No. 50. Vrijdag 7 Jiilij 1871. Zesde Jaargang. Nieuwsblad voor Tholen, en Noord-Beveland. MIDDELBAAR ONDERWIJS. a. Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, de6 Maandags en Donderdags avonds. Prya kwartaal f 0,85. fr. p. post/1,Afzonderlijke Nommer3.5 ct. Prys der Advertentien 10 ct. per regel, groote letters en vignetten naar plaatsruimte Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1—6 regels 50 cent. SPQ0RWE6 SOES - ROOSENDAAL v. Goes 6,18 1,28 6,18 VBoosend. 9,25 4,40 8,80 -^ouw 9,37 4,50 8,40 Bergen-op-Z. 9,53 5,3 10,6 -■* 10,2P Bïezeiinge 6,21 1,89 6,26 VlakeO As8 1,47 6,33 Krnimng. 6,88 1,54 6,38 Krabbend. 6,48 2,7 6,48 Rilland(*) 6,49 2,14 6,54 "Wóensdr. 7,2 2,82 7,7 Berg.-op-Z 7,12 2,48 7,17 Wouw 7,22 8,1 7,27 fioèend. A.7,80 3,10 7,35' 8,53 5',18 9,36 5,26 9,12 10,31 5,82 9,22 10,44 5,42 9,37 10,60 5,47 9,84 10,59 5,54 9,42 11,9 "Woensdrecbt Hill and U) Krabbendijke Kruiningen Vlakep Bïezeiinge Goes A. Aan deze halten wordt alléeü gestopt, wanneer daar reizigers wor— v ..iïüen op8enomenbï:aitgelateii; de rèixigerszyn vóór bet vertrek t - aap.hfli"yftorafo&and station aan den cdndncteMPl^nia t& geven,.,-T„ Alle Sttiklceiï de^êdaétie Ditreffèade, gelieve men minstens dén dag Vóór 'de n itg^réf J;ariêri te"zentten;5ari'dett Uitgever. A. c. bb JOJJUJotc te^öës. Inzending der Advertentien tot desnamiddags t a vvn-t t. Advektjbntibn en Abonnementen worden voor Duitschland, Oostenrjjk en Zvidtserland 'aafigenomen'door de HH.HAASENSTEIN &VOGLER, te Hamburg, iiubecir, i Fmnkfort a/M., Berlin, Deipz%, ÏJtesden. Breslan,>Ketilen, Stntrf^arttj Weeien,'Praag, Bazel, St. Gallen, öenève en Lausaxme. BEKENDMAKINGEN van liet ffemoeate-Dostuur. LEERLINGEN IN DE VERLOSKUNDE. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van .GOES, ontvangen hebbende eene circulaire van den geneeskun digen raad in Zeeland, in dato den 21 Jung jl. No. 186, betrekkelijk de toelating van Leerlingen -aan 'sRyks kweekschool voor vroedvrouwen te Amsterdam, maken hierby belanghebbeudenbekend met de navolgende be palingen uit het Reglement voor die kweekschool, Abt. 4. Op iiitnoodiging van onzen Minister van Binnenland- actie Zakeri; kan de voorzitter van eiken geneeskundi gen raad jaarlyks ééae, of, bjj gelegenheid tot plaatsing, meer leerlingen ter toelating naar de kweekschool zenden.' Zjj ontvangen van hem eene verklaring lo. omtrentha- ien leeffcjjd, waaruit bljjkt, dat zy 20 tot 35 jarenoud zjjn2o. omtrent haar gedrag, hetwelk.moet zjjn eerljjk en onbesprokenvorder 3o dat zy als leerlingen in de verloskunde by hem zjjn ingeschreven, onder de voor waarden door ons vastgesteld by besluit van den 19 Mei 1866 No. 44. Zjj worden daarop tot de school toegelaten door de Commissie van toezigt en beheer, die daarvan kennis geeft aan oczen Minister van Binnenlandache Zaken. Abt. 5.- Het getal der leerlingen, die van rjjkswege op de school worden toegelaten, gnttt dat van 26 niet te boven. Ten behoeve van iedere leerling wordt aan 'de com missie van toezigt en, beheer, gedurende 2 jaren, uit ""b Rjjks schatkist eene jaarljjkscho toelage uitbetaald, be rekend tegen ƒ210 'sjaars,- waarvan ƒ200 tot dekking der kosten -van voeding en inwoning en ƒ10 voor boeken. Door onzen Minister van Binnónlandsehe Zaken kan in bjjzondere gevallon, op voordragt der commissie van beheer en toezigt, het genot der toelage voor. één jaar .verlengd worden, v Abt. 6. Door Provincialo of gemeente-besturen kunnen ten. hunnen koste leerlingen, voorzien van de verklaring bedoeld in art. 4, naar de school worden gezonden. Zy genieten hetzelfde ojiderwjjs als de rykskweekelingen zy worden tot de school toegelaten door da commissie van toezigt on "bcheor die* daarvan kennis geeft aap het betrokken bestuur. Abt. 10. Het ondorwjjö en do verpleging begint telken jaro by den aanvang van October en eindigt tegen de helft van July, Do loei'lingcn mogen geen gedeelte van het onderwjjs verzuimen. Goob, don 1 July ,1871. