Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
IV
ro
LOSSE OPiERKWGEH.
Het zou ons te ver voeren, de troonrede
thans in alle bijzonderheden in het breede na
te gaan. Daarom willen wij ons voor het oogen-
blik bepalen tot enkele losse opmerkingen. Die
echter voldoende zijn om te staven wat wij als
algemeenen indruk van de troonrede zeiden.
Stond het feit dat de Minister van Finan-
tien geene hervorming van het belastingstelsel
toezeide, niettegenstaande het jaren lang aan
dringen daarop door dé «liberalen»gelijk met
een «binnen de grenzen met uwe eischen»,
haast nog sterker was dit het geval met de
zinsnede betreffende het Departement van.Oor
log. Ook op dit gebied heeft de zich noe
mende «liberale» partij in de laatste jaren groote
éischen gesteld. Volgens haar moest de leger-
organisatie, wilde zij overeenkomstig den «geest
des tijds» kunnen geacht worden, plaats heb-
hen volgens de inzigten van mei-deskundigen.
Volgens de inzigten der Tweede Kamer, wier
leden nog voor geen tiende deel de zaak zelf
voldoende kunnen beoordeelen, die dus voor
9Ao ruim, moeten afgaan op hetgeeD zij van an
deren hooren zeggen! Toch beweren de «li
beralen» dat juist deze personen het meest
geschikt zijn die zaak te regelen:
Daargelaten nog, dat volgens dé grondwet
dit geheel buiten de bevoegdheid ligt der Sta-
ten-Generaal.
Doch genoeg, de «liberale» party had dat
als een kenmerkend beginsel harer rigting aan
genomen, en omdat de heer Engèlvaart zijne
overtuiging, dat deze regeling niet aan de
Tweede Kamer stond, niet wilde opofferen voor
zijn ministerieel leven, was hij gedrongen zijn
ontslag als minister te vragen. Nog wel uit
het «liberaal» ministerie dat by zijn optreden
als een eerste taak had voorgesteld, onze ver
dedigingsmiddelen op goeden voet te brengén.
Welnu, ook de tegenwoordige minister Graaf
van Limburg Stirum wil, waar de Troonrede
over de legerorganisatie zwijgt, klaarblijkelijk
niets van die regeling door jteJTweede Kamer
hooren. Natuurlijk dat, nu de Kamer daarover
een oordeel heeft geveld, en nu de nieuwe mi
nister geheel in strijd met dat oordeel handelt,
ook deze houding van hot ministerie gelijk-staat
met een «binnen de grenzen met uwe eischen»
op dit gebied.
Nieuwsgierig zyn wij ook in dezen naar de
houding van de «liberale» partij. Zal deze con
sequent zijn en tegen over Graaf van Limburg
ïfyirum dezelfde houding aannemen als tegenover
den heer Engelvaart Of zal zij ook in dezen
toonen, dat het by haar niet de zaak zelve maaf
byoogmerkeri goldt, door nu van front te ver
anderen en te dóen wat de «conservatieve» rig
ting steeds heeft voorgestaan, door die aange
legenheid over té laten, aan de eenige magt
die volgens de GrQndwet daartoe bevoegd is, den
Koning.
Vroeger was ons verzekerd dat de tegenwoor
dige minister van Oorlog ook geene vestingwet
door de Kamer .wilde laten vaststellen. Een
ontwerp daartoe wordt echter by de Troonrede
toegezegd.
Welk een wet zal dit echter zyn. Alleen
een wet waarbij alles ingroote trekken wordt
vastgesteld doch waarbij de eigenlijke inrigtin-
gen der vestingen aan de bevoegde magt wor
den overgelaten, of wei een waarbij de Tweede
Kamer in waarheid zelf regelt. De toekomst
zal het leeren. Bij den tegen woordigen minis
ter gelpoven wij nog steeds, dat de «liberale»
partij vooral, den huid niet moet verkoopen voor
de beer geschoten is.
Eindelijk zal er ook wat gedaan worden voor
de Wcst-ïndische koloniën;. Dat de toestand
vooral daar dringend regeling eischt, was reeds
jaren bekend. Inde Tweede Kamer hield de
«liberale» partij echter alleen de Oost-Indien
in het oóg, en gaf daardoor het onwederspre-
kelykste bewijs dat by hen het lot en de wei-
waart der koloniën zelf met hare inwoners niet
op den voorgrond stond. Ware dit het geval
geweest, zij zouden niet zoolang getalmd heb
ben met de handen aan het werk te slaan. Zij
zouden zich-dan even goed bekommerd hebben
om onze West-Indische koloniën als om Java.
Opmerkelijk is het daarojn reeds, dat juist.dat
gedeelte onzer koloniën alleen de aandacht trok,
waarbij de particuliere industrie het meest «za
ken kon maken». Zooals wij dan ook reeds
herhaaldelijk opmerkten, dat de bevordering dier
particuliere industrie altijd op den voorgrond
stond, en daarvoor het welzijn der inlanders en
van- het moederland op den achtergrond geraak
ten. Dat het de «liberalen» toch te doen was
ofn7\ooals zij voorgaven, in waarheid het lot
van aen Javaan te verbeteren, wy toonden het
reeds meermalen aan, dit is al te dwaas om té
gelooven, nu zij daartoe juist wilden bezigen
hetzelfde middel, de zoogenaamde vrije arbeid,
waardoor de Javaansche bevolking onder het
bestuur van Sir Raffleszoo diep rampzalig was
geworden, dat juist daarom nog steeds het En-
gelsche bewind zoo diép gehaat is.
Maar wat is de oorzaak dat de toestand in
West-Indiëh zoo dringend voorziening vereischt?
