Nieuwsblad voor Idolen, Zuid- en Noord-Beveland,
Vrijdag 26 Maart 1875
Tiende_ Jaargang.
z X.
.a-
8«
PW'
Si
fioB^ndaal.^.V
j Wob'W
'BèrgenopZóom
Woensdrectt
l*IÜllftnd».
[Krabbendijke
KróiniHgen........
•Vlaké
Biaxelïngé.;
Goes....
JgJH." Arendskerke
'Arnemuiden......
Middelburg.
Vlidsillgeii-^A 6,20
P 9.20P12, P
- f* b 9,30 12,18'
- 9,43'
- 53'" 9,B2
- 10,7
- 112^10,13
- |5.S^10,28.
- ®'3-| S. 10,28'
- Ht' 1°.39.
- 3, i0.49
- 8,3 10,57
- 8,21 11,12
8,27 11,18
8.30 n,21
8,40 11,30
...V
A
yiisBiagec
Middelburg
Arnemniden......
's H, Areudskerkf
Goes.
Biezelinge.
•VMte.
Knnningen
cKrabbendyke7,68loj
•Rilland............ 7,59 10,88.
"WocoBdrecbt...... 8,Ï2 10,53,
Bergen op Zoom 8,20 11,6,'
•Aan dexellalteA woïdValléén gettopt, wanneer Wot(* 8,31 11,17.
8,40S
6,48
6,50
7,
7.14
7.21
7,32
7,39
,5OP 12,20 G8,lOP 5,40P 9,52
9,21
9,28
9,43
9,Ü2
10,8
10,15
7,44 10,22
12,31
12,41
12,54,;
1,19'
1,40
1,56'
2,4
2,12;
•2,28
2,33.
2,5p
8,16
8,30'
8,42
8,20-
5.49
5,52.
5,59,
6,13
6,22
6,38
&M
6.50
7,—
7,6,
7,21
7,84
7.45"
7,55
- s"'
I0j45c daar reiirittr« worden opgéBtwao/' i nitcélatcn; Roosendaal..^.A 8,40 11;26' -
Déie'(Jonrantvec«>ynV uitgezonderd op Christelijke fees;dagea,dai ■Ma»nd4UftKo:Ikmd^'Jd}»-*rion4*.-v^ Rr^k^'XwrUal.' 0.85j,{r4p. poat/l,'—AfionderHikeNonimersIot.
Prys Her Advortentien 10 et- Per regel, groote letters Cn vignetten naar plaatsruimte Gebpoijte-, hnweUjk5-.en,,dood)>ör.igtpnL,Tan .1—5 regelfl;5p.,eenf.
Alle Stukken de redactie betreffende, gelievenien minstens één dag yóór: de uitgave- franco toe te zerideu aan den ITitgever a.C. DEJOHGE SJe. te GoM,
Inzending der Advdrtehtien tot des namiddags 3 are.
►Op aanstaanden Baandag, Tweeden
PaaSchdag, zal deze Courant niet
worden uitgegeven.
gemeente-bestuur!
Vaststelling der Kiezerslijsten.
De BURGEMEESTER viK GOES
brengt bij' deze. ter., algemeene kennis, dat de
listen, van de Kiezers voor Leden van de
Tweede, Kamer der Staten-Generaal, de
Provinciale Staten en den Gemeente-raad
op heden gesloten' 'zijn; alsmede dat' de lasten dadelijk,
ter- gewoner plaats in deze gemeente aangeplakt, en an
dermaal op de secretarie voor een ieder ter inzage nederge-
legd zyn.
Goes, den 24 Maart 1875.
De Burgemeester voornoemd,
M. P. BLAAUBËEN.
KIEZEES-LIJsTEN.
BDRGEMEBSTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat tengevolge van een inge
diend bewaarschrift, door den raad als is geplaatst
op de lijsten van Kiezers voor leden van de Tweede
Earner, de Provincialen Staten en-den gemeenteraad
FELTZ; v*x deb, Jhr. LOÜIS CATO,
al» voldoende aangeslagen in de belastingen om de be
voegdheid te bezitten,voor die kiezers door de wet
gevorderd.
Goes, den 25 Maart 1875.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. P. BLAAÜBEEN-
De Secretaris.
HARTMAN.
VKIJHEID,
Reeds meermalen merkten wij hel' op hoe de
zoo hoog geroemde «vrijheid der XIX eeuw»
zich openbaart, zich oplost door allerlei voor
schriften van verpligting en van verboddoor het
apn banden leggen van het individu.
