i
i e
Bo. 81
z z g.
v
Koosendaal.^.y P
Wonw......
l Bergen op Zoom .-7-
I Woensdreoht58 si
•Rilland........... o|? 10,7
Kfatómdiike..... -■f8-*l0,l8
'Krniningen....... x?e-in
•VUkc
Biezeliag*
Goes
'bH. Aren erke
Arnemnidej....*.'
Middel!rarg::..y6^
Vlieringen ...A6.20
9.20P12, P-P
9.30 12,33
9,48 12,35
9,52 12,45
Btezelinge.w..7,82 10,8
,;;*\>ke,7,89 10,15
Kroiningen7,44 10,22
Krabbendyfce...... 7,53- 10,82
•Rilland.7,59 10,88
W ocn»dreeht8,12 10,53
2,11 —i-8,22 ;10,aa Berj:én:op Zóoïm" 8,20 11,6
2,15 4,20 6,808,82 j0$6£,. TAan d^tóten,wordfe^Éigestopt,, .wanneer Wouw..,...8,31 .11,17.
2,25 4,80 6,40 8,45 10^5. daar.reixigera worfM opge^^uijt.'nitgolaten. ;BoOBCridaalv..^ 8,40.11,26
VliSsillgen ...V 6.40S 8,50P12.20G8,10P5.40P 6,—P9.52
«iid.Ibirg.,4^* .WO 0.S5
Amemniden..'-.,. 7,
H. Arendskerke ,7,14,
Goes......,.:...... 7,21
9,21, 12,41
5,59
6,18
622
6 86
6*44
6*50
V—
7'6
7»21
7.84
7.45
T.55
De» Courant veraeiiijnt, nitgexónderd op Christelijk® ftótdattén, AfaoaderHike NornmeraS et.
Prijs der Advortentied 10 ct. pèr renélgfoó'te letMri en Vignéttón ntó pWtknijmte, Geboorte-, huwelijk^ eb dpödbèrigten to- -1—5regels 50 cent.
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve niehminstens tiag réór dènit&re franco, toé teiehdèh aun dek Uitgever A. C.'DÉ JONGE 8Jx. te Goes.
Inzending der Adv^rtentien-tpt dee namiddag8 3 ai'e.!
POSTERIJEI.
Maildienst per Stoomvaart-Maatschappij op, Java,
naar Padang en Batavia, per stoomschip «Suma
tra», den 23 Oct.
BINNENLAND.
Een gewigtig teeken des^tyds,
Slot.
«Maar nu het artikel van het Bat. II. Blad.
Er circuleert dus op Java onder de Europeanen,
grpot en klein, een adres, den Koning aantebieden,
i tegen eene ontwerp-belastinghervonning, bedriegen
wy ons niét, door den Pr eang er-hervormer O. van
Rees, aan den Gouverneur-Generaal ingediend. Bij
zonderheden van dit zooveel geruchtmakend project
zjjn ons niet van nabij bekend. 'tZou, zegt men,
een voorstel zjjn tot invoering eener belasting, zoo
ongevéer op gelijken voet als dié, welke hier te lande
wordtgeheven, maar mot tal van inoeijelijkhedeh en
bezwaren daaraan voor de Christenbevolking ver-
bondon.
Doch wij schorsen ons bordeel op, tót wij van het
adroa zullen hebben kennis 'genomen. Opmerkelijk,,
blijft het intusschon, dat, terwijl in "een vroeger tijd-
vak van den Europeaan in Indiö, op verponding of
grondlast na, slechts eene onbeduidende belasting be-
hoefde geheven te worden, onder het gezegend be
stuur der beeron radicalen, bet nu zoo ver is geko
men en het zal er, vreezen -wij, niet bij blijven!
dat 's Lands kas regtstreeks-uit de beurzen der
ingezetenen putten moet. Trouwens, wel overwo
gen is ook dit, als zóo veel waartegen dezerzijds
onophoudelijk gewaarschuwd werd, een natuurlijk
gevolg der sedert de laatste jaren-gevoerde z, g. n.
vrijzinnige politiek, welke, onder, allerlei leuzenmet
het «liberaal» in haar vaandel, slechts van introk
ken en afschaffen wist; onder een Fransen van.de
Putto door 4, 5 Gouvernements-cultures de pen haal
de met do suikerwet-de Waal, ton bate der fabrie
kanten, vele millioonen 's.jaars aan inkomsten prijs
gaf, en ondereen van Bösse de differentiële regton
ophief.
Van andere afsóhajferijen, die dikwijls kant noch
-wal raakten, tegenover ongehoorde, veelal roekeloo2é
uitzetting der uitgaven, gewagen wij niet. Alléén
dit nogdat, tegenover het telkens beweerd gebrek
aan gronden tot voortzetting of uitbreiding der Gou-
veraements-koffijcultuur, nog steeds met het uitge
ven aan particulieren van perceelen in erfpacht, voor
hot planten van koffij op dien voet, ijverig wordt
voortgegaan, terwijldit, om tal van redenen, den
ondergang dor op boog gezag aangelegde tuinen on
vermijdelijk moot ten gevolge hebben.» (2)
«Wij zijn hot met den berigtgever in hot Bat. H.
