NIEUWE 60ESSCHE COURANT.
f
Nieuwsblad voor Tholen, Md- en Noord-Beveland.
7
No. 9.
Vrijdag .30 Januari} 1874
Negende Jaargang.
3
Roosendaal.-.V p S-óiP ö,20P 12, p
Wouw|»g 9,30 12,13
Bergen op Zoom 2 s 9,43
1 Woensdrecht3 53 9,52
[•Rilland10.7
ÏKrabbendyke«i 3-10,18
IKruinrngen.10,23
ossin 9B
/•Vlmke
\Biezelihge.
jGoes
I 's H. Are ndskerke
I Arnemuiden......
I Middelburg-...^
'v Ylissingen ...A6.20
YUssingen ...V 6.40S 8,50P12.20G8,10P5.15P 9.25P-
A /.jo looi oort' K &i. 0 n K
Middelburg c20
Arnemuiden7,
's H. Arendskerke 7,14
Goes7,21 9,52
Bie'zelinge7,32 10,8'
•Vlnke7,39 10,15
Krainingen7,44 10,22
Krabbetidijke7,58 10,32
•Rilland........... 7,59 '10 38
Woensdrecht...... 8,12 10„58
Bergen op Zoom. 8,20 11,6
•Aan deze halten wordt all^^geBtopt, wanneer W«/nw 8,31 11,17
daar reizigers worden opgenomoiM.f uitgelaten. Roosendaal.... A 8,40 11,26
Dezo Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des 'ilcuindagt $a lionderdktffflf^gntdty^ Prijs T. kwartonl 1 0,85.fr.p. póst/"l,—Afzonderlijke Nommer» 5 et.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte.' Geboorte-, huwelijk**-«.-doodberigten van ï-*-5 regels 50 cent.
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens één dag vóór dé uitgave franco toe tekenden nan den Uitgever A. C. DE JONGE 82z- te Goes.
9, 12,31 3,20
9,21 12,41
9,28 12,54
9,43 1,19
1,'40
1,88
2,6
2,14'
2.30
2,37
2,59
3.31
3,48
4,
5,24
5,27
5,84
5,49
5.58
6,13
6,21
.6,27
6,37
6,48
6.59
7,12
7,23
7,32
9,85
E?
I g>
i
De geabonneerden op de N. G. C.,
in Noord- en Zuid-Beveland, die tot op
heden verzuimden hun verschuldigd
abonnementsgeld over 1873 "aan te zuiveren, worden
bij deze beleefdelijk verzocht die betaling nog voor
den 15n Februarïj e. k". te bewerkstelligen, zullen
de na dien tijd p. post-administratie, over het
bedrag worden beschikt.
Db Uitgever.
BE KRATON &M0MEE.
Hét telegram over de inname van den Kraton,
in ons vorig nummer reeds opgenomen, werd'
door een later vanden luitenant-generaal 'van
Swieien nader bevestigd. Het werd in den'■na
middag van den 25sten Janüarij te Penang aan
geboden en luidde
«De Kraton is ons. Door eene omvattende
beweging, gisteren en heden gedaan, is de Kraton
geheel berend en de gemeenschap mét het ómge-
1 egeo~1 ahihafges u e d enDe sterkte was toen niet
méér houdbaar, Terwijl de beweging oni het.
Oosten van den Kraton heden werd voortgezet, is
die sterkte door eenige compagniën,van het- 14de
bataillon aan de westzijde aangevallen en verla
ten gevonden. Het terrein is van dien aard, dat
een aanval de vive force zeker zonde zijn afgesla
gen en dat zonder deze gélukkige manoeuvre de
versterking niet had kunnen worden geforceerd.
Nu de vijand zijne gemeenschap verloren had,
was de uitslag beslissend. Hoewel het verlies
zeer gering is, is het cijfer echter 'nog.niet met
zekerheid bekend.*
Ofschoon voorzeker wel niemand dit telegram
als duidelijk zal beschouwen, doet het slot er
van zien, hoe het nemen van den Kraton door
-generaal vanf Swiet en, van groot belang wordt
geacht. En zeker moet hét uit den aard der
zaak hoogst belangrijk geacht worden, dat den
vjjand eejie. zoo sterke vesting ontweldigd is.-
Bij den - gelukwensch aan Koning en vaderland
over dienNgelukkigen uitslag, zou het echter on
dankbaar zijn. niet tevens een woord van dank
en hulde te brengen zoowel aan het dappere
leger, dat door zijn. standvastigen moed en zelf
opoffering dien uitslag verkreeg, als aan den ta
lentvollen bevelhebber, generaal van Swieten in
het bijzonder.
