Nieuwsblad voor Tboleu, Zuid- en Noord-Beveland.
Dingsdag 8 April 1878.
Achtste Jaargang
/RoosendaalV gsJP
Wouw•'Sag
I Bergen op Zoom... 2 ia 9,43
'I Woensdrecht....... 9,62
i I♦Rilland.s?F 10,7
IKrabbendijkcsg§;5
i jKruiniiigen£«£5" 1093
*VlakeB c
\Bieaelinge£53
jGoes.8,18
I's Heer Arendskerke 8,26
lArneraaiden..8,40
I-1 Middelburg
I 'v Ylissingen A 9,~
9,20P 12,5 P
9,30 12,19
7.44
10,16
7,57
10,29
8,55
10,45
4,30
Ylissingen ......V 6,408 9,10P12.30 G8,10P5 20P 9,25P
wij/Mi».*. A M® 9>19 I2»41 8'ZQ 5>29 9'35 i
Middelburg......y6;s0 9 21 ]251 1
Araemniden7, 9,28
*s Heer Arendskerke 7,14 9,48
7,21
Biézelinge7,32 10,8
♦Vlake7,39 10,15
Kïuimngen7,44 10,22
Krabben dyke.7.58 10,82
♦Rilland7.59 10 38
Woensdrecbt8,12 10„53
Bergen op Zoom» 8,20 11,6
♦Aan deze halten wordtalléén gestopt, wanneer Wouw8,81 11;17
daar reizigers worden opgénome r uitgelaten. RoosendaalA 8,40 11,26
1.4
1,28
1,49
2,6
2,15
2,24
2,40
2,47
3,10
3,45
4,2
4,15
5,32
5,39
5,54
M-8
6,26
6,32
Z'
6,42
6,48
•7,4
7,17
7,28
7,87
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des Maandag* en Donderdag* avond*. Prijs kwanaal i 0,85. fr. p. ppst/l,AfzonderUike Nommers 6 ct.
Prijs der Advertentien lO.ct. per regel, groote letters en vignetten naar.plairian»nrte^ Geboorte-, bttWdijkp- en-doodberigteta m l5 regels 50 cent. -
Alle StnfefcwHle- redactie betreffende, gelieve men mlnBtens dén dag vóórIr: uitgave; frSRWMRS tfe^den'-aun denüitgever a.g.de joHÖe 81s.; te Goes.
Inzending der Advertentie» tot dés namiddags 3 are.
Op aanstaanden maandag tweede Paaschdag
wordt deze .Courant niet uitgegeven.
"Wy Brengen tevens in herinnering dat de Ad-
vértentien voor het begin der volgende week dus
niet anders dan donderdag e, k. kunnen geplaatst
worden.
Bekendmakingen van het Gemeente-bestuur.
Hoofdelijke Omslag, Belasting op
de Honden.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare bennis, dat de kohieren van den
Hoofdelijken Omslag en der belasting op de Honden
over het volle dienstjaar 1873, op hedèn voorloópig zjjn
vastgesteld, en ter secretarie voor ieder ter inzage
zullen liggen van den 5 tot en met den 19 April aan
staande, gedurende welken tijd elk op de kohieren aan
geslagene tegen zijnen aanslag >bij den Raad bezwaren
kan inbrengen op ongezegeld papier.
Goes, c(en 4 April 1873.
Burgemeester ^n Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAÜBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
jp t as at u e x.
Vertrpk der Landmail naar Oost-Indië.
Via Marseille, don 11 April, por twoodo trein
naar Roózendaal.
EEN HOOGST BELANGRIJK VOORSTEL.
(Slot:)
Eene beperking van het misbruik om de kin
deren op te offeren aan de zelfzucht der ouders,
zoo als tegenwoordig, vooral in fabrieksteden, vaak
plaats heeft, door hen in hunne prille jeugd te
noodzaken tot een arbeid verre boven hunne
krachten, waardoor tahvan kinderen tot een naar
ligchaam en geest kwyuend leven opgroeijen,
achten wij in do gegeven omstandigheden wen-
schelijk. Echter kunnen wij -niet instemmen,
met de meeste bepalingen, voorgesteld bij het
ontwerp-ran Mouten.