Blad volkomen eens, dat bedoeld adros te beschouwen
is als «oen gewigtig teeken des tijds».
Eet ia waarlijk geen «alledaagscho zaak», dat «tal
«van ambtenaren en particulieron, en daaronder van
«de hoogst geplaatsten en moest ontwikkoldon», zioh
met hunne bezwaren «regtstreeks» tot don Troon
wenden, om.h'ót té duchten kwaad gekoerd te zien,
't Is wèl eon feit, dat', mogton do grioyon van ro-
quostranten blijken niet ongegrond to zijn, weinig
pleit voor do geschiktheid van hon, mot de -bier-"-be*.
doolde gewigtigo taak belast geweest, maar niet min
der aantoont hoe lang het ontzag voor de'lioogsto
Magt in Indiö moot zijn gedaald, wanneer 's Lands
dionaron, zooals uit hetborigt schijnt to blijkon, zolfs-
(2) Zio o. n. i J. D. vi(n TIerworilon, Rkohoanisatik bn Tot-
KOMRT DKH GOUVBIINKSIRNTS KOfFIJCULTUUIt T873 CIl Vnn düU-
'zelfden BchrijvcrIs loft waauP Verhuring der Oouv. koj/ijtui
nen aan particulieren (874, in ovordruk vorkriju;bi\ar bij II. C.
Susuu CII.z. nlhior.
van hoogen rang,, zich bij de ontevrédenen aanslhitén
en, mot voorbijgaan van' den Gouverneur-Generaal,
daartoe een weg; inslaan waarvan, by de réeds be
staande spanning en verwarring, het einde niet te be
rekenen is. V--
Wg zijn,' wij herhafen 'het, mét "het hier besproken
adres onbekend; Maar aangenomen, dat de Europe
aan in Indiö zich over. de intevoeren belasting redélg'r
herwijs bezwaard geyoelt; dan n.og mag men vragen,
welke toekomst wij, zonder spoedige en doeltreffende
voorziening, te, gemoet gaan,'wanneer da&r het begrip
woitel schiet, dat -Nederland op zijne Bezittingen in
Indiö, wel beschouwd, geen.regten kan dóen .geiden
dat die bezitting, dus1 eigenigk alléén .ten dienste der
daar gevestigde zeer gemengde Europesche bevolking
behoort te worden aangehouden, met .de op het Moe
derland, zeker zeer veréérende yerpligting die be
volking in haar personen en eigendommen, tegen bin
nen- cn buitenlandsch geweld, krachtdadig te be-
scherménl s-
Inderdaad, 't begint er veel van te krijgen, waar
ambtenaron en ingezetenen, met een beroep op de
daar reeds heérschende ontevredenheid, zich niet moer-
ontzien, hunne reclames, tot de hóógste Staatsmagt ge-
rigt, kracht bij tezefcten met het betoog: «hoe onbillijk
het is, in Indië 'méér te laten opbrengenzoo lang er op
elkë begrooting van Nederland nog eene bijdrage uit fn~
«diè voorkomt*met een soort van bedreiging aan 't_
slot van het onderwerpelijk artikel, alsof ook aan de
«lijdelijke onderworpenheidvan Indiö wel eens een
einde zou kunnen komen
Men is gerégtigd te vragenwat wordt met dit laat-
ste bedoeld ?$k.
Ziedaar dè tneer en meer rijpende vrucht der hoog
geprezen'z. g. h; liberale koloniajór Politiek 1
Bij een zich ondermijnend gezag, verwarring, wan
orde en misnoegen, met toenemende Óntevredenheid
zelfs bij de Europesche bevolking!En mogt ook, in
de nu onlangs onder dit Ministerie uitgesproken
Troonrede, de toestand van Indiö als«in 't. algemeen
bevredigend* genoemd geworden zijn, wij aarzelen
geenszins hem als in hooge mate ongunstig* zelfs zorg
vol aan te roerkon.» N V
Wanneer men. alleen ziende, dat de «liberalen»
afschaffen wat bestaat, aan een «liberaal» vraagt,
wat hebben uwe geestverwanten nu eigenlijk wel
tot stand gebragt, daargesteld, dan wordt vaak met
zekeren trots^' gewezen op de regeling der comtabi-
liteit in Indiö, door den ex-minister van de Putte.
Maar juist hot wijzen op zulke veranderingen,, die
door de ondervinding al meer en meer blijken goen
verbetering te zijn, blijkt hoe bedroevend hot ge-
steljl is, met wat de «liberalen» tot. stand-bjagten
wanneer oen hunner hoofdmonumenten, zulk"'treu-,
rig figuur maakt. Maar or blijkt tevens uit,'hoe
juist hot beweren' der «conservatieven» was, dat
al die «liberale» hervormingen, slechts theonon ten
grondslag hebben, totaal ongeschikt voor de practijk.
