Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en
1
luiten wordt alleen gestopt, wanneer daar reisjgets wofden
feestdagen, des Maandags en Donderdags avonds. -Prijs
Courant
No. 29. Vrijdag 12 April 1872. Zevende Jaargang.
3
t»
Roosendaal.......V
8,54
12,8
4,45
8,30
Wouw
9,6
12,18
4,59
8,40 f-jw.
Bergen op Zoom...
'9,30
12,82
5,25
8,54 lj£*
Woensdrecht
9,43
12,42
5,40
9,4 m
•Rilland
10,—
12.55
5,57
9,17 V]
Krabbendijke
10,7
1,1
6,8
9,23 y f*g
Kruiningen
10,21
1,11
6,24
9,33
•Vlake
10,27
1,16
6,30
9,38
9,54
Blczelinge.
10,44
U,1
1,32
6,47
Goes
8,28
8,37
1,48
7,7
10,4 JEUÉR
S 'A.
'a Heer Arendskerke
11,13
1,52
7,21
10,12
Arnemuiden...
8,58.
11,38
2,8 -
7,41
10,28
Middelburg...... A
9^
11,41
2;i5
7,49
10,35
Middelburg...--V 5,85
Arnemniden5,43
's Heer Areudskerke 5,58
Goes.......6,7
Biezelïnge,
•Vlake
Kruisingen
Krabbendiiko
•Rilland
Woensdrecht...
Bergen op Zoom..
Wonw.
6,46
6,52
7,5-
7,20
6,81
RoosendaalA 7,40
jme
Frns W Kwart
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, groote letters en vinfnettên naar plaatsruimte. .Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1—5
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens óeu dag vóór de uitgave franco toe te zenden aan den Uitgever A.c,
Inzending dér Advertentien tót,dês namiddags 3,are.
7,10 9,21 12,13 4,41
7,18 9,28 12,24 4,51
7,38 9^43 ,12,43 '5,9
7,40 9,52 1,2 6,23.
10,9 1,22 v 5,42
10,16 1,30 6,60 1
10,21 1,89 6,57
10,31 i 1,-54 ,6,20 j
10,87 2,1 6,16
10,50 2,21 6,84
11,5 2,45 6,64
11,15 8,—
11,28 .8,10 7/20,
Afzonderlijke Nomme'rs 5 ct.
regels 5 O cont.
I.DE ÏOHGE 8Jz. te Goes.
m
II
Goes, 11 April 1872.
Eenigen tijd geleden deelden wij onzen lezers me
de, .dat er pogingen waren aangewend om de
Herautonder dezelfde redactie te herscheppen in
een dagelijks verschijnend blifft? ter verbreiding der
Cbristelyk-bistorische beginselen.
Het Qprigtèn^van zoodanig blad juichten wij toe,
doch wjj betreurden, dat de -leiding er van aan de
redactie van de Heraut zou» worden opgedragen,
aangezien dezé naar onze overtuiging staatkundige
beginselen had verdedigd, zoo wel in strijd met
de grondwet -als met de Christelijk-historische be
ginselen.
Verder hebben wjj over de oprigting van dat
blad gezwegen, ten' einde, alvorens een nader'oor-
deel uit te spreken, eerst af te wachten, op wel
ke wjj zo de redactie zich van hare taak zou
kwijten.
Met 1 April is het eerste, nummer verschenen,
onder don naam van de Standaard. Zoodat wjj thans
wenscholjjk achten een enkelen blik te slaan op
hetgeen dat blad beloofd ..te worden. En. dan is
oazo eerste opmerking dat het bladzal worden
wat wfj voorzagen.
In hot*no. van Vrjjdag 5 April zegt de redac
tie sprekende over haar taak en. doel; «onze redac-
«tie, hoe jong en onervaren ook nog, is sterk
«.genoeg bezet, om bjj toenemende oefoning en moer
«opzettelijke bestudering der kwestiën, de ontwikke-
«ling te bovordoren van oen oigone meening over
r.zoo monig vraagstuk, waarover do Christelijk his
torische rigtvng dusver nog geene vaste zienswyze
«bad.»
Wjj nomon do woorden uit de Standaard zelve
ovor, maar hebben sommige onderschrapt, om vooral
to döen letton op de karakteristieke bekentenis on
orkentonia door do redactie van het jeugdige blad.
Ho redactie is sterk genoeg bezet; dus schijnt zjj
haar kracht in do quantitcit, niot in de qualiteit
barer medewerkers té boeken 1 En tot zokore hoogte
is dit niot zeer te verwonderen, want op dozo
naïeve orkontonis, laat rij als in óën adem do oven
naïevo volgon; dat zjj by moer opzettelijke bestude
ring der kivestiën enz. JZy heeft die question dus
nog niot opzettelijk bestudeerd, d. i., zy is oigon-
lyk nog niet voldoondo op do h'oogte dor qiiestiön.