Reeds dadelijk wijzen wij op de veel te on
bestemde bepalingen. Vooreerstde grenzen aan
gegeven voor den ouderdom dat zij mogen wer
ken. Niet béneden de 12 jaren, tenzjj bij uit
zondering met vergunning van Burg. en Weih.
Maar* nu zullen er vele kinderen zijn die, wat
ligchnmelijke ontwikkeling aangaat, op hun 15e
of 14e jaar zelfs minder geschikt zijn, dan an
deren op hun 11e jaar. Bveuzoo met de ver
standelijke ontwikkeling. -dDan de bepaling dat
Burg. en Weth. vergunning kunnen geven, dus
de magt van het dagelijksch bestuur over de
kinderen verderuitgebreid dan die dor ouders.
Waarom toegelaten dat kinderen beneden de
12 jaren wel in fabrieken maar niet elders zullen
mogen arbeideu, b. v. in don oogsttjjd op het
land? Een voorschrift waarvan do consequentie
vry onbegrijpelijk is. Eindeljjk de bepaling dat
die kindoren, behalvo de zes uren in de fabriek:
nog drie uren omlerwjjs moeten genieten. Dug
in het geheel negen uren arbeid daags, voor
eon kind beneden de twaalf jaren 1 Daargelaten
nog, dat wy niet goed begrijpen op welke wijze
die drio uren onderwijs moeten gegeven worden.
Zullen die kindoren het gewone onderwijs moe-
ton volgen in den morgen- of wol middagschool
tijd en den anderen schooltijd moeten verzuimen.
Dit zou' voorzeker een hoogst gebrekkig onder
wijs zijn. Ér zou dan geen «geheel» zijn. Men
zou er dan haast toe moeten komen om afzon
derlijke scholen open te stéllen, ingerigt voor bet
Onderwijs aan de in fabrieken werkende kinde
ren. Een ieder zal echter de onmogelijkheid
daarvan inzien, vooral wanneer men daarbij in
aanmerking neemt, dat het werken der kinderen
altijd uitzondering zal zijn.
Aan deze bezwaren zon echter, welligt door
wijzigingen in het voorstel te gemoet zijn te,
komen, b. v. door bepaling dat kinderen beneden
een zekeren ouderdom geen dagelijkschen lig-
chameiijken arbeid zuilen mogen verrigten, tenzij
zij blijken hebben gegeven van voldoende vor
deringen in het onderwijs, enz.
Maar bovenal komen wij op tegen de voor
gestelde bepaiingdat aan gemeenteraden de
bevoegdheid wordt gegeven, vermomde school-
pligt in te voeren.
Hoe groote voorstanders van goed onderwjjs,
protesteren wij tegen elke schoolpligtigheid en
zelfs leerpligt, zoolang de schoolwet niet zoo
danig gewijzigd -is, dateer in, waarheid vrpheid
van onderwijs bestaat, ook voor den christen.
Tot zoo lang wordt door verpligt onderwijs de
gewetensvrijheid geschonden. Men zegge niet
niemand wordt gedwongen zijne kinderen naar
de openbare school te zenden. Want, als er geen
andere is? zal men dan bjj leerpligt niet ge-
dwongeu zijn zijn kinderen wél naar de open
bare school te zenden
Met het; oog daarop herinneren wjj aan de
schoone woorden, op de vergadering tot consti
tuering van het schoolverbond gesproken
«Al waren er in Nederland maar tien, neen
«al was er maar één vader, wiens overtuiging
«door het verpligt schoolbezoek zijnër kmde-
«ren gekrenkt werd, dat zou reeds te veel zijn,
«dat zon reden genoeg wezen, om die verplig-
«ting nimmer te willen voorstaan
Maar, zal men welligt beweren, daaraan wordt
by het wetsvoorstel te gemoet gekomen. Nie
mand behoeft zijne kinderen naar eene school
te zenden. Het is voldoende, wanneer het kind
voldoend huisonderwijs geniet.
Voldoend huisonderwijs I Moet men niet aan
bittere ironie denken, wanneer iemand wilde be
weren 'dat door die bepaling tegemoet werd ge
komen, aan het gewetensbezwaar tegen leerpligt
Zoodanig huisonderwijs is in deze immers
veelal ondenkbaar Men wergete toch niet dat
hier ook geldt het onderwys voor kinderen uit
den arbeidenden stand, ook voor kinderen die
reeds zelf wat mede moeten verdienen, om in
hot leven te blijven. En hoe zal men in ernst
voor die kinderen kunnen spreken van voldoend
huisonderwijs. Hoe zal dpt voor die kinderen
moeten betaald worden.
