zoo van harte modejubelen als andere Christenen?
Het was, omdat zij jn het Christendom van die
anderen hun Christus, hun troost niet vonden.
Het was onder de'Christenen altijd klagen over
het dorre, het matte van den toestand hunner
ziel. Dat kon toch het Christendom van Jezus
niet zijn; want Jezus moet kracht' uitstorten, die
- de wereld overwint, en deze werd getuist. Er
was wel belijdenis; er was wel. een uitsteken van
de hand, een slaan aan de ploeg, maar dat dit
vuur het echte was, bleek nog niet. Op kracht
alleen kwatn het aan en deze gevoelde men niet.
Laat mij dit door eenige voorbeelden duidelijk
maken.
...Het was in den laatsten oorlog tusschen ÏYank-
HjVen Ouitscbland en wel bij de bestorming van
Spiofaeren, dat een bataillon van de Fruissiscbe
infanterie in last kreeg, een berg 'omtetrekken,
ten einde den vijand'in den rug aan te vallen.
Eensklaps ziet men zieb van de overzijde gl-~
scheiden door eene brug» waarvoor een mitrailleuse
geplaatst is. De officier, die aanvoerde zag diw*
eh wist, dat wie op de brug kwam,, een uian des
doods zou zijn. En toch, zijn pügt gebood botn
het bevel te geven.- Na eenige aarzeling. beveelt
hij voorwaarts en 13 lijken liggen op de brug
Wat te doen? Zullen zij teruggaan? 'Neen, op nieuw
klinkt, het voorwaarts, on op nieuw zijn 13 ge-
sneuveld- - Nogmaals beveelt hij, on weder vallen
er 13 zijner manschappen. Maar zonder aarzeling
werd télkéns. het bevel volhr'agt. Welnu, dat is
de'-kracht; der gehoorzaamheideen leger, dat zulk
eene kracht beeft, kan wonderen doen.
Eeti tweede voorbeeld, en nog wol van eene
teedeïü vrouw- 'H* Engeland was eene kindermeid,
die met drie kinderen eene naauwe steeg was inge
wandeld. Toen zij zoo wat half weg waren, ziet
zij aan het eind een dollen hond aankomen. Men
roept haar toe: maak u weg! maar zij kan niet,
regts noch links Er waren- geene zijstegen en bet
eind terug wandelen, kon evonmiru Wat doet zij.
Zij plaats de kinderen tegen eénen muur, gaat in
het midden der steeg op de kniétën liggen en wacht
zoo den hond af, die zij in hare armen pakt en
buiten de. steeg brengt. Dat i» de kracht der
trouw, en een volk, waar eene eenvoudige kindex'-
meid zulk eene kracht ten toon spreidt, kan
wonderen doen.
Een derde voorbeeld. Hat was- in den Krim-
oorlog. Een officier waö gewond aan het boen
dit moest worden afgezet eü met grooten— angst
ziet hij tegen deze kunstbewerking op; doch stelt,
zich gerust, daar hij zich met het gebruik van
Chloroforme zal .bedwelmen en alzöo niets van de
pijn gevoelen. De chirurgijn zal gaan beginnen en
z®gt: Officier! ik heb nog Chloroforme, maar slechts
een enkelen drupPeV en ginds ligt een soldaat, die
de kaak moet worden uitgezaagd,'dat veel pijnlijker
operatie is; wat denkt Gij Zonder'aarzelen zegt.
de officier: Jezus 1 help mggeef de Chlorofox'me
aan dien soldaat!" Dat is zedelijke kracht en een
geslacht dat die kracht bezit, kan wonderen doen!
Dat dan zulk eene kracht zich in O openbare!
Denkt terug aan de eerste tijden der Christenheid.
