Nieuwsblad voor Tholeii, Zuid- en Noord-Beveland.
■ÉBHriÉÉMil
Roosendaal..V
Wouw....|*g 9.30
l Bergen op Zoom 9,48
Woensdrecht
l*Rüland..,
lKrabbendijke,....
JKruIuingen.......
/♦Vlake
\Biezelinge.
IGoes
I's H. Arendakerke
lArnemuiden
f.MiddelburgV6fïö
Ylissïhgen A6,
Vlieringen ...V 6,403 8,50P12.20G8,10P6.15P 9,25P-,_
Middplhnro- A M8 9, 12,81
Middelburg ...v 6 50 9>21 1241
Arnemniden7,
H. Arendskerke 7,14 9,48
iï068.1. 7,21 9,52
Biezelinge7,32 10,8
'Vlpke7,89 10,15
Kroiningen7,44 10,22
Krabbendyke7,53 10,
•Rilland7,59 10 v«,,„,
;Waen«dfecht...... 8,12 10„58 2,59-
v ST;; ia{ ;V-- - ^ergCE Dp'ZoOm 8,20 11,6 8,81
8,81 11,17 8,48
d^relngèrt vt^aen opgenonic; i uitzëlaten. Boosendaal....A 8,40 11,26 4,
1,19
1,40
1,56
2,5
2,14
2,30
/m2AI
f,20 5,24
5,27
5,84
5,49
5;58
6,18
6,21
6,27
6,87
6,48
HtfWv-'
7;i2i
7.2T
7,8!
9,85
P08TKRIJGI.
Vertrek der Landmail naar^Oost-Indië.
Via Marseille, den 6 November.
TOT REGT BEGRIP.
Bij besluit van den Gemeenteraad alhier van
17 July 11. werd bij de herziening van het Regle-
ment voor het Burgerlyk Armbestuur bepaald,
dat de ouders die van dit Middel ondersteuning
wilden genieten, verpligt zouden zijn o. a. hunne
inwonende kinderen school te doen gaan fin gods
dienstig onderwijs te doen génieten. Wat deze
laatste bepaling betreft, deze is "dezer dagen door
een Koninklijk besluit vernietigd, o. a. op grond,
dat «wanneer volstrekte onvermijdelijkheid, vol
gens de wet, onderstand door het burgerlijk
bestuur toelaat, het aan dien onderstand verbin
den eener voorwaarde, welker vervulling afhan
kelijk is >an den dwang, die de behoeftige op
zijne hij hem inwonende kinderen of pupillen zou
moeten uitoefenen'-tot verrigten van zekere gods
dienstige handelingen, die kinderen zoowel als
den behoeftige zelf, krenkt in de bij de Grondwet
erkende volkomen vrijheid van belijdenis hunner
godsdienstige meehingen".
Wanneer men dit zoo leëst zou men welligt ge
neigd zijn, er iets billijks in té vinden, dat de on
vermijdelijke onderstand, de onderstand om den
hulpbehoevende voor omkomen door honger të
bewaren, niet afhankelijk mag gemaakt worden
van voorwaarden. Men rukke echter die bepaling
niet uit zijn verband,maar beschouwe haar in haar
geheel, en vergete niet dat de verpligting tot gods
dienstig onderrigt, niet de êenige voorwaarde was
die hij het herziene Reglement daaraan verbon
den is.
Behalve deze is er ook aan verhonden, de
voorwaarde dat de inwonende kinderen onderwijs
op de school zullen genieten.
Waarom laat de minister Geertsema nu deze
voorwaarde bestaan, doch vernietigt hij alleen
de voorwaarde tot godsdienstig onderwijs?
Laat hy dan ten minste consequent zyn.
Wanneer door de voorwaarde, dat de inwonen
de kinderen godsdienstig onderrigt moeten genie
ten, de vrijheid van godsdienst by de Grondwet
aan ieder .gewaarborgd, geschonden zou worden,
dan wordt de bij diezelfde Grondwet gewaarborgde
vrijheid van onderwijs geschonden, door de bepaling
dat die inwonende kinderen, schoolonderwijs moe
ten ontvangen. Of beidé, of geen van heide.
Nu echter zullen die inwonende kinderen door
hunne oud.ers moeten gedwongen worden om (in
den regel) de godsdienstlooze school te bezoeken,
maar hun zal niet de verpligting opgelegd mogen
worden, de'gelegenheid tot godsdienstig onderwys
te gebruiken.
Men ziet hieruit een keer te meer hoe de Grond
wet door de zich noemende «liberalen" verwrongen,
wordt, tot aankweeking van rc. godsdienstloos
heid. Goheel in stryd met de bedoeling ervan.
En dat juist op het tijdstip dat men het 25jarig
bestaan er van wil vieren.
.Wy zeggen, »verwrongen}\- want dezelfde bepa
ling die nu op 'voordragt van mr. Geertsema ver
nietigd is, bestond reeds onder "het nu herziene
Reglomont, dat weinige jaren geledon, ook onder
de tegenwoordige Grondwët tot stand kwam. Noch
bij de. toenmalige vaststelling, noch-.geduxende de
jaren, dat het van kracht was, heeft iemand eraan
gedacht om in die bepaling eenigen strijd mét de
Grondwet te zien.
Zoodanige strijd mét? de Grondwet, is dan ook te
gezocht, dan dat wy gedacht hadden, dat zelfs
mr. Geertsema, dit beweren zou gesteund hebben.
De ondersteunden toch bleven geheel"vrij in hunne
keuze,-by welken godsdienstleeraar zy hunne kin
deren godsdienstig onderwy s' ^wilden laten genie
ten Of wanneer mén met den Voorzittervan denRaad
instemt, dat zoodanige bepaling, onuitvoerbaar zou
zyn, b. v. voor belijders van&enMohamedaanschen
godsdienst, van welke geen leeraar hier in de ge
meente zou zyn, dan zou men in dit bezwaar heb
ben kunnen te gemoet komen door dë bepaling (uit
welk tevens het gezochte van zoodanigbeweren
blykt) dat deze bepaling niet toepasselijk is. op be
lijders van den Mohamedaan8che ghdsdienst
"Waar mc^ Reè- eehter-naar-w; walftiöér inen
alles aanwendt om het verspreiden van godsdienst
zin, onder de behoeftigste klassen tegen te werken?
Óf zou in dat Koninkl. besluit op voordragt van
mr. Geertsemaeen bewijs moeten gezocht worden,
van diens«belangstelling" in het gods
dienstig onderwys
BINNENBAND.
Het Staat'stC Nó. 140 bevat het Kon. bosl. van
den 21sten Oct. 1873, tot verniotiging vanar^'6,
sub 1, lit. b., der verordening vóór het burgerlijk
armbestuur te Goes, vastgesteld bij besl. van den
raad dier gemeente van 17 Junij 1873.
Op morgen zal eene onvolledig by ons zigt-
bare totale maansverduistering plaats hebben. Hut
begin is des middags 2.. 27 m. .middelbare tijd te
Amsterdam. Het begin der totale verduistering
ten 3.-28 m. Het raidden ten 4-11 tn. en het
einde der totale verduistering ten' 4.-54 ra. Het
einde der verduistering ten 5.-55 m. De maan zal
totaal verduisterd opkomen ten 4.-22 m.
De 25 jarige gedenkdag van de afkondiging
dor grondwet, wordt hier heden gevierd döor het
uitsteken der vlaggen van de openbare en som
mige particuliere gebouwen.
Men verzoekt ons dringend het door onzen Cor
respondent ingezonden berigt van W'emeldinge,
voorkomende in ons No. 85 van; 11. Dingsdag, al
dus te reotificeron, als zijnde geheel, bezjjden de
waarheid.
Dat de herberg van A. Volkerfc zou ingewijd
zijn, daar.van kon geen sprake zyn, aangezien F..
H. Volkor (niet A. Volkerfc) reeds sedert ?Mei: JUL
daarin woont.
Dat het kind ter oppassing om die' roden bjj
eene buurvrouw was gegeven evenmin, doch wol
was het kind daar dikwijls om te spelen.^
En eindelijk, dat het kind dóeflijk verbrand
zpu zijn, is onwaar; dooh ia dit waar, dat hef,
kind Maandag 22 Oct. roet eqne brandwonde is
te huis -gekomen, dat die Woensdag roeds gene
zen waB en het Woensdagavond ié overleden - - niét
aan de govolgen Yan hot branden maar aan
eene zenuwkoorts. e
Uit Haarlem wordt hot- volgondo gemold:
Woenqdag av$nd, even voor het begin der voor
stelling, door het corps de ballet van dón. hoor
Weiss to govon, begaf zioh do commissaris^, van
politienaar den schouwburg en vroeg den direc
teur of zich ook onder het personeel een meisje
van acht jaren, J. K. genaamd, bevond.. De direc
teur verklaarde geen kind van dien naam onder zijn
corps de ballet te hebben. 'De, commissaris begaf
zich daarop dadelijk naar het tooneel, waar alle
artisten vereenigd waren en riep den naam van?
het kind, waarop o ogenblikkelijk een kind de groep
artisien verliet en verklaarde dien naam te dra
gen. De commissaris verwyderde zich met het
kind, dat naar 's Gravenhage gezonden en aan den
Duitschén gezant werd overgegeven, door wieu de
traders het kind hadden laten'oproepen.
j' De examens voor de betrekking van adspi-
rant-irigenieur van den waterstaat zullen den 5den
dezer aanvangen.
Door eene vereeniging van Diamantwerkers
te Amsterdam is in massa publiek aanbesteed
het ophoogen van een bouwterrein, groot 15,000
Centiaren, gelegen aan" den Buitencingel te Am
sterdam, én het daarop b'öuwèn^vaA'A^jvpoiftixii"-
zen, bevattende te'z^efiV312"w6hlngen, volgens
ontwerp en onder beheer van den heer IJ. Bij-
voefcs Gz. architect alhier; De minste inschrijver
was de heer F. K. Oziuga, te Middelburg, voor
de som van f912,600. De begrooting was f948,643.
Kapelle, 30 Oct. Gisteren avond had alhier
de gewone jaamjksche wissenverhuring plaats. Niet -
minder dan 39 groote en kleine bosschen werden
geveild en tot vrij hooge prijzen werden ze ver
huurd. Over 't algemeen zijn de wissen dan ook
veel beter als de vorige jaren, welke betere kwa
liteit de ijlheid (schaarscbte van" wissen) in zekere
bosschen weder vergoed.
Wolfaartsdijk, 30 October. Deed deze gemeente
dézen zomer nog al van zich. spreken, langzamer
hand beginnen de verhitte hoofden in eene kalmere
gemoedstemming te geraken. Althans op het
request van den molenaar W. van Strien, tot
wijziging der gemeente-verordening, die hem zoo
zee/ in do uitoefening van zijn beroep belemmer
de, werd door den Wolfaartsdijkschen Gemeente
raad gunstig beschikt, en wel met algomeene
stemmen. Wel poogden nog een paar raadsleden
de verordening van kracht te doon blijven, doch
daar zelfs hünne, tot hiertoe gewillige volgelin
gen het onbillijke dier verordening uitspraken,
logden ook zij het hoofd in den schoot, en
weer één dor vele Wolfaarfcsdyksche kwesties, die
alle weidenkenden tegen de borst stuitte, .is uit
den weg geruimd.
Kerk:- ©n Schoolnieuws.
Néd. Herv. Kerk.
Beroepen te Nieuw en St. Joosland, «7. J. Gobitis
du Sart, to Nijkerk a. d. Vela we; te Harderwijk,
H. Greutzbergte Vlissingen; te Waarder, J.
Kromsigt, te Cortgene.
Bedankt voor .Wemeldinge, W. van der Bijtelt
te Montfoort.' - -
'Bedankt voor de toezegging van beroep naar
Housden, door ds. N. de Jonge te Leksmond.
Bedankt voor Wilholminadorp door ds. J> C.
Eykman, Jr., M Koud^ttj^fcfl.
Ih de Bazuin leest men omtrent den toestand
der Herv.. Gom. te Moerdjjk het volgende':
f«Nog kunnen wy. melden, dat de gemeente rna-
^jEportgaat. LI. Rustdag is, na oen lang tjjds-
r^p, aldaar voor het eerst wéder avondmaal ge-
iideu^;HHe.; hee'r Glasius, president der Hervormde
Synodewis wol- to|!Moordyk geweest, maar hooft
zioh diftnaal niet in de kerk laten zien. Deoafce-
ohisatio der kinderen tusschon 7en 12 jaar, die,