De tijding van het nemen van den Kraton
heeft in 's Gravenhage, Amsterdam en Rotterdam
groote sensatie te weeg gebragt. Zoowel van
openbare gebouwen als uit verschillende wonin
gen werden de nationale en'de oranjevlaggen
uitgestoken, terwijl verschillende hooggeplaatste
personen aan het departement van Koloniën van
hunne deelneming deden blijken. Zelfs de En-
gelsche gezaDt te 's Gravenhage. liet de Engel-
sche vlag" voor zijn hotel heischen.
En toch, zoolang wij geene nadere meer uitge
breide berigten ontvatgen zullen hebben, vree
zen wij nog altijd dat men welligt te veel waar
de hecht aan die inneming. *t .Is waar, de Afc
chinezeu kannen er zich niet meer nestelen, maar
wat is er van de Atchiüeeschehezetting^eworden?"
Is zij krijgsgevangen gemaakt of is zij ontsnapt,
om in de bijna ondoordringbare bosscben en in
de spelonken hunner ontoegankelijke bergéiTeen
guerillaoorlog op leven en dood voort te petten?
Is de Sultan met zijne Rijksgrooten of eenige van
dezen in onze -magt geraakt, of hebben zij in de
meer in het binnenland gelegene 'vesting eehe
schuilplaats gevonden?
Mogt de Sultan met zijne Rijksgrooten en
zijne dappere strijders niet in onze magt zijn
ge y allen, maar naar die in het binnenland gele
gene vesting ontkomen zijn, dan vrèezen wij, dat
de inneming van den Kraton, hoe schitterend en
eervol zij als wapenfeit moge zijn, ons niet veel
zal baten. Dan zullen er nog meerdere, nog
grootere offers van onze dappere strijders ge
vraagd worden. Want hoe meer ons leger het
binnenland in moet dringen, hoe verder hét zich
van de vloot, zijn uitgangspunt moet verwijde
ren, hoe moeijelijker, hoe bezwarender de hin
derpalen zullen worden. Yooral ook omdat ons
leger, door de honderden, welligt reeds duizen
den die door wonden of ziekte buiten gevecht
zijn gesteld,'reeds verzwakt, zich nog meer zak
moeten versnipperen door al de genamene sterk
ten te bezetten met eene magt, voldoende om ze
tegen een storm van den vijand te beveiligen.
Zeker zal ieder .Nederlander na zijne tot nog
toe zoo beleidvolle houding, volkomen vertrou
wen stellen ook in het verder beleid van den
generaal van Swieten; zeker zou het van snoode
ondaukbaarheid getuigen, indien men niet even
zeer met vertrouwen'staarde op onze dappere
strijders, die ïeeds zoovele blijken gaven van
volhardenden moed en zelfopoffering, maar toch
wordt men met weemoed vervuld bij de gedachte
aair de vele moeijelijkheden-, die zij 'nog zullen
te overwinnen hehben, aan de velen dier dap
peren, die verre van hunne betrekkingen en van
hun vaderland, nog met hun bloed de overwin
ning zullen moeten koopen. h -
En hoe zwaar die moeijelijkheden zullen zijn,
niemand die het weet, ofschoon de onversaagde
dapperheid, waarmede de Atchinezen voet voor
voet van hun vaderland verdedigen, ofschoon de
van het terrein reeds opgedane ondervinding,
doorsneden als het is 'door moerassen, steile bèr-
g^en en ondoordringbare wonden, ue zekerheid
geven, dat zij niet gering zullen zijn.
Nog steeds duurt de ongelukkige toestand
voort, dat ons de inwendige toestand van Atchin
slechts zeer gebrekkig bekend is. Dit bleek im
mers weer uit het telegram van generaal van Swie
ten zelf, die daarin verklaarde, dat het terrein
van dien.aard was, -cdat een aanval de vivte force
zeker zou zijn afgeslagen*, en dat zonderde door
hen volbragte «gelukkige manoeuvre die verster
king niet had kunnen'worden geforceerd».
