To Diepenveen on in do nabarige gemeente Itaalto
worden van wege Pruissischo kantoren aldaar ge-
vostigd, overeenkomsten gesloten mot do landbou
wers, oin nit hunne gronden jj'zorérts to graven,
Yorschoidono scheepsladingen wordofa gcöxpodiüord,
'Hiermede worden goedo znkon gomaakt, en do gron
den ér door verbeterd.
De bezwaren toch door bom tegen de door mg
aangegeven 'regeling aangevoerd zgn,; tot 'zes terug
te brengen, on weti
lo. dat' aan de door mg aangegeven vakken
eenige ontbreken, die volgens art. 16 der wet öp
het lager onderwijs op elke school voor lager en
uitgebreid lager onderwijs moeten Onderwezen "wor
den,
2o. dat bet door mij gewenschte onderwijs te
veel omvattend zon zijn voor uitgebreid lager on
derwijs, maar eigenlijk, zou zijn middelbaar onder-
wjjs.
-So. .dat daardoor geene onderwijzeressen zou
den jdjó te vinden met aefcen van toelating voor la
ger en uitgebreid lager onderwijs, die voldoende ont
wikkeld zouden zijn om zulk onderwijs te geven,
on daarenboven bet aangeboden honorarium te ge
ring zou dergelgke onderwijzeressen te
doen besluitenlini^r bier te komen;
4o. dak.dooi?éeno inrigting als door mij gewenscht
werd, zeer zeker niet zou bevorderd worden de een
heid van leiding,» door mij als e ene aanbeveling er
van voorgesteld.
5o. dat door den heer schoolopziener eenige be
denkingen zijn iügebragt tegen de door mij aange-
gevene verdeeliug dor lesuren,- en eindelijk
60. dat het door mij aangegeven schoolgeld, zóó
hoog móet geacht worden, dat daardoor weinig
gebruik van die school zou te verwachten zijn.
Wat'hu betreft het eerste bezwaar, dat niet alle
vakken, vermeld- onder a—i, in art. 1 der school
wet, zónden worden onderwezen, zoo kan ik niet
aannemen; dat dit een onmisbaar' veveischte zou
zijn; iïeh veigete toch niet, dat die vakken reeds
onderwezen.worden op de scholen voor gewoon la
ger onderwijs, en ik betwijfel of het do bedoeling
van den wetgever moet geaoht worden, dat in eeni
ge .gémöehte niet zou moffen worden opgerigt eéne
school voor meer uitgebreid lager, onderwijs, waar
niet tevens alle vakken van. gewoon lager onder-
vrijs wordón onderwezen. Zulk een inrigting wordt
tóch niet verpligtend voorgeschreven, maar naar om
standigheden, aan het oordeel van 'het gemeente
bestuur overgelaten, of zij al of niet zal wordon
opgerigt.
Moet 'het -nu niet veeleer de meening van den
wotgever geacht worden, dat Waar. hij hot aan het.
oordeel Van den raad overlaat of er zoodanige
school zal wórden opgerigt, hg daaraan tevens over
laat, hoe die zal zjjn ingerigt1?
Wel beroept- zich de heer schoolopziener, en, in
navolging van hem ook'd^ plaatSelgke school-com-
mïssïe, waar zij zich zegt geheel té yereenigen met
het rapport van eerstgenoemde op het Koninklijk
$8fcesluit van 25 Augustus 1860, (Staatsblad no. 49,).
«waarbg eene verordening der gemeente Deventer
«Werd vernietigd, om dat daaruit hot voornemen
«bleek, óm op "eene der openbare scholen, in som-
«mige der vakken, vermeld onder a—i van art., 1
«dér vrbt geen onderwijs të doen geven,* maar naar
mjjjüë bescheideno meening verkeereri wjj thans in
ëoh geheel ander geval. Daar toch gold het de
verordening, regelende het openbare lügor onder-
wjjs in de gemeente Deventer, in hot '.algomeen,
óh móest' die' school dus dienen, zoo wél tot ge
woon als tot meer Uitgebreid lager onderwijs, daar
Was ^it laatste aan het gewoon lager onderwijs,
verbonden, on in zoodanig geval, kon er geen twjj-
M bestaan of alle vakken, vermeld onder a-ri in
art. 1 móesten onderwezen worden. Hier, daaren
tegen, zöd liëfc geldon eene school, afgescheiden van
hot eigonlgk gezegd lager onderwijs. Maar al ware
de zienswijze Van den heer schoolopziener juist,
al ware hét aan do gemeénte-bosfcuron verboden
schónen voor moer uitgebreid lager onderwijs op te
rigten, Waar niet tevens alle vakken van gewoon
lagor onderwijs wbrdeü opdorwezen, dan nog zou
in '$t bezwaar 'gemakkelijk' te voomeh zfln» door
eene kleine wijziging in do verdeöling, ik zou haast
zoggen benaming dor loauren. Men zou dan het
onderwijs in- hot lozen en in do vormleer, die ik
voorstóhló 'te voroonigon met hot onderwijs, in hët
•®"odorlondBch en in hot rokenon, afzonderlijk kun-
'ïion noomon, on één 'nnr afhonderön voor ..hot zin
gen, Daarmede zou gohool voorzien zjjn in hot go-
opporde jbozwanraangezien 'alloon dio drievakkon
niet afzondêrlijk genoemd zijn.