Wonderlijke soort van vrijheid zal men zeg
gen en té regt. Een nieuw staaltje daarvan
levert de ontwerp-verordening op het bouwen
binnen deze gemeente, dat reeds 4 of 5 verga
deringen het onderwerp van beraadslaging uit
maakte in deii Raad. b aarbij wordtverboden
een huis te laten bouwen, of een bestaand huis
te laten verbouwen, zonder toestemming van
Burg. en Wetb. Niet alleen om te zorgen dat
niet buiten de rooijingslijn gebouwd worde, of
wel dat een ander door gebrekkigen bouw geen
schade of gevaar loopt, o neen, maar om tevehs
aan B. en W. te laten oordeelen, of de gevel wel
mooi genoeg is enz., enz. Bij die verordening
wordt tevens bepaald hoe groot (le kamers moe
ten zijn; wilde men vaststellen doch geluk
kig werd' althans dit verworpen hoe hoog ze
moeten zijn. Niet hij die wil bouwen, maar de
gemeente-bouumeéster keurt de bouwstoffenFei
telijk wordt aan B. en W. de beslissing opgedra
gen welke ki'taers voor slaapkamers zullen die
nenden welke niet, door de bepaling van ver
schillende grootte voor deze.
Waar moet het heen, wanneer de wet op der
gelijke wijze ingrijpt in'het buisselijk leven?
W aar zal de grens zijn? Wanneer de wetgever
mag .voorschrijven hoe groot de kamers moeten
zijn, wat.let dan nog by eene volgende verorde
ning te bepalen, met hoeveel personen men in
de bijzondere kamers mag zittenof men een
open haard dan wél een. gesloten kagchel moet
stoken; 'of men een tapijt' op den vloer mag héb
ben, dan wel of dit op boete en gevangenisstraf
zal verboden wordeni omdat het schoonmaken
dier tapijten zooveel stof in beweging zon bren
gen, dat bet schadelijk wordt voor de gezondheid.
Wij erkennen gaarne de goede' bedoeling diér
verordening, namelijk om te zorgen dat de ge
bouwen ruim en luchtig zijn, maar het gaat toch
wat ver om het individu te willen dwingen om
te wonen volgens de regelen der knnst. Dat men
de mensehen vvijst op het groote belang van. dat
"alles, dat. men ze traoh t te overtuigen, te overr
redenwij zonden, het toejuichen, maar men late
toch een ieder vrij om te wonen zooals hij wil.
Het is waar, er zijn omstandigheden dat er
grenzen moeten worden gesteld aan de persoon
lijke. vrijheid van het individu, namelijk -in zoo
ver dat men voorkomt dat een bijzonder, per
soon door misbruik zijner vrijheid aan. anderen
schade doet,maar verder strekt zich de bevoegd
heid der overheid ook niet uit.
Wij weten wel dat de voorschriften dier. ver
ordening zijn nitgegaaü van de gezondheids
commissie, maar bij. al de hulde die wij gaarne
aan haren voorldurenden ijver brengen, bij de
dankbare erkenning van het goede dat zij tot
stand bragt," meenen^wij toch dat het haren werk
kring te buiten gaat, om door wettelijke voor
schriften in te grijpen in het inwendige van het
huisselijk léven. En daartoe doet zij hier wel
eene eerste nntht-, tevens vrij groote-schrede. Ook
haar werkkring heeft hare grenzen.
BINNENLAND. j
Goes, 25 Maart 1875. T
De Tweede Earner zal waarschijnlijk Woensdag
7 April weder bijeenkomen. Men verwacht dat
het ontwerp van wijziging dér kieswet en van het
hooger onderwijs het eerst aan de orde komen.
Tn de jl. Dingsdag gehouden raadsvergade
ring (vie het verslag), kwam o. m. ook in een voor
stel van B. en - W., om de namen van enkele stra
ten te veranderen, en' aan die, welke nog geené
namen hadden, namon te geven. Wij maken hier
afzonderlijke melding van, omdat wij tevens eenige
bijzonderheden uit het leven der mannen, naar wie
de straten genoemd worden, hierbij aanhalen.
- B. en W. stelden voor:
lo. Aan den voorrnaligen Kbepoortxirigel den naam
te geven van van der Spiegelstraat.
Laurens Pietbr van de Spieghel werd in 1737 te
Middelburg geboren en werd, nog zeer jong, secretaris
en later burgemeester der stad Goes. In 1780 ging bij
over in do betrekking van geheimschrijver endaar-
na raadpensionarisvan Zeeland, om dit ambt ze
ven jaren later te verwissolen met dat van raad
pensionaris van Holland. In de betrokking. van
burgemeester dezer stad heeft hij zich vooral ver
dienstelijk gemaakt door zijne Historie der Satis
factie van Goes, ,.en door bet archief te gébruiken,
menig kostbaar stuk aan de vergetelheid ontrukt.
