I
rtu opdoom
ft, Wocnsdr«cht
•Rilland..
l Krabbe
jKraiuin.K - -
•Vlake
\Biezel»og«
g 's H. Arendskerkc
lArneinuideti
f Middelburg..."J
Vlissingen ...A 6,20
Deie-Courant verschijnt, ait
Prijs der Advert
Alle Stukken de redactie
10 Cr.
treffendf
.30 8,8
:ristelii^
renej
tjjjevp me:
Vliesingen ...V
Middelburg ...y
Amemuiden
't H. Arct-dskerkc
Goe8.......
Biezelingé:
•Vlnke
Krniningen
Ktabbéndijke
•Rilland.;
Wocnsdrecht......
Berden op Zoom
tlten wordt alléén gestopt, wsnneer Won*
worden opgenomei uitgelaten. B00SClid?Ufl....A
.ipt en Donderdags avonds. Prijs "P kwartaal 1 0,85. fr.p. post/"!,—Afzonderlijke N omroer» 5 et,
i t«n naar plaatsruimte. Geboorte-, hnweliiks- en doodberigten van 1—5 regels 50 cent.
uiiir vóór de nitjrave franco toe te zenden aan den Uitgevéi A.O.SR JOHGE 8It.~te Göea.
'■ntieti'U dcF 7iami1«l5jr«--m
«rond
cle
KENBARE VERGADERING
van 1>en
BAAD DEB"GEMEENTE Gr
op Vrjjdag den 16 April 1875,.
des avonds ten zeven uié.
Goes, den 14 April 1875.
DeSecretari-11 AR MAN
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1Mededeelingen, ingekomen Btukken
2- Voorstel omtrent den afstand van
Wed. J. Adriatfnse.
3. Wjjzigiug in de verordening op hot Manhuie.
4. Plan tot veorganisatio der Burger-Avondschool.
5. Voorstel tot bot geven van namen aan Bommige
straten.
0. Verordening tot regeling van het politie-jioisoneel,
t. "binnInlanp.
Goes, 15 April 1875.
Konden wij ons vroeger meermalen niet veree-
nigon met de beschouwingen en wenschen van de
Standaard, op het gebied van onderwjjs, gaarne er
kennen wij, dat door dit blad in den 'laatsten tijd
uitnemende beschouwingen daarover geleverd zijn.
Ieder 'onpartijdige zal hulde brengen aan do dege
lijkheid daarbij ontwikkeld en aan de grooto ken
nis van do toestanden in andere landen. Eene diepe
studie moet daaraan zijn voorafgegaan, en klagelijk
•steökt daarbij, af de droevige liguur der bladen, die,
alleen voor 'een'bepaald doel der natie, d. i. voor
do voorstandera der godsdienstlooze staatsschool
vrijheid en bovoorrégting willen.
Be klagelijk ook de gronden voor hunne meening
bijgebragtb. v. dat bij .gelijkstelling, bij het, meten
- met gelijke maat, zoo voor godsdienstloos als vrij
onderwijs, de staatsschool het met zou kunnen vol-,
houden. Wol oen bewijs hoe de- yoorstanders er
van overtuigd zijn, dat de staatsschool eene eerlijke
concurrentie, oen strjjd met gelijke wapenen niet
zou kunnen volhouden dat zij dus alleen door be-
voorregting, door hulpmiddeltjes kan worden staande
gehouden; dat zij dus der natie wordt opgodrongen.
Zoo schreef de Standaard in haar'no. van Maan-
dag ii. onder den titel van Deugdelijk onderwijs
bijzuuk, bestrijding van het Christelijk geloof hoofd
doel
«De School wetmannen verliezon hunne kalmte, en
ook hun overkomt daarbij wat den zenuwachtige
meer gebéuixle ze verraden hunne geheimen.
«Vroeg men hun nog kortgeleden: Vanwaar uw
ijveren voor de Staatsschool 'dan werd u op libera-
lislisch gullen toon 011 met paediigogische verzekerd
heid ten bescheid "''gegoveu Om de volksontin'kke-
Uiig IVe iciden iiicts dan deugdelijk onderwijs
«En dorst ge dan, ietwat achterdochtig, hun kort
af nogmaals vragen MeCs dun dat dan antwoord
de men u met bet ojj&zfet oog en met een glifnlnob,
die .op bet wokkon v;j|j£SverU-ouwen bereken^was
Henschniets
«En dreeft go do onbeschaamdheid zóóver, dat
ge, om volle zokorheid te hebben, zoo langövuw
kant weg, half binnensmonds van *eeu.. secteschool
der inademendorst reppen,.och, -lieve..! dun stoven
deze hooren mot zulk eene innige verontwaardiging
op, dat ge', weggaande, u zei ven afvroogt«Ging
ik nipt te ver Meonon ze het toch niet bëter, dan
Groen voorgaf?"
