- den omdat hij dé heer de Kant eb,, maar omdat
b& radicaal is.
De Goeesche Courant verzekert dat haar can
didaat eerlijk en bekwaam is. "Waartoe die ver»
zekering Heeft iemand het tegendeel beweerd
Neen, niemand dacht er aan enwijr het aller-
minst. 'De, heer de KaNtke is eerlijk 'en be
kwaam, maar de heer Poueè van Mzeedebvoobt
is het niet minder.
De Goessche Courant beveelt den heer de Kan-
tee verder aan om «zijne bes tuur sk ennis, zijne
«regtskondige kennis, zijné.kennis van polder-
«zaken, Wateringen,» (men bedoelt waarschijn
lijk waterschappen?) «behoeften van -den land
bouw éh de verpligtingen, welke op de.ver-
«schillende gemeentebesturen ten opzigte der we-
«gen. enz. rusten.» Wij jiemen de waarheid
dezer verzekering gaarne aan, maar stellen daar
tegen over dat de heer Pompe zich in zijne vër-
schiUendeV re^r^ke betrekkingen heelt doen
kénnen'v^l^n Vknap en gemoedelijk regter en
dat hij als lid Van den Goesschen gemeenteraad
bewezen hèeft uitstekend op de hoogte, te zijn
van bestnnrszahen. Wat zjjne kennis van den
landbonjWhétreffc, heeft zijn geschrift over
vraagstuk der tienden, in on3 vorig nummer
aangehaald, ten duidelijkste bewezen, dat het hem
met de Welvaart en vrijheid vau den landbou
wenden stand hooge ernst is.
Onze candidaat is derhalve in geen enkel op-
zigt minder'dan die der .'radicalen en hij heeft
- dit op hem voor, dat hij de beginselen van oud-
Nëderlandsche vrijheid voorstaat, dat hij niet
zal helpen qm het Koningschap tot een e scha
duw te verlagen en dat hij een tegenstander is
van die moderne wijsheid,welke de menschen
wil vrij"maken van elk gezag en hen daardoor
blootstelt -aan de heerschappij van al hunne
booze hartstogten.
Het- is derhalve niet tusschen twee personen,
dat gg moet kiezen, niaar tusschen twee rig-
tingen. Houdt dit wel in hét oog, Kiezers, en
laat'u niet verlokken door de fraaije leuzen van
ontwikkeling, vooruitgang enz., waarmede de li
beralen te koop loopen.
Ontwikkeling en vooruitgang worden onder-
Gods zegen verkregen door den arbeid der men
schen en niet door de grööte woorden der zoo
genaamd liberale partij. èHare ontwikkeling is
de ontwikkeling van het ongeloof, haar voor-
De onopkoudelüke .oanprgzing der stadsscholen wekte
achterdocht, Men zèide goe^e waar befioeffc zoo niet
geprezen te worden. Men ging nadenken en kwam tot
da overtuiging dat mogfc voor on-, en minvermogenden
kosteloos Onderwjjs of althans tégen een minder school
geld wenschaljjk *jjn, daarentegen de meer gegoeden toch
wel konden betalenin evenredigheid met de uitgaven.
Dan zou het vrjja onderwjjs mogeljik worden. In elk
geval zou de stad der Ganzen dah met meer zoo gedrukt
bljyyen onder de zware belastingen.
De behoefte aan godsdienstig onderwjja en onderzoek
nam meer en meer toe, naarmate de Bjjbel, die onmisbare
troostgrond, voor zpovelen bedrukten, door de Predikan
ten verklaard werd slechts" fabelen te bevatten ,zaodra
zy er zich niet mede konden vereonigen. Een onderzoek
werd daarom zoo noodig: -omdat de een dier Predikanten
vaak voor fabol verklaarde, wat de andere als waarheid
beleed. Wat was nu waarheid?