2o. Aan den voorrnaligen Ganzènpoortsingel den
naam van Jacob Valckestraat.
Jacob Valcke werd omstreeks 1540 hier geboren,
vertoefde later op den huize Barbesteiib te Hein-
kenszand. In 1575 was hij secretaris en later pen
sionaris dezer stad, voor welker regten hij steeds
'moedig .&treed en er veel toe bijbragt tot hot
sluiten der satisfactie van Goob. In 1579 hielp hij
mede tot de stichting der Unie van Utrecht. Dik
wijls was. bij gezant, zqo ook in 1603 in 1
waar hij plotseling stierf. Zijn lijk werd naar hier
vervoerd en begraven. Hij was tevens een, der
grondleggers van de O. I. compagnie.
3o. Weg over; het gedempte gedeelte dei' vest, van
Boudewijn de Witte-straat.
Bondewyn de Witte, werd in 1625 secretaris
en daarna pensionaris dezer stad. Hij was de zoon
-van -Mr. Jacob de Witte, bailjuwvan Goes, en over
leed in 1641.
4o. Rij de Gevangenisvan Joachimi Kade.
Albert Joachimi werd in 1560 hier geboren.
Spoedig bekleedde ook bij in deze stad de betrek
king van secretaris en daarna die van pensionaris.
Later werd hij afgevaardigde ter statsn-vergade-
ring en nam deel aan vele gezantschappen, om'
eindelijk als buitengewoon gezant t.e Londen te
worden aangesteld. Deze betrekking behield bij
bijna tot aan zijn dood. Hij stierf in 1654, nadat'
men hem nog eens op 90 jarigen ouderdom naar
Londen had willen zenden, hetwelk hij echter, wei
gerde.
5o. Tusscben de twee poorten tot de Gazjabriek
dien van Antonides-kade.
- Joannes Antonides, welke later zich van der
Goes liet noemen, werd den Sden Mei 1647 hie/
geboren. Nog zeer jong trok hij naar Amsterdam,
waar hij in eene apotheek werkzaam was, stu
deerde daarna in de geneeskunde te TJtrocbt en veiv
wierf den doctorsgraad. Weldra had hij eene aatf-
zienlijke betrekking bij de admiraliteit van Rot
terdam. Hij overleed in 1684. Als dichter is
hij algemeen bekend.
6o. Van'de kleine kade, langs den möleri „De vijf
gebroederstot aan de 's Heer Hendrikskinderenstraat,
dien van Smalleganges buurt.
MattbenS Smallegange was. ook een GoeBSchenaar
en beeft zijn naam vereeuwigd door zijne Cronyk
van Zeeland. -}"
7o. Van af de vorige tot aan het pakhuis van
d/tr. Pilaar,* nabij den molen de Korenbloem»dien
van Westerwijks buurt.
Adolpb van "We.sterwijk was in 1691 burgemees
ter dezer stad, doch werd wegens-oneenigheden en
onlusten alhier, en tevens omdat hjj niet voor
den Prins was, ter dood verooi'deeld. Dit vonnis
werd veranderd in verbanning. Na den dood van
Prins Willem III kwam hij hier weder terug en
hernam zijn ambt als burgemeester.
8o. Van de 's Heer Ilendrikskinderenstraat tot aan
de Nieuivstraat dien vanvan den Boscbstraat.
Dr. R. B. van den Bosch, geboren te Rotterdam
in 1810, is hier genoeg bekend. Hij is als dokter
en als musicus zeer gewaardeerd geweest.
9o. De Zevenkoten dien Yan Eversdijkstraat.
Hetgeslacht derEversdijkeniseen beroemd Zeeuwsch
geslacht, waarvan voorul de bekendste is de reken
meester van Zeeland, wegens zijne - Pachtta/elen en
Tafelen van herleiding enz.
Van hoeveel belang eene Stoomvaart van Vlis-
singon op Engeland is voor de communicatie van
Engoland naar Duitschland, kan blijken uit hetgeen
hét U. D. uit goede bron.verneemt, en Wat wij"
hieronder laten volgefi. Men zal hieruit zien "dat
de reis van Londen naar Keulen wa, Vlissingen. is
van 8 uur 45 min. 's avonds tot 2 uur 30 's mid-
•dags, ofl7f uur; t>i« Rotterdam daarentegen van 7
uur 's avonds tot 4.45 's middags, of 21i üur, het
geen een verschil geeft van niet minder dan vier
uren
Het U. D. tocB zegt
Het plan bestaat, een trein des avonds ten 8.45
uit Londen te laten vertrekkenten 11 uit Sheer-
nessaankomst te Vlissingen 7 uur des mórgens.
De Staatsspoorweg zal daarop een sneltrein laten