Daarbjj, hoe moet beoordeeld worden, of het
huisonderwijs voldoend is Zal dit welligt moe
ten beoordeeld worden door voorstanders van
flöAoollpligt of althans van de openbare school?
Dun kau men nu reeds vóórspellen, dat het
«hnisondorwjjs» nagenoeg nïminer gèhade zifl
vindon in hanno oogen. In elk geval opent
men dé deur voor grove willekeur.
Er^ danwaarom de bevoegdheid tot invoe
ring Yanjchool- of leerpligt opgedragen aan
de gemee^ebestnren.
Daargelaten de onvolledigheid van het wets
voorstel, dat geheel zwijgt over de wijze waarop
de verdiensten der -kinderen aan de ouders zullen
vergoed worden, of liever van de wijze waarop
de ouders zullen ondersteund worden, wanneef
zij de verdiensten der kinderen missen, wat wéÉ'
ligt een der grootste moeijelijkheden is, geloo-
ven wij door de opnierkihg dér bóvënstaande
bezwaren genoegzaam te hebben aangetoond, dat
het hoogst wengchelyk is, 'dat dit wets-voorstel
niet worde aangenomen.
BINNENLAND.
Goes, 7 April 1873.
De Minister van Marine brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat in dit jaar zes jongelingen,
na afgelegd examen, als scheepsklerk zullen kun-1-
nen worden aangesteld. -
De jongelingen, die tot dit examen, hetwelk in
de maand Augustus zal plaats hebben, wenschen te
worden toegelaten, moeten zyn Nederlanders, en op
den 1 sten January 1873 den ouderdom' van 15 jaren
hebben bereikt, doch mogen hun-18de jaar nog niet
zijn ingetreden; alzoo komen alleen zy in aanmer
king, die geboren zyn 'in de jaren 1856 of 1857.
Zie verder de Staatscourant no. 80.
De Minister van Marine brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat, krachtens bepaling des
Konings, in dit jaar, twintio jongelingen als adel
borst der 3de klasse voor de zeedienst, (na behoor
lijk afgelegd examen,) op het Koninklijk instituut
voor de Marine te Willemsoord bunnen worden
aangenomen.
De 'admissie heeft plaats op den lsten Septem
ber aanstaande.
Ouders of voogden, die verlangen dat hunne zo
nen of pupillen in dit jadr worden geplaatst, die
nen vóór den laatsten Mei aanstaande, aan den
Minister van Marine, een op zegel geschreven ver
zoekschrift in. Nadere opgaven bevat de Staats»
courant van heden, no. 80.
Bij den Raad van State is thans aanhangig
gemaakt een wetsontwerp tot het aanleggen van for»
ten, waarvoor eene uitgave van 38 millioen 'zou
wordon gevorderd. Daarentegen zouden do vestin
gen Nijmegen, Zutphen en "Deventer worden onte
manteld; Anth;C:
f Do Staats-couvctnt bevat de navolgende mode-
deeling:
v «Bljjkons de hedetf; per maiL van de Indische
Regering ontvangen berigten, zou de naar A'tchin
te zenden militaire magt beBtaan uit vier bjitajl,-
lons infanterie,' (waarvan één waarschyulyk, uit bap
rissans.van Madura bostaande; <}e overigen sqjn
niet genoemd), oen halve battery gotrokkeni vief»
ponders en een halve battery berghouwitsers m,qt
acht mortieren, een compagnie sappeurs en
Bchien een detachement cavallerie. -Voorts zoucleb
een duizendtal dwangarbeiders op onze. koelie? rn^e-
degaan. ,u j,
«De goneraal-majoor J. H, R. KOUer, zóu do
expoditie, de kapitein ter zee J. F., Kpopmjjjj^j
zoomagt kommandërèn. Andere officieren zyn niét
genoemd.
«Vyf groote pnrticulioro stoomschepeu,de Muc-
kinnonGout^metir-genèraal Meijer, jSb»
phia en Baron Stoel van de Beele, én verschillen
de bekwame koopvaardijschepen waron beschikbaar
voor hot vervoor dor troepen.»