hankelijkheid bedreigd zag, door een veel mag-
tiger nabuur, die het den oorlog wilde aandoen?
Zou het Nederland dan zoo'euvel kunnen gedaid
worden, dat het stem*. $oeht by een ander mag-
tig nabuur?
En toch zou dat dan gedaan worden, toch is
dat vroeger wel gedaan, op een oogenblik dat
de oorlog nog niet verklaard was, en men dus,
voor den ui ter! ij ken vorm, nog op vriendschap-
pelyken voet met dien gevreesde nabuur was, te
gen wien men hulp zocht.
Weina datzelfde heeft Atchin gedaan. Waar
de heer van Hees op zijn gezag van oud-raad
van Indlë verklaarde, dat de oorlog reeds lang
te voorzien was, daar heeft opk Atchin dien
kunnen, dien moeten voorzien, en heeft het in de
bewustheid dat, het tegen onze dappere vloot en
legers niet opgewassen was, steun gezocht bp eene
andere bevriende mogendheid.
Men zij regtvaardig ook,in staatkunde; men
mete niet met twee maten, ook niet in het vol-
kenregt. Want met de maat waarmede wij me-
fc^n, zullen wij ook eenmaal weder gemeten wor-
"araflV^-'t. -
Het is mogelijk dat er nog andere redenen
voor den oorlog kunnen, gevonden worden.
Maar waarom ze sdan niet geopenbaard. In
dien er werkelijke regtmatige redenen bestaan,
waarom, houdt de minister ze dan geheim?
Indien zee- en menschenroof, indien slaven
handel de aanleidende oorzaak er, toe waren,
waarom dit dan niet bnini.ddelijk, reeds bij de
eerste interpellatie gezegd. Want toen moesten
zij dan reeds bekend zijn-geweest aan den mi
nister. Wanneer zij -ten minste door feiten
konden gestaafd worden.
Door de openbaarmaking van. zulk eene rede,
ware Nederland in de mogelijkheid gesteld ge
weest, de ^ymphatie te verwerven'der beschaaf-"
de natiën.. \5Vaar0m ze dan verzwegen, indien
zehestonden?-'—:-------
Nu ter elfder ure het. daarop te werpen, gaat
niet aan. De geheimzinnigheid van den minis
ter van Koloniën, moet ieder, ook het buitenland
doen gelooveü, aan geheime redenen, waarmede
men niet-voor den dag wil komen.
Maar al bestonden er de meest gegronde
redenen, dan nog rust op het tegenwoordig
ministerie in het- algemeen, en den heer Fran
sen vcvn de Putte in het bijzonder, de verant
woordelijkheid voor het tijdsrip waarop de oor
log begonnen is. Het tijdstip, zoo ongunstig
reeds gebleken, zoowel door de toen aanstaande
mousson, als door het niet te loochenen feit,
dat 'wij totaal onbekend waren met het terrein,
en niet voldoende voorbereid wat het materieel;
betreft.
Die verantwoording, de natie eisebt het met
klim menden klem, dat zij eindelijk gedaan worde!
ëlNNENLAND;
,Goes, 15 Januari) 1874.
Het 18 nu eon maand goleden dat de begrooting
voor Marine- verworpen werd en die minister zijn
ontslag nam. Nog is bet ministerie7 niet geslaagd
een opvolger voor diom éénen collèga te vinden.
In eene maand nog niet één collega.
Toen mr. van Lijnden van Sandenburg in een week
nog met-geslaagd was zes collega's te vinden,
en tevens een regerings-programina vast te stollen,
verweten de' radioalen hunne tegenstanders, dat,
wanneer zy dat niet in eepo xoeek konden doen,
hunne rigting geen "kracht genoeg bezat om aan
de Begering té zjjni
"Wat volgens deze leer der radicalen, van hen
'zelf to denken, wanneer men hot consequent op
hot. tegenwoordig ministerie toepast?
Do -eers^é kamer h'eeft gisteren, met algemeeno
stemmen, Hoofdstuk Justitie, na eone korto disousie,
aangenomen.
•Vervolgens mot algemuuno stommen do Begroo
ting voor de Staatsspoorwegen, nadat de Minister
zich ten aanzien van de aanvulling-van hot spoor
wegnet gerefereerd bad aan de deswege uitgodrukto
mooning in. de andere kamer.
He Discussie over Hoofdstuk Binnenl. Zaken is
gisteren aangevangen.
Zondag avond; is het volgende telegram van
Reuter uit Penang ontvangen:
He troepen hebben de Missigit genomen. Het
bombardement Van don Kraton hoeft plaats met
12 stukken, en 4 houwitsora.
Mou verwacht eerlang overgave van den Kraton-
Do gezondheidstoestand der troepen is beter.
Een buitengewoon no. der Staats-Courant
bevat berigten van generaal van Swieten, bevesti
gende bettelegram van Reuter.
Den 6 Januari) is de Missigit na een hevig 'go-
vecht genomen.
Wij hebben grooto verliezen geledon. 17 min
deren zijn gedood en 197, waaronder 11 officieren,
gewond.
