No. 98.
Dingsdag 20 December 1870.
Vijfde Jaargang.
Nieuwsblad voor Tholen, %uid- en. Noord-BevelandL
Slee-collecte.
INSCHRIJVEN VAN LEERLINGEN.
Een laatste woord over de verkie
zing voor de Provinciale Staten.
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
Maandags en Donderdags avonds. v
Prijs "p" kwartaal/ïj-^vfr.p. post/1,80. Afzbnderlijlce Nommera 5 ct.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, grooto letters, en vignetten
naar plaatsruimte. Geboord, huwelijks- en doodberigten van 1—5
rögels 50 cent.
V. Goes 6,23 1,28 6,18
Biezelinge 6,31 1,89 6,26
Vlake 6,38 1,47 6,33
Krffining. 6,43 1,54 6,38
Krahbehd. 6,53 2,7 6;48
Rilland(*) -6,69 2,14 6,54
Woensdr. 7,12 2,32 7,7
Berg.-op-Z 7,22 2,48 7,17
Wonw, .7,32 3,1 7,27
Rosendk A.7,40 3,10 7,85
SPOORWHfi ROES - ROOSENDAAL
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens dén dag vóórde tfitgaM
Inzending der Advertentien tovct<
Ajjvertentdsn en Abonnementen worden voor Duitschlandf Oostenrjjk en Zwitserland as
Frankfort a/M., Berlyn, Leipzig, Dresdetf, Breslau, Keulen, Stutfcgartfc,
VRoosend. 8,55 4,40
Wouw 9,7 4,60 8,40
Bergen-op-Z. 9,23 6,3 8,53
Woensdrecht 9,36 5,18 9,36
Rilland" H 9,53 5,26 9,12
Krahbendyke- 10,1 5,32 9,22
Kruimngen r-'t0,14 5.42 9,37
Vlake 10,20 tɻ7 9,84
Biezelinge 10,29 5;54 9,42
Goea A. 10,39 6,2 9,5.
Aan deze halten wordt alléén gestopt, wanneer daar reizigers wor
nen opSenomen of uitgelatende reizigers zijn vérpligt, vóér het vertrek
van den trein aan het voorafgaand station aan den conducteur kennis te "geven
franco toe te zenden aan den Uitgever a.c. de jonge sjz. te Doés.
namiddags 3 ure. V7.''-
igenomen door de HH. HAASENSTEIN VOGhER, te Hamburg, Lubeck,
veenen, Praag, Bazel, St. Gallen, Genève en Lausanne.
Xï$ die zich voo* het volgend
kwartaal wenschen te abonneren,
ontvangen de nog: tot dien tijd te
verschijnen nommer» gratis
BEKENDMAKINGEN
van laety gemeente-bestuur.
BURGEMEESTER en "WETHOUDEBS van GOES
maken bekend, dat Diakenen der Hervormde Gemeente alhier
het voornemen hebben om op den tweeden Kersdag, Maan
dag den 26 dezer, na het eindigen der Godsdienst-oefeningen
eene buitengewone of zoogenaamde Slee«*coll©ct«5 te
houden aan de hnizen der ingezetenen, ten behoeve van hun
ne bedeelden.
Burgemeester en Wethouders vertrouwen, dat deze gelegen
heid gretig zal worden aangegrepen om ruime bedragen uit-
tereiken aan genoemd collegie, ten einde zijne taak te ver
gemakkelijken, waartoe deze inzamoling gnhatig wordt aanbe
volen.
Goks, den 17 December 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
VEBKBEZIISa.
BUROEMEESTER oa WETHOUDERS van GOES
brengen ter kennis van de belanghebbenden, dat de verkiezing van
twee leden voor den Gemeenteraad
ter vervalling dor vacatures, ontstaan door het nemen van
ontslag van den hoor Mr., J. H, db LAAT db KANTER, en
het overlijden van den lieer O. VERHAGEN, zal plaats
hebben to Goes, op Woensdag 28 December 1870,' van dos
GESCHIEDMS VAN DE NIEUWE
DER GANZEN.
STAD
In do Goessche Csurant van Vrjjdag II., komt eene
vortolHng voor van do geschiedenis van de «stad der
Ganzen», dio ons do geschiedenis herinnerde eenor an
dere stad, en wel van de nieuwe stad der Ganzen»,
Waar dio niouwo stad ligt of hoe groot zjj is,l doet
niets ter zake. Ook hato geschiedenis iB echter, vooral
in onze dagen. zoo leerzaam, dat wji versoenen daar
voor oen plaatsje in dit blad te mogen verzoeken.
