiog. 8,10 11.20
9.10 12,
9,20 12,1
9,39 12,85
9,53 12.51
10,14 1,16
10,25 1,27
i0,86 1,88
5,45 8,80
6,66
i
6,9 8,47
6,19
6,84
6,41
6 58 -
-r 6^59
7,10
7,20 9,27
9,40
7,88-
9,49
- 7,48
10,4
7,49 9.4810,10
Hissing. 6,
Siddelb.; 'f
Arnemnid. 6,21
'sH. Arecis 6,87
Goes........ 6,50
Biezelinge. 7,4
•Vlake7,18
Kminiagen 7,19
Krabbend,. 7,81
♦Rilland i.. 7.89
7,66
ix'
10, 12,50
5,45
8,80
10,8 12.58
6,68
8,40
10,10 1,2
5,57
8,45
1,9
.6,4'
8,52
1,24
6,19
9.7
10,82 1.34
6,27
9,16
1,45
6,40
1,58
6,47
1,57
6,62
7
2', 13
7',8
7,23
11,18 2.40
4,7 7,80
2,52
4,19 7,50
2|lS 7,51 9,5210,15 Aan deze halten wordt.alléén ge»tppt, wanneer Wouw8,2)
2,208, 10, 10,25 daar'réiriaer» wórden 'opgenomen of uitgelaten. RoOScnd.A 8,40 11,30 8,1 4,80 8, 7 p-
Deze Conrant ve»wbynt, nitgezonderd op Christelijke feestdagen,dei Maandag*** Donderdag* avond*.— Prye kwartaal I 0,86.fr.p. post/1,-—AfzonderlijkeNommer» 6 et.
Prijs der Advertentien 10ét. per regel, groote letters en vigpétten' naar plaatsruimte. Geboorte-, hnwelijksr én doodberichten ran 15 regels 50-eent.
AUe Stnkken de redactie betreffende. relieve men minstens één dag vóór de nitgare franco toe tez'-nde» *nn denDitgever A.C.dB JOHOB Mz. te Goes,
Advertentien voor dit B]ad worden aangenomen voor Frankrijk, Belgie, "OnltscMand. F.ngelanden Oostenrijk door G- L. DAÜBE Co., 31 his.Rne dn Fanbonrg, Montmartre te Parijs-
Bjj dit No. behoort een
tende advertentien en
Byvoegsel, bevat-
bericbten.
POSTERIJEN
4.
5.
7.
1.
Ötaat van brieven, geadresseerden onbekendenj
gedurende de le helft van de maand April, ten
postkantore Goes:
1. Wed. Q. C. Peman Kakebeeke, te Amsterdam.
2. A. C. de Graaf, te
Johannes Bakkerte Beest.
Stein, te Cappelle.
Arnout Demersch, te Doetinchem.
Mej.F. du Mez, te 'sHeer Oostkerke.
Isaflc Lutijn, te Wiasenkerke.
BRIEFKAARTEN.
P.Wessels, te Amsterdam.
2f.li. Fransente Middelburg.
MAILDIENST
per Stoomvaart-Maatschappij «Nederland».
De sluiting der mail naar Padang-Batavia, te
verzenden per stoomschip Koning der Nederlanden»^
feschiedt voor drukwerken dén 12 Méï en 'vóór
rieven den l^.Mei.
Laatste Buslichting
voor drukwerkenden 12 Mei te 6.25 smorgenB; voor
brieven den 12. Mei 5.45 's avonds.
HOG EEN BEZWAAR.
In ons voorlaatste nummer gaven wijin groote
trekken weder de strekking van het voorstel-
Moens, tot wijziging der schoolwet. Natuurlijk
dat wij zulk ingrjjpend onderwerp daarbij niet
in eens volledig konden beschouwen. Daarom
wenschen wij ook thans.nogop een der vele, nog
niet door ons genóemde, bezwaren te wijzen.
Zooals wij reeds opmerkten wilde dé heer
Moem; niettegenstaande het toch reeds bestaand
gebrek aan onderwijzerspersoneel, het benoodigd
aantal aanzienlijk uitbreiden. Niet alleen door
te bepalen dat bet aantal leerlingen in elke klasse
veel kleiner moet zijn, maar bovendien door té
verbieden dat kweekelingen als werkkracht in de
school gebezigdworden. Afschaffing van de
kweekelingen. Reeds dikwijls werd dit ge-
wenseht. Ten einde raad en moedeloos, dat het
openbaar onderwijs van zooveel minder gehalte
blijkt, als de voorstanders er van uitgebazuind
hadden, wil men overal en in alles de. oorzaak
zoeken behalye in hetgeen waar-deze in
ligt.