Iteeda ontwaakte dié behoefte aan godsdienstzin uwer
on moer, toen ^0' treurige tjiding verspreid werd, dat
de derdö Predikant in do Btad der Ganzen, die zooveel
tofc dio ontvvata'ng had bjjgobragt een beroep nawr .eldürs
geineend had fu moeten aannemen. Reeds vroeger was bjj
naar oone etoPlyk voordeeliger standplaats beroepen
dooh had daafvoor bedankt; Bjj hom toch woog hot zo-
delyk belnng hoogor dan hot geldelijke. Nu echter werk
te vooral modo tot zyn besluit om te .vortrokkon, do
vele ziekten waaraan vorsohillehde zjjner huisgonöótou
loden.
Gelukkig eohtor waren do. oogon dei* burgorjjreeds
goopend on had deze ingezien wie zjjn hoste vrienden
waren./Ejj, die <le bolivstmgon opdreven tor zake van het
ondorwije, dat rij. blovon volhouden, dat zoo voortreüolijk
won voor do burgerij hoewel deze hot minder geschikt
Woof ftohtea of zn dio wildon, dat iodor dat otidorwjjfl
*mn zynp kindoroa kon geven wat hij wilde, on dio daar
toe wonnohton, dat- zij die betalen kunnen, do kosten
voor hot onderwijn mot op <lo gomooiito sohovon.
Do ovortnigdo inwoner" dor Góuzenatad, bogropou diuu'-
uitgang- de versterking en uitbreiding van hare
zelfzuchtige heerschappij. En dien vooruitgang
en die ontwikkeling, kiezers, wilt gij met,!' Daar
van zijn wij overtuigd, want gij hebt daarvan,
in Junij 11 döor de verkiezing van. den heer
Kakebeeke een. treffend bewijs gegeven.
•Nog één woord. Weest eendragtigDe libera
len zouden zoo gaarne verdeeldheid onder: u. zaai-
jeh. In naamloóze advertentiën worden mannen
•aanbevolen, die wij bij eene*volgende gelegenheid
welligt zouden ondersteunen, maar die nu, ter
wille van de noodzakelijke zameztwerkicg, buiten
aanmerking, moeten big ven. Door eensgezindheid
alleen zijk gij sterk.
Wefest daarom trou w in de vervulling van
uwen burgerpligt, want gelooft dat de radicalen
in de weer zijn en .slemt, wanneer het u ie doen
is om eenen man te verkiezen van waren vrij
heidszin, een' voorstander van'den echten voor
uitgang
Jhr Ir. I I POHPÊ ÏA15 HEEBDERVOORT,
JRegter in de Arrondissements-Reglbank en Lid
van den Gemeenteraad te Goes.
BINNENLAND.
Goes, 19 December.
In do zitting van Donderdag heeft dhx. Kérstens
verlof gevraagd eene interpellatie to doen over het
govolg dat de-regering voornemens is te "geven aan
de adressen 'dóór de Katholieken aan den Koning
gerigt, over de schending der souvereine regtonvan
hot hoofd der kerk.
Op de. interpellatie Vrijdag door den heer de Ca-
senib'root gedaan betreffende do uitlevering vankrijgs».
gevangenen, antwoordde de minister van justitie, dat
bedoelde krijgsgevangenen .niet-uitgeleverd zijn ih
handen der Pruissen/.en dus ook niet doodgescho
ten zijn.
Over do. handelwijze der betrokken ambtenaren
wónscht de minister zjjn oordeel nog op te schorten.
De eerste instructie aan de ambtenaren, voor
dergelijke zaken is gegeven den 20 Julij, dié govolgd
ia door vele lastgevingen.
/Waarschijnlijk wisten do ambtenaron op het
laatst niet meer waaraan zich to houden.
Vervolgens interpelleerde de heer van Sijpcsteijn
over do geruchten van afstand van de.kust van Gui
nea aan Engeland.
Uit het. antwoord van den minister van Marine
blijkt dat er onderhandelingen.'*tnet Engeland zijn
gevoerd ook over den afstand van genoemdo land
streek. Die onderhandelingen, ofschoon tot over
eenstemming geleid hebbende, zjjn nog niet zoo
ver gevorderd, dat reeds een ontworp-tractaat aan
de goedkeuring der wotgevonde rnagt zou kunnen'
onderworpen worden.
om 'dat zjj telkens, wannéér zij een man uit de nieuwe
rigting in het bestuur der gemeente verkozen, zij eene
acnreae nader, gekomen waven tot het zétten der «tering
naar de nering» en tot het einde van het steeds opdrijven
der belastingen.