De wijze waarop de slavernij daar is afgeschaft.
Nadat deze beschouwiug. reeds geschreven was,
kwam ons hot gerucht ter oore dat de minister van Lim
burg Stirufn ook ton opzigte der legerorganisatie voor
do pressie 'syner «liberale» ftmbtgenootcn bezweken was,
én ny een voorstel tot legerorganisatie bjj de wet zal
doen. Wij doelen hot gerucht mede, doch kannon hot
van Graaf van Limburg Stirum nog niot gelooven. Wy
8chryvon hom moor vastheid van overtuiging too.
Waardoor totaal gebrek aan handen voogden
arbeid is ontstaan.
Het beginsel zelf van opheffing der slavernij
werd nagenoeg algemeen, en ook door ons toe
gejuicht. Maar het kwam vooral aan op de
wijze waarop dit zou geschieden.Aan den eenen
kant kan men de slavernij eensklaps «bij de
wet» opheffen, of wel, men kan dit geleidelijk
doen, door fe bepalen dat allen die na een ze
ker tijdstip geboren waren vrij zouden zyn, en
dit tijdstip zoo vaststelden, dat daaronder allen
begrepen waren, die door opvoeding en onder
wijs geschikt konden gemaakt worden om van
hunne vrijheid in waarheid te genieten, zon
der er misbruik van te maken. Voor de an
deren die daaronder niet begrepen waren, had
den wettelijke bepalingen kunnen gemaakt .wor
den, waardoor de groote voor hen bestaande
bezwaren werdén opgeheven. Wettelijke bepa
lingen b. v. omtrent den verkoop, zoodat geene
familien gescheiden konden wordenomtrent het
regt en de wijze van afkoop; omtrent de straf
fen waarop van regeringswege, even als op hun
ne behandeling in het algemeen, toezigt kan
wordengehouden.
De «liberalen» gaven, als gewoonlijk, de voor
keur aan de eerste wijze. Evenwel de onpar
tijdigheid vordert er by te erkennen, dat zy
hierin ondersteund werden door velen, die ih
andere opzigten hemelsbreed in opvatting ver
schillen. Maar hoe het zy, of zy het alleen
doordreven of hierin gesteund werden door an
deren, zeker is
had op echt
delijken overgang, zonder zich voldoende reken
schap te geven der bestaande tóestanden, maar
waarhij de bestaande toestand op eens onderste
boven werd gehaald, of parlementair uitgedrukt,
«geregeld bij de wet».
En wat zijn nu de gevolgen van die wijze yap
regeling Dat zij schatten kost aan het moeder
land; dat de kolonie zelf in'ontredderden toe
stand verkeert, vooral ook door totaal gebrek
aan handen voor den arbeid dat de slaven, die
vrijgelaten werden zonder geschikt té zyn oni
daarvan een goed gebrnik te maken, het «niéts
doen», als ideaal van hunne vryheid beschou
wen, en ook by hen maar al te veel bewaar
heid wordt, dat «ledigheid des duivels oorkus
sen» is.
Juist het feit dat in de Troonrede gezegd ia,
dat de toestand der West-Tndische koloniën voor
al voorziening eischt, bewijst zonneklaar de
heillooze gevolgen die de «liberale» wyzévaii
handelen ook op dit gebied ria zich hééft
sleept.
Goes, 27 September 1872.
In de zitting der Tweede Kamer vati
No.' 75.
Vrijdag 27 September 187&_
Zevende Jaargang.
Roosendaalv
13
1
ül
l Bergen op Zoom...
13
.Woensdrccht
c_
Q
l Krabbendijke
d
/Kruiningen
■tJ
Wlake
oa
1
's Heer Arendskerkc
8,41
«=3
1 Arnemuiden
8,54
MiddelburgA
y,—
8,45
12,8
m
to
4,48
8,25
8,57
12,18
5,2
8,35
9,17
12,28
13
ba
5,26
8,44
9,27
12,38
-S
5,89
8,53
9,40
12.51
Q
5,56
9,6
9,40
12,57
a
6,4
9,12
9,56
1,7
O
6,16
9,22
10,1
1,12
«2.
6,22
9,27
10,17
1,28
6,39
9,40
10,26
1,38
3,30
6,59
9,48
10,34
1,46
3,38
7,9
9,56
10,47
2,
3,51
7,27
10,9
10,53
2,0
3.57
7,35
10,15
>,25 12,33
9,82 12,42
MiddelburgV 5,50 7-.S
Arnemuiden.5,57 7,30
's Heer Arcndskerke 6,11 7,43
Goes6,20 7,50
Biezelinge6,32
•Vlakc6,39 TJ
Kruiningen6,44
Krabbendijko6,54 *5
•Rilland..7,O
"Wocnsdrccht7,13
Bergen op Zoom.. 7,23 g
Wouw.6,32
jo endaalA 7,40 -g
Aan deze halten wordt alléén gestopt, wanneer daar reizigers worden opgenomen of uitgelaten.
Daze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des Maandag» en Donderdags avond*. Prijs kwartaal f 0,85. fr. p. post f\,Afzonderlijke Nommers 6 ct.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1—-5 regels 50 cent.
JJ~~minstens één dag vóór de uitgave franco toe té zenden aan den Uitgever A. c. DE JONGE SJz. te Goes;
Inzending der Adverténtién tot des namiddags 3 are.
9,46
9,55
10,7
10,14
10,19
10,29
10,35
10,48
11,1
11,12
11,21
1,—
1.17
1,33
1,41
1.47
1,59
2,5
2,23
2,45-
2,59'
3,10
5,48
5,55
6,8
0,17
6,30
0,37
6,42
6,52
6,58
7,11
7,21
7,81
7,40
