Nieuwsblad voor Tbolen, Zuid- en Noord-Beveland.
No. 31.
Vrijdag 18 April 1878.
Achtste Jaargang
RoosendaalV 9.20P 12,5 P 4,556
.Wouwf»- 9,30 12,19 c ,f>
Bergen op Zoom...! li 9,43 12,42
"WoenBdrecht9,52 12,52
•Rilland«fP 10,7 Ï.7
Krahbendijke..-f 3-- 10,13
Krolningen£3' 10,28
•VlakeIgffc 10,28
Biexelinge...jls-g 10,89
Goes,.8,18 10,49
'sHeer Arendskerke 8,26 10,57
Arnejanidaa...;...!. 8,40 11,12
A 8,46 11,18' 2,W
Middelburgv gg0 ^2,21 2,24
1.18
1,28
1,28
1,41
1,51
1,59
2,14
YllSBingen ......V 6,40S 9.10P.12.8Q GS.l0P5.20p 9,25P
A 6,48 9,19 12,41 8,20 5,29 9,85
Middelburgv 6'50 9j21 13>51
Arnemoiden7, 9,28 1,4
Heer Aréndskerke 7,14 9,43 1,28
7,21 9,52 1,49
7,82 10,8 2,6
7,89 10,15 2,15
7,44 10,22 2,24
7.58 10,82 2,40
7.59 10 38 2,47
8,12 1Ö„53 8,10
rr- '6,82
5,89
5,54
6,3
8,18
- yg:
1,*
7,17
7,2"
*5,? fv- Bergen^ op Zoom.. 8,20 11,6 3,45'
*Aaa 'dête halte» wor^i alléén gestopt, wanneer" Won»8,8h- 11,17 4,2
vYli8Singen ....i'.A 9,11,30 2,85 4,80 8,55 10,45 daar reirigers'wórden op^enoii^eii ..i nitielAten. Roosendaal.„....A 8,40 .11,26 4,15 7,37
Dexe Con raat verschijnt, uitgezonderd op ChrirteJijk* feestdaeen, des. Maandag* en Donderdags stands. Prija kwartaal 'f O.Sfi.Xr. p, post/1,Afzonderlijke Hommen 5 cl,.
Prijs der Advertentieu 10 ct. per regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte Geböorto-, huwelijks— en doodbenrten vap 15 regels 50 cent.
Alle S takken de redactie betreffende, gelieve men minstens den dag vóór.de uitgave franco toe tekenden aan den Uitgever A.c. DB joh ge 8je. te Goes.
.1.
I S3
'I
S5S®
rente of pacht betaald. "Waar tiendon bestaan
wordt hier van de- rogge enz. geheven 2/24ste,
daarbij grondbelasting, registratie van pachtcon-
tracten, enz. enz.
«De pachtschat en vermoedelijke winst op den
opium (de waarde van den opium niet medegere-
kend) werd voor de residentie Samarang in 1870
berekend op f733.200. Het dobbelspel bragt in
1872 op f 8,520, de accjjns op sterke- dranken
f24,600. Dat wat meer aan waterleidingen mogt
gewerkt worden kan daaruit blijken,' dat er nog
108527 bouws (500 vierkante voeten) bouwlanden
zijn, die geheel van den regen afhangen.
«Meer zal wel niet noodig zijn, om bet onjuiste
aan te toonen van' de.beweringen van den in
zender in het Nieuws van den dagdie toont zelfs
bet regeringaverslag niette kennen, laat staan dat
hij iets weten zon, of van de. Indische toestanden
in het algemeen, of van Demak in het bijzonder.
Wannéér de redactie van de Kleine courant echter
weer dergelijke stukken-- t$r- plaatsing ontvangt,'en
zjj staat er niet op hare lezers onwaarheden,mede
te deelen, dan, mogen wg haar aanbevelen- vóór
de plaatsing het regeringsverslag eens in te zien.»
Onze oudere zuster is blijkbaar verstoord, om
dat wij dingödag namiddag een eitra nummer heb
ber^ uitgegeven. Althans in haar nummer van he
den geeft zij een moóijj) artikel over <Oude vor-,
men», ten slotte daarép neerkomende, dat de Niéu
we Goesscke Courant van die gewöonte - nL, om op
Paascbroaandag, bedoelt zij zeker, rustdag te hou
den is afgeweken, «hoewel anders dat blad nog al
eens een godsdienstig tintje aanneemt», zegt zij.
Doch eilieve viort zij dan ook nog een 3de paasch-
dag? Dit is onze gewoonte niet. Wij geven haar
daarbij de geruststellende verzekering, dat ons werk
volk daarvoor'- hare rust op Paaschmaandag geen
oogenblik héeftmoeten derven.
De Tweede Kamer is tot hervatting der werk
zaamheden bijeen geroepen tegen Dingsdag 22
April.
De minister -van Marine brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat in de maand Mei aan
staande bij 'de Direbtie der Marine te Helleyoet-
eluis een vergelijkend examen zal plaats hebben
van jongelingen, die als machinist-leerling der
2de klasse 'wenschen te worden aangenomen.
