NIEUWE 60ESSCHE COURANT.
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
JNo. 33.
Vrijdag 28. April 1376.
Elfde Jaargang
Eozend. v
9,10 12, 8.20
Wouw
9,20 12,118.32
•s
i Berg. op Z.
9,30 12,25 3,42
9,89 12,85
1'Rilland.
9,53 12.51
9,59 12,58
iRjuinnigen
10,9 1,10
/•Vlake
10,14 1,16
3
Bieielinge..
10,25 1,27
IGoes
J'sH.Arends
iO.S6 1,38
y
10,44 l'/46
s
1 Arnemuid.
11,1 2,8
S 1
f Middelb.
3,'
11,7 2,9
11,12 2,12
E=»
Vlissing.
3.10
11,20 2,20
5,45 8,80
5.56
6.9 8,47
6,19
6.84
6.41
6,58 -.
6,59
7,10
7.20 9,27 9,40
7,28 9,49
7,48 10,4
7.80 10, 12.50
7,40 10,8 12.68
10,10
11,16
5,45'
5,58
1.5
1.»
1,24
1.84
1.45
1,52
1,57
2,7
2.18
2,27
2,40
4,7
5.57
6,4
6,19
6.27
6,40
6,47
6,52
7,2
7,8
7.28
7.88
MO
8,40
8,45
8,52
9,7
9,15 I
YliBBing. 6,
«dell,; W
Arnemuid. 6,21
'sH.Arenij 6.87
Goes6.50 10,32
Bieielintre. 7,4
•VUke7.18
Kruiniagen 7,19
Krabbend.. 7,81
•Rilland7.89
Woedadr7,55
B- v-opZ. 8,15
7*51 9,5210,15 'Aan dew halten wordt nlléefe geatopt, wanneer Wouw...... 8,28
8, 10, 10,25 dBarreirigera worden opgenomen ofuitsrelaten. Eooscnd.A 8,40 11,30 8,1 r 4,80 o, i—
aut »WiW,juv, uu*«v„uclu ChriBtelijke feeitdaeen.dei Maandag* en Donderdag* avond*. Prij» kwartaal'! 0.85. Jr. p. post/"!.—Afronderliike Nommer» 6 et.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, groote letter» en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten van 16 regelt 50 oeat.
Alle Stukken de redactie betreffende, {relieve men minstens één dag vóór de uitgave franco toe te zendei nun den Uitgever A.C.DB JOHGB BJx. te Goes.
Advertentien voor dit KJa i worden aangenomen voor Frankrijk, ftclvié, Pnitscliland. Engeland-en Oostenrijk door G. L. DAÜBE Co-, 31 bis Rne du Fanbonrg, Montmartre te Parijs.
2,52 4,19Vy,80
Dexe Courant va» schijnt, uitgeronderd op C
BINNENLAND.
Goes, 27 April 1876.
Men leest in de kroniek van het maandschrift
Stemmen voor Waarheid en Vrede van deze maand
het volgende
»De hoor Moens is op weg, om een groot man te
worden. Ik heb dat al lang zien aankomen. Ik
zag hem groeien, en al is nu de maat, dio voor
een groot man vereischt wordt, niet zoorast aan
gegeven als die voor onze miliciens wie zag niet,
dat hij voorspoedig opwies? Had hij niet reeds lang
iets apostolisch Hief hij zijn stem niet op in tal
van groote steden en kleine plaatfien, om overal dit
ééne te zeggen, dat onze lagere scholen slecht zijn,
en dat zij kunnen verbeterd worden O, daarin was
reeds iets groots. De openbare onderwijzers vereeren
hem reeds kJng>als een hunner schutsgoden. Wie
is, in hunne_ schatting, een vriend van onderwijs,
als hij?" Kerdijk, zegt go. 't Is waargij hadt ge
lijk. Maar Kerdijk heeft alleen gesproken en nu is
spreken, vooral veel spreken, geen kleine zaak
doch de heer Moens heeft iets gedaan. "Wat deed
hij Hjj diende bij de Tweede Kamer een wetsvoor
stel in. 't Was reeds maanden geleden aangediend.
Het kindeko lag reeds aangekleed bij den ooievaar,
en nu heeft hij het binnengebracht, en in de armen
gelegd van den Voorzitter der Kamer. Al de leden
der Kamer, de ministers, de inspecteurs, schoolopzie
ners, onderwijzers, hulponderwijzers, kweekelingen
zijn toegesneld, om het te bezien - en over hun
schouders heen, heb ik er ook een kijkje van kun
nen nemen. Ik vond het geen mooi kind. Om
de waarheid te zeggenhot ziet er uit als een
oud manneke, zoo gerimpeld, zoo onfrisch. Doch,
laat ons de beeldspraak laten varen. ~Het wetsvoor
stel van den heer Moens roert de groote schoolkwes
tie niet aan. Het handelt alleen over geld en ge
tallen hoeveel inkomen de onderwijzers, hoeveel
kinderen de klassen, hoeveel normaalscholen deze
gewesten zullen hebben. Het is een geesteloos go-
tal. Inderdaad zullen wij beter onderwijzers krij
gen, als wij hen beter betalen? Indien nu eens
het Rijk do telegrafisten en andere ambtenaren nog
hooger gaat bezoldigen? Moeten do onderwijzers
dan al wéér gelokt worden door een tractements-
verbooging? Waar zal de grens zijn? Arme kleine
gemeenten, die gedv.ongen zult worden al bet an
dere te doen schade lijden 'voor het éene, eene noo-
dige: het onderwijs. En dan die kleine klassen!
