I
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Bevelaïlcl
No 26.
Vrijdag 29 Maart 1872.
Zevende Jaargang.
RoosendaalV
Wouw
Bergen op Zoom...
"Woènsdrtfcbt
♦Rilland
Krabbendijke..
Krnimogen
•Vlake
Btezelingo.
Goes8,'28
'sHéer Arcndgfcerke 8,37
Araeiaaidea8,53
Middelburg.A 9,—
9,30
9,43
10,—
10,7
10,21
10,27
10,44
11,1
11,13-
13,33
11,41
.4,45
4,59
5,25
5,40
5,57.
0,30
'6,47
7,7
7,21
8.30
8,40
8,54
'9,4
9,17
12,8
12,18
12,32
12,42
12.55
1,1
1,11
1,16
1,82
1,48
1,58
2,8 7,41 .10,28
2,15 7,49 10,35
Aan deze halten wordt alléén gestopt,
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
9,38
9,54
10,4
10,12
MiddelburgV '5,35
Arnemoiden5,48
'8 Heer Arendakcrke 5,58
Goes6,7
Btczciioge"0,24
♦Vlakc6,81
Kruisingen..6,36
Krobbendijke..0,46
♦Rilland6,52
Woetisdrecbt...!'.:.,. '7,5
Bergen or Zoom.. 7,20
Wouw..,8,81
gopseodaaU...:".A 7,40
mneer. Saa* reizigers worden opgonOmeh-'of üitgelaiên.
Donder days avonds. Prijs kwartaal f 0,85jfivp. post/1,-
PrijaderAdvcrtentieniqct.pcx regel, groote letters en vignetten naar .plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1-
Alle Stukken 'de redactieBetreffende,; gèlierö men minstens-dén- dar v<Wr de uïtgavV franéö. toe te zenden aan den UitgeverA>
- --■?* Inzending der Advertentien tot'des namiddags 3 are:
7,10 "9,21 12,13 '4,41
.<7,18 '9,28 13,24 4,61 '7
7,88 9,48 12,43 5,9
7,40 9,52 1,2' 5.28
"Tö^:'1^2 M21
10,10 1,30 5,50 1
10,21 1,39 5,57
10,31 1,54 6,10 I
10,87 2.1 f
10,50 2,21
11,5 2;45 r,54
11,15 8,— 7,9
.11,23 8,1.0
Afzonderlijke Nommera 5 ct.
■5 regels 50 cent
C. de Jokge BJz. te Goes.
Op Maandag 1 April (Tweede Paanchdag) zal
deze courant NIET worden uitgegeven.
gebleken, maar ookinonsland enïn onze provincie.
Toen toch Z. M. de Koning, in 1844 de
tienden tot zijne particuliere domeinen het,
tegenwoordig krpondotpein behoorende, af-
koopbaar stelde, maakten over geheel Zuid-Beve
land slechts tjendpligtigen daar gebruik van.
En toch kon de afkoop nimmer op meer voor-
deelige voorwaarden voor den pligtige plaats heb
ben. Volgens de door den Koning, gemaakte
b epalingen had ieder pligtige slechts voor zijne
eigene landen te zorgen, ep, ofschoon de Neder-
landscbe schuldbrieven destijds op een weinig
gekendén lagen stand stonden, zonden zij tocb
a pqri in betaling gorden aangenomen!
Tót onze. groot© Térwóndénng ^ebbent eep paar
leden der Tweede - Kamer zien beroepen op bet
af koojr^r ^om^ni^lo-^en^en. willen daar
entegen hef weinig gebrnik inaken yan gelegenheid,
juist aanvoeren als een bewijs van bet weinig af
doende van èeue afkoopbaarsfcélling. Maar wjj
zullen dat beroep met cy/ars staven.
Bij de wet van 20 Augnsins 1848, Staatsbl,.
no. 39 werd in art. 3 bepaald «de afkoop Van
«de domanaale tienden wordt voordurend toege-
«lateh, op deh voet en voor den prijs nader door
«Ons te bepalen.»