Het getal der als zoodanig te plaatsen jonge
lingen zal zich tot vijftien bepalen.
Naar wij vernemen is de heer Romswinckel, chef
aan het spoorweg-station alhier, op zijn verzoek, eer
vol ontslag verleend, uit zjjne betrekking, en reeds
vervangen door een ander.
Van goederhand wordt aan het Utr. Dagblad
medegedeeld, dat een groot onweder boven de hoof
den van de directeuren der -postkantoren hangen
de ,is, en denkelijk binnen weinige dagen losbar
sten zal. Het betreft niet meer of minder-dan
de opheffing van het stolsel, waarbjj aan de direc
teuren eene vaste jaarlijksche aitkeering van kantoor
kosten, wordt verleend, om te worden vervangen door
het stelsel van declaration, waarbij, onder overleg
ging van bescheiden, kwitantien van de gemaakte
onkosten teruggegeven worden/
In de Court Journal leest men het volgende
Eén staat door vrouwen 'geregeerd.
In de Hollandsche bezittingen is eene merkwaar
dige kleine Staatdie wat zijn regeringsvorm en
de zeden en gewoonten zjjner bewoners aangaat',
de stoutste -droomen van de emanoipatie van de
Amerikaanschö dames overtreft.
Op het eiland Java ligt, tusschen de steden Ba
tavia en Samarang, het Koningrijk Bantam. Of-?
BINNENLAND.
Goes, 17 April 1873.
Het misbruik dat nog zoo vaak door vele zich
noemende «liberalen» gemaakt wordt van de woor
den heerendienst en dwangarbeid, doet het ons
wenschelijk voorkomen, onze lezers in kennis te
stellen met de volgende beschouwing van de Nieuwe
Amhemsche Courqnt
«Het Nieuws van den Da-?, schijnt in den laatsten
tijd dupe te zijn van inzenders of een inzender van
stukken over de Indische politiek. Zooiezen we in
haar notnnïer van Zaturdag 11. eene niet onduide
lijke insinuatie, dat de hongersnood te Demak zou
zijn een gevolg van heeren- en cultnnrdiensten en
wordt afschaffing van deze en invoering van vrij
en onbelemmerd grondbezit aangewezen als een ra
dicaal middel door welke voortaan hongersnood zal
onmogelijk gemaakt worden, ontstaande ten gevol
ge van 't mislukken van den oogst.
«Waarschijnlijk is de schrijver volkomen ter goe
der trouw. De laatste béwering is zoo kinderlijk
eenvoudig, dat men dit met reden mag onderstel
len, maar hij is niet op de hoogte. Volstrekt niet.
Te Demak bestaan geen gouvernements-cültures en der
halve kunnen die ook geen schuld zijn van den nood.
«Wat de heerendiensten betreft, geschieden deze
voor een groot, -deel ten,, bate van den Javaan, voor
zijn eigen voordeel en veiligheid, en het afschaffen
van deze heeft ten gevolge onmiddelijk nadeel voor
hém zeiven. De vrijarbeiders hebben getracht zoo
veel mogeljjk.onze natie in de war te' brengen over
de beteekenig van het woord heerendienst, daarom
is. het niet onnoodig dat wij hier eens uitleggen wat
in jndiö heerendiensten zijn.
«Heerendiensten zijn voornamelijk daar, wat vroe
ger hier te lande in vele gemeenten was, het wer-
ken met rotten onder een rotmeester in dienst der
gemeente. Zij strékken tot aanlog; daarstelling, on
derhoud of vernieuwing van wegen, bruggen en dui
kers, passagranans (verblijfplaatsen voor reizigers)
dammen en waterwerken, passerloodsen, wachthui
zen, districtsgevangenissen en inlandsche gouverne-
ments-localen.
«Deze diensten worden algemeene genoemd en vor
derden in de residentie Samarang 812,841 dagen
werk (de geheele bevolking was 1,217,886- zielen).
Zé zijn bijna uitsluitend ten bate der bevolking zelve.
«Verder heeft men bijzondere diensten, strekkende;
tot het bewaren van landspakhuizen, bedienden der
niet -verpachte overvaarten, bezetten van wachthui
zen, het doen van diensten, bij' inlandsche böofden,
het leveren vair.gras voorfpaarden op'de regen ts-
of binnenlandsche post-stations, het overbrengen
van brieven (Passoerattamjj 'Ket vervoeren van rei
zigers en goederen, het vervoeren van gevangenen)';
hét bewaken van districtsgevangeueh en het bewaA"
kén van waterleidingen; deze diensten, die ook ten
deele in het direct belang der inwoners zijn, vorder
den in 1872 1,149,738 dagen. In hét geheel zjjn
in de residentie Samarang in 1872 geleverd 1,962,579'
dagdiensten,, terwijl in dat jaar zijn niet gevorderd
gebleven, 8,096,938 dagdiensten, tot welke de be
volking- verpligt was.Tea gevolge.der heerepffien"-
sten "is dus-' inr .Demak, 't Velk-eene 'afdeelmg- iJder
residédtïö' .Satoaraug, 'de höngéfsiiÓQd ^ietVöntstfeah.