Het volk .is in, hooge mate tegen ons opgezet.
Geloof slaande aan de ongerijmdste geruchten vocht
het wanhopig, omdat bet den dood. boverrafhanke
lijkheid verkoos.
Om do. veHiezeti te dekkon is eon halve brigade
van Padang ontboden.
Uit de Missigit zou de Kraton nu aangevallen
worden.
Mot geduld zou ook dit laatste bolwerk in onze
handen v3Üen.
Bij de tuchtiging van Pedir zijn niet 90 maar 9
schepelingen gewond.
Twee stoomschepen zijn naar Padang vertrokken
met gekwetsten, tevens bestemd om het 2ebataillon
naar Atchin overiebrengon.
De gezondheidstoestand is heter.
t Nog- werd* van Renter's office ontvangen het
volgende telegram
PENANG, 12 Jan. De Nederlandsche oorlogs
troepen werden tweemaal teruggeslagen alvorens,
de Moskee in to nemen.
Het verlies bedraagt240 dooden on gekwet
sten, waaronder 12 officieren.
Do Atohineezen verdedigen zich met onbeschrij
felijke verwoedheid.
-Naar men aan «La Meuse» een te .Luik
verschijnend blad mededeelt, zal het proces der
'erfgenamen van Lodewijk XVII, in Hólland ge
vestigd, tegen den Graaf van Chambord, in de
tweede helft dezer maand te Parijs worden gevoerd.
Do Graat Adel berth de Bourbon, officier in Ne-
derkmdscöh dienst, zal zich ton dien einde naar
Parijs begeven, vergezeld van den Baron Roijll.
-Graaf Adelberth zal op zijne reis te Luik. ver-
toflv^n.~waag.-fiemga.'.flaiihapgt ra zijner .familie-hem
eene hartelijke ontvangst wenschen, te bereïdëïu
Dit berigtin «Ia Mouse», zegt het Haarl. Weekbl.,
is in hoofdzaak waar, echter zullen behalve de
heer Baron Roiill nog andere Nederlandsche hee-
ren den. heer de Bourbon vergezellen', onder wel
ke met roem bekende regtsgeleerden.
Nog in den loop dezer - week wacht men dc
bepaling van dag en uur waarop de plegtige zit
ting zal worden geopend, waaromtrent zal worden
overeengekomen tusöchen den president van het
bof en den advocaat der appellanten, do heer Ju
les Pavre.
Reeds zijn twintig Raadsheeren der Farijsche
hoven aangewezen die'in deze zaak zullen moeten
regtspreken.
Men móet inderdaad den moed bewonderen van
den bijna 80 jarigen Graaf Gruau de la Barre,
die nu by na een rond jaar te Parijs vertoeftmet
do voortvarendheid der jeugd daar arbeidt aan de
groote taak die bij op zich nam, zyne dagen door
brengt om alle archieven te doorsnuffelen, waar
hij meent dat eenig licht zal zijn, te vinden voor
de za$k dio hij verdedigt en niet zelden zijne
ayonden en nachten besteedt aan conferontien met
de rogtsgeleerde raadsmannen van do kinderen van
zijn' Koning, zoo als hij de heefen de Bourbon
noemt.
Gisteren avond gaf de hier gevestigde afdee-
ling dor maatschappij van. Toonkunst hare eerste
oponbaro uitvoering, onder haren nieuwen Direc
teur, D. Bromberger. Vorbiodt ons plaatsgebrek
over die" uitvoering in het breede uit te weiden,
het oordeel kan ook kort zijn, daar allo aanwezi
gen do tfriidelijksio blijken hunner grooto ingono-
menhoid gaven. Vooral -de kooron «Frühzeitigor
Frühling» on Wanderers Nachtlied»beide zonder
accompagnement uitgevoerd, moakton niet alleen
eene alleraangenaamste'uitwerking, maar gaven ook
bljjken van goede studie, even als het «Zigeunei.hj-
ben» naar het loven gezongen word.
De duetten «das Vögloin» en «der Engel» wer=
den allerliefst uitgovoord, en doen don «perzik naar
moor smaken#.
Gaf de lo Symphonic van Boothoven, voor 4
handon vóór do Pauze eone aangename afwisseling
on stelde zy het gehoor in de gelegenheid diens
degolyke muzyk op eone wyze te lióoren voordra
gen, die'het wave kunstgenot verschaft, niet minder
waB dit het geval door de «Suite voor Piauo»van
Bargiöl, na do pauze gespoeld doqr den Directeur
zelf. Haddon diens vroegere uitvoeringen reeds den
kundigon, govoulvoUon musious loeren kennen, do,,
stilte, do gespannen aandaoht van bót publiek, toon
de ton duidolykston aan, boo by ook ditmaal het go-
voel zijner hoorders behcérschte. Kortom, het ge
heel deed bij vernieuwing de gegrondheid der hoop
uitkomen, voor den steedB ontwikkelenden bloei, die
deze afdeeling van Toonkunst onder zijne Directie
té gemoet kan gaan.