Dat de oorzaak van die bittere teleurstelling
der staatsschool alleen in de richting van het
onderwijs .is gelegen; dat het onderwijs, waarbij
angstvallig alles moet geschuwd worden wat
naar positieven godsdienst zweemt, juist daardoor
het eenig fondament voor ware ontwikkeling
mist, willen en zullen de voorstanders er van
nooit toegeven. En toch zal de ondervinding
leeren, dat, zoolang men dit niet wil inzién en
daar geen verbetering in brengt, alle hulpmid
deltjes om de stuatsschool te doen beantwoorden
aan de uitkomsten die men er van voorspelt,
jjdel zullen blgken.'
De heer Moem dan stelt zich veel voor van
de afschaffing der kweekelingenwjj niet.
Bet is waar, men moet ook hierin met ver
stand te werk gaan. Kweekelingen van 13 of
14 jaar zullen zeker nog niet veel prcesteeren.
Maar daarentegen zal meniggeschikt kweeké-
ling van 16 of 17 jaren vaak heel wat meer
nat stichten en beter onderwijs geven, dan me
nig nieuwbakken hulponderwijzer van 18 jaar.
Waarom be% dan onmogelijk gemaakt van zulke
geschikte kweekelingen gebruik te maken? Ook
hier kan men evenmin als in de meeste zaken,
alles en allen over éen kam scheren. Aan hen
wien het toezicht over het onderwijs is toever
trouwd moét men vrijheid laten om naar gelang
der omstandigheden te kunnen handelen.
Daarbij zal het gehalte van bul ponder wijjzers
heel wat beter zijn, indien zij als kweekeling
vóór hun examen, reeds practijk hebben opge
daan. Nu wil dhr. Moem daar wel eenigzina
aan te gemoet l$hnen, door te bepalen dat, al
mogen de kweekelingen niet als werkkrachten
gebezigd worden, zg toch tot «eigen vorming»
een gedeelte van den dag onderwijs mogen ge
ven., Daargelaten dat wy betwijfelen of zij hier
door wel genoeg practisch gevormd worden, bly kt
hieruit eengroote inconsequentie van dhr. Moem.
W anneeHaetwaar is wat hy beweert, dat kwee
kelingen niet geschikt zijn om zelf reeds onder
wijs Je geven, dan mag hij van zijn standpunt
de Teerlingen ook niet voor een gedeelte van
!en dag-aan hen opofferen, aan hunne leiding
toevertrouwen.
Acht échter dhr. Moens het voor het onder
wijs nié.t nadeelig dat de kinderen twee uur
daags onderwijs krijgen van kweekelingen, waar
om mogen zij dat onderwijs dan niet 2of 3
of 4 uur genietenzij het "des "hoods de ver
schillende vakken van verschillende kweekelin
gen.
Nog eenshet gaat niet aan alles en allen
over éen kam te scheren. Het al of niet bruik
bare van het onderwijs door kweekelingen hangt
minder af van het beginsel dan van de wijze
waarop het wordt toegepast. Ons althans zijn
scholen 'bekend die als zeer goed bekend staau;
waar aan elke klasse een hoofd- óf halponder-
wijzer en een kweekeling slaan. Die klassen
zijn verdeeld in twee afdeelingen. 'Terwyi de
hoofd- of hulp-ouderwijzer zich met de eene
helft bezig houdt, houdt de kweekeling toezicht
-op de andere helft; dat dan behoorlijk het opge
geven, werk maakt, en helpt hij hen zoo'noodig
daarin. In die scholen zijn de kweekelingen on
betwistbaar van veel nut, en maken zij het mo
gelijk dat met minder hulponderwijzers, toch goéd,
degelijk onderwijs wordt gegeven.
Het hoofdgevolg dat wy voorzien van de af
schaffing der kweekelingen, zou zijn tweeledig.
Vooreerst, dat men minder practische onderwij
zers krjjgt, en daarbij dat het weer eene groote,
zeer grooté, hinderpaal zou zijn voor het vrjje
onderwys.
BINNENLAND.
Goes, 8 Mei 1876.
Uit zeer goede bron kunnen wjj medodoelen, dat
er aan het Departement van Binnenl. shaken óp
dit oogenblik met spoed gewerkt wordt aan een
nieuw ontwerp van wet tot regeling van de in-
riohting dor schutterden. St.