Dozo verklaring doet ons vo^gonoögen, daar dit
juist is, wat wjj vroogor boweordon. Ware do ro-
daotie van de Heraut, op do hoogte der- quostio
geweest, tmd zij dozo opzettelijk bestudeerd, zy&ou
nooit goÜuiol\t hobbon,,dat 'do leden dor Tweede
Kamer, dio hot moest naby haro rig ting kwamen,
in do Heraut in ruggespraak zouden trodên mot
huuno'kiezers. Iets, dat dan ook .uitdrukkelijk bjj
do grondwet verbot^nNa, Ware zy waarlik op
do hoogte dor quujitio gowoost, of had zij er go-
"hoeg over nagodnoty wij zoggen, niot «ma op
zettelijk bootudoiwd -v zy zoudo zich nimmor heb
ben opgeworpen aio do vordedigora van ,hot man-
dat imperatif, hot lummorjc dof volUa-uouvoremi-
toit.
BINNENLAND.
•Maar in die weinige door ons overgenome woor
den, ligt een derde bewijs, dat wij allézints bevoegd
waren," te ontkennen dat de redactie van de
Heraut kon beschouwd worden als de vertegenwoor
digster, als het orgaan dor Christelijk-historische
rigting. Op het laatst dier regelen toch döet dè
redactie van het jeugdig blad het voorkomen, als
of er nog verschillende' qneétiën zijn, waarover tot
dusver de Christelijk-historische rigting geene eige
meening had. 'Maar wij vragen het in gemoede,
indien het waar was, dat die rigting over verschil
lende quéétiön nég geene eigene meening bad, zon
Zy dan het regt hebben'zich eene «rigting» te noe
men. Eené rigting zonder éigene vaste zienswyze!
Wij hebben echter betere gedachten van de ei
genlijke Christelijk-historische rigting. Wjj zjjn
oVeftuigd dat zjj 'WéT .Aegelyk. over alle questiön
éenè eigene ziënswjjzë heeft. Indien die echter niét
aan de redactie van den voormaligen Heraut bekend
'faas, dan is dit een hewijs te meer'van hetgeen
wjj vroeger .^f^bKS^niét' kan be-
sdhóuwd worden als hare vertegenwoordigster.
'Zöo ziet men-hoe «de aanhóhder wint.»
herhaaldelijk verwierp de Eerste Kamer wetsontwer
pen berustende op dezelve beginselen, maar thans
neemt hjj het 'voorstel; rustende op. dezelfde begin**
selen, 'in vredëshaam aan, om er toch maar
van af te zjjn!
'Hadden vvy, wy móeten het erkennen, grooter. ver
wachtingen gekóësterd van de consequentie en het
gèvoel van eigenwaarde dei: Eerste Kamer, wjj vree-
zen 'dat da minister Jolles tin aar zeer matig te yreden
zal zjjn over het behaald -succes, hii byna ieder der
leden die zjjn voorstel .verdedigde er, alsrware het
een refrein, bijvoegdeofschoon deze wét niet veel
zal 'betjéèkënen, tët bereiking van het doel.
Van Wége den Minister van Binnehlandsche Zaken
wordt ter algemeene kennis gebrhgt, dat in de maand
Junjj of Jhlij aanstaande gelègehhëid'zal ivorden ge-
geyen tot--het afleggèn dér ex&ttiöitB, Vëtmeld in art.
4, 5, 8 en 9 der wet van l Junjj 1865 iStOatsblüd no.
Jy), W^erkry'ging van, betdiploom i.ëm.ran heten
vani^evöégdWd als arts, hulp-apotheker of apothé-
khf'f6 Vérmeld.
xDe1 daggen "whhrope'u 'de plaatsen waar de vooy-
molde oxameng worden a%enomén, züUë'n naaer wór-
gemaakt.