Is hot Christendom altijd' zoo in eerë geweest als
thans? Verre van dat. Eenige eenvoudige landlieden,
r vrouwen en dienstbaren hebben zich vereenigd in
de 'navolging van Jezus Christus als hunnen Heére,
en-die weinegen .Jieb ben geheel de maatschappij
doortrokkèn als de zuurdesem het brood. Bijge
loof 'en ongeloof -hebben zij bestreden, tempelen
opgebouwd: zij hebben overwonnen.' Meent Ge,
dat'zij gewerkt hebban als;wg? 'Neen! het is dat
de zedelijke kracht uit God" hun geheele wezen be
zielde ett hun aanvuurde.-
En in de dagen der Hervorming was het niet
anders. Denkt gij,-dat wij zouden doen, wat de
vaderen gedaan hebbenZie hunne portrettenuit
hunne oogen spreekt de geheiligde goddelijke kracht
van Jezus, en die heeft hen geholpen in den strijd,
on was han een krachtig wapen. En daarom
hebben ze. gezëgd, als. er sprake was van overwin
ning: aan 's Heeren .kracht hebben wij ze todan
ken. En -daarom hebben zé gaarne erkend* «lat
alleeii do kracht dés H. G.. de overwinning bereidde.
En zo6 'is hot gebleven. Er zijn ook in Zeeland
velen ten grave gedaald, die hooit die kracht van.
dien Geest gevoeld hebben, die alleen aan het
uitwendige bleven h&ngen.— Doch hu, de verhooring
der gebeden van die geslachten is komende. Hij
zal opstaan, ons beschermen en hunne klagt ver
hoor en,, -
Wat ik daar zeg, i& iets groots, maar toch waar.
En zoo er hier zijn", din °oit geweten bebbon, wat
het zegt, dat hun 'bidden verhoord wordt, die
moet het harte opengaan van vreugde; die zullen
zeggenneen het 'ia te veelen zij^ zullen het niet
kuunen aannemen. Zoo bun ik ook geweest. Ook
ik heb uitgeroepen: wij hebben te veel gezondigd
Waarom kon ik hot niet gelooven Omdat onze.
zonden te groot Waren, dan dat wij kondon ver- j
wachten, zulk oen heil te mogen ontvangen.-^Maar
hot is ook geen aanspraak van onze zijde. Het
is vrijmagtige genade Gods, absolute, souvéreine
genade.
En vraagt go, waar dan nu die verhooring in
ligt wat er gaandeis, en wat er is geschied
In Amerika zijn honderden belijders van Jezus
zaamgekomen, ongetroost, - dor en mat. vol van
klagten; en zijn .heengegaan jubelend en juichend,
omdat zij de kracht Gods gevoeld .hebben, en zijn
dé wereld ingegaan, om te verkondigen, wat groote
dingen de Hecre gewrocht beeft. Een enkele is
naar Engeland vertrokken en heeftdaar, eene
zamenkomst gehadmet de gc'oovigen in het vorig
jaar. En ook daar heeft zich de kracht Gods geopen
baard. Tien dagen lang' zijn zij bijeen geweest,
otn niets anders te doen- dan God den Heere te
"zoeken. Zij begonnen met de belijdenis, datzij
den Heere niet kenden'en zijn zoo lang gebleven,
dat zij gevoelden, dat hij zich in hun, had geopen
baard. En* bet oinde is, dat nu "in Engeland
duizenden bij duizeuden belgden, dat zij de tegen
woordigheid Gods kennen, waar vroeger geen ge
voel daarvan was. In Engeland waren, ook eenige
broeders uit Frankrijk, en dezezijn teruggekeerd
cn hebben in Frankrijk de Christenen zaamgeroepen
en het resultaat was,'dat daar ook dagen achter
een- velen bijeenbleven. en eveneens de kracht Gods
mogten ervaren. Uit Engeland is de beweging
overgeslagen naar Duitschland, naar Zwitserland
en naar bijna alle landen van Europa. En thans
juichen Honderden en duizenden over de openbaring
des Heeren, zooals zij wel eens in oude boeken
gelezen en vatv de vaderen gehoord, maar nimmer
ondervonden hadden.
En wij, wij hebben tot dusverre buiten gestaan.
In de stille hoeken zijn èr wel, die vertrouwen
op en gelooven aan die openbaring Gods, maar
die van die wondervolle verbooring der gebeden
nog niets weten, alsof het nog de oude toon der
klagt was. Het wonder van den lof is nog niet
geboord.
In Brighton is in deze maand eene tweede ver
gadering gehouden, en 40 Hollanders hébben aan
die zamenkomst deel genomen. De Heere heeft
ook mij vergund, deelgenoot van die vergadering
te zijn en ik aarzel niet, te verklaren, dat alles
nog verre mijne verwachting ovei'troffen heeft; dat,
sints ik onder de beademing ben gekomen van
de beweging, die de Heere is verwekkende, ik in
mijn ziel iets gevoeld heb van wat ik vroeger niet
kende. "Vroeger beleed ik wel den Heore, maar
ik bleef klagen over den "dorren toestand, waarin
de Christenen zich bevonden; maar daar is ook
aan mijne ziel en aah mijn leven de overtuiging
geschonken, ja in do volle werkelijkheid geopenbaard,
dat Jezus in mijne ziel'leeft.
