NIE11E 60ESSCHE COURANT.
ft
No. 95.
rijdag 4 December 1874.
AVgeude Jaargang.
]r /»lad \'v v Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
per
Bioomtschij
-JNNL
•eSr 3
i: Zlttiii, der '1 we
heeft de minister van Jast
ganséhen voormiddag due
vorige dagen beam woord,
opmerkingen op gebit
pleging, wetswijr'
legislatioven r
ging, r eg terlij 1
regtscolleges cl
magistrate. bli.. Zi
den .regt; i.ueatan'l
gen is in bewerking,
geving betreffende de
deren en het hypothci
wet op het' notariaat
ter, maar hij wilde
ging van het tarie:
II IJ i;
DIENST
■Bjgppij «Np- -
RI,AXD».
Data via, p.
a. s.
tels
jfc maandag
tk redo, die don
sprekers der
vragen en
b regts-
i ano D van
kon 4 -vijzi-
■:g van
der
i>- regeling van
- - vereenigin-
- r - vyt-
ij—enci ;oe-
,'ijzigi: der
;ide de Minis-
vrij notariaat, wel wijzi-
salarissen. De uitvoe
ringswet op den afbeid van kinderen, levert geen
bezwaren. Eenigo andere onderwerpen, waarover
gesproken werd, zullen bij het nieuwe wetboek van
strafregt of bij andere speciale ontwerpen geregeld
kunnen worden. Het collulaire-stelsel zal geeno
uitbreiding erlangen.
Dingsdag is de begrooting voor Ommerschans
en daarna die voor Justitie met eenparige stem
men aangenomen. De beraadslaging over Binnen-
landsche zaken is aangevangen. De Minister heeft
verklaard te zullen overwegen dë wenschelijkheid
om de bea'rbeiding van eene algemeene waterstaats
wet aan eene commissie op te dragen.
"Woensdag zijn de discussiën over de begrooting
Binnenlandsche zaken voortgezet. Do traktementen
dor ambtenaren bij de Provinciale griffiën' zijn met
f 6000 verhoogd.
Dr. M. COHEN STUART.
Dingsdag avond 11. viel Goes een niet alledaagsch
voorregt ten deel. De zoo gunstig bekende spreker,
dr. Cohm Stuart zou eene voordragt houden over
Amerikaansche toestanden. Geen wonder dat me
nigeen in gespannen verwachting was den gevier-
deU redenaar te hooren. Het was toch bekend, hoe
deze yeeds spoedig na zijne aankomst in Amerika,
bij gelegenheid der Evangelische Alliantie, de sym-
pathie van velen tot zich had getrokken, die zich-
.beijverden hem de geheimenissen der nieuwe wereld
te doen kennen. En waarlijk de verwachting was
niet te groot;" bij ons althans werd ze nog door
de werkelijkheid ovortroffen. Wij weten niet wat
wij het meest moeten bewonderende boèijendervoor-
dragt of de degelijke beknoptheid en beknopte de
gelijkheid, waarmede spreker in enkele grootetrek-,
ken een algemeen overzigt over den algemeenen
toestand gaf. Uit den aard der zaak kon de spre
ker, in zoo korten tijd, slechts met breede trekken
zijn tafereel uitwerken, maar toch waren die trek
ken helder genoeg, om een kennis van algemeene
toestanden te geven, die den grond kunnen zijn voor
een juister oordeel over de Amerikaansche toestan
den, dan menigeen 'zich tot' nog toe uit de boeken
en beschrijvingen gevorm.d had.
Voor de pauzfesprak hij over land, geschiedenis
en volk der nhinjsvo wereld.;-hot volk beschouwd
op huïsselijk, maatschappelijk en zedelijk gebied;
na de pauze droeg spreker een hoofdstuk voor uit
zijn binnen kort in' het licht te verschijnen reis
journaal «Zes maanden in Amerika», en wel do in-
'drukken verkregen bij een, togt over de Hudson-
rivier naar den berg Kaatshill en terug.
Vóór die beschrijving deelde hij mede waarover
hij niet zou spreken, namelijk niet over do oude
bewoners der nieuwe wereldde roodhuiden. En
toch die weinige woorden aan hen gewijd, do voor-
spellingj dat hun ras ?spoodig van den aardbodem
zou verdwijnen, omdat het niet bestand was tegen
de aanraking met hunno blanke broeders> eeno aanra
king, hetzij door botsing, waarbij zij niet bestand
blokon tegen de betere wapenen dor kolonisten;
hetzij van meer vriendschappolijkon aard waarbij
met. enkele gunstige uitzonderingen welligt van bij
zondere individuon hen echter de wiskv, het vuur
o Minister verklaarde dat geen legerorgani-
bij de wet, van dit' Ministerie te wach
ten is.
De discusien over Waterstaat" zijn begonnen,
en worden heden voortgezet.
