KROON-DOMEIN
Sltl ie Mom
Zamenkomst tot Gebed,
OPENBARE VERPACHTING"
Bouw- en Weiland,
GEMENGDE BER1GTEN
Aan den Teteringschendijk bij Breda werd door
een boer een granaat, die hg voor eenigen tijd bij
hut cadettenkamp had gevonden,', bij den smid. ge-
bragt, met verzoek om er een bandvatsel aan te
maken, ten einde 't voor zwaaytowigt te -kunnen
gebruiken. Toen de smidsjongen er met een gloei-'
jend ijzer bijkwam, om er een gat in te boren, sprong
de met schroot geladen en blijkbaar nóg niet ont
plofte granaat en verbrijzelde hem den arm, die
daarna onmiddelijk afgezet moest worden.
Te Nijmegen heeft een hevig' onweer gewoed,
waardoor enkele gaten zijn ontstaan in bet toch
reeds door don hevigen stroom verzakkend gedeelte
der Waalkade. Te Lont aan de overzijde van
Nijmegen sloeg de bliksem op niet minder dan
vier plaatsen in.
Te Minnerfcsga werd ven oppassend werkman
vlak voor zijn woning door den bliksem getroffen
en gedood. Hij laat eene wedawe met 3 jeugdige
kinderen, een van 14 dagen, 'achter.
Te Bergen op Zoom hebben ernstige ongere
geldheden pladls gehad naar aanleiding van hot hu
welijk van een jongman, wiens gewezen beminde,
thans moeder, door hem verlaten was. Eene mas
sa volk-jouwde het paar bjj den kerkgang en la
ter voor do echtelijke wóning uit. Politie, maré-
ehauséées en militairen waren noodigom de massa
uiteen te drijven.
Een zusjarig knaapje uit Amsterdam, dat met
zijne moedór mot een' pleiziertrein Botterdam be
zocht, is daar dooreen hondenkar overreden, met het
treurig gevolg, dat het' kind kort daarop overleed.
Welke wonderlijke combinatiën er soma in
de natuur plaats hebben, moge het volgende be-
wjjzen:
De kat van zckei'en landbouwer te Slangenburg
Ijad jongen gekregen. Na eenigen tijd verliet de
oude het nest eens on maakte eene wandeling op
de bouwhoeve; "bij die gelegenheid vond ze oen
nest met wildé konijnen Zonder zich te beden
ken, pakte de oude kat eene der jonge konijntjes,
bragt het by hare eigene jongen, en geheel haren'
vraatzuchtigen aard verloochenende, zoogde zij het
jonge konijn als was zij de ware moeder er van.
Dit duurde zoo lang, totdat na verloop van eene
week bet konijntje de pleegmoeder verliet om elders
een heenkomen to zoeken.
In de Kal verstraat, te Amsterdam wildon
twee zeer jonge kinderen voorbij „een aldaar stil
staande bierkar naar do overzjjde van de straat
gaan; zij bemerkten niet, dat er een rijtuig aan
kwam. Het eene kind, ..een meisjo van omstreeks
8 jaar, struikelde, en paard en rijtuig ging over
haar henen, zonder haar in het minste te kwetsen.
De koetsier schrikte nog erger dan bet' kind.
Te Amsèerdem, is een meisje, van acht jaar,
sèdert een paai-' dagen vermist en niettegenstaande
alle aangewende pogingen kon men hot kind niet
terug'vinden', men vond haar lijkje in een put van
het perceel, alwaar haar grootmooder,-waar zij op
'visite was, woonachtig is.
Zondag waren te Utrocht twee kinderen, eon
jongen on een meisje, op de Oudogracht om eon
boodschap te doen, toon er onverwachts een man
aankwam, die tegen bet meisjo zeido >lief kind,
ga met mij mede wat kooperi", waarop hg zich
onmiddellijk met de kleine verwijderdehet jongetje
ging haar.bujs, en vertelde aan zijne ouders wat
er voorgevallen waB. Do vader dood onmiddelgfc
eon onderzoek, maar te vergeefs;- deB namiddags
ging men weder zoeken en op Hamburger brug
zijnde, kwam de man met'.het kind uit de Ha-,
vorstraat uit een horborg alduar, alwaar hij het
bier en sterken drank gegeven had; de vader nam
hem dadel jjk b'et kind af, hetgeen - natuurlijk njet
zonder moeite geschiedde; de kleino viel onmiddel
lijk na haar tehuiskomst in een diepon slaap.
ONZE LEESTAFEL
BEGRAVEN OF VERBRANDEN?
V Kil GELIJKEN DE HISTOBISOUB EN KÈITI3CIIE STUDIE,
door 5,1
S. K. THODEN VAN VELZEN,
Theol. Di'. en Pred. te Leeuwarden.
Uitgave van A. Jongbloed te Leeuwarden.
