NIEUWE GOESSCHE COURANT.
Nieuwsblad voor Tbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
Ho. 12.
Vrijdag 11 Februari 1876.
Elfde Jaargang.
BERICHT.
VERPLAATST
as
a
Bosend. v9,10 12, 8.20 6.45 8,80
Wouw9,20 12,118.88 6,58
Bere.opZ. - 9,80 12.25 8,42 6.9 8,47
I Woenadr9,89 12,85 6,19
1'Rilland.9,53 12.51 0,34
Krabbend.-9,59 12,58 6,41
Krainingen 10,9 1,10 6,53
•Vlake10,14 1,16 —6,69
Bierelinee.. 10,25 1,27 7,10
Goes-ÏP.86 1,38 7,20 9,27 9,40
'>H.Arend> 10,44 1,46 7,28 9,49
Arnemuid. 11,1 2,8 7,48 10,4
11,7 2,9, 7.49 9,4810,10
Vlissing. 6, 7,80 10, 12,50
5,45 1,80'.
Middelb a 6-g 7'40 10'8 12,68 B'68 8,40 'j B
Aiaaeio. T c>18 WQ J g K 1
Arnemnid. 6,21 1,9
'»H. Aren is 6,87 1,24
Goes6,60 10,82 1,84
Bierelinge, 7,4
*Vl»ke7,18
Krniningen 7,19
Krabbend.. 7,81
•Rilland.... 7.89
Wociadr... 7,65
Be> L'.bp2. 8,15 11,15
1,45
1,52
1.67
2,7
2,13
2,27
5.57 8,45
6,4 8,52
6,19 9,7
6.27 9,15
6,40
6,47
6,62
7,2 -
7,8
7.28
- I S
- e*
- s
5.40 4,7 7,86
2,62 4,19 7,50
Middelt. yg^ ll)l2 2! 12 7,51 9,5210,15 *Aan derebalten wordt alléén geitdpt, wanneer Wouw...... 8,2!
Timing. 8,10 11,202,20 -8, 10, 10,25 daarreiriger» worden .opgenomen of uitgelaten. ÜODBCJld.A 8,40 13,30 8,1 4,80 8,
Dmc Courant vei schijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des Maandag» en Donderdag» avond». Prija^ kwartaal f 0,85.fr.p. post/1,—Afzonderliike Nommers 6 et.
Prys der Advertentien lO ct. per regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- cn doodberigten Tan 15 regel» 50 cent.
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens één dag vóór de uitgave franco toe te zende< n den Uitgever A.C.Be JOHGE sj*. te Goes.
Advertentiën voor dit Blad vrorden aaiigenomerfvoor Frankrijk, Beli'ië.Bnitsébland. Engeland en Oostenrijk doorG. L. DAUBE Co., 31 bis Rue dnFanbonrg, Montmartre te Parijs.
Den 12den Februari e. k.
wordt het Bureau der Nieuwe
Goesche Courant
uit de Ganzepoortstraat naar
den Opril van de Groote
Markt, B 2, alwaar men alle
brieven, stukken en adverten
tiën voor dat blad, gelieve te
doen 'bezorgen.
DË~ UITGEVER.
DANKBAAR, HAAR NIET VOLDAAN.
In het Januari-aommer van de Gids levert
de hoogleeraar Btrijsonder den titel vanstorm
schade»eene beschouwing over-tie debatten in
de St'aten-Generaal, gedurende de laatste najaars
zitting. Veel waars, en daardoor veel schoons
en nuttigs komt daarin voor. In netten vorm,
is de inhoud belangrijk. Ofschoon men niet
behoeft te twijfelen tot welke staatkundige rich
ting dp schrijver behoort, is het toch kennelijk
zijn doel niet, den tegenstander te verguizen
en verdacht te maken. Integendeel; kan hij zich
al_ in vele .ppzichten met de hoading en hande
lingen van het tegenwoordig ministerie niet ver
eenigen wat van het standpunt des schrijvers
begrijpelijk is hij brengt gaarne hulde aan de,
trouwens door ieder-onpartijdige erkende, ener
gie en kunde, vooral van den minister Heemskerk.
Ook voor de feilen zijner geestverwanten sluit
hij zijne oogen niet. In langen tijd viel der
liberalen geen scherper afkeuring ten deel, dan
in de «stormschade». Të meer beteekenend, nu
het van een erkend geestverwant afkomstig is.