De Haagsche correspondent van de N. Middelb
Crt. schrijft aan dat blad, dat hij van iemand in
de hofkringen met genoe'gen heeft vernomen, dat
prins Alexander niét alleen dezer dagen in Duitsch-
land, maar overal waar hij zich vertoont, een zeer
gunstigen indruk maakt, ook door de juistheid en
scherpzinnigheid van oordeel, welke in zijne ge
sprekken doorstralen." De correspondent wijst daar
op met nadruk,-omdat sommigen-er zeker behagen
in scheppen, te verbreiden, dat deze jeugdige prins,
die ook na zijn verkregen zelfstandigheid door on~
bevlokten levenswandel blijft uitmunten, in gees
tesontwikkeling bij anderen van zijn 'leeftijd ach
terstond. De correspondent beweert het tegendeel,
en zegt: dat de jonge Oranjetelg ook in verstan
delijk ópzigt'eene waardige plaats inneemt in den
rei der vorsten, en dat hij zich tevens hoogst be
minnelijk' maakt door zijn karakter en voorkomen
heid. Geen wonder dus, dat velen den wensch in
zich voelen rijzen, dat prins Alexander spoedig op
zijnen'weg eene .prinses moge ontmoeten, die hij zich
tot gade begeert en die hem dat geluk verzekere,
waarop zijne gaven en hart hem allo aanspraak
verschaffen.
De onthulling van het Citadel-monument op het
kerkplein te Ginneken heeft in tegenwoordigheid yan
Z. M. den Koning, HH. KK. HH. de Prinsen
Alexander en Hendrik, de Ministers van Oorlog,
Marine en Koloniën en vele andere autoriteiten
plaats gehad. De geheele Ginneksche weg was
in feesttooi, evenals Ginneken zelf. Tegen 11$
uur kwam Z. M. de Koning, vergezeld door de
beide Prinsen en H. D. gnvolg aan 't station aan,
alwaar de vorstelijke personen door eene -deputatie
uit de commissie voor het gedenkteeken ontvangen,
werden. Begeleid door een eerewacht en een
piket huzaren, begaven zij. zich naar de plaats der
plegtigheid, waar Z. M. en de Prinsen door het'
water, en daardoor het langzaam maar zeker doo-
dend vergif wordt toegereikt die weinige woorden
leerdèn deh^ammerlijken toestand van die oorspron
kelijke bewöïiers van dat groote en grootsche land
geheel overzien.
Dat algemeen en toch voldoend overzigt in zoo
weinige woorden, deed ons denken aan iemand die
drie deelen -geschreven had over een door hem be
handeld' onderwerp. *^Toen" men bem vroeg of hij
niet meende, dat hij bij wat mëer beknoptheid meer
lezers getrokken en tevens meer nut met zijn werk
gesticht zou hebben, 'en hij hierop bevestigend ant
woordde, zoide hij op de vraagt waarom bij dit dan
niet gedaan haddat hij te weinig tijd had gehad
om meer beknopt te zijn. En. w„anneer het waar
is dat het juist zooveel inspanning en tijd kost om
in weinige woorden veel te zeggen, dan kan men-
nagaan hoe de zoo volledige schets van den geach-
ten spreker slechts het resultaat van veel studie
kan zijn.
Met die zelfde beknoptheid gaf hij eeD algemeen
overzigt over land en geschiedenis; over bet land,
met het doel om aan te toonen hoe de snelle ont
wikkeling die men-daar ziet, voor een doel een nood
wendig gevolg is van do plaatselijke gesteldheid
hoe dat land yan het noorden naar hot zuiden door
sneden door drie hooge bergruggen en verschillende
breede, diepe rivieren, vroeger geheel' van elkander
afgescheiden deelen vormden, welker verbinding door
den ijzeren band der spoorwegen, aan onzen tijd was
overgebleven. Maar daardoor' ook die verbazende
snelle ontwikkeling en vooruitgang, nu de velschil
lende elementen dier verschillende deelen bijeenzijn
Even grooten invloed op hetregt begrip .van den nog
togenwoordigen toestand had de geschiedenis der ko
lonisatie. De meer aristocratische begrippen van
het zuiden en de meer democratische van het noor
den, vonden hun' oorsprong voor een groot deel in
do verschillende typen van menschon die zich daar
hadden neergezet. In het zuiden,' in Virginiö, kwam
het eerst do^ volmaakte hoveling van Elizabeth van
Engeland, graaf Ralleighin het noorden waren het
do puriteinen, de dissenters, wel ruw van vormen,
maar-krachtig in daden, die zich niet aan de staats
kerk onder Elizabeth wildon onderworpen, en na
geheele garnizoen, onder bevel van den kolonel
Bnnnik, benovens de hoofd- en verdere officieren
der stafschool, der Koninklijke militaire academie,
der applicatieschool en de cadetten afgewacht werd.