«Dat is nog geen twee maandon geledon, en zie
nu eens, hoe misplaatst dio zelfbeschuldiging was f.
.^ot, onder-de teekonen des tjjds, voorshands op
een drietal4
«l. Om zeker te gaan, hebben we de liberalisti
sche ij veraars eens aan den tand gevoeld op hot
stuk van deugdelijk onderwijs.
OXte
mep
Ier.
moe
vordwy:,
- «n bun gezegd Gij acht het peil vap
Er móet naar uwe meohing
MD. Onze natie, zegt ge, moet
.uit. Uitnemend! We zullen
;en uwe oischen overPeil van
"irijoi; meer geld; krachtiger volks
wil! Ja, wat meer is, we willen nog ver-
ij, een oiscb stollen, dien gij niet
i))g dor controle tot alle scho-
tl t maatschappelijk onderwijs aangaat,
100I goed. zijn, of ze mag onzentwege
Niet waar, nu zou inen verwacht hebben, dat do
ijvoraars voor deugdelijk onderwijs, in do wolken over
zoo warme sympathie, met een glans van vreugde
op het gelaat uwe bulpe zouden aanvaard hebbon?
«Of ook, deden ze dit niet, dan waren ze publie
kelijk ten aanhoore der natie van onoprogtboid over
tuigd.
«Den dans ontspringen konden ze niet.
«Was deugdelijk onderwijs inderdaad en in waar
heid hun eenig doel, dan moest do strijd uit zijn.
Of ookbleven ze zich tegen ons aankanten,
nadat voor deugdelijk onderwijs door ons nóg krach
tiger dan door. hen gepleit was, dan vielen onze
Scboolwetmannen op zeer smadelijke manier door
do mand en was hot heldor als de dag, dat zo nog
heel iets anders ip hun schild voerden.
«En zoo gebeurde het! -
«In weerwil van onzé^algeheels instemming met
hunne eischen voor de deugdelijkheid, van bet onder
wijs.; ondanks onze besliste verklaring, dat we tot
verhooging .van bot. onderwijspeil wilden .roeöwer-
kenniettegenstaande onze ondubbelzinnige betui
ging, dat controleover alle scholen ons l'w.f was;
ton spijt van onzen verklaarden tegenzin om bet
volksonderwijs op een zuinigje te vinden, bloven
de Liberalisten zich met hand en tand togen ons
-verzetten; wat zeggen we, noen, werden 7.0 nu eerst
ter doge hartstogtelijk en liepen ze, boos en drif
tig, togen ons to hoop.
«2o. Op do vergadering van Moderne predikanten,
te Amsterdam onlangs gehoudpn, heeft do hooglee-
raar Rau wen boft'do Moderne predikanten voordon
vorkiezingstreiri gespannen en tot seriouse bemooi-
jing met do «Stembus van Junij» aangespoord,
»Dit geeft stof tot nadenken.
«Roods om liet feit. Een voorstander dor Moderne
theologie, die zjjn professoralen invloed' gebruikt om,
op eene vergadering aan do belangen der Moderne
theologie gewijd, Moderne theologen als vorkiozings-
agenton te onröleeren!
«Maar meer nog indien men lot op het doel, dat
de heer Rauwénhoff daarmoó beoogde.
«Dat doel was het bevorderen bij de stembus van de
MODERN F. BEG1NSF.LEK.
«Het is do iV. Ilott. Conr., die hot klakkeloos weg
meödoolt..
„l'rof. HnuwenliofT vond hiorbij aanleiding om op lift groote
gewipt doi" aanstaande .Jotiy-verk'iezirigen te wijzen en den
Predikanten aan tc sporen liunneo invloed aau to wenden om
sulks leden voOr de Kamer te ver her en van wie men moyl ver
wachten .dat sij de AIomutNK hkoinski.kn in de Tweede Kamer
zullen, voorslaan."
«Men lotto op do woorden, die we in dit citaat
onderschrapten; houdo in het oog, dat do man, van
wie deze aansporing uitging, do besliste moderne
is, dioden Stuten-Bijbelvan don preekstoel liet weg
nomen; rek on e met dekplaats waar on do mannen
tot wie jiezo waponkreet uitging, on oordeelo met
kennis 'van zaken of het gefieim niet verraden is.
