Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
Vrijdag 5 Jaaaarij 1872.
Zevende Jaargang.
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
Maandags en Donderdags avonds.
Prijs kwartaal f 0,85. fr. p. post ƒ1,Afzonderlijke Nommers 5 et.
Prijs der Ad vertentïen 10 et. per regelgroote letters en vignetten
naar plaatsruimte Geboorte—, huwelijks— en doodberïgten van 1—-5
regels 50, «nt.
SPOORWEG GOES - ROOSENDAAL
y. Goes 6,28 1,28 6,18 VRooBend. 8,55.4,40 8,80
Wonw 9,7 4j50 8.4C
Bergen-op-Z. 9,28 5,8 8,88
Woensdrecht 9,36 5,13 9,8
Rilland 9,58 5,26 9,16
Krabbendyke 10,1 J>,32 9,22
Kroiningen 10,14' 5,42 9,83
Viake 10,205,47 9,*^
Biezelinge 10,29 6,54 9,4%.
Goes A. N 10,89 6,2;
Aan deze halten -wordt alléén gestopt, wanneer daar reizigers wor
nen opgenomen of uitgelaten; de reizigers *yn verplat, v66t het vertrek
van den trein aan het voorafgaand station aan den conducteur kennis te geven
Biezelifre 6,81 1,39 6,2
VlakeO 6,88 1,47 0,88
s Krtiining. 6,48 1,54 6,88
Krabbend. 6,58 2,7 6,48
Rilland(*) 6,59 2,14r 6,54
Woensdr. 7,12 2,32 7,7
Berg.-op-Z 7,22 2,48 7,17
Wouw 7,82 8,1 7,27
Boeend. A.7,40 8,10 7,85
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens één dag vódr de uitgave franco toé te renden aan den Uitgever A. C. DE JONGE 8J&: te Goes.
Inzending: der Advertentiea tot des namiddags 3 are. s&
Advesxeuxien en Abonnementen, worden voor Duitschland, Oostenrijk en Zwitserland aangenomen door de HH. HA ASENSTEIN VOGLEK, te Hamburg, LubeS/
Frankfort a/M., Berlin, Leipzig, Dresden, Brealau, Keulen, Stuttgartt, "Weenen, Praag, Bazel, St. Gallen, Genève en Lausanne.
VERLEDEH Eïï TOEKOÜST,
door dés vraagstuk beheerscht.
Het is bij vele nieuwsbladen eene gewoonte
om bij het intreden van een nieuwen tijdkring
een blik te slaan in het verleden en in de
toekomst, voor zooverre die door ons kan door
schouwd worden. En voorzeker heeft het zijn
nut 9m ook in het leven der volken somwylen
stil te staan, om met bedaardheid te overzien,
werwaarts het krijgsgewoel der elkander, be
strijdende rigtingen ons gevoerd heeft. Voor
een blad met zulk eene beknopte ruimte als
het onze, is het onmogelijk 'zich daarin meer
te verdiepen, dan een blik te slaan op de meest
kenmerkende verschijnselen van den tegenwoor-
digen tijd. Maar hoe beknopt die inblik moge
zijn, het is niet te loochenen, dat zich tegen
woordig vooral een verschijnsel vertoont, die
den geheelen toestand* beheerscht.
Het is het. zich meer en meer uitbreiden
der zoogenaamde Sociale questiedie het afge-
loopen jaar kenmerkte; waarvan de toekomst
afhangt. De zoogenaamde verheffing van den
vierden stand. In waarheid het woelen en drin
gen, van den anti-Ohristeljjken zin, waarvan
de 19e eeuw doordrongen is. Het is het zich
meer en meer openbaren der gevolgen" van het
verloren gaan bjj velen van godsdienstzin. Het
is het pogen tot vestiging eenor maatschappij
geheel buiten God en godsdienst.
Reeds meermalen hebben wij er op gewezen,
hoe juist hierin het hoofdkenmerk zit van den
tegenwoordigen strijd. De weidenkenden uit alle
rigtingen willen hetzelfde. Ontwikkeling, ver
edoling, verheffing van het algemeen, ook van
hen die in minder welvarenden maatschappe-
Ijjkcn stand zijn geplaatst. Maar zjj willen dat
doel langs geheel verschillenden, ja tegensfcrjj-
digon weg bereiken. De eon door in verbrei
ding van godsdienstzin een hechten grondslag
voor do maatsohappelyk© regeling te leggen, do
ander door de ontwikkeling van eigen kracht,
van een dwaalbegrip van eigen rigting, door
het trapswjjze invoeren «bjj do wot» van een
communisme.
Volon werken, schoon onbewust, daartoe
mede,, waar zjj zich laton verblinden door oen
bodriogelykon sohjjn van zoogonaanulo to ge-
moofckoming aan don minst tjjdoljjk bovoorreg*
ten stand. Wjj zoggen door «zoogonaanulo tege
moetkoming,» want tegomoetkoming op do ce-
uigo afdoende wjjzo, wie zou zo niet mot allo
kracht toejuichen?
In ons vaderland hoeft tur. van Ihutm zich
aan het hoofd geplaatst dier, naar onzo innige
overtuiging, bedriegelyko beweging. Aan zjjn
aandrang is het voor een groot deel te wijten,;
dat door het tegenwoordig ministerie een eerste
stap is gedaan tot die: zoogenaamde opheffing
van den vierden stand, langs dkn weg van re
geling buiten God. en godsdienst. Die eerste
stap is gegoten in den vorra, van wijziging
van art. 414 416 van ons strafwetboek.
