NIEUWE 60ESSGHE COURANT.
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
1
SlfTi!
No. 92.
Vrijdag 26 November 4875.
Tieude Jaargang,
a
3
Rosend. V
Wouw
Berg, op Z.
i Woentdr
[•Rilland,...
I Krabbend..
1 Kruiningen
/•Vlak e
Bleieliüge..
jGoes
J'»H.Arend»
lAraetnuid.
Mi44eib. *8_~
[TJissing. 8,10
DCMCouuI
Pryi
Alle Stuiken
9,10 135. 8,20
9,20 12,11 8.88
9,31 12,25 3,42
9,40 12,35
9,54 12.51
10, 12,58
8,47
10,14
10,19
10,80
iO,39
10.47
11,4
11,10
11,14
11,2
1.10
1,16
1,27
1,38
1.46
2.3
2,9
2,12
2,20
5, 8,30
6.12
ij'
6,41
5,57
6,4
8.16 -
6,22
6.84
6,48 9,27 9,40,
-- 6,58 9,49
7,15 10,4
7,22 9.4810,10
7,29 9,52 10.15
7,4010, 10,25
?li88ilig.
Middelb.
Aroeawid. 6,21
'«H.Areci* 6,87
Goe86.6O
Bietelinge. 7,4
•Vlake 7,18
Kruiningen 7,19
Krabbend.7,31
^Rilland7.89
Woenadr... 7,55
Berg. op Z. 8,15
'Aap dexe halten wordt alléén gestopt, wanneer Wouw8,28
djutrxeixieer» worden opgenomen of uitgelaten. Roosend.A 8,40
7,80
9,30 12,50
M5
8,80
^3
7.40
9,38 12,68
6,63
8.40
B
9,40
1.2
-T-
6,57
8,45
r—
1.9
6,4
8,52 j
1
1,24
6,19
9,7 I
w.
10,2
1.34
-
6,27
9,15 1
1,45
6,40
J
1,52
.6,47
V
1,57
6,52
E
2.7
7,2
2.18
7,8
1
i 50
2,27
7,28
1
s
10,46
2,40
4,7
7.85
1
2,52
4,19
7,50
S*
11,2
8,1
4,30
8,
I
jeb\}nt, uitgeronderd Qp ChrUtelijke fee*tdi£$n, dei Mmc*d*gt en Dondcrdegt tiend*. Prij» kwartaal 1 0,85.fr. p. po»t/"l,Afzonderlijke Hommen K et.
s der Adrertnatiep 10 ct. per mm), grooU letteh-n rignettas naar plaatarmuii*'. Geboorio-, hnwelyki- en doodberigten ran 15 regel» 50 cent.
de redactie betreffende, gelieve men minswnB één dag^ Yóór ffAnrtgnrw-toe te zenden ann den Uitgever A.C.DE JOHöR Mz. te Goee.
Inzendine der A d verten tien tot des namiddags 3 orfc'
GEMEENTE-BESTUUR
Voldoening tan den aanslag ia..fa HboJSeüjken Omslag.
BURGEMEESTER. en WEfÉfipiiPÉRS ran GOES;
in aanmerking nemende dat yd oor de invoering der
nieuwe verordening op de héffing van den .Hoofdelyken
Omslag het goed gekeurde "kohierdier belasting eerst
onlangs aanden ontvanger ter invordering der aansla
gen is kunnen worden uitgereikt;
doen een beroep op de welwillendheid der ingeze
tenen en noodigen de contriboabelen beleefd"doch drin
gónd uit, óm bunnen aanslag, waarmede zy door de
roüdbrenging der biljetten dezer dagen zijn in kenniö
gesteld, met eenigen spoed te willen betelen, opdat de
gemeente in staat zij, op tijd aan hare verplichtingen te
kunnen voldoen.
Goes, den 24 November 1875.
Burgemeester eu Wethouders voornoemd,
M. P. ÖLAAÜBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
POSTERIJEN
Vertrek der Landmail naar Oost-Indië.
Via Marseille 3 December.
BINNENLAND.
Goes, 25 November 1875.
Reeds meermalen wezen wij er op, hoe do oppo
sitie tegen het tegenwoordig ministerie er steeds op
nit is, om door insinuaties, door onbewezen niet
alleen, maar zelfs ten eenemale ongegronde, verwij
ten eene voortdurende agitatie tegen dat kabinet
in het leven te houden. Eindelijk komt de waar
heid wel aan het licht, maarlicht dat er toch
enkelen door dien eersten indruk misleid, te bevoor
oordeeld zijn geworden, om later met gewenschte
onpartijdigheid de zaak te onderzoekenLicht door
elke insinuatie^ «eenige zieltjes gewonnen» en als
-die insinuaties dan maar talrijk genoeg worden, dan
zullen ook wel hier »vele kleintjes een groote
maken».
