NIEUWE 60ESSCHE COURANT.
Nieuwsblad voor Tbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
No. 79.
Yrijdag 9 October i874_
Negende Jaargang.
I Roosendaal.-.V P
9.20P12, P—P.—
9,30 12,18
9,48 12.85
S3 9,52 12,45
10,7
Zi 3.-10,18
Jofli 10,23
°S| S 10,28
ɧ5 10,39
8, a 0,49
8,8 10,57
8,2.1 11,12
A 8,27 11,18
Middelburg ...y610 8>3o ll 2i
Ylissingen A6.20 8,40 n,80
4,50G .8,5
Wonvr.
I Bergen op Zoom
1 Woensdrecht
(♦Rilland
lKrabbeadijke.....
jKruiningea.
/♦Vlake
\Biezeliage
löoes..
I's H. Arendskerke
I Arnemoiden
A
1.
1,6
1,16
1,21
1,88
1,42'
1,50
2.5
2,11
2,15 4,20 6,30 8,32
2,25 4,30 6,40 8,45
5,8
8,59
5,50
6,6
9,8
9,16
6,26
9,29
6,87
9,35
6,55
9,44
7,1
9,49
7,19
10,
7,36
10,8
7,49
10,16
8,14
10,29
8,22
10,85
Ylissingen ...V-6,408 8.50P 12,20 G 8,10P 5.40 P .6,—P9.52
Miiielburg «f
Arnemuiden7,
'sH. Arendskerke 7,14
Goes...7,21 9,52
Biezelinge7,82 10,8
•Vlnke7,89 10,15
Krniniiigen7,44 10,22
Krnbbendijke7,58 10,82
•Rilland.....7,59 10,88
TYocnsdrecbt8,12 10,58
Bergen op Zoom 8,20 13,6
10,86 'Aan deze halten wordt alléén gestopt, wanneer ^7ouw.,8,81 11,17
10,45 daar reïrigers worden opgenomen >f uitgelaten. Koosendaal....A 8,40 11,26
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des Maandags en Donderdags avonds. Prijs f- kwartaal f 0,85. fr.p. post/1,—Afzonderlijke Nommers 5 ct.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, gróote letters en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 15 regels 50 cent.
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens één dag róór de uitgave franco toe te zénden aan den Uitgever A.C.BE JONGE BJz. te Goes.
Inzending der Advertentien tot des namiddags a
9, 12,81 3,20
9,21 12,41
9,28 12,54
9,48 1,19
1,40
1,55
2,4
2,18
2,29
2,86
2,57
8,24
3,50
5,49
5,52
5 59
6,13
6 22
6 36
6'44
6*50
7'—
7'6
7>21
7>84
7.45
7,55
6^10 9,85
- I'S
i fit
i are.
I0SSE OPMEEKIMEN.
Hoe de menscli vaak zijn eigen gebreken bet
eerst bij anderen ontdekt, en het hevigst ver
oordeelt, of met andere woorden, hoe den balk
in eigen oogeh nog vaak voorbij wordt gezien
om alleen te letten op den splinter in het oog
van een ander, leerde dezer dagen weder de
Nieuwe Rott. Courant.
Voor weinige jaren werd te Leiden, door
eenige mannen, wien de Christelijke ontwikke
ling van het opkomend geslacht ter harte ging,
eene Christelijke school opgerigt voor kinderen
van min- en onvermogenden. Deze inrigting
bleek zoo goed aaD zijne roeping te beantwoor
den, in zulk diep gekoesterden wensch te voor
zien, dat zij spoedig geheel vol was, terwijl er
nog steeds aanvragen om plaatsing komen. Aan
ruim 600 kinderen wordt daar bij de algemeene
wetenschappelijke ontwikkeling tevens eene gods
dienstige gegeven.
Met het oog op de voortdurende aanvragen
en daardoor niet te miskennen behoefte aan
Christelijk onderwijs, kwamen bestuurders dier
school op het denkbeeld, ter gedachtenis aan het
driehonderdjarig ontzet van Leiden zoo mogelijk
nog eene school op te rigten. Anderhalve tonne
gouds achtte men voor die stichting noodig.
Aan alle belangstellende landgenooten werd eene
roepstem gerigt, om daartoe bij te dragen, en
zoodoende een waardig Nationaal monument te
doen verrijzen, voor dit derde eeuwfeest.