De Haagsche Nicuvjsbodc bevat het volgende
ingezonden stuk:
A. Z. vraagt of er in Nederland kinderen zijn,
die op 12 Mei jarig zijn.- Voor do uitvoering van
een bepaald plan-is er een noodig, liefst een jon
getje, die den naam des konings, «Willem» draagt.
Doch A. Z. verzoekt alle kinderen die op 12 Mei
jarig zijn, niet ouder dan 14 jaren, zich franco
onder het motto- «12 Mei» aan de redactie der
Haagsche Nieuwsbode te willen adresseeren. Op
alle brieven zal geantwoord worden.
Breda, 12- January. - Op de groenmarkt kregen
tweo vrouwen, die daar met hunne groenten te
koop stonden twist, omdat de eene gedurig min
der verkocht dan dejtadero.Men ging aan 't vech
ten, sloeg, schopjMEn beet, en toen de beide fu-
rieën waren uitgeraasd, was de eene haar oog, db
andere haar halve gebit kwijt.
Sluis, 12 Januarij. Bij den landman Louago
onder deze gemeente is gisteren- nacht eene der
^beste melkkoeijen gestolen.
Do dieven hadden zoo stil hun werk verrigt,
dat niemand er iets van bespeurd heeft De hal
sters dor kalvers waren los gesneden geworden om
de koe aan medetenemen. Men is den dader of
de daders nog niet op het spoor.
Tilburg 13 Januarij. Een der .werklieden in
de stoomspinnerij van den heer L. alhier, beging
de onvoorzigtigheid om -zich- inden- naanwen door
gang tusschén het vangrad "en het vliegwiel to
wagen, met gevolg, dat eerst zijne kleederen en
daarna ook gedeeltelijk- zijn digchaam werd gegre
pen, zoodat bij deerlijk verminkt, opv zijn anstig
geroep om hulp, er uit is gehaald.
"Wolfaartsdyk, 12 Januarij. Heden werd met
blijdschap" door velen vernomen, dat J. N., die
op 16 Julij 11. -op glansryke wyzc, niettegenstaan
de de velerlei ongeoorloofde middelen door zijne
tegenpartij 'aangewend, als gemeenteraadslid her-
-kezen-'-werd,d<mc--da.-<aji^--rngthaiik i. van Goes
finaal is vrijgesproken yan eene bem- aangetijgde
beschuldiging. Ingevolge* tóch de aanklagt. van -
den gemeente-secretaris, ondersteund door dc bei
de overige leden '-au het .stembureau, zou J. N.y
bij gelegenhoid van de opening der stembus, ten
aanhoore van het publiek, gewaagd hebben van
knoeijcrijen ih don gemeenteraaddoch by het
regterljjk onderzoek te dier zake, 8 dagen te vo
ren, bleek ten duidelijkste, dat de beklaagdo met
de knooijeryen uitsluitend het. oog had gehad
op hetgeen door ambtenaren der gemeente' was
verrigt om de stemming ten zijnen nadeele te
doen uitvallen. Tot overtuiging hiervan, worden
door hem dan ook 2 getuigen voorgebragt, (hoe
zeer zulks nog door verscheidene anderen haddo
kunnen 'gestaafd worden,) en deze openbaarden do
premie, welke destijds, zoo door den secretaris ter
secretarie, als door .den gemeente-veldwachter by
bet uitbrengen der stembiljetten, op de stemming
was uitgeoefend. Dat - de aanklager, met do bele
digde getuigenis tot zijn bezwaar to loochenen,
zich in eene gevaarvolle positie bragt, schijnt hij
niotv doorzien te hebben; althans, "nu de zaak toch
als afgedaan te beschouwen was, voruieencn wij,
dat het beter ware geweest, van twoo kwaden het
minste to kiezen.
Koi'b en SchooInïeuWH
Ned. Horv. Kerk.
Bedankt voor hot beroep naar Kruiningon, door
ds. Noorda, van Jutfaas.
Cbr. Gur. Kerk.
Beroepen te Muliskorko, ds. D. de Pree, to Goes.
Cortgone, 14 January. .Heden word mot
algemeeno stemmen door don Gemconteraad tot
hulponderwijzer aan do o; 1. school alhier benoemd,
dhr. P. Verh(*gc, hulponderwijzer te Wolfaartsdijk.
To moor strekt dit tot aller gonoogeu, daar do
benoemde reeds vroeger gedurende 2 én een half
jaar in deze gewoonte met vruohl werkzaam was.
Benoemingen on Besluiten»
Benoemd tot- plaatsv. kantonvegtw te Cortgene,
dr. Q. J. M. Janssen, .lid van don gemeenteraad
te "Vtfissenkorke.
By Kon. besl. is aan N. L. de Oude, le luit.
bij het 2o bat. der rust. schuit, in Zeeland, op
zijn verzoek, oervol ontslag verleend.
RECLAMES.
Belangrijk voor velen!
In allo branchen, in het hyzondor echter mot
betrokking tot do algoiqeen vool gezochte origi-
neeloloton, rogtvaardigt zich het vertrouwon oonor-