Het is eenige jaren later., De oude beatuurspartjj had nog
alfcjjd de overhand in do stad der Ganzen behouden, cn giug
niettegenstaande de kenneljjlro afkeuring der bnrgerp
steeds voort op hot ingeslagen pad.
Deburgerjj bleef overtuigd dat do inrigting van hot on-
dorwjjs, niot was in het belang van den burgerstand. Zjj
zag nieor en moor in hoe in eene goed geordende maat
schappij niot alle burgera geljjk kwiricn zjjn, maar er ön-
dorscheid van rangen stand moot zjjn. 'Niot alle burgeva
toch kunnen advocaten, kassiers,' fabrjjlcanton of doctoren
zjjn. Ieder zou zjjn,eigen zaken in regton bohandolen, of
zolf zjjn gold boheeren, of zpn eigon grondstof vorworken,
of zich zelf genezen. Maar wip zou dan do tueor aeclorigo be
trekkingen waarnomen! Dan zou ieder eindoljjk zolt zjjn
schoenen moeten pootson enz. Dit viol echter niot in den
smaak dor Gnnzenoron,
Ook op godsdienstig gebied was ware vooruitgang merk-
bivav^A In .plaats van den vortvokkon predikant Was oen
ander lcotuat van dezelfde rigting gokomon, die reeds da-
doljjk de gemoorite voor zich innam, door (lat hjj om tot
hon to komen, oeno standplaats verlatenhad, waar hjj
veel moor tractemcnt had dim ih do nieuwe stad dor Gan
zen, en bovondien vvjjo woning mot bekoorljjkon tuin, wat
hjj nu liassen zou. Geen wonder diit do gomponto zich
daarom nan hom hechtte. 1
De oude predikanten zagon hun kerken ontvolkt on-noch
do liefdevolle wjjzo van den eonen om do kiokons wedev
onder zjjno vleugelen tip een te roepen, noch do welspro-
kondhokl van don andoren varmogto» ioijg op do moni^e,
die uogijtoods tuoóv scheen to hechten tuui do qnalitoit der
woorden, dan aan de' wjjzo, waaróp zj) worden uitgo-
"prokon.
De aanhang der oude hestiuuders zag duidoJjjk, dat z,jj
De Nieuwe Arnhevische Courant zal met 1 Januari)
e. k. dagelijks verschijnen, behalve.op Zon- en Feest-
dagen, en slechts, 3,00 franco per post. in het kwar
taal kosten. -
In een schrijven uit 's Hage aan de «Amst. Ct.»
wordt gezegd dat dé ministerieölè crisis nu in hare
vierde phase verkeert.
Dg eersto was die der onthouding. Vier Minis
ters hadden bun1 ontslag" gevraagd, maar de over-,
blijvende scheenen to meenen dat het aan geen
liefhebbers "zou ontbreken gereed en geneigd de
wandeling met hen te vervolgen. Echter verkoos,
niemand mede to wandelen.
Tweede phase. De. aanvulling geschiedt niet. Op
raad van den lieer Tkorbécke riep Z.'M. den heer
van Reenen dio mét Z. M., ^den heer Thorbecke
en zich zelvén beraadslaagde, en tot/het volkomen
constitutioneel besluit kwam, dat het nieuwe be
wind niet uit de minderheid maar uit de meer
derheid moest gevormd worden, è?i dat niet op hem
de taak rustte dé zoogenaamde liberale partij te
redden uit de vergelegenbeid waarin zij: zich bevindt.
De zaken warén in dé .war, aan geschikte ho-, -
mogené"personengebrek. De heer van Reeneh
excuseerdé zich.