Uit strgd komt lovon, uit wrjjving van gedaoh-
ton licht. Ondorwerpon die vroogor, toen zjj nog
geen onderwerp van strjjd uitmaakton, naauwoljjks
opgtnnorkt worden, dio mon- nain zooals zo waren,
zonder er vaak over hot «waarom» na to donkon,
trokkon do aandacht, men begint zich tneor rokon-
sohap te govon, mon krjjgt oeno moor vaste bopaaldo
overtuiging. Is dit in hbt algomoon waar, vooral
blook dit op niouw toon do wjjshoidder 19ooouw,
oon nioiïwo twistappel opwiorp, in don oisch" om
voortaan do ljjkonverbraucling op onzo diorbarp, go-
eerbiedigde dooden toe te passen. Huiverde de
overgroote meerderheid op die gedachte, bij velen
ging er als een olectrieke schok door de leden, bij
dit «nieuwe® denkbeeld van «vooruitgang». Vooral
die rigting, die over hel geloof aan een leven hier
namaals, medelijdend de schouders ophaalt, maakte
"er zich meester van. Tal van monschcn, dieniets
moer duchten dan voor «bekrompenen», voor «niet
mot den tijd meegaanden» te worden aangezien, slo
ten zich hierbij aan, eü allengs vormde zich een
lijkon-verbranding-bond, welks leden klein in aantal,
maar geruchtmakend in taal, bet spoedig wilde doen
voorkomen alsof «de 19e eeuw» de lijkenverbran-
ding onmisbaar achtte. Met verwondering, ook veel
tijds met huivering, hoorde men de hoogdravende,
apodictische uitspraken en allengs begon er móed
toe te behooren, zich tegen de» ia naam «der we
tenschap» gedanen oisch te verzetten.
Gelukkig werden er nog mannen .gevonden die
dien. moed toonden te bezitten. Wij wezen er Vroe
ger reeds op hoé prof. Dartingaan de. magtspreu-
ken in naam dér gezondheidsleer uitgegalmd, een
einde maakte door zijp kernachtig woord, dat «elke
verbranding van een lijk in ons vaderland, een
diefstal aan het nageslacht gepleegd was». In hem
bragt de wetenschap een nieuwe hulde'aan de ór
dening des Scheppers, of zooals de. 19e óuuw haar
noemt, de ordening der natuur.
Prof. Harting bleof niét alleen staan. Onder
meerdere maakte ook dr., Thoden van V elzen do vraag
«Begraven of verbranden», tot het onderwerp eoner
ernstige, naauwkeurige studie, en legde den uitslag
van dat onderzoek neder .in .oen werk onder de door
ons hierboven vermelden titel.
IZijne historische 'studie, dio er het eerste deel van
uitmaakt,.doet daghelder zien in welk naauw ver
band de behandeling dór dooden staat met dén gods
dienst die oenig volk belijdt.' Zooals. b. v. de ljjken-
verbranding vooral bij die volken in zwang was,
waar de, «vuuraanbidding» 'bestond. Maar tevens
hoe de tegenwoordige, voorstanders der lijken-ver
branding .vaak veel te hoog" opgeven van de toe
passing^ hiervan bij oudé volken, en hoe deze inte
gendeel meest bij de ruwe, onbeschaafde volkstam
men in praktijk was. Toch wordt de onjuiste me-
dedeeling daaromtrent vaak als een axioma nagepraat
door andere voorstanders. Zooals volgons den schrij
ver b. v. het geval was in no. 16 van Eigen Haard
van de brochure van Wegmqnn-Ercolant.
Ook de Hygiënische en Justitiëel-medische zijde
dor vraag, wordt naauwkonrig door den schrijver
behandeld, waarbij hg zich vooral beroept op de
meonirig door .deskundigen op dat gebied geuit.
Daghelder toont hg aan hoe de nadoelen van het
begraven, soms in het bespottelijke worden overdre
ven, door b. v. als in ernst de vraagte doen, waar
moet het heen, als de levenden hunnen dooden wil-
lctt',bewarèa en bij zich houden?^ Omdat Johanna
vonKasteliei^'ïn. haren waanzin ovér hut verlies van
hai'cn- 'echtgenoot diens lijk steeds bij zich hield 1
Alsof zulk een*"uitzonderingregt gaf om gevolgtrek
kingen voor oen regel te maken. Opmerkelijk is
hier ook do vermelding van den uitslag van het
onderzoek door Dr. Pettenkofer voor Munchen, Welb-
zich' voor Karlsruche, Reicli voor Berlijn, -Bach voor
Leipzig, waaruit bleek dat het bronwater der be
graafplaatsen en korkhovon, minder vuilnisstoffen
b.ovatte dan de moeste bronwatersin de steden zelf.
Men zal zich ook horinneren hoe wij eenigen tijd
geledon mededeelden, dat bij onderzoek van het wa
ter in een put Toy de begraafplaats te dezer stede,
hetzelve geheel vrjj van organische bestanddoelen
gevonden werd.