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. Ik BLAAUBËKN. Do Seoretaris, HARTMAN. BURGEMEESTER rn WETHOUDERS van GOES, maken bokond, dat do Commisflio van toezigt op de scho len voor middelbaar ondorwijs indozo gemeente op Woensdag dsn 23 Augustus '1871", des middags' van 12 tot 1 uro, in baar lokaal by do school eene FITTING zal houden tot hot Inschrijven van jongelieden, die voor hot loorjaar 1871 1872 als ïeorllngen op do Hoogero Burgerschool of Burger-avondschool wen- schon to woruon toogolfttciij woarbjj van do leerlingen die buiten do gemeente geboren on gevaccineerd zyn, do overlegging ocnor goboorto-akto en bowjjs vftn on- dorgivnó inonting of uatuurlyko kinderziekte zal worden govordord; dat Voor al do Ingeschrevenen co» oxaraon vantoe* lating znl worden gehouden op Maandag den 28 Augustas 1871, on dat do LESSEN op do beide mrigUngoit zullen lUinviMigon mode op Maandag don 28 Augnatus 1871, Goou, don 19 Junjj 1871. Uurgomeoater on Wethouders voornoemd, M. l\ BLAAUBfcBN. Do Seorotariu. HARTMAN. HET CULTUURSTELSEL IS I8DIE. Bij onze uiteenzetting wat«waarheid was van de Indische millioenen», beloofden wij ook het cultuur stelsel nader uiteentezetten, opdat onze lezers een regt begrip zouden hebben, wat te geloöven is, van al dat misbaar dei* radikalen, over het «bloedzweet van den Javaan,» en dergelijke ontboezemingen meer. Tot ons leedwezen konden wij aan die be lofte niet vroeger voldoen. De begrippen van.den Javaan omtrent het Grond bezit zijn zéér eenvoudig. De grond is even als de lucht en het water door Gpd den mensch gegeven om te gebruiken, zoo veel hij daarvan 'noodig heeft. De souverein als vertegenwoordiger van het Opper- regelt dat gebruik ten bebóevé der bevolking belasting dahrvan of legt er andere bezwaren op, die hjj noodig acht. Toen de Europeanen, eerBt Portugezen, later Hollanders en Engelschen, handel pp, Java begonnen te drjjven, eischten de vorsten, dat hunne onderdanen producten, voor de Eoropéè- markt, op een gedeelte der door hen gebruikte gronden.zouden toelen. Naar mate de Oost-Indische Compagnie meer magt op Java kreeg, breidde zich het aantal producten uit en werd o. a. de koffijheester uit Arabie overgebragt en verspreidde zich langza merhand over Java. Dit overoud beginsel nu bragt de Gouverneur-Generaal van den Bosch, onder bepaal- vormen, dp nieuw in praktjjk, en bepaalde dat op daarvoor geschikte gronden Suiker, IndigoTabak, Peper en Kaneel, voor' zoo verre zulks* niet reeds plaats had, zouden worden geplant. Hij-stolde tévens nieuwe bopalingen omtrent do koffij-cultuur vast. Daar nu do ondervinding geleerd had, dat de een voudige Javaan, niet bestand-was tegen de snoode praktjjken van Chinezen, Arabieren en helaas ook sommige Europeanen, die hem zjjno producten tegen spotprjjzon afhandig maakten, en dat bovendien de Inlandor zeer slordig en ongeregeld werkte,Zoodat slechts woinigo producten yorkregon werden, moést do tooit dor grondstoffen onder toezigt der Inl. hoof-' don on do levering aan het Gouvernement of van harentwege daartoe aangewezene personen, plaats bobben, togen vastgoatolde prjjzon. Op do rigtiga uitvoering dezor bepalingen en tot bescherming van do bolangon dor Inlanders, werden de .Residenten, Assistont-Rosidonten en Controleurs aangespoord. Zoo was or bjjv. bepaald dat op die plaatsen-waar do suikor-cultuur word gedreven, van do rjjst- voldon daarvoor zouden worden beBtomd. Wanneer mon jau woot dat ieder landbouwend huisgezin in (len regol oen bouw (7 bouw is 5 bundors) tot do rijstteelt bezigt, en