Zjj^qf" tot de examens wonsohen tè worden toe
gelaten, worden verzocht daarvan Vóór A5Mei e. k.
schriftelijk opgave te doen aan dep voorzitter der
coAitnissie Van examèh voor het natuurkundig exa
men, déh stohtsrtód hbóglóëraar di:. Pi LBjjke, te
Heiden; 'Vóór hëtg^ijeësknhdig examen, den hooglef
aar dr. L. O. van Goudoever, të Utrecht, 'eh voor het
examen van hulp-apotheker en ajïóthókék; 'den
leeraar dr. P. J. van Kerckhoff, te Uirrwjt,
Ho Minister van Binneulandschezaken heeft 'de
burgemeestérs der gemeenten aangesohrevenhem
zoo spoedig mögoljjk op te geven «hoeveel kiezers
or in hunne gemeente, zoowol voor de Tweede
Kamer, als voor don gemeenteraad gevonden wor
den, die geen kiezers ZOUdöh' iJjjn, indien zjj van
do patentbelasting ontheven waüfon,» 'mot ópghvo
tevens van het getal kiezers der Aegönwoordig vast-
Sostelde lysten, zoowel van,;dief.vpor de Tweede
'amer als Voor aèh gömeériteraad.
Proces'-vorbadl Van do oorste steenlegging 'der
Briolsohè monthnenten.
*Ter eeuwige' gedachtenis aan de inhoming van
don Briel op den laten April 1572, door do Wa
tergeuzen, bet begin van Keórlands boyrijding van
dó Qpoanéoho dwiiiglandybeeft M. Vyillonj Hf,
Koning, der Nederlandohop don latbn. April
MDCCCLXXII don Oorsten steen gelégd Vbb dit
nationalo gedonkteokon, bostaando hb oétt ollogb-
risoh monument en oen hsyl voor oude en vormink-
to Noderlandsohq. .Zo.oliedon,. ..waartoe de^olden unn
M. den Koning uor Nedorlondon zelvo, al
w - als van
K. M. ondordanon, bopoyons VAh oenigo Z^Nodbi>
landora, onder do lading,van yulm Ö00jjlaata^
J^kü öómmjsaiön, oen hoofdoorpnrisejo qn.^. vuo*-.>
zitting Van den Edel Achtbaren hepf Goorgo.Ere-
dcrik Hotte, But^omOostoi VAN BrioUo. on oen
UtfeoHtsoho obfaattil^io, oHdëV VOoiVidtlbg Vaü 'dón
Hoog Wolguhoron how Mr.- jfc
han^Barpja yon .BeotzelfMW Von BubbuWttm.
«Goudan to Briello op Maandag don luton April
achttien honderd twoo on zeventig. 1
He Eerste Kamer is op Donderdag 4 April by-',-
en gekomen. Na inde zittingen van Vrjjdag en
Zaturdag de ingekomen wetsontwerpen 'in de sec
tien të" hebbün onderzocht, zijn Maandag de beraad-,
slagingén 'geopend over het wetsvoorstel tot afkóop-
baarstelling der tiendon, welk ontwerp in de ver
gadering van Hihgsdag is aangenomen met 26 tegen"
8 stemmen.
•Om de redenen önhings ^door ons medegedeeld,
hadden wjj gehoopt dat, dit ontwerp verworpen ware.
Wjj vreezen, dat mogen enkele tiondpligtigen wél-
ligt gebruik kunnen maken van de afkoopbaatëtöl-
ling, dit toch in don regel slechts als uitzonderin
gen zullen zjjn en dat door de aanneming van dit
ontworp hot in werking treden van een goede, a$-
doendo wot voor oon tal van jaren VerBóhoVoh zal
zjjn. Daarom betrouron wjj hot iu het bolahg Vón
do feitoljjke verdwjjning van het tioncfregt, dat 'dit
wetsvoorstel is aangenomen.Maar wjj betreuren
hot bovendien omdat het toont dat de landbouW
ook woung voor haro ontwikkeling te waohtón heeft
van do .medewerking dor Eerste Kamer. Nagonoog
alle ledon die ovor hot wotsöntworp het woord voer
den» ook zjj, die het ontworp verdedigden, kwamen
in tiy«e opzigton overeen. Vooreorst dat do vor-
dwyqjng van het tiondrogt voor don bloei van don
landbouw hoogst noodig is; ton twoode diltzy ha-
gonoëg alle overtuigd waoron, dat.dio vordwynnig niet
zou bereikt wol-dondoor do nu tot iihmd gekomen
wot. Nu zou hatuurljjk iodor ver wachten, dat wan
neer iornand oven ovortuigd van het wonacholjjko
der afschaffing van do tiondon, lils van hét öttvöl-
doondo oonor wot ,om dio afsoliaffing tot stand to
brengen, dat zoo iemand dan ook tegetï Suilt éirtflö
doelloozo wet zou stemmen. - Maar neon, do Eóifatb
K«unw bogroep hot ondom. Oftiohoon niotl vóél'
otfoot van deze ivob verwacht to, hoeft zjj- toch do WoU'
aangonomeu om men voVgove ons do WolHgt min-'
dor gokuisohte uitdrukking «van hot goóiiUil Hf
to zjjn.» t