Daarvan zal men wonderen zien? Hoe langs hoe
meer moeten de scholen op broeikassen gaan go-
lijken. Och, of de boer Moens ook eens wat had
willen vooretellen, om onze jeugdige onderwijzers
wat meer liefde., méér geestdrift, moer geloof, in
te storten. De weelde zal hen niet beter maken.
Wij vinden het voorstel van denbeer Moónsech
ter niet alleen geesteloos, maar ook onoprecht. Hij
weet zeer goed, dat vele bizondero christelijke scho
len ten onder ruoeten gaan, indien zijn ontwerp
eens wet wordt. Hij heeft vrij aankloppen bij do
algemeene kas, maar wie hoeft hem, den inspec-
teur, geroepen, om zulk een valstrik te spannen
voor hot bizonder onderwijs? Wordt dat onder
wijs niet bij de wet erkend, en heeft hot geen recht
op bescherming Wij zouden velen van de voor
stellen des beeren Moens kunnen onderateunon, in
dien de schoolkwestie niet bestond maar nu
konden wij er tegen op. Niet alle bizondore scho
len zou hij vernietigen, en Öp den duur zou zelfs hij
het neutraal onderwijs niet staande kunnen houdon
maar nu vind ik zijne handelwijze toch zoor to
laken.
»Wat wij dan zouden wonsehen Ik kan niet
verwijzen naar het voorstel van dr. Kuyper en zjjne
vrienden om de eenvoudige en droevige reden, dat
de afgevaardigde uit Gouda nog zeer ernstig krank
en tot alle inspanning onmachtig i.B. Maar is, zoo
vraag ik, de tijd niet gekomen, om eens een ern
stig onderzoek, een enquöte in te stellen naar den
toestand van ons lager onderwjjs Hoe zijn in kor
ten tijd de gevoelens gekeerd over onze scholen
Het optimisme week voor een zwart pessimisme.
de neutraliteit der staatsschool wordt met re
den hoe lang3 hoe' meer getwijfeld. Wjj die al zoo
lang klaagden, krijgen van lieverlede op alle pun
ten gelijk. Hoe is het.no toch gesteld op de scholen
voor welko alom dezelfde wet geldt Haat ons dat
toch eene constateeren. En indien het nu eens bleek,
dat de meerderheid van ons volk geen godsd'enst-
looze schoolverlangt zou bet dan niet billijk zijn
om b. v. te treden in befSenkbeeld van den heer
Sanders? Zulk een ernstig onderzoek, door man
nen der zake kundig on van allerlei richting, zou
wellicht twee jaren vorderenmaar is dat niet
beter, dan reeds nu door éen partij een last op
te laten leggen aan ons volk, die in den naam
des gewetens, in den naam van de vrjjheid ge
vloekt werd Men vordere van ons toch het uiterste
niet! Was de schoolkwestie uit den weggeruimd,
dan zou waarschijnlijk de heer Moens in ons een warm
bondgenoot vinden nu moeten wij hem toeroepen
gjj speelt hoog spel.".
Per Telegraaf. De Eerste Kamer heeft heden
de wet op hot Hooger Onderwijs aangenomen met
28 tegen 4 steinmen.
De leden van de Tweede Kamer zijn opgeroe
pen tot hervatting van de werkzaamheden op Dins
dag 2 Mei a. s.
De Minister van Marine brengt, ten vervolge#p
de aankondiging van 3 dezer, ter kennis van Be
langhebbenden, 'dat in dit jaar bij het Koninklijk
Instituut voor do Marine worden' opengesteld48
plaatson voor adelborsten 3e kl. voor de zeedienst;
en 6 plaatsen voor adelborsten 3e kl. voor de ma
riniers.
Het admissie-examen zal aanvangen in de maand
Juni aanstaande.
Aan de op 11. Dinsdag gehouden paardenmarkt,
was de aanvoer gering tegen het vorige jaar. Do
aanvoer bedroeg thans slechts 60 stuks, waaronder
20 die ton verkoop waren aangebracht.