Bij die artikelen werd tot nog toe verboden
en met straf bedreigd, zoowel elke zamenspan-
ning van werklieden om hunne meesters, door
het gelijktijdig staken van werk en het aan de
goedwilligen onmogelijk maken om te arbeiden,
te dwingen toif^hetgeen deze goedschiks niet
willen toestaan, als wederkeerig elke poging
van meesters om door onderlinge overeenkomst
tégen regt en billykheid in, hel; loon te ver
minderen.
Die tegenwoordige bepalingen vond men te
hard, en de vrijheid van den werkman te veel
belemmerend. Daarom stelde dit ministerie voor
daaromtrent mildere bepalingen te maken.
Alsof hiermede de werkmansstand, de maat
schappij zonde gebaat zijn
Men ohcterscheidó toch wel, niemand zal het
een werkman euvel duiden, indien hij weigert
tegen een te gering loon te werken. Niemand
zal het mièprijzen, indien hij zich een beteren
toestand tracht te verwerven, rrtits hij daartoe
geoorloofde pogingen aanwende, mits hij datttfoe
niet zjjn toevlugt neme tot 'middelen, waardoor
hjj anderen benadeelt, of in hunne region verkort.
Alsof.de werkman zich in waarheid in beteren
toestand zal bevinden, indien hjj minder be
lemmerd wordt zyn meester te benadeelen of
te dwingen tot meer loon, Waardoor deze weer
minder zal kunnen concurreren met anderen, en
hjj govaar loopt, dat zjjn zaak zal achteruit
gaan, waardoor de werkman zelf zonder werk
zal geraken.
Noen, wil men den werkmansstand in waar
heid opheffen, hem meer gelukkig en te vrodon
maken met zjjn toestand, men versterk© zjjn
godsdienstzin, men wjjze hern er op hoe hjj
door dén alwjjzen en nlgoeden God, die beter
weet clan wjj menschen, wat voor ons waar
geluk dienstig ia, iu dien stand geplaatst is.
Men wjjze hou» er op, hoe ook do rjjken, do
grooton dor aarde hunne zorgen en moejjoljjk-
höden bobben, dio vreemd zjjn aan do hutton
dor armen. Kortom, men loere hem zich on
derworpen aan hot Godsbestuur,
Dit ia cle eonigo maar ook afdoende steun
on troost dor inlndor bovoorrogton, zoowol in
nardscho goodoron als in andoro opzigtqn. Ont
neemt hom oohtor die onderwerping, ontneemt
hom »\jn geloof aan oon alboatorond, Hofdorjjk
Hotuolvador, ontneemt hem zjjn godsdienst, <m
hij zal ontevreden met zijn noodlot zich zelf
trachten te verschaffen, wat hy aan anderen
benijdt. Benijdt, schoon hy niet weet welke
doornen er vaak onder de rozen verborgen zyn.
Ontneemt den arme zyn Hemel, en hij zal» den.
rijke de aarde ontrukken." C
BINNENLAND.
Goes, 4 January 1872.
Bij Koninklijk besluit van 5 December 1871 zyn
de statuten der Vereeniging ter verzorging van wee-
zen,» goedgekeurd. Deze vereeniging stelt zich ten
doel «de verzorging en opvoeding van weozen uit
Zuid- en Noord-Beveland, en zal den naam dragen
van: Weeshuü van Zuid- en Noord-Beveland. Gee-
ne godsdienstige rigting wordt daarbjj uitgesloten.
Het domicilie der veroeniging is Kloetinge. Al
len die, hetzjj door giften, bemakingén, vaste bjj-
dragen, besteding van weezen, van hunne belang
stelling doen bljjken, zyn leden der vereeniging.
Door Z. M. den Koning 'zjjn al do hoofdstuk
ken der Staats-begrooting over 1872 .bekrach
tigd.
Het Vaderland verneemt, dat de ongesteldheid
van don Minister Thorbecko afnemende is, en
weldra zijne
ten.
Op Maandag don 8sten dezer zal te Amsterdam
liet 240 jarig bestaan worden gevierd van het Athe-
nroum lllustre.
Do hoofd-dirocteur dor Landbouw-Courant, de
hoor dr. L. Mulder te Arnhem, is door Prins Adal
bert van
vordering van de verbreiding van het ma van
boomloos rundvee.
Do hoogiooroar D. Grotho uit Delft, hoeft in
hot natuurkundig genootschap to Utrecht, gespro
ken ovor zoogenaamde Portlaud-oemont, dat voor
cone waarde van ongeveer f 600,000 por jaar, uit
Duitschland en Engeland hier to lande wordt in-
govoovd. Doze coment wordt vorvaardigd door krjjt
on klei, zoor fijn verdoold ondov elkander te men-
gon, cm do uiaösa to vorbrandon. Hiordoor verliest
liet krjjt koolzuur, do klei water en bjj hot be
vochtigen dor massa mot water, vormt zich oono
verbinding van kalk mot tvluinixardo on kiozolzuur,
wolko spoedig atoonhard wordt.
Klei on krjjt zjjn hier io Undo in overvloed to
krjjgou, do oovttto langs onzo groot© riviorou, hot
laatsto uit don St. Piotovsberg bfl Maastricht. Do
sprokor botrourt hot, dat hior to lande nog geen
ftvbriok van Portland-oomont,, is opgovigt,
llotvoffondo do schipbreuk van één Amorilnuwuoh
schip, Volunteer, wordt »»it Nieuvvodlep dd. 29 Do-