De "N. R. C. begrijpt dat de voorstanders voor
zulk eene inrigting een beroep doen op .-de alge
meene milddadigheid, maar komt er tegen op,
-dat bestuurders zoodanige school als een <nati-
onaah monument willen doen doorgaan. Hoe
kon dat «nationaal» genoemd worden, wanneer
die school slechts bruikbaar is voor eene "bepaald
godsdienstige rigting? Dit «nationaal» te willen
heeteri, is menig argelooze zand in de oogen
strooijen. Zoo leest men in dê N. R. C,
Ei, zoo
Maar is het dan anders gelegen met de gods-
dienstlooze Staatsschool? Zoo vaak, te regt,
de moderne ^ecte-school genaamd Is ook deze
niet uitsluitend bruikbaar voor eene bepaald gods
dienstige rigting?
En wat dan te denken, van hen, die deze
- moderne secte-school willen doen voorkomen
als eene «nationale» zaak? Neen, wanneer er
ooit van eene partij-zaak sprake kan zijn, dan;
is het van de godsdienstlooze school.
Moet men dan niet erkennen, dat in elk ge
val, de' N. R. C. den balkin eigen oog voor
bijziet
Daarbij valt het ieder aanstonds in het oog,
dat de N^jR.C. een verwrongen uitleg' geeft
aan het dootë de commissie gebezigde woord «na
tionaal.» Natuurlijk, dat voor het Christendom
schuwende deel der natie, eene Christelijke inrig
ting geen gewenschte zaak kan zijn. Kennelijk
bedoelde die commissie hier een monument;," het
«Christelijke» deel der «natie» waardig.
De «liberalen» is liet toch moeijelijk naar den
zin te maken. Eerst giug uit hun kamp de
stem op «ziet gjj na wel dat al dat misbaar
tegen het «liberaal» beleid op finantieel gebied
ongegrond was,» zoodra 'de tegenwoordige mi
nister van Finantiën erkend had «dat de finan-
tiële toestand gunstig was te noemen». Zooals
wij in onze vorige beschouwing reeds aantoon
den, was die gunstige toestand echter niet het
gevolg van het «liberaal» beleid, integendeel
maar uitsluitend van het door de «liberalen»
bestreden, door de conservatieven, tot nog toe,'
geredde cultuurstelsel.
Later ging eene geheel andere stem op' uit
datzelfde «liberale» kamp.. Ónze finantiële toe
stand is niet zoo gunstig als de beer van der
Heim het doet voorkomen, zegt men nuDaar
voor zijn wij nog te veel afhankelijk van de Kolo
niale baten, roept hét eene «liberale» blad. Die
Koloniale baten mogen niet langer voor het moe
derland besteed, maar uitsluitend ten behoeve
van Indië bestemd worden, roept een ander «li
beraal» blad!
Men ziet hieruit hoe hetzelfde feit, dat eerst
is toegejuichtom eigen pad schoon te vegen,
nn weer als zeer bedenkelijk wordt uitgekreten
om...... de tegenstanders te bemoeijelijken, al
thans, om te beginnen, van luchthartigheid- te
beschuldigen. Maar dit leert tevens, welke waar
de men aan zulke beoordeelingen kan hechten.
Wij laten de beteekénis van de erkenning door
mr. van der Heim voor het oogenblik buiten
beschouwing, maar wenschen de aandacht onzer
lezers op het «waar het heen zal gaan,» wan
neer de liberale theorie ooit in toepassing mogt
komen, dat de Oost-Indische baten', alleen in Oost-
Indië moeten worden opgemaakt -y-dat Nederland
van die baten, niets mag trekkenmaar natuur
lijk de te korten van andere Koloniën, zooals
de West-Indischemoet bijpassen
Waarlijk de verkondiging van zulke tfceoriën,
maakt de waarschuwing niet overbodig kiezers
past op uwe zakken.
Waar zou bet echter heengaan, hoe zoa het
mogelijk zijn, om in elk deel van bet vaderland
juist te besteden, wat het aan baten geeft Dat
b. v. voor Zeeland bestemd wordt al wat Zee
land opbrengt, evenzoo in Noord-Braband, in Gel
derland enz. En toch,zou dit de consequente
doorvoering zijn van die theorie.
Hoe zou. het dan b. v. moeten gaan met de
berekening der defensie-kosten. Daar zou Zee
land dan niet in behoeven bij te dragen, nu,
dit deel des vaderlands, bij eventuelen oorlog toch
onverdedigd zou blijven, en aan zijn lot overge
laten.
Wij gelooven dat die korte opmerkingen reeds
een voldoende toetsteen zijn, voor de Staatsmans-
wijsbeid der voorstanders dier «liberale» theorie.