Do uitgeloofde* prijzen voor die gelegenheid wor
den behaald 'als volgt
ZEETJWSCHE PAARDEN
van 4—8 jaren:
le Prijs van f20, voor een Zwarto Merrie van 4
jaar, door J. Koeman, te Wolf aartsdijk.
Promie van 10, voor een Bruino Merrie van
5 jaar, door N. De Pree, to Wolf aartsdijk. ..0,
3jarigo
lo Prijs van 20, voor eon Vos blos Ruin, door
M. De Vos, te lïeïnkenszand.
Premie van 10, voor oen Vos blesso Merrie, door
C. Diefje, te Yorseke.
2jarigo
le Prijs van ƒ15, voor een Bruino Merrie, door
P. FUpsc, te 's Heer Arendskerko.
AFSTAMMELINGEN VAN NELSON
4jarige
Ie Prijs van 20, voor een Bruine stekelharige
Merrie, door G. J. Van den Boschte Wilhelmina-
dorp.
Niet toegowezen.
3jarigo
2jarige
lo Prijs van 10, voor oon Vos blesso Merrie,
door M. Goeman,te 'fl Heer-Abtskerke.
1 jarige:
le Prijs van 10, voor een donker Bruine Merrie,
door J. Oele Hz., te Kapelle.
Door den aanvoerder van het grootste aantal
paarden, J. M. Kakebeeke f 15, zijnde 7 stuks.
Voor de van het verst aangevoerde, door J. Jdodde
van Borselen ƒ10, en door den kooper van het
grootste aantal, I. Zeijlenbosch, te 'g Hage 20.
Zaterdag morgen werd op even plechtige als
eenvoudige wijze te Middelburg ter aarde besteld
bet lijk van den op 19 dezer, aldaar overleden,/'
Commissaris des'Konings, in Zeeland mr. R. W.
Graaf Van Ljjnden.
Te 10 uren verliet men met het lijk het sterf
huis de ambtenaren der provinciale griffie verwacht
ten het aan de begraafplaats, ten einde het1 ljjk
grafwaarts te dragen, en daardoor bet laatste blijk
van hoogachting te geven aan hem, wien zij ook
innerlijk hoogachtten.
Verschillende autoriteiten, zoomode de hoogere
ambtenaren te Middelburg aanwezig, hadden zich.
tot gelijk doel daar ter plaatse vereenigd.
Nadat de lijkkist was nee/gelaten sprak Ds. J. H.
L. Roozemejjer een kort woord en schetste den
overledene, als mensch en als christen, terwijl on
middellijk daarna de lijkstoet, zoomede de overgroo-
te saamgekomen menigte, den dooden-akker verlie
ten.
Dinsdagavond is te Middelburg van Rotter
dam aangekomen, het driemastschip Marie, om ko
len in te nemen en daarna naar Indië te ver
trekken. i
Woensdagavond is aldaar van Indië aange
komen het driemastscbip Minister Fransen van de
Putte.
De St.-Ct. bevat de voorwaarden waarop voor
den dienst van den waterstaat en de burgerlijke
openbare werken in Ned. IndiÖ zesentwintig prak
tisch ervaren opzichters der 3o kl. kunnen worden
benoemd.
Men schrijft uit 's Hagé aan de ArnJu^ Ct.
Men wil dat de minister van der Heim zijn ta-
baka-en vleesch belasting-wetsontwerp zal intrekken
en eene gebeele herziening van bet tarief van
in- en uitgaande rechten voorstellen.
De muntwet zal eerstdaags worden ingediend.
De enkele gouden standaard voor Nederland wordt
ingevoerd met gouden 10- en 5guldenstukken. De
rijksdaalders verdwijnen en de guldenB zullen wor
den verwisseld voor guldens van minder gehalte
aan zilver. Do munteenheid tusschen Nederland,
en do koloniën wordt dus verbroken.
Op dit oogenblik komen bij het leger niet
minder dan 18 lui ^-kwartiermeesters te kort. De
min. van oorlog heeft daarom voor allo onderoffi
cieren van hot léger de gelegenheid opengesteld,
oui zich voor te bereiden tot een examenvoor'
(lien rang. Of die maatregel resultaton zal opleve
ren, betwijfelt men algemeen.
Do minister van koloniën, mr. W. Baron Van
Goltstein, heeft het eeroroorzitterschap aanvaard, van
do hoofdcommissie voor een te Gouda op te rich-
ton Houtmanmonnmont.
Naar wij nit goede b^n vernemen, heeft do
feestcommissie voor do onthulling van het stand
beeld, voor Thorbecke zich gewend tot de direction
dor spoorwegen, met verzoek om voor do deelne
mers aan de feestelijke plechtigheid van 18 Mei
o. k. vervoer tegen verminderden prijs toe te staan
en hoeft zjj daarop aanvankelijk- reedB van meer
dan eene directie eene gunstige beschikking ont
vangen. Van het laten loppen van extra avond-
treinen zal later kennis worden gegeven. A. Ct.
