NIEUWE 60ESSCHE COURANT.
Nieuwsblad voor Tbofen^ Zuid- en Noord-Beveland.
1 J<'1u ht.I ;TO rv
1
No. 98.
Vrijdag 17 December 1875.
Tiende J aargang.
a 'Bosend. V -
WoaVm... -
•S I Berg. op Z. -
JI 1 Woensdr-
fc* I •Rilland,... -
•g 1 Krsbbeni -
a fKrainingea -
/•Vlake.-
f) Bierelingc„ -
jöoes-
S J'»H. Arend» -
o lAfnemnid. -
"Sfiuaddi.^"
C> „Yllcsi&g. 8,10 ÏU20 X2010, 10,25 daarraixigErs word» oppraoiaraof o"itK*l*W*. Boosend.A 8,40 11,30 3,1 4,30 8,
Deso Courant ra, «cfcyni, oitfteraaderd op -Cbri»t«Iyk« f*«*Ada»«, dt« llatutd^jtsa Honderd*}* mwond*. Priji T kwartaal 0.85. fr. p. post /l,A&oaderflike Notnmcr* i «t,
Prys d«r Advertentien 10 et. per ren*l, groote letter» *n igne«*n naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijke- en doodbengten van 15 regelt 50 cent.
Alle 8tnkken de redactie betreffende, gelieve men minsten» één dag vóór de uitgave franco toe te zenden a>m denPiteever A.C. DS J0HGÏ Mi. te öoee.
Ad Verten tign voor dit Blad worden aangenomen voor Frankrijk. Bel "ie, Dnitechland, KngeTanden Oostenrijk don r». L. PA PRE Co.. 3? bi» Roedn Fanboargt Moatmartre te Parijs.
9,10 11, 8,20
5,45
8,30
9.20 12,11 3.32
5.66
12,25 3,42
8,47
9.39 12,85
6,19
9,53 12.51
6.34
9,59 12,68
6,41
10,9 1,10
6,63
10.14 1,16
6,69
10,25- 1,27
7,10
zO.36 1,38
7,20
9,27 9,40
10,44 1,46
7,28
9,49
11,1 2.3
7.48
10,4
12,7 3.9
7.49
9.4810,10
11,12 2,12
7,51
9,52 10,16
11,20 X20
2.
10, 10,25
Aliasing. 6.
7,80 10.
12.50
6,46
Middcib.; £JS
7,40 10.8
10,10
lz.58
1.2
5,63
5.67.
Amemnid. 6,21
1.9
6,4
'sILAreuis 6.87
1.24
6,19
Goes6,60
10,32
1.34
6,27
Biexelinge. 7,4
1.45
6,40
V Uke7,13
1,62
6.47
Kruiniagtn 7,19
1,57
6,52
Krabbend., 7,31
2,7
IA
•Rilland... 7.39
2.13
7,8
Wocnsdr... 7,55
2,27
7.23
Ber .opZ. 8,16
11,15
£.40
4.7
7.86
Wouw8.28
2,52
4.19 7,60
8,10
-«3
8,40
fis
8.46
1
8,52
9.7 j
1
9,16 1
f «g
BW
m
i 553
s
1 s
5-
i
1 K-
ÏEHSIS8BVISS.
siuitirg der jagt op kleib wild.
DE COMMISSARIS des KONINGS IN de PROVINCIE
ZEELAND.
gezien bet besluit van hoeren Gedeputeerde Staten,
van den iOden December 1875, no. 97;
Gelet opart. 11 der wet van den 13 Juni 1857 (Staats
blad do. 87);
maakt bekend, dat de sluiting der jacht op klein rrild
met uitzondering van die op houtsnippen, ook met
schietgeweer, in deze provincie is bepaald op Vrijdag
den Sisten December 1875, met zons-ondergangen dat
het fcjjdstip van de sluiting der jacht op houtsnippen
en waterwild nader zal worden vastgesteld.
Deze kennisgeving zal in het Provinciaal blad geplaatst
en afdrukken zullen in plano, aan de gemeentebesturen
ter aanplakking gezonden worden.
Middelburgden 13den December 1875.
De Commissaris des Konings voornoemd,
R. W. VAN LIJNDEN.
GEMEENTE-BESTUUR
NATIONALE BILITIE.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
geiien trt 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 en 24 der wet op
de Nation*!* Militie, dd. 19 Augustas 1861, (Staatsblad no.