Wanneer men toch die «liberale» comptabiliteit
in volle kracht en op do meest doelmatige wijze toe
gepast wenscht to zien, dan kan dit zeker niqt bo-
tor dan ronder hot bestuur van den man, die haar
in hot loven riep. En hoo heeft zij nu gewerkt
ondor hot bestuur van den nu afgetreden minister
van dè 'Putte zelf? Zie bier hot antwoord op die
vi;aag gegeven doon do volgende feiten.
Toen door don hoer van do Putte bokraohtiging
govraagd werd van credioten door den Gouvernonr-
Goneraal van,ATederlnndach-Indiü, goopond boven do
Indische ,begrootingon voor 1872, 1873 on 1874,
was do noodzakelijkheid en do wensoholykhoid dier
lioogero uitgaven zoo weinig toegelicht, dat do
Twoodo Kamer alvorens die bokrachtiging te vor-
locnon, eerst nog moor' inliohtingon vorlangdo om-
tront do oorzaken die tot die hoogere uitgaven geleid
hadden. Ook hier schoen do. hoor Putto weer niet
genoeg op de hoogte; althans de gevraagde" nadere
inlichtingen en opheldering werd door hem niet ge
geven.
Na op dit aUes gewezen té hebbeny komt de com
missie van rapporteurs by het eindverslag over die
gevraagde bekrachtiging tot de volgènde conclusie
Met het oog op dit alles acht de commissie
van rapporteurs het wenschelijk, dat de beide weia-
ontwerpen, rakende de dienst van 1872 en 1873,
door den tegenwoordigën minister van c koloniën
worden ingetrokken. Later zouden zy. op nieuw
knnnen worden ingediend, wanneer nadere-" inlich-
tingen nit -Indiö den minister in Btaat hebben
gestéld aan de Kamer het ter- waardeering der
ontwerpen' onmisbare licht te verschaffen; Do com
missie vertrouwt, dat tegén deze oplossing der
moeyelijkheid by'dén minister zei vên geen bezwaar
zal bestaan; immers hij moet er evenzeer prys.
op stellen opgehelderd te zien hetgeen tot, dusver
duister is. Mogt evenwel dè Minister van Kolo
niën da voordragten handhaven, dan zou de commissie
aan de Kamer in overweging willen geven de beide
ontwerpen af >te stemmen. Want haars inziens is
het niet raadzaam, dat de Kamer zich veréenigt
met wetsontwerpen, die onvoldoende toegelicht, en
met alle regelen v.dn comptabiliteit, in strijd zijn.
Wanneer mén *nu bedenkt, dat van de vijf leden
diér commissie, vrêr tot de zoogenaamde «liberalen»
behoo.ren, wat heéit men dan te denken van do
werking, van dit. liberaal gewrocht.
Cp Wij onder schrappen.
Gees, 15 October 1874.
De Provinciale Staten van Zuid-Holland heb
ben,, hy eerste stemming met 48 van de 79 uitge-,
bragte stemmen gekozen tot lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, den heer/, D. Fransen van deV
Putte, oud-Minister van Koloniën.
In het hoofd-kiosdistriet Hoorn, zyn by de
verkiezing van een lid voor do Tweede Kamer der
Staten-Generaal uitgebragt 2234 geldige stemmen.
Daarvan verkregen de heeren I. D. Fransen van-de'
Putte 1034, C. Bloem Az. 991, mr, Faber 140 en
generaal Wrangel auf Lindenberg 46 stemmen.
Tusschen de eersten moet alzooj - eeno herstem
ming plaats hebben.
Tot toelichting van de Goessche Courant dient
dat 146 briefjes bij (bestemming voor 9 leden yoor
het Kies-collegie bij de Herv. Gemeente" alhier
op: 11. Vrijdag zyn -ingeleverd, doch dat niet 18
briefjes van onwaarde en 28 bjsejjes in, blanco zijn
ingeleverd, maar dat er by de ingeleverde briefjes
zich bevonden die öf onleesbare namen öf namen
bevatt'en van nietWerkiesbaren,, en ook waarop in
plaats Van 9, b. r. 6 of 7 namen waren geplaatst,
en dat do eersten van onwaarde worden verklaard,
terwijl de laatsten onder do blanco's werden op-
gogoven. a i j
Wat betreft hare opmerking omtrent hot exami
neren van den heer J. A. van Driel, dat die heer
to Middelburg oh niet to Goes woont, blijven' wij
haar verpligt, en houden ons verder aanbevolen.
Wij hebben echter niet do gewoonte om op zulke
abuizen te vitten, anders zouden wy heden
in .de gelegenheid zyn, omtrent een berigt voorko
mende in baar nommer van Maandag, hetzelfde'to
doen.
Dezer dagen schoot oon jager tp Aöton in eon
kort tijdbestek een haus, oon reiger on eon wilde
kat of een zoogenaamde jelis catusserhs. Deze laat
ste, vet als een dtfö, word door hom als nietswaar
dig weggeworpen, terwijl de, twee eersten, to zal
men nog minder in waarde dan do le chat sauva-
ge, door hem wérden medegenomen. Hot vleesoh
van dó wildo ofveldkat is fijner on smakelijker
..:HWtil