Buiten Noord-Brabant werd van die af koop
baarstelling bijna in het geheel geen' gebruik ge
maakt. Ook in die Provincie.werden, de tienden
door Veinigjs landeigenaars van hunne eigene
gronden afgekocht. Daarentegen vereenigden
zich sommigb personen tot zoogenaamde tiend-
commissiën, met het doel om tienden; aan het
domein toebehoorende en klevende, op gronden
van anderen «op te koopèn». Wy zeggen «op
te koopeu», want eigenlijk was dat koopen van
domaniale tienden niets anders dan eene spe-
cuïatie. En daarby eene zeer yoordeelige specu
latie. Nadat toch de koopsom door taxatie was
vastgesteld, werd steeds, op zeer enkele uitzon
deringen na bepaald, dat die koopsom in twaatf'
jaarltjksche termijnen moest worden, afbetaald,
terwyl van de nog onbetaalde kooppenningen
slechts 2$ percent behoefde betaald te wórden
De koopéis trokken dus van het kapitaal der
koopsom 5 pCt., daar de koopsom 20raaal,de
jaarlykaché opbrengst was, maar keorde twaalf
jaren lqng van het onbetaalde gedeelte slechts
24 pCt. uitEn niettegenstaande die bijzon
der gunstige bepalingen werd van 1848 tot en
met 1803, dus in 15 jaren, niet meer dan
f 1.489.813 afgekocht. Nb. dien afkoop beliep
echter in 1865 de Opbrengst der yerpaohtingbn
van de nog onafgokochte tienden ƒ190.107,
vertegonwopfdigende een kupjtanl yan J Ö.802.t4Q
pfi^Ao taaal )aooveel,uals was afgekocht.. Niet
tegenstaande die byzondero voordeolige voorwaar*
do werd dus slechts 27 procent afgekocht, ter
wyl 73 niet afgekookt waren. 1
Wy zeggen niet/- tegenstaande .die b(jzoüÜérh
Voordéelige vóbrwaarden, want toon Bitjdkl'8^4
van de'nog onbetaalde kpoppënnihgen, fi in plaatd
vah 24 pOt. moest botaqld woyd°n*, wpyn or
zooveel minder gebruik gemiiakt van ad afkoop
Het Wetsontwerp tot Afkoopbaarslelling der Tienden.
SLOT.
In onze vorige beschouwing zeiden wij reeds
dat wij hoopten, dat de Eerste Kamér ook
ditmaal het wetsontwerp zou verwerpen, om
dat wij vreezen dat de afkoop der Tienden,
"volgens het ontwerp nagenoeg ondoenlijk zon
worden. Een kort woord,, om aan te toonen
dat die vrees maar al te gegrond is/
Vooreerst reeds de bepaling, dat het tiend
regt «door geldelijke uitkeering» tooet vergoed
worden, maakt de afkoop voor zeer enkelfen
mogelijk, voor verfewëg de meeste landbou
wers onmogelijk. Mén vergete toch niet dat
de opheffing van het Tiendregt vooral daarom
wenschelyk is, dat de landbouwer daardoor in
staat is, om zijne landen te verbeteren;, zon
der genoodzaakt te zijn de beste vrachten der
daardoor vermeerderde opbrengst aan den tiend-
heffer af te staan. Daarvoor heeft hy échter
geld moodig. Wanneer hij nu al zijn kapitaal
moet bezigen otff~het tiendregt af te kóppen,
dan zal hij buiten magte zijn, "om de nooaige
(uitgaven te doen, tot verbetering zijner landerijen.
Mogt iemand welligt meeijen, dat wy ons
dit bezwaar te zwaar voorstellen, dan zullen
wij door cijfers er de gegrondheid van aan-
toonen. In deze streken, b; y., kan meü de
grootte van een volslagen hofstede berekenen op
50 h 60 bunders. In den regel kan men aan
nemen, dat daarvan 35 h 40 bunders, uit;
bouwland, en bet overige uit weiland bestaat.
Bekent men nu de afkoopsom van een bun
der bouwland op f 150 om zeker niet te;
voel te schatten en van weiland op f 50, dan
zal de landbouwer tot afkoop van een volsla
gen hofstede noodig hebben ongeveer f 7000.
En nu zal ieder moeten toestemmen, dat het
voor verreweg de meeste landbouwers onmo-i
geljjk zal zyn, om na do uitgaven voor hun'
inspan van'b. v. f 12000, nog f 7000 te kun
nen geven voor afkpop van het tiendregt, en
dan nog genoeg kupitaol over te houden, om
do noodige verbeteringen aan te brengen.