Eveji als wij reeds vroeger, sprak thans ook
de hoogleeraar Buijs het volgend oordeel over
de «liberale" partij uit-
«Het was eene wezenlijke weldaad die zuen
«haar bewezen h&d, door de regeeringstaak aan
«bare zwakke hand te onttrekken. Jaren lang3
«had.zij aan die taak gearbeid, en zij was by na
«onder den last bezweken. Zij was gevallen op=
«eene wijze zoo smadelijk als zich voor eene
«groote politieke party slechts denken laatniet
«in den warmen strijd voor een belangrijk be-
«ginsel, niet door parlementair kabaal, niet door
«een wilsuiting van het vorstelijk gezag, maar
«door onmacht. Zij had aan. alle hervormin-
«gen de hand geslagen, maar nauwelijks was het
«werk begonnen, of de hand vielmachteloos
«neêr..
Zoo luidde het vonnis over de «liberale» party,
door een harer, wij zonden haast zeggendoor
hare coryphee bij uitnemendheid, óver haar ge
veld 1
Om vele redenen waren wy dus dankbaar bij
het lezen der «stormschade»maar in vele an
dere opzichten ook onvoldaan. Ja, wy meenen
niet zonder protest te mogen laten, waar mr.
Buijs beweert, dat door het optreden van het
tegenwoordig zoogenaamd «conservatief» kabi
net, voor de «liberalen* de schoonste gelegen
heid. geboren was «Aan de wereld te toonen
«dat de finantieele politiek van de coüservatie-
«ven sprekend gelijkt op de liberale en even
«machteloos is als deze, waar het op afdoende
«verbetering van het belastingstelsel aankomt;
«haar te toonen dat de conservatieve koloniale
«staatkunde zich oplost in dë consequente ont-
«wikkeling van de beginselen door de tegenpar-
«ty gelegd; baar te toonen vooral dat uit-
«voering van de onderwijswet tot dezelfde re-
«sultaten leidt, onverschillig of conservatieven
«dan wel liberalen de teugels van het bewind
«in handen nemen..;
Ware het niet geschreven door een man als
mr. Buijswij zonden geneigd zijn te vragen
ernst of jokkerny?
Dé zoogenaamde «liberale» politiek geheel
overeenkomstig,, geheel gelijk aan de «conserva
tieve» politiek.' Alsof ieder nadenkende niet het
kenmerkend verschil in het oog valt, dat tas-
schen beide bestaatdat de «liberale» partij bij
elke hervorming slechts de «theorie» tot richt
snoer neemt, waar de «conservatieve» richting
vooral niet de praktijk, den feitelijken toestand
wil uit het oogverliezen.
De »liberale*,finantiëele politiek, geheel gelijk
aan de conservatieve"; beide even^machteloos!
Alsof de liberale party eene eigenlijk gezegde fi
nantieele »politiek» bezat! En alsof zij niet tij
dens haar bewind getoond had, dat hare finantieele
horizont zich jiiet verder uitstrekte daü tot het
doen ophouden van inkomsten, onder den naam
van: afschaffen van belastingen; tot afbreken,
zonder opbouwen. Dat haar scheppingsvermogen
op finantiëel gebied zich beperkt tot het ontne-
memaan ieder van een deel zijner bezittingen,
ondér den naam vaninkomstenbelasting,
Terwijl mr. Van der Heim in elk geval getooid
beeft een stelsel te hebben, dat zich hepl wat ver
der uitstrekt; men moge er dan mede instem
men of niet wat bij ons niet onvoorwaarde
lijk het geval is.
De conservatieve koloniale politiek slechts een
consequente toepassing der beginselen hunner
tegenstandersJa in zoover dat de conserva
tieven te eerlijk zijn, om niet elke wet ook
die door hunne tegenstanders in het leven ge
roepen - toe de passen zoolang zij bestaat. Maar
ware de conservatieve richting voortdurend aan
het bewind geweest, zelfs mr. Buijs zal erken
nen, dat niet tot stand zoude gekomen zijn, dat
Nederland bewaard zou zyn gebleven voor de
producten der «liberale» party, als daar zyn:
afschaffing van bet consignatie-stelsel, waardoor
onze scheepvaart en afschaffing der differentiëele
rechten, waardoor onze handel en ny verheid den
nekslag werd gegeven. Dat ware de conserva
tieve richting steeds aan het bewind gebleven,
het schoone Insnlinde bewaard zon zyn gebleven,
om, tengevolge van het afschaffen van het pas-
sen-stelsel, uitgezogen te worden door> tiendui
zenden werkelijke of pseudo-Mekkagangers. Dat
doch onze.plaatsruimte verbiedt ons ver
der nit te weiden.