Onder de genoodigden bevonden zich de Ministers
van Oorlog, Marine en Koloniën, de Commissaris
des Konings in. dat gewest, de plaatselijke bestu
ren van Breda en Ginneken, de generaals van Exter
en Engelvaart, de vice-admiraal Wichers, deputa-
tiën van alle wapenen van zee- en landmagt, enz.
Nadat de president der commissie, graaf Schim-
melpenninck van Nijenhuis, den Koning verlof had
gevraagd tot de onthulling, had deze plaats en werd
door het oudste militair lid der commissie, generaal
graaf van Limburg Stirnm, eene rede gehouden.
Hierna werd hot gedenkteeken aan het kerkbestuur
der Hervormde Kerk te Ginneken opgedragen en
gesteld onder de hoede van het gemeente-bestuur
aldaar. Vorder werd het woord .gevoerd door-den
burgemeester van Ginneken, den heer R. Buijsen,
en ,door den predikant der Hervormde Gemeente,
ds. Abbing. Naafloop der plegtigheid nam de
Koning zelf het woord, sprak de aanwezigen op
treffende wijze aan en legde een lauwerkrans aan
den voet van 't monument. Z. M. en de Prinsen
bezochten de graven van Chassé, Seelig, de Boer
en van Deventer. Daarna begaven' zij zich naar
't gemeentehuis tot het gebruiken van een collation,
door het gemeento-bestuur aangeboden.
Z. M. vertrok ten 4.30 van Ginneken naar 'tLoo.
Het weder was gunstig, de geestdrift groot en het
gedrang ontzettend. Alles, is evenwel in de beste
orde afgoloopen. Des avonds was heel Ginneken
geïllumineerd, terwijl muziek-corpsen zich hier en
daar lieten' hooren.
Den 2 Dec. is te Fijenoord een sloep, door de
duisternis, overvaren doorteene stoomboot. Van de
25 personen zijn-,er slechts twee gèr'ed; de -verdron
kenen waren meest allen huisvaders.
Wij vernomen dat door de Belgische rege
ring de stukken, door den heer C. E. Plugge haar
toegezonden, betreffende zijne uitvinding,'"-tot het
zoo mogelijk verhoeden van spoorweg-ongelukken,
eerst de toevlugt genomen te hebben, naar het voor
zijn vrijheidszin toen zoo geroemde Nederland, van
daar naar Nieuw-Engeland waren gestevend. Op
merkelijk was hot hoe die verschillende deelen meest
al steeds door menschen van dezelfde'beginselen door
drongen, waren blijven bevolkt worden,- welke be
ginselen zich aan hun' nakomelingschap hadden me
degedeeld, en nu ëen vrij grooten invloed hadden,
op do sterk tegen elkander overstaande begrippen in
het zuiden en het noorden gekoesterd. Opmerkelijk
ook boe in - Amerika, waaralle nationaliteiten za-
menkomen, de kenmerken der verschillende nationa
liteiten, bewaard blijven in dén Yankee, die 'eigen-
lijk een amalgoma Van die allen is.
Eindelijk kwam de spreker tot de huisselijke,
maatschappelijke en zedelijke toestanden. Vooral bij
do beoordeeling van deze waarschuwde hij voor ee.ne
te oppervlakkige beoórdeeling, en wees er tevens op
hoe, gelijk in. alles in Amerika, ook hierin de con
trasten, zoowel ten goede als ten kwade, scherp uit
kwamen, en daardoor meer in-hetoog vielen. Tot
nog tob was men volgens hem daar maar al te dik
wijls in vervallen, en had men daardoor vaak een
onbillijk oordeel geveld. Er',is meer huisselijkheid
dan men algemeen veronderstelt.
Moge het toch niet te ontkennen zijn dat, vooral,
wegens de haast ongeloofo.lijke duurte van levens
wijze en' toenemende wuelde, dikwijls jonggehuwde
paren, ja vaak echtgenooten met verschillende kin
deren, de 'voorkeur geven aan het leven in een hotel
tegen 5 dollars per persoon daags, boven het hébben
vaneen eigen «te, huis», eene levenswijze, waardoor
natuurlnk de huisselijkheid niet bevorderd wordt,
meermalen leerde hij gelukkige en gezellig levende
familiën kennen. Men overdrijft in deze vaak met
de oordeelvellingen.
Aan dat huisselijke leven doet het meer hande
lend standpunt, dat de vrouw inneemt,minder kwaad,
dan menigeen denkt. Want, moge het waar zijn,
dat de vrouw daar vaak no. 1 en de man no. 2 is,
het is even waar, dat de vrouw zich desniettegen
staande vasthoudt aan het vrouwelijk standpunt en
aan den vrouwelijken werkkring. Op verre na niet
zooveel als bij do opkomendë emancipatie dor vrouw
in Europa, onttrekt do reeds geëmancipeerde Ame
rikaansche zich aan don werkkring haar door do na-
/V
S
V'L
r'