«Do natie- weet thans, dut de moderne predikanten
aan het werk tijgenom bij de Junij-stembus den triomf
te verzekeren der moderne beginselen!
«Dö moderne predikant Oarpontier Affcing hoeft
„op do mooting te Dockum, nog vórdor'gaande, .don
naam van moderne secteschool niet zoo geheel onwaar
genoemd.
«Gplijk men weet, staat bovendien het grooter deel
van de dagbladen die de schoolzaak drijven, onder
leiding van gewezen moderne predikanten.
«Algemeen bekend Is dit van de twee invloed-
rij ksten Do N. Rott. Courant en bet- Nieuws van den
Dag.r
«Welk liberaal Earaerlid is de man voor descbool-
quaestie? Wie is het eenig Kamerlid, die stad en
land omreist om do lieden tot de Staatsschool te
bekeeren
«Is bet niet de heer Moens, lid voor Sneek?
«En nu, is. het niet opmerkelijk?, ook. de heer
Moens isoen gewezen modern predikant.
De Minister van Binnenlandscbe zaken brengt
ter algemeene kennis, dat op 25 Mei van dit jaar
in hot gebouw der Polytechnische school te Delft,
een vergelijkend examen zal worden afgenomen van
hen, die voor de betrekking van adjunct-ijker der
maten, gewigten en weegwerktuigen in aanmerking
wenschen te komen. Aan dié betrekking is ver
bonden eene jaarwedde van duizend gulden. Do
Staatscourant no. 85 deelt de verdere voorwaarden
mede.
Hot Staatsblad nor 66 bevat do wet van 6
April 1875,. tot rogeling der algemeene voorwaar
den, op welke, ten aanzien van de uitlevering.van
vreemdelingen, verdragen met vreemde Mogendhe
den kunnen worden gesloten.
Volgons oen bij de Regering ontvangen te
legram/is de gezondheidstoestand, te Atohin be
vredigend de ziekte minder kwaadaardig en de
sterfte gering. Er was slechts één cholerageval.
Zaturdag 11. had 'aan den spoorweg van Neu
zen nam* Gent, op ongeveer een kiloinoter afstarids
van laatstgenoemde plaats, een ongeluk plaats, dat
de ernstigste gevolgen had na zich kunnen slepen.
;Door oene onbekende oorzaak derailleerde de troin,
die nog in zulk een vaart was dat de tonder door de
bagage-wagen en dozen door de eerste personenwa
gen vernield word. -Gelukkig hadden de. passagiers
in do latoro wagons plaats genomen, zoodat inen
geene persoonlijke ongelukken, voor zoover ons be
kendis, te betreuren had.
Dezer dagen deed kapitein Boylpn, eene gewaag
de proefrois niet het door hem uitgevondon reddings-
toestol voor schipbreukelingen; eene pioofreis die
wol aantoonde hoe hij er volkomen vert-ronwon in
stelde. Het is een reddingspal, dat zoo ligt is, dat
de persoon die er in is, blijft drijven en voor nat woi*-
don bewaard wordt. Tevens is er gelegenheid in voor
oenigon tijd levensbehoefte in te borgen enz. Na
roods versclnllendo proeven daarmede genomen te
bobben, is lioyton deze week or hot kanaal van Do
ver na Galais mode overgestoken. Zestien uren had
hy zich roods te water bevonden en reeds zag hij
Fianschokust nabg,toon het weer en do zee zóó on
stuimig werden, dat de kapitein der stoomboot,"^io
bij hom bleef om hem zoo noodig op to nemén, dö
verantwoordoiykhoid niet op zich nam,'hom nog lan
ger to water' fe-latqn, en hom daarop aan boord nam.
Boyton zelf verklaardo echter" nog piet vermoeid te
zpn. Ofschoon dus de proef niet volkomen gelukt
is, is het toch voldoende gebleken van welk uitste
kend nut do uitvinding is.
Gedurende den ganscben dag wareü gislereii
de schepen aan do loakado te Middelburg on verschil
lende andere mot vlaggen versierd on des avonds
werden van een der Bchepén verschillende vuur
werken afgestoken, by gelegenheid der overkomst
der familie Dekker. Dat do vestiging van eeno fir
ma als deze voor Middulbürg verblijdend is,, be
hoeft goon botoog. Moge zij door vele andore ge
volgd worden. I
Ie-
4/
1