Derde phase. Dophase Fock-Brocx. Zij zou
niét weinig tot vervrolijking" der donkere dagen
voor Kersmis gestrekt hebben, zoo zij niet verne
derend, voor het land en krenkend voor het lands
bestuur als zoodanig ware geweest. De beer Fock-,
tok wiens goede hoedanigheden niet die bohoort
van besef zijner ambtelijke waardigheid, liep stad
en land van 's morgens tot 's avonds af, aan alle
deuren kloppende waar hij meende iets. te kunnen
achterhalen. Na zestien dagen kwam hij uitgeput
en. verslagen te huis.-,
Nu hebben we de 'vierde phase die waarschijnlijk
veel mot de eerste zal overéénkomen. De demis
sionaire Ministers blijven kalm en gelaten het bewind
voeren in afwachting der dingon die komen zullen.
Wat het einde zal wezen, valt niet te voorzeg
gen. Do liberale partij levert, helaasmaar al te
veel bouwstof voor een droevig hoofdstuk onzer
.politieke en constitutionele historie. Zij deinst te
rug voor de verantwoordelijkheid van het. bewind,
dat door toedoen barer vrienden schier onaanno-
melijk gemaakt wordt.
Men wil weten dat or weder een niéuwe uniform
voor de infanterie ophanden isook voor haar zou
de zoogenaamde Attila women ingevoerd.
Z. D. H. do bisschop van Haarlom heeft jn het
dekenaal Middelburg eene nieuwe parochie opgerigt,
hl. die van O. L. V. Hemelvaart to. Ovozand,
dat tot- dusverre tot de parochie Kwadendamme heeft
behoort. Tot pastoor' dier parochie Ovozand is be
noemd do heer B. C. van Straelen, laatst kapellaan
van ICwadondamme.
Bonooind tot assistent to 's Heerenhoek, de Wél-
E.env. hoer J. H. Smeelo.
niet meer gesteund werden dooiTde meerde&eid der bur-
gerjj. Toch gayon zjj den inocd niet op. Bjj gelegenheid
toon eons drie leden der oude rigting moesten aftreden en
een der jongere, maakte tie óud-bostuurs partjj hot hof aan
(lo Koomschen. Men sprak af, dat wanneer do Boomoliën
op de drie oud-besfnuramannon stem den, deze op één
Roomacbe zouden stemmen. Maar toen do. stombus open
ging hadden do Itoouisclion wel op do oud-bestuursmannen
gestemd, maar deze niet op den Roomschen candidaat.
Geen wonder dus dut na dozo oudervinding do nieuwe
rigting steeds in krachten vertrouwen'toenam.
Wjj zjjn wederom een paar jiiron,vorder.
Tering is niuirdo nering gezet. Het achoolgold is zoo gere
geld dat alleen.nan on- of minveraïqgcndou onderwijn gege-
vou wordt tegen geou of minder sclioolgold. Do kosten
van luit ondorwye zjjn tot do noodzakoljiko toruggobragt.
De groot-o griel, dat do burgerstand1, willens ot' niet wil
len», va» do atudsseholo» gobrnik moet maken is opgehe
ven. ieder hueït in waarheid yvjjheid. zjjnc kinderen te
zondónop do school welke hij do voorkeur, geeft. Gewetens
dwang hooft opgebonden.
Do belastingen zjjn veruiindorih Daardoor zjjn som
mige gegoeden toruggekonien van nun voornomen om do
sti\d te verlaten. Andere gogooden hebben zich in do stad
dei* Gtuizenaroii gevestigd, nu zjj niet meoc afgeschrikt
wórden door dohoegOuolastingen.
Do huizen zijn daardoor in waardo gOHtcgen. Mon kan
nu. ook wat doon voor do süuteu, dio ouder hot oudo
bestuur veel to wonsohen overlieten, daar dit alleen gold
had voor lïot stadsondorwjjp. ,.Do ambachtsman heeft
dooi'dit alles voel werk o» miudéi' hwten- Do'niouwo
atad -dor Ganzen hooft «one tovredone bevolking, uitgo-
zonderd enkolon dio nog'naar den vvoègoron tjjd willou
torugkeoron. -
ba atstk hb1uotkn utt 11b n l bijw k ata i) tlka (hnzen.
Welvaarten bloóiop"ütoll'oljjken goestcljjkgcbio.l bljj-
vcn steeds tooucmeii.