dat oen huisgezin gerekend wordt op vjjf personqn en oen monoompang (booronkneoht) is hot dan niet bospottolijk om to boworen dat hot bebouwen van iets mopr dan bet zesde godeolto van oon bunder, do ïavivan to voel arbeid geeft Zouden ouzo landbouwers or voel bezwaar in zion, om in mindering van paoht of belasting dozon arbóid mót drie workbare mannon en nog oono vrouw eit oen of twee klndoron voor hot wieden alt hot riet nog niet opgosolioten is togen goodo betaling te ver rig ton? tliorbij valt nog op to morkon, dat de ivrboid in do suiker-velden plaats moet hebben juist op dien tijd, dat de rijstoogst is afgeloopen en dat de Javaan dan bijna al zijn tijd beschikbaar heeft. Eindelijk, bewijst de ondervinding dat door den wisselbouw, die dat veroorzaakt, de opbrengst der rystvelden is toegenomen en dat slechts 40,000 van de 2 millioen bouws sawas tot suiker planten worden gebezigd. Van de. afgeschafte cultures zullen wij niet spreken; op sommige plaatsen was de Indigo- cnltnur. weinig winstgevend voor de bevolking, én toch verschafte zjj den Javaan het geld om zyn be lasting te betalen. Zij had zeker kunnen verbeterd worden; de laatste berigten in de z. g. liberale bla den uit ïadiö melden dan ook, dat 'de .bevolking zelf Bieren daar de wederinvoering daarvan, en van de... tabaks-cultuur niet- ongaarne zoUde zien.. De koffij-cultuur, .de belangrijkste van alle, is ook bet meest verspreid over Java, waar zy het langst" bestaatmen heeft vroeger getracht ze geheel vry te laten, doéh zoo hlB wy latet zeiden, zoóweh door de afzettery-manceuvres den envoudigeninlander bloot stond, als door dé slordige bewerking, moest de re gering zich de zaak aantrokken, wilde men ze niet geheel te niet zién gaan. Van af het jaar 1808 vindt men voorschriften omtrent de teelt én leve ring, ,en du Bus verklaarde reeds in 1827, dat «geen enkel Resident, die aan den geheelen koffijbouw het* minste begrip van vryheid hecht. In deze -geheel vrykoffij-cultuur was niets te vinden, dat vrij mogt heqten dan de naam alleen.» Hierbij zy opgemerkt, dat behalve in de Preanger Regentscbappenf do Bnitenzorgsche landen en een gedeelte van Gheri- bon de kof&j-cultuur vrij heette. In 1832 werden teelt en levering aan bepaalde voorschriften onder worpen. Dé bjj deze cultuur ingedeelde huisgozinnen moes ten hetzjj in geregelde tuinen, in heggen óf in bos- schon, van 4 tot 5 honderd boomen onderbonden, tn don beginne was op die plaatsen, waar de koffy- oultuur in" het gohool niet béstond, den aanlog der tuinen en het planten der plantjes werkelyk niét zonder bezwaar, doch eens de zaak geregeld en toén na 4 of 5 jaren de heestors vruchten begonnen te dragon, word zjj vobr de bovolking winstgevend,— allopnvdan wanneer de boomen jong zjjn en nog geen schaduw1 genoeg verspreiden ow het onkruid te verstikken, geeft hot schoon houden wéri%. la- tor bestaat do arbeid in hot snoojjen, toppen én bjjplanten, mootonde hot gehoele getal om do 14 20 jaron vorniouwd worden. Het moesto arbeid gooft ooliter do pluk( on natuurljjk moor of mindor naar mate do oogst uityalt. Daar-nu echter do'be taling zich rogolt naar dio hoovoolhoid, dio aan hot Gouvornomont geleverd wordt, wordt or bjj groote produotlo, dio meer arboid gooft, vaak moor botoald dan pmgokoord. Wjj wjjzon op deze als van zolf oprokende omstandigheid, omdat zoo ménig malen nitgcrokond wordt, hoeveel do bovolking por dog vordiont aan do Koffij-cultuur, on mon dan dozo bjj- zonderhoid gobeol uit hot oog vorlieat, en men oon mjddol ojjibr aanneemt dat gohqot oujuiat is, Do kofljj-oulfcuur brengt gemiddeld van 10—14 mllli- oonon 'sjaivra ivlloon aim plant- en plukloon on voor

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Goessche Courant | 1871 | | pagina 1