72); W
brengen bij deze voor de EERSTE MA AT. ter kennis
der ingezetenen
dat het register van XNSUi±llUViaG voor de
NATXONAXiE 1MI LI'l'-Ugj dagelijks, gedurende de maand
Januari, (uitgenomen des Zondags) van des morgen» 9 tot des na
middags? uren, ter secretarie der gemeente zal gereed liggen;
dat tot de inschrijving verplicht zyn alle mannelijke ingezete
ne, die op den lsten Januari aanstaande hun 19e jaar rallen inge
treden, en dn» ïn bet jaar 1857 geboren zijn, alsmede diegenen,
welke na bet intreden van bon 19e doch voor het volbrengen van
hun 20ste jaar ingezetenen x$n geworden;
dat, volgens art; 15, voor ingezetenen wordt gehouden:
lo. hy wiens vader, ol, is deze overleden, wiens moeder, of, zijn
beiden overleden, wiens voogd ingezeten is, volgen» de wet
van den 28 Jnli 1850 (Staatsblad no. 44)
2o. hij, die geen ouders of voogd hebbende, gedurende do lsatste
aan het ia de eerste zinsnede van dit artikel vermelde tijd
stip voorafgaande, achttien maandea in Nederland verblijf
hield
So. by, van wiens ouders de langstlevende ingezetene was, al is
rijn voogd geen ingezeten, mits hy binnen het rijk verblijf
hondt.
Voor ingezeten wordt niet gehouden de vreemdeling, "behooren
de toteenen staat, waar de Nederlander niet aan den verplichten
krijgsdienst is onderworpen, of waar, ten aanzieD der dienstplich
tigheid, het beginsel van wederkeerigheid is aangenomen;
dat volgens art. 17 niet behoeven te worden ingeschreven de in
een vreemd rijk achtergebleven zoon van een ingezeten, die
Een© ontploffing te Bremenhaven.
Dg JVeser Zeitung bevat in een buitengewoon
nommer een verhaal van eene vreesolijke ramp.
Het 'stpomschip Mosel was Zaterdag voormiddag'
te 11 uren uit de nieuwe haven naar de voorha-
om do nog ontbrekende passagiers en
ge aan boord te nemen. Voor den boeg van
het schip lag de stoomboot Simson, die bet op stroom
moest slepen. Reeds was alles gereed en waren de
passagiers, door het luiden der klok gewaarschuwd
dat zij aan boord moesten komen, toen er nog twee
wagens aankwamen, de een met bestel-, de ander
met passagiers-goederen. Op laatstgenoemden wa-;
gen stonden 4 kisten en een vat, en terwijl het
werkvolk bozig was dien wagen te ledigen, hoorde
men een knal.
De kade stond juist vol menschen, deel sjonvvers en
ander personeel, deels passagiers, die van hunne
Vrienden en betrekkingen afscheid namen. Een oog
getuige, die op hot dek der Mosel stond, zegt, dat
hij bjj den schok een aantal donkere voorwerpen, die
hij door den schrik niet kon onderscheiden, door de
gem Nederlander i# en de in een vreemd ryk verblyf bon-
dende ouderlooze zoon van een vreemdeling, al i» zyn voogd
ingezeten, alsmede de zoon van een Nederlander, die Ier zake
van lands dienst in rijks overxeescbe bezittingen of koloniën
woont;
dat volgens art. 16 de inschrijving moet pleats hebben;
lo. van een ongehuwde in de gemeente, waar de vader, of,
is deze overleden, de moeder, of zijn belde overlèden. de
voogd woont;
2o. van een gehuwde en van een weduwnaar in de gemeente,
waar by woont
8o. van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft of door deze
is achtergelaten, of wiens voogd buitensland» gevestigd is,
in de gemeente, waar hij woont;
4o. van den buitenslands wonenden zoon van eenNederlander, die
ter zake van lends dienst ia een vreemd land woont, in de
gemeente, waar rijn vader of voogd het laatst in Nederlarfd
gewoond heeft.
Terwijl eindelijk, volgens art. 18, elk, die behoort ingeschre
ven te worden, verplicht is, zich tusschen dea lsten en 31sten
Januari daartoe aantegevcn bij burgemeester en wethouders,
ter plaatse en op de aren of afwezigheid zijn vader, of, is
deze overleden, zijne moeder, of, zijn beiden overleden, rijn
voogd, tot het doen van die aangifte verplicht is.
Goes, den .11 December 1875.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M- P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
POSTERIJEN
Staat van brieven, geadresseerd aan onbekenden,
over de 2e helft der maand November 1875, ten
postkantore Goes; 4
1. Koemans, te Breda.
Van de Hulpkantoren
2. Bath G. Kloette Lemonde.
3. Colijnsplaat Th. Kok, te Groningen.
4. Hanswebbt; Papens van Steete Groningen.
5. 's Heerenhoek Geertruida Roeien, te Breda.
0. Yerskke: Broeckaert, te Kruisweg.
Vertrek der Landmail naar Oost-Indië.
Via Triest, 22 December.
BINNENLAND.
Goes, 16 December 1875.
In de zitting van Dinsdag werd de begrooting
voor Binnenlandsche Zaken na een achtdaagsch
debat aangenomen met 52 tegen 24 stemmen. Een
uitslag die zeker schitterend mag genoemd worden
voor mr. Heemskerk, .vooral als men nagaat hoe
juist tegen zijne begrooting en tegen hem persoon-
lucht zag vliegen en bij eensklaps op het dek on
der een hoop zand, glas, stukken vloescb, enz. lag
gelijktijdig was op de kade weigig of niet» meer van
menschen te zien.