«Wanneer integendeel aan het maken van wa
terleidingen wat meer dagen heerendienst besteed
warén,'-z'dtt thariS; da1 toestand izètó zéker, niét zoo",
treurig zijn.
-«Wat- de'landrente betreft, bedroeg deze gemid
deld per bouw1 f._;!k99i t'erwgl de békende gelds
waarde van den opbrengst der padi per bouw was
f 3^00, zoódat do per cent sgewjj ze verhouding was
15 tot 08. Hier- te lande wórdt hoogere land-
Bchoóh Bchhtpïigtig aan Nederland, is het eén'on
afhankelijke Staat, in politieken zin onbeduidend,
doch gelukkig, rijk en sedert onheugelijkó tijdeïi be
stuurd en verdedigd door vrouwen.
Wel is de Souverein eon man, maar de overige
regeringsleden bebooren tot het schoone geslacht.
De Koning is afhankelijk van zjjn Raad, welke uit
drie vrouwen bestaat. De hoogste autoriteiten,
alle booge 'ambtenaren, hofbeambten, legerhoofden
on soldaten zjjn, zonder eenige uitzondering, vrou
wen. De mannen zijn landbouwers en kooplieden.
De lijfwacht van den Koning iB eèiie vrouwelij
ke keurbende. Déze amazones rijden te paard -op
de wijze der mannen en dragen sterke stalén pnn-
ten in plaats van sporen. Zij voereh"eeif'gepóiitf1^
lans tot wapen, welke zij zeer bevallig 'handteren;
evenzoo het geweer, dat zij in vollen galop afvu-
ren. De Kroon gaat over opden oudsten zoon
en wanneer de Koning zonder afstammelingen na
te laten, overlijdt, verzamelt1-zieh een honderdtal/
daartoe gekozen amazones, om een. opvolger uit,;
haar eigen zoons te kiezen. De gekozene- wordt
dan tot wettig Yorst uitgeroepen; Do hoofdata^o"
van dezen kleinen Staat Jigt in een der schilder
achtigste gedeelten van' hef eiland, in eene vrochtr
bare vlakte, en wordt verdedigd door twee goed- v
gewapende, forten.
'aHage. Er heeft zich jl. Donderdag in de ge-
vangéi^é aRriéir',' brj^de ■tnétructiu'TiOpeim'-den'dub*
beien moord, een eigenaardig incident voorgedaan.
De getuige Blankers werd tegen de- Jong ge^
hoord. Blankers heeft de Jong eenige dagen voor
den moord turf zien brengen ten huize .van me--,,
vrouw van der Konwen, terwijl de verdachte elke,
relatie van nering of bedrijf tot de vermoorde
ontkent.
De Jong volgde zijn gewone taktiek; bij ontstak
in felle woede en wilde Blankers als het wazre aa^-
vliegen, waartoe bij zelfs ovér de balie "sprorig.
Allerlei kreten en uitroepen werden door de Jong
geslaakt, en dat wel op zulk eene. hartstogté-
lijke wijze, dat regters en bewakers hem tot kaltri-1
te aanmaanden en Blamkers verzochten zich té ver-
Getuige beweerde eebter dat de Jong slechts co
rn edie speelde en getuigen en regters wilde impo
neren; getuige verklaarde zich kloekmoedig bereid,
des noods aan de Jong onder vier oogen te ver
tellen wat hij gezien had, daar hij geen den min-
sten angst voor den woestaard, die trouwens ge-i;
duchter schijnt dan hg is,, gevoelde. 1
Daar de Jong onstuimig bleef, moest Blankers
ten slotte zich toch verwgderen, zonder zijn getuig
genis in haar geheel te hebben afgelegd en toe
gelicht. 1 ;J/ -
Ook een jufvrouw, die een bezwarend feit .fegen
de Jong inbragt, werd door hém beïeedigd en uifc^"
gescholden; zij bleef echter zéér bedaard 'ëhrher-'
haalde zelfs bare afgelegdè1'Verklaring.
Bij voortduring maakte de Jong,' door vreesso-
lijke tooneelen;den rustigen: gang der' verhooreu;
Qnmogelgk. :K"
Rotterdam, 14 April. De gemeente KatendrecHt.
is gisteren ochtend te 7 uren, door' een hófögéir
brand geteisterd. Yier peroeelen zgp gehéél' VéiVJ
woest, twee en twintig gezinnen zgn vah allés be
roofd, acht andere leden groote schade. De ój/éii-
bare liefdadigheid zal in dezen nood te Kalp'
ten komen. r
Kerknieuws.
De berkeraad'dér 'Herv. "Gem.'to 8chor6. enrYlake
heeft op 1 doner vamk, HHf ambachtsgeregfcigdan
berigt ontvangen, dat zg - met algemeenestomfp'^ni
hadden - bóWlotéh(<, vó|or 'riu en het veryDlg- .afs^fpd-
•lU'1 r" -U 'i'/Vb