Ook de Kerkeradon der Ned. herV. gemeente
te Heemso en te Hardenbergh hebben in adres
sen aan de Tweede Kamer op wgziging der Schut
terij wet aangedrongen. St.
De Minister van Fihancién heeft het wetsont
werp tot afschaffing van den accijns op het geslacht
en 'het voorstel tot heffing van den acogns opyde
tabak ingetrokken en een gewgzigd tarief voorge
steld in vrggevïgér zin, zoodat volgens het nieuwe
ontwerp in den tabel van 1862 vervallenbalein
darmsnaren drukletters fabriek-, landbouw- en stoom
werktuigen, en hetgeen verder tot die rubjiek be
hoort; garens; granen en peulvruchten, en hetgeen
verder tot dié rubiek behoort; kaarpoeder; hout
met uitzondering van houtwerk huiden, vellen, en leder,
met uitzondering van bereide péltergen en zadelmar-
kers-, schoenmakers-, koffermakers- en ajle ander niet
afzonderlek belast lederwerk; ijzer, met. uitzonde
ring van ijzerwerk, gegoten, gesmeed, geslagen of
geplet. Niet afzonderlek belast, alsmede aambeel
den; kaarden van ijzerdraad; koeken, raap, hennep, lijn
zaad, papaver en gróndnotenkoeken, alsmede lgnmeel;
kopermet uitzondering van opgemaakt koperwerk
al of niet verlakt, geschilderd óf verguld, pleet-en
bronswerk, vergold koperdraad en vergulde koperen
spijkers; lood; rijstmeel; spelden; spiauter of zink,-
met uitzóndèripg van werk of gereedschappen, al
of niet verlakt of geschilderd-steen, met uitzon
dering van gemalen, gebroken; geslepen of zooge
naamde fijne tuff teen, tras of cement; stijfsel; stroo
en ppaan; 'leen en mandenwerk; touwwerk; zaadzeil
doek yan alle soorten, voorkomende onder manujac-
turen; zijde, gewerkt, alB naai-,stik- of floretzijde.
Van invoerrecht worden vrijgesteld metalen deelen
van schepen, voor geen ander gebruik geschikt.
De pést olie in dezelfde tabel wordt gelezen
als volgt: olie, niet afzonderlijk belast, 1QÖ kilogram
i 0.55.
Inden post reuk- en parfumeurswaren vertallen de
woorden: niet afzonderlijk belast.
Het invoerrecht voor houtgeest en alle daaruit
bereide of daarmede vermengde vloeistoffen, wordt
verhoogd van f 1 tot f 1.15 per liter.
Het invoerrecht op chlöralhydraat, aether sulfu-
ricus, cblorbforme, azgnaether, spiritus nitri dulcis
en alle verdere dergelijke uit of met alcohol bereide
sloffen,wordt door Ons bij algemeenen maatregel
van inwendig bestuur geregeld naar. de belasting;
die bij invoer van gedistilleerd verschuldigd is.
De rechten op den uitvoer van lompen worden
voor linnen en katoen f 2,50 en voor onvermengde
wollen lompen fl.25. Eén jaar na het ih werking
treden der wet, vervallen ook deze rechtien.
De heffing van leges en emolumenten, door amb
tenaren der in- en uitgaande rechten en acognsen,
vervalt.
Wij vernemun uit goede brondat het dit
jaar in Dijkwel bij Biezelinge te houden Zendingé-
foest, zal plaats hebben op Woensdag 21 Juni.
Ds. De Graaf uit Amsterdam zal bg die gelegenheid
do openingsrede houden.
Het Noordelijk Evangelisch zendingsfeest te
Assen, zal, niet op 5 Juli, geljjk aanvankelgk be
paald waB, maar op Woensdag 14 Juni gehouden
worden.
Naar wg vernemen, heeft het H. M; ffe Koa
ningin behaigd, het weekblad voor dames, Dc
Huisvrouw, uitgegeven door de firma Nggh van
Ditmar te Rotterdam, met Hare inteekening te,ver
eeren. i.
Tot óns leedwezen yernèmen wg, dat onze
beroemde en door duizenden zoo geliefden landgenoot
mr. G. Groen van Prinsterer, in den laatafen tjjd
toenemend verzwakt,zoodat zjjn toestand niet go-
heel zonder zorg is. De afgeloopen nacht was eoh-
ter rustig.'