Het zou eentoonig worden op al dergelijke insi
nuaties telkens te wijzen. Genoeg, dat daarbij steeds
rekening wordt gehouden met do volkshartstochten,
dat vooral die snaren worden aangeroerd, die- bij
de natie weerklank vinden. De nog steeds bestaan
de oud-vaderlandsche trouw is niet argwanend ge
noeg, om bij elk opstootje dadelijk aan kunstmatige
middelen te denken; men kan en wil niet gelooven,
dat dergelijke drieste od waarheden wórden uitge
bazuind als er niet iets van aan is. ..Het koetje
heet geen bont of het heeft wel zwarte vlekjes,
zegt men.
Wel zekercalomniezcalomniezen reste toujours
gwlque chose; .(houdt maar vol met lasteren, elke
poging daartoe laat licht eenigen achterdocht na) 1
Na. de laatste verkiezing te Zutphen, werd met
grooten ophef van »Jiberale" zijde geklaagd, dat de
kiezers door «rijksveldwachters» bevreesd waren ge
maakt, om hunne slem op den liberalen candidaat
uit te brengen. Te oordeelen naar den ophefj zon
men haast gedacht hebben dat die eenvoudige libe
raal gestemde liberale kiezers «in den achterhoek»
verhaald was, dat er minstens «geesseling en brand
merk» op stonde als men op mr. Tak stemde! En
2in wat blijkt er waarheid?
Over de beweerde bemoeiingen der rijksveldwach
ters bp gelegenheid van de jongste verkiezing voor
de Tweede Kamer in het hoofdkiesdistrict Zutphen,
is op last der regeering een onderzoek: ingesteld,
zoowel door den procureur-generaal in Gelderland
als door den commissaris des konings in die pro
vincie.
De minister van justitie meent, dat de zaak over
dreven is voorgesteld, en geeft in zijne memorie van
antwoord de volgende toelichting
«Door een der wethouders van Laren gn door den
secretaris djer gemeente zijn aan de veldwachters
aldaar, tevens 'onbezoldigde rijksveldwachters, wel
strooibiljetten afgegeyen ter bezorging aan kiezers
volgens daarbij gevóegdé lijsten, welko biljetten lang
na den afloop dérverkiezing weder zijn opgehaald,
bij het onderzoek, op last, van den offipier van ju
stitie ingesteld, omtrent de behoorlijke plichtsver
vulling van do zijde der veldwachters te Laren,
maar die biljetten werden vrijwillig door kiezers af
gegeven, zonder dat daarbjfdo minste bedreiging,
veel minder onderzoek van kisten of kasten werd
gedaan. -
«De burgemeester heeft, zoover hij van het rond
brengen van strooibiljetten kennis droegr verklaard,
niet bedoeld te hebben, dat daarvoor veldwachters
zouden gebezigd worden, en dat de noodige orders
gegeven zijn, opdat voortaan geen biljetten als de
aangeduide door veldwachters worden rondgebracht.
«Ook de rijksveldwachter, wiens gesprek in de-
wachtkamer van het spoorwegstation te Locbem
werd aangehaald, ontving eene vermaning, hoewel
hetgeen hij zeide geenszins van dien onbetamelij&en
aard was als werd vermoed.»
De Commissaris des Konings in Zeeland is
gemachtigd tot bijeenroeping in buitengewone ver
gadering van de Staten dier prov. op 7 Dec. e. k.,
ten einde daarin' overtegaan tot de verkiezing van
een lid van de Eerste Kamer der •jStaten-Gene-
raal.
Er worden verschillende personen 'genoemd
als candidaat voor de Eerste Kamer in plaats van
wijlen den Heer J. Fransen van de Putte.In het
Vaderland Worden genoemd de heeren mr. C. J. Pi-
cké Mr. J. Moolenburg. De iV. Midd. Crl. noemt
de heeren mr. '-C. van der Lek de Clercq, Oud lid
dier Kamer, mr. Vis, buitengewoon lid "der Ged.
Staten en Jbr. Schorer, burgemeester van Middel
burg.
Een Huisvergadering.
Vader Nieuwenhuizenwas dat eene vergade
ring van een departement der door u .gestichte
maatschappij, zoo als ik jl. Dinsdag avond bij
woonde? Geen bestuur aan de traditionele tafel
voor bet spreekgestoelte gezeten; geene opening
der vergadering door den president en uitnoodi-
gjng tot den spreker, om eenige aangename oogen-
blikken aan het publiok te verschaffen; geen ge
zellige kout, of opwekkende bijdragen'en...;, bovenal,
geen onderwerp behandeld, dat binnen de bevatting
van het boorend publiek ligt! Voorwaar, wanneer
Gij, o edele stichter der Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen! jl. Dinsdag de schouwburgzaal té Goes
had kunnen binnentreden, gewis had Ge, hoe
weinig Gij in uw leven kondet toornen, toch een
bestraffenden blik in het ronde geworpen, en zou
het woord u over de lippen gekomen zijn: dat is
geene vergadering, zoo als' ik ze van mijne volge
lingen verwacht had. "Wij weten wel, dat de ne
gentiende eeuw andere eischen heeft, dan de acht
tiende, en dat de vormen en toespraken van het
laatste vierde gedeelte veel verschillen 'van die in
de eerste tientallen van jaren uit deze eeuw. Maar
zoo verbasterd, zoo ontaard, zoo vervreemd van
Uwe bedoelingen, kunt Gij uwe kinderen, nog vóór
dat 100 jaren verloopen zijn, sinds den gedenkwaar-
digen 16 November 1784, niet hebben voorgesteld.