Öok hot tweede bezwaar, dat het door mij ge-
Wonschte onderwijs te veel omvattend zou zijn
voor uitgebreid lager onderwijs, waaronder mén
slechts .het onderwijs in de beginselen der,verschil
lende vakken zou kunnen verstaan, is naar mjjne
bescheidenë meening weinig afdoend. Het komt
er tocli alleen op aan, wat men door «beginselen»
verstaat, en waar vaak een menschenleven naau-
welijks voldoende is, om eene taal of eenig ander
speciaal vak, in al zijn Omvang on eigenaardig
heden to bestuderen, daar zal het wel buiten twij
fel zijn, dat bij een onderwijs als door mij ge
wenscht wordt, wel 'geen sprake zal kunnen zijn
van zoogenaamd, als ik het zoo noemen mag «spe-
ciaHieifcs-önderwijs,» maar dit zich altijd tot de
«beginselen»tot het verkrijgen van een meer of
minder oppervlakkig overzigt zal moeten bepalen.
Zij het dan ook dat die beginselen eene strekking
hebben, als'door mij wordt gewenscht.. Daarom
acht ik het eene ijdele vrees van den heer school
opziener, dat bij het geven van het door mg ge-
wenschte onderwijs, door onderwijzeressen met ac-
ten van toelating voor lager en uitgebreid lager
onderwijs, deze zich zoudón schuldig maken aan
overtreding der wet op het middelbaar onderwgs,
door dit onderwijs te geven zonder er toe bevoegd
te zijn.
Evenmin kan ik zoo gereedelijk toestommen,
dat er geene onderwijzeressen, met acten van toe
lating voor gewoon on meer uitgebreid lager on
derwijs. zouden te vindon zijn, voldoend ontwikkeld
om een onderwgs te geven op do wijze als door
mij wensehelijk wordt geaoht. Vooreerst geloof ik
te mogen veronderstellen; dat er toch wel eenige
onderwijzeressen zullen te vindon zijn, die zich
verheffen boven het minimumdat ter verkrijging
van een acte van toelating, van haar gevorderd
wordt. Waar nu bij artikel 44 der wét öp het
Jager onderwijs alB minimum voor acte van toela
ting als AwZjponderwijzores wordt vereischt: goed
Vezen en schrijven
voldoende kennis der zinsontleding, der spelregels
en eerste gronden der Nedexlandsche taal;. -
vaardigheid^ om zich zoo wel mondeling als schrif
telijk, Juist en gemakkelijk uit te drukken;
beginselen der vormleer;
rekenen enz.;
aardrijkskunde en geschiedenis;
beginselen van de kennis der natuur;
theorie van het zingen;
beginselen van onderwgs en opvoeding;
Waar volgens art; 45 ter verkrijging, van acte
van.bekwaamheid als /loó/d-onderwijzeres, wordt
gevorderd een grondige kennis van die vakkon;
Waar de vereischt en tot het verkrijgen eener
acte van toelating voor meer uitgebreid lager 'on
derwgs dezelfde zijn; geloof ik web te mogen ver
onderstellen, dat er nog wel onderwijzeressen zul
len te vinden zijn,, voldoendo op de hoogte, om
degelijk onderwijs kte geven.
'r(Slotrvolgt.)
Goes, 8 Sept. Heden vierden do kinderen der
Bjjz. School een landelijk feest. Begeleid door t
onderwijzend personeel en de ledon dor School-com-
miBsio, begaven zjj zich naar eene weide toebehoor-
rondo aan Mevr. do wed. van Voorst Vader, voor die
gelegenheid allerliefstmet eerie eerepoort versierd, met
het opBohrift: «Verblijdt u in den He8re.» De rêijon
kinderen dio langs onze straten trokken deden
ons geen Bedoren hooren die bot oor ergerden,
maar toonden dat er vrougd kan plaats vinden
óp Cbristoljjko wjjzo.
Ook ons strekt hot tot genoegon Mevr. do Wed.
Voorst. Vador onzen dank to botuigon voor hot ge
not datorize kinderen'smaakten.
Graaf Benodetti, voormalig gezant van Frankrijk
is Dingsdag mot zjjne oohtgonooto te 's Hago aan-
gokomon.