Onbeschrijfelijk' was de vernieling aan boord van
de Mosel. De lantaarns op het dek waren verbrijzeld,
de zijdeplaten van het schip gebarsten, de bakboords-
scbntten in bet voorschip ingedrukt en verpletten!,
schotten en kajuiten uit elkander gewrongen, zelfs
de hntten aan stuurboordzijde, door de forsche lucht-
drukking uit elkander geperst, vooral in de kajui
ten der eerste klasse lag alle breekbare waar in
stukken dooreen. De gevulde spijsketels voor de
tusschendeks passagiers lagen bedolven onder glas
scherven." In het ruim en overal vond men armen,
beenen en andere ledematen, waarvan eenige door
de jopen luiken in het benedenruim waren geslin
gerd; kortom, allerwege lag alles door elkander
vermengd met bloed en stukken van menschelijke
lichamen.
Kapitein Lsist, die op bet dek achter een boot
stond, werden de kleederen ran bet Igf geslagen. De
eerste, derde en vierde stuurman werden zwaar ge
wond twee schiemannen vielen dood en van de
Ijjk de aanvallen der oppositie rich geconcentreerd
hadden. Een reden te meer om vooral toch niet
te hechten aan voorloopige verslagen dor Tweede
Kamer, hoe ongunstig die ook luiden mogen. De
voornaamste beraadslagingen op Maandag en Dins
dag liepen over het lager oaderwgs.
Opmerkelijk was de pressie die van twee tegen
overgestelde kanten op mr. Heemskerk werd uit
geoefend. Zoowel de beer Moens wenscbte wijzi-
ging in den geeBt van nitbreiding van monopolie
der staatsschool, als de beer Kuiper in bet belang
van het vrije onderwijs.
De vragen aan mr. Heemskerk gericht of hg geneigd
was aan die elkander uitsluitende wijzigingen te
voldoen, kan men rangschikken onder bet vragen
«naar den bekenden weg». Even als vroeger ver
klaarde de. minister ook nu: een herziening der
schoolwet ie wenschelijk; mits dieniet ontijdig ge
schiede. Zoodanige wijziging "t8 voortdur end het
onderwerp van zjjne nauwgezette en .crnBtige
overwegingen, en zal door hem ingediend worden,
maar niet vóór dat de nieuwe regeling van het Hoo-
ger onderwjjs is afgedaan. Het is een hoog ernstige
en gewichtige aangelegenheid die daarom ernstig
overwogen en behandeld moet worden. Daarom niet
overhaast, -maar op xgn tijd. "Wanneer dit zal vaa
omstandigheden afhangen. Wanneer de wet op het
Hooger onderwijs in Februari of Maart wordt be
handeld, nog in dit zittingjaar.
Geen van beide richtingen waren hiermede te
vreden; de heer Kuiper kondigde" met 8 geestver
wanten stellig de indiening van een ontwerp aan;
de beer Moens voor het geval de minister bet niet
spoedig genoeg naar zijn zin zelf deed.
Deze onzes inziens te groote voortvarendheid be
treuren wij* vooral van den beer Kuiper.
Wij vreezen dat de heer Rviper ook ditmaal meer
door de ontijdigheid van zijn voornemen, de goede
zaak in groot gevaar brengt- Hij overwege wél,
welke verantwoordelijkheid hij op zich laadt, door
deze zoo hoogst gewichtige aangelegenheid te onder
worpen aan eeno vergadering, waarvan zooals gde
tegenwoordige Staten-Generaal de meerderheid
reedB vroeger getoond heeft, vijandig te zgn aan de
gevraagde verbetering.
Daarbij ontkennen wij den beer Kuiper te spreken
namens de anti-revolutionaire richting als zoodanig.
Anti-revolutionair beteekent toch iets anders dan
bloot volgeling van dr. Kuiper.
Hierover echter later meer.
overige bemanning worden velen vermist. Al do
overige matrozen der Mosel zgn door den knal deels
doof, deels hardhoorend geworden.
De stoomboot Simson, die lager lag dan de wal,
heeft minder geleden dan de Mosel. Wel is het dek
vernield en in het oppergedeelte van het schip bij
na geen plank heel gebleven, maar de schade is
veel gemakkelijker te herstellen. Ook is de be
manning er met den schrik afgekomenalleen de
machinist en de stokers zgn licht gewond. On
middellijk na den knal kwam een afdeeling mili
tairen, die juist van het exercitieplein terugkeer
den, tegelijk met de p jlitie aan. Dadelgk werden
de dooden en gekwetsten, benevens velen die door
dun ^lag slechts verdoofd waren, voorloopïg in een
schuur gebracht, en vervolgens naar de xieken-ba-
rakken getransporteerd. Op den geheelen weg daar
heen lag weldra eene breede streep bloecL Ver
scheidene gekwetsten werden door particulieren in
huis genomen. Inmiddels was er naar Bremen
geseind, van waar met een extra trein twintig
geneès-en heelkundigen, vier ziekenzusters, benevens
politie en benoodigdheden voor ziekenvervoer wer
den aangebracht. Naar de verklaring der heel-