Wat is geschied in Brighton, is geschied door
Gods woord, door gebed en door gezang. Het
was een heerlijk' schouwspel om duizenden bij
duizenden tien dagen lang zich bezig te. zien hou
den met Gods woord.. Er is gebeden in stilheid:
ieder boog. zich stil neder, soms tot een kwartier
toe. Het was eene opneming der ziel; het gebed
was een gebed van tien dagen, waarvan mefi ge
voelde, dat de Heilige Geest do drgfveer was. Er'
ig gezongen Vrij en onbelemuu'rd; zoo, dat men
het aan do oogen zag, dat men in bet grootste
genot leefde.
En hebben wij dat alles^ nu ook niet? O ja, wij
hebben ook geboden en gezongen, maar bet helpt
niet, als Gódde middelen niet aangrijpt. Een
openlijk aanzeggen -van de bekéering, dat er yen
nieuwe openbaring aan de'ziel moet geschioden,
is noodig en dat zij dan eerst openlijk konden
strijden. Het moet zijnen woi'den, wat do Engel-
scben zoo kort on juist uitdrukken met het woord
consecratie, overgave aan den Heere, bet leggen,
"van zich zelf op het altaar, met onze lieve vrouwen
en lieve kinderen en ons geld en goed; want dat
alles is niet., van ons, maar van Jezus en het
tefugnemén zou' diefstal zijn. -
Wij Hollanders zijn koel en leuk. Wij kwamen
daar, om de zaak maar eons op te nemen. -Wij
haddenniéts dan aanmerkingen. En zie, door
er te zijn en te blijven is do stroom over ons
gekomen en het einde is gowoost, dat wij tot het
laatste bloven en elkander aanzagen en hot be
treurden dat wij moesten heengaan.
Breng eens elders, in bijzondere bijeenkomsten,
-de menscbon elkori' dag 2 uren bij alkander. Dan
wordt er geredekaveld en getwist; maar ..daar', het
was eene versmelting des harten dé broeders lief'
te hebben.
Ik heb. bot daar geleerd. En vraagt go: Wat.
er de uitwerking van is? - Hier verveelt, het al
spoedig, om driemaal des Zondagster kerke te
gaan, ón als de predikant wat, ling spreekt, blijkt,
do verveling door een godnrig kijken'op het horo-
logie. En mot Kersmis, wanneer de kerkdagen wat
voel en kort .op elkander komen, zegt menigeen:
nu bon ik uitgepreekt als of het te veel was, om
drie dagen ter kerke te gaan. En daar, te Brighton V
Tienduizenden zijn er tien dagen lang van des
morgens half 7 tot des avonds half 10 ure bijoen
geweest; niet zoo als in do kerk, dat men haakt
naar het einde, maar in klimmende mate van be
langstelling.Des morgens kwartier over zessen
zag men reeds onderscheidene personen, m<?est
stedelingen, die in Engeland gewoonlijk niet vóór
ten 8 of 9 ure opstaan, zich naar de vergadering
begeven. Ik heb beeren en dames zien worstelen
om e<me plek.. En dan werd er gebeden zonder
eenige stijfheid van vormen maar vrij", geheel naar
eigen begeerte. En als men 's morgens halfslapend
kwam,— geen kwartier was men aanwezig of de oogen
tintelden van gloed.
En er werd gesproken. Ik weet, hoe vermoeijend
het spreken is. Als ik driemaal in de week preekte,
was het 'mij genoeg en meer was mg vrijwel on
mogelijk. Daar heb ik eene reeks van mannen ge
zien, die soms 4 of 5 maal daags spraken; zelfs
een sprak in de 10.dagen 53 maal, en toen ik
hem Sprak, betuigde hij, .dat hij zich nog frisscber
gevoelde als toen. het begon. Hoe geheel anders
als hier. Als hot kersmis is en dé Zondag met
de nieuwjaarsdag volgt, dan is de predikant moede
en mat, dan is hij- af" en moet er eens uit, om
wat te bekomen; maar daar, hoe meer men sprak,
des té'opgewekter werd men.