Toen onze strijders dus met groote opoffe
ringen eindelijk voor den Kraton' gekomen wa
ren, bevonden zij die zoo sterk door ligging
enz. dat zij bijna, onneembaar was. Kënneljjk
was deze omstandigheid onbekend; want ware
zij bekend geweest, dan had het niet behoeven
getelegrafeerd te worden. Alleen door het gé
lukkig toeval dat de versterking aan dé west
zijde verlaten was, is het te danken dat zij nu
in onze handen is.
Maar hieruit big kt ook weer een keer te meer
met welke onbedachtzaamheid de oorlog begon
nen is. Dit gelukkjg toeval dat generaal van
Syoieten weinige dagen geleden'nog niet durfde
hopen, ton" dus door den heer transen van de
Putte niet voorzien worden, toen hij zijne goed
keuring aan eene oorlogsverklaring gaf. En toch,
ware de Kraton niet door dit gelukkig toeval
in onze handen geraakt, ware zij zonder dat -
zooals generaal van Swieten zegt niet «kun
nen worded geforceerd»$an ware ook deze twee
de expeditie, hoe moedig bet leger ook zou ge
streden hebben, hoe goed het aangevoerd ware,
door zijn kundigen bevelhebber, andermaal on-
verrigter zake moeten terugkeeren. Zonder dit
niet te voorzien gelukkig toeval^ waren dan we
der al die stroomen bloed3, al die tientallen mil- -
lioenen nutteloos verspild; had Nederland voor,
goed zijn zedelijk over'wigt en' daarmede zijne
koloniën verspeeld.
En wanneer men dat alles nagaat, dan vragen
wjj aan ieder onpartijdig, bezadigd beoordeelaar,
doet dit gelukkig, doch niet te voorzien toeval,
•iets af van de verantwoordelijkheid van den mi
nister, die een oorlog durfde yerklaren, die, wan
neer zij ongelukkig ware afgeloopen, ons vader
land aan den rand van 2jjn ondergang zou ge
bragt hebben, en die hoogstwaarschijnlijk onge
lukkig zou zijn afgeloopen, had dit gelukkige,
niet te. voorziene toeval, als wij het zoo noemen
mogen, niet plaats gegrepen!
BINNENLAND.
Goes, 30 Janaarij 1874. -
Maandag-avond 11. gaf bet Zweedscbe Dames-
Quartet, te dezer stede eene uitvoering. Was me
nigeen verlangend zelf hierover te kunnen oordee-
len, nu zij in Holland over het algemeen gunstig,
doch in Middelburg minder gunstig beoordeeld
waren, de talrijke opkomst deed vermoeden, dat
het publiek moer vertrouwen stelde in de gunstige
dan in do mingunstige beoordeeling. Daarin vond
het zich' niet teleurgesteld, getuigen het de toe
juiching die do dames zangeressen te beurt viel.
.En moesten wij ons'oordeel uitspreken, wij z^Sdën
het in. dezo drie woorden bevatteneonvoudig, zui
ver, lief.
Eenvoudig; zoowel door de onopgesmukte, door
do' gebeelo manier van optreden dier dames, als
door de uitgevoerde stukken. Behoorden deze niet
tot de meest kunstvereischende, zij hadden dit
voor dat zij daardoor ook te beter werden voor
gedragen. Zuiveromdat dit niet te veel gezegd
is van do voortgebragte toonen. Liefelijk; omdat
het ensemble der uitvoering in waarheid zoo mogt
genoemd worden.
Het «Ave Maria», het «Hörl Hörl» en het
«God Natt»' verdienden ten volle de luide toejui
chingen die hen ten deel--vielen r'.ter wijl ook hot
wegsterven der toonen uit de «Bröllopmarsch» en
«Brudef.irden» meesterlijk werden uitgevoerd.
De Centrale Commissie voor de feestviering
op 12 Mei a. alhierj is thans geconstitueerd en-
bestaat uit de iieeren Z. D. van dei' Büt Ia Motthe
als Voorzitter Jhr. M. J. de Marets van Swinderen
als' Socrotaris, en B.. Fadpnj de Jonge als penning
meester.
Naar wij daaromtrent npg vernemen zal door'
dio commissie een planworden beraamd omtrent
de wijze waarop zal worden feest gevierd, on té
vens eene begrooting van kosten gemaakt wel-1
ke begroeting algemeen gepubliceerd zal worden
i
A 1