Dit heeft hij echter noodig voor afkoop van
zyn eigen land, maar nu moet hy volgens het ont
werp, niet alleen liet tiendregt, kóopen, dat opzijn
oigen land kleeft, maar hjj moet boveqdiert over
nemen het tiondregt, dat op de andere gronden,
dio met do zyne in dezelfde tiendblokken golegen
zyn, d.i., hy ral om zjjne eigene lauden vrjj te
kunnen koopen, Het tiondregt over een 4 ofÖ maal
grootore uitgestrektheid moeten koopen, en düs
daarvoor een kapitaal moéten besteden van 80
it 40 duizend guidon. Een ieder zal moeten
foestommen, dat do meeste landbQUwers, dtM^rtoo
niet instuwt zullen zyn on de afkoop dus slechts
door onkelen en by uitzondering plaats *011 hebben.
0o ondervinding hooft dan ook roods her*»
haaldolyk geloerd hoo onvoldoondo oen oenvog-
dig afkoopbaarstollon is, óm het' tïondregt tq
doen Vordwynon. Niot alleon in Engeland1 ia dit
baarheid, dat waar b. v. in 1855, 1856. en 1857
gemiddeld yoor ƒ,176.528 jaarlijks yyerd afge
kocht, dit in .1865 slechts $7.788 bielièp.
Deze feiten én cijfer* zulilen, meer, dan vol
doende aantoonen, dat eene eenvoudige afkoop-
baarsfcelling der tienden niet voldoende is, om
het tiendregt te doen verdwijnen, én dat wg
alle regt hadden te beweren dat het tegenwoor
dig wetsontwerp wel zoo juist zou genoemd zyn
wet tot bestendiging der tiénden.
V -Maar, vraagt uien welligt, rhoe^ is het, dan ooit
mögeiyk, dat men tot een afschaffing dèr tien
den, gerake?
Er staat slechts één afdoende weg open.
Het is deze;:
dat de Staat tussohen beide treedt, het tiend
regt onteigent, en den heffer schadeloos stelt
döor eene twintigvoudige uitkeering van de ge
middelde jaarlijkséhè opbrengst
dat de Staaf hét hem daardoor toekomqnd regt
af koopbaar stélt ten béhóéve van élke schuld-
pligtige yóor writ
dat de, schal Jpligtige dien af koop' kan doen
hetzy dooruitkeering in geld, hetzy door. de
vestiging eener, grondrente ten behoeve van den
Staat. Eene grondrente die gelijkelyk met de
grondlasten wordt geheven en betaald.
Door zoodaiiigen maatregel.vervalt zoowel het
grondwettig bezwaar, als de raoeyelijkbeid, dat
de tiend'pligtige niet alleen zijne eigene landen
moet vrijkoopen, maar tevens het tiendtegt op
de-andere landen, in dezelfde uitgestrektheid
gelegen, moet overnemen; terwijl dim ook even
eens het bezwaar is opgeheven, dat de tiend-
pligtige geen kapitaal beschikbaar zal hebben
voor den afkoop.
Maar, beweren sommigen, de Staat moet er
zich niet in mengen. i;
Waarom niet Omdat, beweert men, de Staat
niet op zich moet nemen, wat aan de partiou-
liere veerkracht kan worden overgelaten.
Wat aan' de particuliere veerkracht lean over
gelaten worden, ja, maar hóé dbnv als het niet
aan die veerkracht kpu worden overgelaten En
dat is hier geblekeö,
Volgens onze overtuiging mo^ .de Staat er
zich dan inmengen.Er zyn aangelegenheden die-
alleen door den Staat kunnen worden geregeld
en op zich genomen. Daarom heeft het prier
Oenvervoer van Staatswege plaats. Daarom zyn
de Staatsspoorwegen tot stapd gekomeiy, Daar
om. legt de Staat niéuwe waterwegen aan, b. v,
van Rotterdam naar zee. .'„w u «.'Ir,,
Daarinu moet de Staat ook in deze handelend
tussohen beide trpden. ,,v W|\;
Nj.oet wapt ,hot is ,mquo tilgomocno ^erkende
waarheid, dat het tiendregt een onovcrkomolyk
bolotsol ia vobr do vrjje ohtvtibkbling vob deii
landbouw,. En waar do Staat' ntt Koóveéldöèt
om de overige takkèii van industrie te bévpK*
déren, duur mag toch waarlijk ook wél
daén worden voor dón vborhaamgteh van nar
tionaio ih^üötrio.,-j 1,lV »i
I Do voornaamste tak van nationale, industrie,