Naar onze meening moe't worden vastgehou
den aan het beginsel, dat alle baten, uit aïle
onuerdeelen van het Rijk der Nederlanden in
Europa en van de Koloniën, in de gemeenschap
pelijke schatkist moeten vloeijen, en dat voor ieder
deel daarvanzooveel bestemd worde, als het in
billijkheid kan gezegd worden noodig te hebben
aan hervormingen en verbeteringen, waarvan het
belang opweegt tegen de kosten.
BINNENLAND.
Goes, 8 - October 1874.
In de zitting der Tweede Kamer van Maandag
zijn de heeren van Rappard en de Roo van Al-
derwereld toegelaten.
Is ingekomen een wetsontwerp tot toepassing
van de wet op besmettelijke ziekten, op dyssen-
terie.
Vrijdag aanstaande zullen eenige .kleinere wets
ontwerpen behandeld en de nominatie* voor
den Hoogen Raad opgemaakt worden.
H. K. H. Princes Marianne heeft eveneens
voor eenige exemplaren ingeteekend op het uit te
geven gedenkboek der meifeesten in Zeeland, uit
te geven door den boekdrukker M. S. de Zeeuw te
Middelburg.
Tot'lid van den gemeenteraad te Middelburg is
gekozen de heer B. A. Fokkermet 156 van 209
geldige stemmen.
De tot jl. Maandag uitgestelde luchtvaart, van
de beer 'Godard heeft to Amsterdam geèn plaats
gehad. Zij" is tot gunstiger weder verschoven.
Eenige heereri uit 's Hertogenbosch hebben
voor eigen rekening runderen' laten slagten en
het vleesch op de. markt laten verkoopen tegen
30 a 40 cent het halve Kgr. Het vleesch, ook het
goedkoopste, was van goedé qualiteit.v
In de laatste raadsvergadering van Leiden
heeft het Raadslid mr. C. Cock verklaard, en de
Raadsleden mr. R. F. Bijleveld, F. A. Verster en
mr. S. Ie Poole hebben daarmede ingestemd, geen
gebruik te maken van den feestmaaltijd, omdat
die wordt aangerigt ten koste der belastingschul
digen, die reeds door den hoofdelijkén omslag zoo
zwaar worden belast. Wanneer de voorzitter bad
voorgesteld dien maaltijd te geven ten koste der
Raadsleden, zouden zij met geestdrift dat voprstel
hebben aangenomen.
Te Leiden zijn Zaturdag de fe.osteh begon
nen, die ter herinnering aan het merkwaardige
beleg en ontzet vóór. 300 jaren, waren georganiseerd
en door vreugdeschoten en klokkengelui geopend
werden on reeds ten 8 ure een aanvang namen
met een koraalmuziek van den. toren van het raad
huis. Duizenden vreemdelingen waren, ondanks het
ongunstige weder "in de stad, om van Leidens vreug
de deelgenoot of getuige te zijn.
Ten 9 ure had de optogt der Zeeuwen plaats.
Twee schepen, bemand met jónge lieden van de
kweekschool voor de .Zeevaart, herinnerden aan
de "Watergeuzen, hoe zij onmiddolijk na het opbre
ken van het 'beleg langs den Vliet de stad binnen
kwamen met hunne schepen met levensbehoeften.
Tegen 12 ure bad zich een 900tal feostgenoo-
ten in de St. Pieterskerk vereenigd, waar een koor
van ongeveer 400 mannen- en vrouwen stemmen
het koraal van Bach: Aus tie f er Noth schrei ich zu.
Dir(Psalm 130,) met wóórden van den -heer
van Heijst, zon voordragen.
Ten ruim 12 ure verscheen de Koninklijke fa
milie, die zich por rjjtuig naar Leiden had begeven pn
door burgemeester en wethouders bij'het inkomen
der stad werd verwelkomd. Nadat de Konink
lijke familie, bestaande uit HH. MM. de Koning
en de Koningin, HH. KK. HH. PrinBen Hendrik
en Alexander, in de kerk ontvangen door de feest
commissie, had plaats genomen, begon de plegtig-,
hoid, waarbij prof. Tiele, na het eindigen van bet
gezang, eene schoone en indrukwekkende feeBtredé
uitsprak.
Do Vorstelijke familie begaf zich na afloop'daar
van naar het Raadhuis, waar do optogt voor HH.
MM. defileerde. Het weder dat tijdens dit doel van