Maar evon duidelijk toont hij, hoe de nadoelen
der verbranding door devoorstanders er van maar
al te veel over het hoofd worden gezien, zooals b.
v. blijkt uit het oordeel van don grooten deskun
dige en voorstander der begraving, Ullerspergerdat
zelfs de nog mopst volmaakto Stemensche oven, on
voldoende is om «vorkoling, ontwikkeling van rook
on hot ovoi'bljjven van niet vorbrando Btoffen te voor
komen». Én toch, wanneer dit niet voorkomen wordt,
zal do dampkring met heel wat moor giftige bestand-
doelen bezwangerd worden, dan door begraving.
Onze plaatsruimte laat slechts toe enkele hoofd-
punton aan te stippen. Moge het bovonstaando eoh-
tor vóldobnde zjjn om dp degelijkheid en het door
wrochte van dit'werk aan te toonen, ?en' menigeen
or toe nopon dit'ook van wetenschappelijk standpunt
hoogst bolftngrgk werk zalfyto lezen. Wjj gelooven
niet dat óón onbevooroordeelde zich hierover bekla
gen zal; maar integendeel ieder hetzelve dankbaar,
en voldaan zal nederleggon.
BURGERLIJKE STAND TE GOES.
Van den 12 tot en 'mofc den i6 Augustus 1875.
Geboren: den 13, .Teanne Mario, d. v. JoliunLeonard
Goemans en Sara Maria Petronolla ÏBobroe Moens; don
16, Joris, a. v. Hubrogt van Boven on Elisabeth Koiwe-
'raakor.
VERKOOP1NGEN ENZ,
19 Aug. Hofstede. Kapellc. "Rembges.
20 Verjiachliug Lnnd. 'sH Arendsk Pilaar.
24 Aiubacliteliecrlijkrecht enz. Goes.- Pilaar.
25 Land. Weineld. Panrdekooper&
-v. d Bossche.
10 Sept. Molen cn Huis, Ebewoutsd. v. d. Bussche
Prumers,
18 Woont. Schuur eu Erf. l.oes. mr, M. J. de
Witt Hamer.
ADVERTENTIEN
Voorspoedig bevallen van ëeno DOCHTER,
Mevrouw GOEMANS-Isebree Moens.
"Goes, 13. Augustus 1875.
Wegens uitlandigheid',vah den heer A
KAKEBEEKE Jz., betuigt de ondérge-
teekendó, namens hem, zijnen dank aan allon die -
medegewerkt hebben tot biussching van den brand
van ZEds. Hofstede to Rrabbendijkc,- op den 12
Augustus laatstleden.
J: Q. C. PEMAN KAKEBEEKE Az.
CHRISTELIJKE VRIENDEN, die wenschen zich
in gemeenschap te stellen mot de broeders die te
Nijmegen en Heerbosch ,zich vereenigen tot gebed
om hooger Chriatelyk' leven, worden uitgenoodigd
tót eene Zamenkomst, Woensdag a. s., des avonds
ten lmlf aoht ure, in het kerkgebouw dér Vrije
Evangelische Gemeente in de Corn. Eversdjjkstraat
alhier.
Voorgangers zijn de B.B. LOGGERS en VAN
SCHELVEN.
Goes, 16 Augustus 1875.
op Vr|jdag den 20 Augustus 1875,
de3 voormiddags tén 10 ure,
te \s Heer Arendskerke,, ih de herbeig bij Jan de
Ruijtbb, voor 7 jaren, ingaande -Sinte Catrjjn
1875, van
13 perceelen
ter grootte van 19,63,43 Centiaren, liggende in
de gemeenten 's lieer Abtskerke c. a. en 's Heer-
Arendskerker aankomende Chr. "EVERSE.
Inform atiöh te bekomen b|j M. VALLIJ WAARDE,
te Baarsdorp en ten kantore van den Notaris
J. M. PILA.AR, te Göes.
In de Meestóof
«DE ZON»
bestaat weder
om gelegenheid
om ten spoedig
ste
MEEKRAP te latèn bewerken
aangifte gelieve 'men aan den ondergeteekende
te- doen.
W. L. KAKEBEEKE,
Boekhouder.
EEBTAMBT GOES.
DE RENTMEESTER VAN HET KROON-DO-
MEIN, Rentambt Goes, maakt bg deze aan belang
hebbenden bekend, dat hij te Goes te spreken zal
zjjn in het koffijhuis «de Vriendschap»'op de Groote
Markt, Dingsdag 28 September en voorts iederen
Dingsdag in de. maanden October en November, des
voormiddags om elf urén.
Wie hem vóór 28 September wenscht te Bpreken
gelieve zich te vervoegen tot den heer J. M. PI
LAAR, Notaris to Goes.
Klo&tinge, Augustus 1875.
De Renjbme ester voornoemd,
W. K, MAOKAY.
togon botftlifag dor onkoaton oon nwarte HONI),
mot witto halsband on vior witte pooton,' bjj
JAN VERSCHUBE, te Heinkeriseahd.
-• V: