0II1WI MISKK MUM!.
li
Nieuwsblad voor Tbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
I
im
Ko. 76.
Vrijdag 26 September 1873.
Achtste Jaargang
I Roosendaal....V p
I Wouw
I Woensdrecht
1'Rilland
I Krabbcndijkc
jKruiningeu
/'V lake...;
\Biezelinge
8oea
bH. Arendskerke
Arnemuidea-r-
Mtrarg...^
VlisaJngen ...A6,20
Dezo Courant
Vlissingen ...V'Ö.40S 9.10P 12,30G3.10P5.15P 9.25P10.5
3^20 5,24 9,35 11,-
«nü<T«lKnr» A 6'48 9'19 l2'il
Middelburg ...y 6 50 9 21 i2 51
Aikemiriden7, 9,28 1,4
'sH. Arcudskerke 7,14 9,43 1,28
Goes....:7,21 9,52 1,49
Biezclinge7,32 10,8 2,6
'Vlako7,89 10,15 2,15
Kruiningen7,44 10,22 2,24
Krubbendijke.s.... 7,58 10,82 2,40
•Rilland..;.... A... 7,59 .10 88 2,47
Woe oedrecht8,12 10„53 3,10
Bergéri op Zoom 8,20 11,6 3,45
•Aan de» halton wortft alléén gertopt; wannefr Wou^fA8,81 11,17 4,2
L.,vaÏM.fl.D AnrmTimTin..C'./ PrtfïRCflldn J11 A H.40 11" 0.6
daar reizigers worden bpgeuomcuSii' uitgelaten.
1I....A 8,40 11,26 4,15
5,27
5,84
5,49
5.58
8,18
6,21
6,27
6,37
6,43
6.59
7,12
7,23
7.82
I
int verschijnt, uitgtsxonderd op Chrigtelqko {c&tdig&a, dei T^aandtyt^ eajüomdtr^^mondt. Mb Ir^p, post/ir~~. jjzoaterëfoïloBiiapn&t*'
Prijs der Adrertentien 10ct. per regel, groote letters enrignétfch riair pïaat«mmt%'. Geboorte-, 'EnWélijW- en doódberi^ten van 1—'5 regels 50 efcnt.
ii - tri_maW mïnotimn A Ar IT A Ar At, nilrmVn fi..Ti/1'rt fna 1A y n 11 rl om nfln dflTl A C ZlT7 TflUflTf Hj*.
Alle Stukken de redactie betreffende, celieve men minstens één aag Yiiór de nitgare franco toe te eenden aan den Uitgever A.C.DE JOHGE SJr. te flofy.
Inzending, der Ad verten tien totdea namiddags 3 nre. j- -
IPöSTTEKUEEI.
Vertrek der landmail naar Oost-ïndië.
Per Stoomboot-Maatschappij Java(per stoom
schip Celebes.) Vertrek van Goes uiterlijk 29
September.
BINNENLAND.
Goes, 25 September 1873.
Met instemming lazen wij dezor dagen in het
Doetinchemsch Weekblad
«"Waar het 't bijzonder onderwijs geldt, geven onze
R. C- landgenooten ons veelal een beschamend voor
beeld. Tal van scholen voor lager' en M. U. L. on
derwijs hebben zij in de laatste jaren geopenden
nu zij door ondervinding g'ézien hebben, dat het
onderwijs, in de Hoogere Burgerscholen gegeven,
niet aan hunne godsdienstige behoeften voldoet, maar
of die onbevredigd laat, óf hun godsdienstig gevoel
kwetst, verrijst fluks eene H. B. S., die bestemd is
oin deze grieven weg te nemen. Van het geld, dat
de oprigting van zulk cene school kosten moet, is
weinig sprake; wanneer zij eenmaal begrepen hebben
dat deze of gene zaak meet tot stand gebragt wor
den, is het béhoodigde kapitaal ras gevonden! Dat
getuigen xigtbaar het groote aantal nieuwe kerken,
dat wij zien verrijzendat getuigen hunne scholen
voor gewoon lager onderwijs, en wij twijfelen er
niet aan dat zal ook de voor weinige weken op-
gerigte S. C. H. Burgerschool to Amsterdam getui
gen.
«Op het voorbeeld ons door onze ft. C. landgenoo
ten, gegeven, komt natuurlijk de vraag bij ons op
Maar voldoen de H. B. scholen aan onze Godsdien
stige behoeften? Hebbon wij nooit klagton verno-
mon over een godsdienstloozen geest, die in vele
dezer inrigtingen heerscht En wat is onze eigene
ervaring in dit opzigt? Het onderwijs, op do H.
B. S. te geven, moet volgens do wet neutraal zijn;
maar is het in velo gevallen niet juist tegenoverge
steld aan onzorigting? En al ware zij neutraal,
zou zij ook dan ouzo behoeften als Prot. Chr. bevre
digen? Maar, als deze laatste vraag ontkevnnend
beantwoord moet worden, waarom ontstaan dan
ook geen H. B. S. dio aan onze godsdienstige bo-
hoeften voldoen?. Lagere scholen voor Cbr. Nat.
Ond. komen gelukkig meer en meer to voorschijn;
maar Waarom geen enkele H. B. S. in dien zelfden
geest?»
Dio opmerking is maar al te waar. Nog zien de
gcloovigt) Protestanten in Nederland maar niet ge
noeg in, hot lioogo gewigt van het Christelijk on
derwijs. Het faooge gewigt niet alleen op do gees
telijke vorming van zoovele duizenden' aanstaande
burgers der maatschappij, maar ook op do maat
schappij als zoodanig, zelve.
Werd dit'belang genoeg in het oog gehouden,
wilde men inzien hoe het Christelijk ouderwijs liet
oenigo afdoende middel is, om do verbreiding van
ongeloof en ongodsdienstigheid, met hare rampza
lige gevolgen, te koeren, dan zouden de christenen
in Nederland meer krachtdadig.medewerken, om dat
Christelijk onderwijs to steunen en mogelijk to ma-
kon. Hierop kan niet genoeg gewezen worden.
In do Gocssche Courant van laatstleden Maan
dag komt iets curieus voor. Naar luvnloiding van
het onlangs door ons medogedeoldo omtrent, den af
loop van het examen voor do Burger-avondschool,
tracht do G. C. hot to doen voorkomen, alsof do
foiton en cijfers door ons vorkoord on ton nadoolo vltn
het openbaar onderwijs zjjn modogodoeld. Dus in
waarheid iets curious, do Cr.- C. dio oub onjuiste voor
stelling der feiten vorwijtl Mon donko aan don splin
ter en don balk. Zoo gelioft do G. C. te vertollen
dat van de christelijke school alhier zich niet 5, zoo-
als wij hadden' taödegedeeld, maar 7 aspiranten had
den aangomèld en dat van die 7 slechts 4 hadden
voldaan-
Daar- gelaten dat de verhouding ook dan nog on
geveer de zelfde zou zijn als op de openbare school,
kunnen wij onze lezers volkomen geruststellen. Wij
kunnen dé verzekering herhalen, dat zich van de vrije
school niet meer dan vijf aspiranten hebben aangemeld
en dat van die vijf, zooals wij zeiden, vier zijn toe
gelaten,
Men schijnt echter als kweekelingen van de vrije
school te willen laten figureren, twee. afgewezen as
piranten, die wel is "waar vroeger de vrije school
bezochten, doch daar reeds meer dan twee jaren van
zijn afgenomen. Een zelfs reeds ongeveer vier jaren
die echter later nog naar ons verzekerd is de
toenmalige school 3do klasse (onder de hooge hoo
rnen) bezccht heeft.
Ook na deze%^weiding, laten wij geruBtelijk aan
bet oordeel onzer lezers over aan welke school de
eerepalm moet worden toegekendaan de openbare
school waar (zelfs wanneer wij de cijfers zooals ze
door de G. C. gegroepeerd zjjn overnemen, met dit
onderscheid, dat wij de twee zoo even bedoelde ge-
lieeï buitenrekening laten) van de 8 aspiranten 5
worden toogelaten, of van de vrije school waar van
de vijf aspiranten vier slaagden.
Inmiddels nemen wij akte, van do erkentenis der
G. C. dat de ctiÖfaelijke school niet per sé minder
goed is, dan de®Nibare, en dus omgekeerd de open
bare school niet per sé beter is dan do vrije school,
Habernus confitentum. Het kan later te pas komen.
Het gewijzigd ontwerp-adres van antwoord op
de troonrede, 'waarover de Kamer Maandag be
raadslaagde, luidt als volgt:
Sire
1. De Tweede Kamer der Staton-Generaal
stelt het op hoogen prijs, dat Uwe Majesteit,' bij
do hervatting der werkzaamheden van de Volks
vertegenwoordiging in haar midden verschonen,
gunstige mededeelingen heelt kunnen doen aan
gaande den toestand des lands.
2. Inzonderheid was het strooiend voor ons
gevoel, Uwe Majesteit te hooren gewagen van do
blijken van bloei en welvaart, bij baar bezoek
aan do noordolijko gewesten des Rijks allerwege
ontmoet, en van do levendige en ondubbelzinnige
bewijzen van liefde en verknochtheid, waarmede
in het Noorden en in het Zuiden door geheel de
bevolking de Koning werd begroet.
3. Wij deelen in den wonsch, dat do haven
werken van Vlissingen, aan welker plogtigo ope
ning Uwer Majesteits tegenwoordigheid luister
heeft bijgezet, aan hunne bostemming mogen be
antwoorden.
4. Ook met hot oog op de verwikkelingen in
don Indischen Archipel, was ons de verzekoring
aangenaam, dat Uwo Majesteit voortdurend van
allo v roemde Mogendheden bewijzen van belang
stelling en vriendschap mogb ontvangen.
5. Wij houden ons overtuigd, dat zcu-en land-
raagt steeds hier on in do overzoescho gowesten op
loffelijke wij zo aan bare roeping beantwoorden.
l>. Do levendige belangstelling, door uwo Ma-
jostoit voor het oponbaur en bijzondor ondorwjjs
aan den dag gelegd, vindt bij ons onverdoeldon
woerklauk.
7. Onder do voorrogten, waarvoor wij erken-
t olijk zijn, behoort dat do gesteldheid onzer geld
middelen, niettegenstaande de buitengowono uitga
ven on do stijgende behoeften van don gewonen
dionst, zoo hier to lande als in ludie, gunstig kon
worden genoemd.
8. Dat do kusten van Atckin thans .mot goed
gevolg door de zeemagt worden geblokkeerd, ver
namen wij - met genoegen. Vurig wenscheh wij;
dat door de genomen of te nemen, voorzieningen
spoedig aan den krijg met dat Rijk een eervol eindte
zal worden gemaakt.
9. De verdere mededeelingen, door Uwe Ma
jesteit omtrent den toestand der Oost-Indische be
zittingen en West-Indische koloniën gedaan, wij
zen tegenover enkele schaduwzijden, velé lichtpun
ten aan. r j
10. Hartelijk wenschon wij met Uw;e Majes
teit, dat onze beraadslagingen in .het ingetreden
zittingjaar, ónder .Hoogeren zegen, vruchthaar mo
gen zijn voor de belangen van liet dierbaar vader
land.
Vrijdag middag beeft Z. M- de. Koning, .ten
half zèe ure Ho commissie van de Eerste Kamer
ten gehoore ontvangen, belast met de aanbieding
van het Adres, ter beantwoording van de-^roon-
-Nadat die commissie hare taak volbrag! had,
heeft11 Z. M. het volgende geantwoord
Mijne HeerenIk verzoek U aan de Eerste Kamer
mijnen dank over te brengen voor Haar Adres van
antwoord, en .Haar daarbij, de. verzekering te &Q~
ven, van mijn vertrouwen op Hare medewerking,
tot krachtigen steun van hetgeen het heil van ons
geliefd Vaderland kan bevorderen.
Bij de indiening der begrooting voor den
dienst van .1874, in do Kamerzitting vanll.Zatur-
dag, sprak do Minister van Finantién eene rede
voering uit, waarvan do belangrijkste bijzonderhe
den hieronder volgen:
Ter vervulling der vacature in'den Hoog én Raad,
ontstaan door bet overlijden van den heer H. U.
Huguenin, is de volgende candidaten-lijst inge
komen.
1. Mr. Al. F. Landt sheer,- raadsheer m het Hof
van Zeeland; 2. Mr. J. Teltingraadsheer in het
Hof van Friesland; 3. Mr. J. Heemskerk Azri., oud
Raadsheer in het Hof van Noord-Holland4. Mr.
N. F. van Nooten, raadsheer in het Hof van Utrecht
5. Mr. S. 1 jaden Jiusmannpresident van de Ar-
rondissements-regtbauk te Groningen,, en 6. Mr.
A. A. 'de Pinto, raad-advisour bij het Departement,
van Justitie.
Voorts werd door don Voorzitter medegedeeld
dat, naar aanleiding dor in de sectiën gemaakte
aanmerkingen, de Commissie voor het Adres-van
Antwoord haar ontwerp had gowjjzigd en met
30 tegen 15 stommen besloten het voorstel
van de heer van Zuylen naar do Afdeelingen te
verzendon. Eon voorstel van den hoor van Eek, om
een commissie van vijf leden, door de Afdeelingen
benoemd, met het doen van een voorstel, tot hor-
ziening van hot reglement van Orde, to belasten
en tevens dat van den heer van Zuylen in baro
handen te stollen, werd uitgesteld.
Don 18denïmd to Utrecht op plegtige wijzohet
leggen van den oersten steen plaats ^voor de Hwo-
hVi-stichting, barakkon-lazaretb, door Z. K. H. Prins
Hendrik der Nederlanden; door wiens krachtigo on
dersteuning bot reeds lang gekoesterd plan van hot,
Utroch'tscho Comité van het Roodo Kruis, tot uit
voering kon komen. Het wapperen der vlaggen van
velo oponbaro en bijzondero gebouwen bowees veler
instemming mot do feosteljjko vvyding van do Awa-
ffrt-sticbting en ~do sympatio' voor den bomindon
Vorst uit, het Oranjehuis.
Den 2don Octobor, 'smorgens ton 11 uro,
zal to Briollo do opening plaats .hebbon van hot
GouzongoBticht «Wilhelmus van Nassauwen.» Do
foostredo by die gologonhoid uit to sproken, zal des
avonds ton 7 uro gehouden worden door ds. Ver-
ia
I