Eindelijk, de uitvoering der onderwijswet leidt
tot dezelfde resultaten, onverschillig of conser
vatieven dan wel liberalen aan het bewind zyn.
Ja, wanneer die wet steeds door beide volgens
haar géést en bedoeling werd ten uitvoer gelegd;
haar geest en bedoeling om de bij de grondwet
gewaarborgde vrijheid van onderwijs te eerbie
digen. Maar jnist tegen de uitvoering dier wet
door de liberalen, hebben wy en tienduizenden
met ons, herhaaldelijk protest aangeteekend, daar
zij door een willekeurige regeling of liever
afschaffing althans vermindering van school
geld, die wet hebben verlaagd tot een kunst
middel om het vrije onderwijs onmogelijk te.
maken. Jnist die miskenning onzer schoolwet,
die wil, dat behalve van on- en minvermo
genden van ieder een schoolgeld zal geheven
worden, .evenredig aan de uitgaven 3ie het on
derwijs veroorzaakt, heeft de tegenzin tegen haar
bij zoovele duizenden steeds, doen toenemen.
Een groot verschil dus by dezelfde wet, naar ge
lang deze naar haar ware strekking als door "de
conservatieven", of in omgekeerden zin als door
de «liberalen» wordt ten uitvoer gelegd.
BINNENLAND.
Goe«, 10 Februari 1876.
In de vergadering van den gemeenteraad alhier
op Dinsdag avond 41. is ingekomen de kennisgeving
van den heer O. H. Kakcbceke, dat hij zijn ontslag
neemt als lid van den raid. Wij twijfelen, niet of
algemeen zal men dit besluit van den. waardigen-.
man met diep leedwezen vernemen, al eerbiedigt men
het met het oog op zijn klimmende jaren. Had hij zich
als mensch steeds de algemecno sympathie verwor
ven, de vijf en twintig jaren, waarvan 23 als wet
houder, dat bij als lid van den raad werkzaam was,
hadden hem tot eén der nuttigste leden dier verga
dering gemaakt: ook door zijne groote bekendheid
met alle aangelegenheden,izoowel wat personen als
zaken betreft.
Naar aanleiding van bet door ons overgenomen
bericht, omtrent eene verplaatsing der Rechtbank
van hier en de vestiging er van te Neuzen, wordt
ons van vertrouwde zijde verzekerd, dat alle berich
ten over de toekomstige indeoling dier recbtscölle-
gies alsnog voorbarig moeten geacht worden*- Het
daartoe strekkend wetsontwerp is nog niet of althans
eerst kort terug van den Raad van Statè, zoodat
zn elk geval nog wijzigingen mogelijk -en denkbaar
.iijn.
Blijkens een bij het Departement van Kolo
niën ontvangen telegram van den Gouverneur-Ge
neraal van Nederlandsch Indie, heeft de generaal-
majoor Pel het navolgende uit Atsjih aan de In
dische Regeering bericht:
28 Januari rukten drie kolonneseen uit de
IV en twee nit de VI Moekirn - door de kloof
van Daroe tegen de IX .Moekim.op. Door moeie-
lijk terrèin, met veel moerassen, bereikten zij dien
dag de vlakte van Daroef waar gebivakkeerd werd.
De vijand had grooten. tegenstand geboden aan'op-
ze zijde sneuvelden 2 minderen en worden de lui
tenant Van.Vooren eu 10 minderen gewónd. -
Den 29sten Januari rustten de troepen. Den SOsten
werden de operatien voortgezet; weder was hetter
rein moeielyk en dé tegenstand herig; de kampong
Daroe werd genomen en verbrandaan onze zijde
Werden 19 minderen gewond*
31' Januari werd. de kampong Oleh Soesoe met
de daarby behoorende moskee genomen en - voort-
gerukt tot Lampèrmei, waar gebivakkeerd werd..