Wat de uitwerking der bijeenkomsten was?
Roerend. Er waren Duitschersen Franschen, dat
is na den laatsten oorlóg, vuur en stroo. En het
is gebeurd, dat er een opstond, een Franscbman,
nog al uit den Elzas, de landstreek die van Frank
rijk afgenomen en aan Duitschland gegeven is, en
hij sprak: »Ik.heb:en velen met mij haat gekoes
terd tegen de Duitschers, .en ik dacht dat dit inogt,
omdat zij ons zooveel leed-berokkend hadden, maar
ik gevoel thans, dat ik kwaad heb gedaan en ik
roep al mijne Franscbe broeders op, om de hand
der verzoening uittestekea en allo haat to ver
bannen!" En toen kwamen de Duitschers en be
tuigden hetzelfde en het werd een verbond van
liefde en van verbroedering, zooals men zich niet
kan voorstellen. Zoo werkte-de kracht des Geestes.
En Zondags daarojp werd or avondmaal gehouden
voor de Franschen en de Duitschers en dé Hollan
ders en onderling werd dé hand gedrukt en bij
de teekenen van -brood en wijn werd do verzoening
bezegeld.
De laatste dag van ons zamenzijn verhaalde den
oud man, dat hij gevraagd had, ora ook deel te mogen
nemen en dat hem was geantwoordJezus vraagt
niet naar oud of jong! waaróp hij had uitgeroepen
»dan bon ik gelukkig met mijn Jezus.» Een jong
meisje van 16 of 17-jaur/fiep daarop oveiluid in
de vergadering: «VaderVader! is dat waar?" O dan
heb ik het hoogst geluk gevondenEn zij om
helsde den ouden man,-terwijl hij betuigde, dat
het alles waar was. Het was of een electrieke
schok door de geheele -vergadering ging. Ieder
gevoelde: Jezus is in ons midden.
Dat is niet voor menschen en door menschon,
maar dat is de Almagtige God, die deze dingen doet
voor zondaars, die reeds door hem getrokken zijn.
En vréagt ge: Of een menseh, als hij bekeerd is,
nog iets ondervinden moot? Dan antwoord ik: Ja.
Dat wisten en erkenden allo vromen van vroeger
en later tijd.De opvolger van den hoogleeraar
Voetsiu8 te Utrecht zegt: er is nog een tweede
levendmaking, waarin de kracht Gods den.menseh
bekwaam maakt tot daden. Dat is de inplanting
in Christus, 'dé verzegeling der .bekeering, zooals
.onze vromen 'het noemen. Dat is het werk van
don vrijmagtigep God en mjjne bedo is, dat die
heerlijkheid over uwe ziel moge komen. Of dat dan
niet met de leer van onzekex-k in strijd is?"Neen,
geenszins: onze kerk beeft'geleerd, dat niemand
in de zonde mag blijven liggen, maai* dat wij zijn
geroepen tot bekoeling en heiligmaking. Wat
leert Calvijn Dat er vier vruchten zijn waaraan
de bekeering kan gekend worden hartgrondig be
rouw, regtvaardigheid, Chx*istelijlc leven en gebed.
Het léven van den Christen moet een en al zelf
verloochening zijn, en die zolverloochoning is bet,
die men te Brighton .uitdrukte mot dat woord
consecratie. ,En Calvijn 'zegt ook, dat een verloste
ziel aan God behoort, en dat, wie er nog iets van
wil hebben, diefstal pleegt. Wie herinnert zich
niet de schoono woorden uit óns doopsformulier
»Als wij somtijds hit zwakhoid in zonden yallen,
zoo moeton wij aan Gods genade niet vertwijfelen,
noch in de zonde blijven liggen, overmits do doop
een zegel en ongetwijfelde getuigenis is, dut wij
eoh eeuwig verbond der' genade met God hebben."
En zoo'dikwijls, wij aan het Avondmaal gaan, wat
doch wij dan anders, dan pleiten op Gods belof
ten, opdatv wij door don Geest niet- liem waarach
tige gemeenschap hebben zouden en van al zijixo
goederen deelachtig worden. -
De fout is alleen, dat wij te veel van ons zolvon.