De opkomst was, ondanks de, uitgegeven introdne-
tiekaarten, en alle andere pogingen,.,om publiek"
te lokken, niet groot, maar ik durf wel betwijfe
len of nog niet velen van degenen die tegenwoordig
waren weggebleven zonden zijn, als zij geweten had
den, wat hun zou te genieten gegeven worden.
Was het soms aan de leden van het bestuur van
het departement bekend, dat zij daarom of m heb
geheel niet, of enkel na de pauze, en voor zoo ver
zij er waren, niet of slechts scbaarscb met hunne
huisgenooten in de zaal verschenen?
Het onderwerp dat de heer T. H. De Beer be
handelde was, zoo wel als de wijze van behande
ling, immers verre boven de bevatting van zijne
hoorders. En waar bij wist af te dalen tot zijn
gehoor, daar'deed hij bet, met te smalen op an
dersdenkenden, met den held van zijne rede te
verheerlijken, omdat die zich ontevreden betoonde
met den buiselijken en politieken toestand van
zijn tijd.- Het codicil, zoo als bet verklaard werd
door Peter aan Maarten en Johannes, waarmede vol
gens den redenaar, de Roomsche, Lnthersche en
Calvinistische kerkgenootschappen werd aangeduid,
getöigde niet van den geest van verdraagzaamheid,,
die'Gij, Vader Nieuwenhuizen, bij de leden uwer
-Maatschappij wildet aankweeken. De voorstelling
van Engeland tegenover andere rijken, geput uit
de schrifturen van zijn held was niet geschikt om
een denkbeeld te geven van de ingenomenheid des
sprekers met Uw principe dat, alle staatkunde uit
uwe Maatschappij behoort geweerd te worden. Trou
wens Jonathan Swift, de deken van St. Patrick, de
gunsteling van Willem III van Engeland, de echt
genoot van Stella, maar te gelijk de lieveling van
de jeugdige Esther, is geen persoon, die in eene
Nutsvergadering kan behandeld worden. En Gij,
vader Nieuwenhuizen, zoudt het mij gaarne hebben
toegestemd, indien Gij onder de hoorders van den
heer De Beer waart geweest, dat zijne rede in het
een of ander geleerd genootschap misschien met
onverdeelden bijval zou zijn aangehoord, dat zij
allerminst te huis behoorde in de vergadering van
een departement der maatschappij, die de spreuk
»tot Nut van 't Algemeen" als leuze heeft aange
nomen. En zelfs dat nog op zijde gezet, zoudt Ge
zeker, even als ik, niet alle gevolgtrekkingen, door
den spreker gemaakt, willen onderschrijvenook niet
de bedoelingen, die bij in vele satyren of andere
geschriften van Swift zocht. Om slechts éen voor
beeld te noemen, moet ik vragen, of in de parabel
Qaat mij ze zoo maar eens noemen) waarin het
paard edelmoedig den poot- opheft, om die te la-1
ten kassen, wel moet gezocht worden de heerschap-
pij der domheid over het verstand? Ik voor mjj,
zon er veeleer een zinnebeeld in zien van de heer
schappij der »Hanoveranen" waarvan Swift zoo af-
keerig was, en die een paard in hun wapen vo~er-
den, maar aan wier gunstbewijzen hij de middelen,
van zijn bestaan ten laatste te danken had7~'
Doch genoeg van de réde, waarvan het mij niet
best mogelijk is, ook maar eene oppervlakkige schets
te geven, zonder dezelfde" geleerde phrasen neder
te schrijven, als dé heer De Beer uitsprak. De
man deed mij soms duizelen, op zulk een hoogte
voerde hij zijn gehoor; en het kostte vaak moeite,
om zich in de schouwburgzaal te Goes te gevoelen.
Gelukkig, dat het naive, of-soms vrij plomp inval-,
lende: »men schrijft 1725", »men schrijft. 1740"
en dergelijke, het publiek eensklaps-pp de aarde
terug verplaatst.
Een wensch aan TJ, vader Nieuwenhuizen 1 ten
slotte. Beziel de bestuursleden van hét departement
Goes wat meer mot Üwen' geest, en leer ze, - dab
om waarlijk tot Nut van 'fc Algemeen werkzaam te
zijn, er' wat anders noodig is, dan eene hoogwyze-
uitgalming van gedachten, over het leven en de
werken van éen man, die door den redenaar zelf
onder de »niet te bevredigen ontevredenen? ge
rangschikt werd.
Tuaschen Kattendyke en Wemeldinge, in den
polder de Breede Watering, heeft, naar wjj verne-