De Engelschman Mackio heeft een niouw werk
tuig voor het letterzetten nitgevonden, dat steunt
op hetzelfde beginsel als de weefgetouwen. Gelijk
deze de patronen weven, zet bedoeld werktuig, do
copie, die daarvoor echter een voorafgaande bewer
king ondergaan moet. Het zet ten heeft dan even
spoedig plaats -als het weven, en de voorafgaande
bewerkingkan do.or kinderen geschieden. Men kan
verscheidene patronen te gelijk maken, wat voor
copie die bijvoorbeeld aan verschillende dagbladen
gezonden moet worden, zeer veel voordeel oplevert.
Reeds verschijnt met deze zet-machine het dagblad
Warrington Guardianen de uitvinding wordt al
gemeen zeer doeltreffend geacht.
Men verneemt dat vier jongo dames uit de pro
vincie Groningen, zich na de vacantie zullen laten
inschrijven, om de lessen ie kunnen bijwonen aan
de Groningscbe HcogeschooJ.
Aan de Groninger Courant wordt uit officleuse bron
medegedeeld, dat de pogingen van dr. Knijper c. s.>
tot oprigting van een Dagblad voor Christelijk nati^-
onalen, weinig kans van slagen opleveren, daar, bijt
het inkomen der circulaires, bjj duizenden in ons-
land verspreid, naanwelgks 2000 abonnementen zgn
genomen en de zaak niet eerder en train 2al wor
den gebragt, vóór men in het bezit is van 5000
'abonnementen. Daar de vastgestelde termijn weldra
verstreken is en bij dergelijke ondernemingen op
groote schaal alles vari "den eorBten indruk afhangt,,
staat het allezins -te vretzen, dat het voorgestelde
doel niet zal worden" bereikt.
Te 's Hertogenbosch is 'de begrooting der gemeen
te over 1871 door Ged. Staten van Noordbrabant
niet goedgekeurd, omdat daarop twee posten voor
kwamen, die genoemd collegie strijdig achtte met
of niet gegrond op do wet. Die posten, groot
zes- en éénhonderd gulden, waren uitgetrokken voor
de jaarwedde van den amanuensis bij het algemeen
armbestuur en als een toelage voor den commissa
ris van politie, wegens zijn waarneming van het
openbaar ministerie bij het kantongoregt.
Tegen deze nietgoedkeuring, is het bestuur van
's Hertogenbosch in hooger beroep gekomen bij don
Koning. TL. M. heeft thans in dit bestoursgeschil
beslissing genomen en daarbij het ingesteld beroep-
ongegrond verklaard en alzoo verworpon.
Men 'verneemt omtrent de thans in do omstrokon
van 's Hertogenbosch keerschende ziekte onder do
varkons, dat zij gelukkig meer het karakter krijgt
van do elders voorkomende varkofiBziokte of zooge
naamd bloedantrax, zjjndo dit oon goedaardiger aard
van bloedziekte dan bet miltvuur. In Orthen is do-,
sterfte in do laatste dagen veel afgenomen.
Naar mon veruoomt zal do bogróoting van oor
log verscheidene reorganisation bovattön, 0. a. jaar-
lgkscho afwisseling van officiëren van het Nodor-
landscho bg hot Indische leger,, in Indiö. De rjj-
dondo artillerie on eon regemont huzaren zouden
vervallen, de vold-artiJlerio" zamongesteld zjjn uit
twee rogemonton, iedor van tien batterijen van acht
stukkon geschat, onz.
Mot 1 Jung 1872 hoopt mon don dionst van don
Zoouwsöhen spoorweg tot VÜBsingon te kunnen opo-
non. De opening dor lgn GooB-Middolburg zal, zon-
dor onvoorziene omstandighodon, oonigo maanden
vroogor plaats hob ben
Jl. Dingsdag werden voor de regtbank te Zierik-
zee do ploid^oijen gehouden in een reeds geruimën
tijd aanhangig regtsgeding, tusschen mevrouw Bes
Tombe, ambachtsvrouw van Bruinisse en don .con
cessionaris van een door het bestuur der vissche-
rijen op dö Schelde én Zeenwsche stroomen uige
geven oesterbank, over het bezit .van een oesterput
op de slikken ten N. O. van den djjk van, den pol
der Bruinisse. Het bestuur der visscbergeu was in
vrgwaring geroepen en de Staat der Nederlanden
in hot geding toegelaten als interveniént.
Voor mevrouw des Tombe traden óp mr. J. P-
N.^ Ermerins, advokaat te Zierikzee én mr. J. Kap-
peijne van de Copello, advocaat te 's Gravenhage
.voor het visscherij-bestaar en den Staat trad op do-
rijks-advocaat mr. Ph. van dón Broecke. De gc-
daagde had zich aan het oordeel der regtbank ge
refereerd.
'Over drie weken zal door het Openbaar Ministe
rie conclusie worden genomen. Z. C.
Langs don onlangs goopondon spoorweg Mooholen-
Nouzon zjjn in do vorige wook 21,000, reiskaarten
afgegeven. Hieronder begrepen do eoctio'St. Nico-
laas-Neuzen, dio 3000 reizigers vervoerde.