Geruimen tijd reeds loofden do inwoners dier stad in een-
dragt, gelukkig en tevreden, toen do personen, dio het
bestuur hadden in dio stad, plotseling bovangou worden
door eeno manie, om alles wat bestond omver te worpen en
op een nieuwon voet in te rigten.
Wol is waar waren onder'hun boHtuur.de fabrieken
dier stad, tot voortdurend of ijjdolijk stilstaan genoopt,
doch dit was hunne schuld niet. Evonwol bleok toch,
hoe alleen bloejjendo fabrykon vertier geven, doch geens-
zints stilstaande. Daaruit bleek tovons hoo voorzigtig
men moet zijn, om zich niot to veel te laten«yerlofdon
door het donkbeold, dat alleen materiële ontwikkeling
voldoondo is, om op ctou duur bloei en welvaart to
bovordoren.
Word do werkmansstand daardoor reeds gedrukt, nog
voel meor was dit het geval, toon hot bestuur dor
stad bovnngon, als wji zeiden, door eene vorandorings-
manio-- die men, ofsonoon vorkqerdoljjk, don naam van
«verschijnselen vim vooruitgang» gaf,—alles wat be
stond begon to vorvangou door nieuwe* bepalingen.
Eon dor oorsto maatregolon was do atHcbatmlg dor
ncojjnnon, torwijl mon don workman in plaats daarvan
lioofdolykon omslag liofc betalen. Hot bestuur on «{ju
luinbrengoni bowoordou bij hoog on b\j huig, dat was nu
eons voordoolig voor den mindoron stand, Maar do uit
komst loordo holuan! anders. Do druk der ucoijuium wan
to weinig, dan dat door do afsohaillng er var» hot brood
morgens 9 tot dos namiddags ten 4 ure, in de regtzaal^yan
het raadhuis; dat do oproepingsbrieven den 15 dezer hij de
kiezers zijn bezorgd en dat de kiezer,, die zijn stembiljet ver
loren of er geen ontvangen heeft,'een stembiljet kan bekomen
ter secratarie der gemeente, tusécheu des morgens 9 en des na
middags 2 ore van eiken werkdag.
Gok», den 17 December 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN,
De Secretaris
HARTMAN.
BURGEMEESTER, kn, WETHOUDERS van GOES,
maken hij deze bekend: dat de plaatselijke schöol-commiasie,
ter voldoening aan het bepaalde bij art. 6 der verordening, re
gelende het onderwys in deze gemeente, vastgesteld door den
gemeenteraad den 16 Jnlij 1867, tot het AANNEMEN EN
TOELATEN VAN LEERLINGEN-op de scholen voor gewoon
en meer uitgebreid lager-onderwijs, zijnde de Nederduitsche
scholen en de Fra nsche school voor meisjes, alsmede op de
bewaarscholen, zitting honden zal ten raadhuize, op Donder
dag 22 December k. des middags ten 12 nre, en noodigen
ceu ieder uit, om van die gelegenheid gebruik te makeü
tot het opgeven van do kinderen, die men na de vacantie
verlangt, op een der bedoelde scholen te zenden, aangezien dit
zonder de toelating der schoolcommissie niet vermag te ge
schieden.
Goes, den 17 December 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN,
Do Seéretaris,
HARTMAN.
KEN IJS fiEVlSG.
SLUITING, DER JAGT OP KLEIN WILD.
De commissaris des Konings in de provincié Zeeland, gezien
het beflluit van heoren Gedeputeerde Staton, van den 14en
December 1870, no. 1QÖ
Gelet op art. 11 der wet van den 18enJuny 1857 (Stoats-
goedkooper "werd. Het brood bleet op donzeifden prjjs,
maar de ambachtsman moest bovendien zjjn boofaely-
ken omslag-betalen, die vooral daarom zoo bezwarend
waB, omdat hij daarbjj zoo veel te gelyk moet betalen. Te
vens had die noofdeljjke omslag ook dit nadeel voor den
ambachtsman, dat menig gegoede, na de invoering daar
van, opzag tegen uitgaven, die hjj zich vroeger veroor
loofd had. Eensdeels orndatdoor de zooveel drukkender
belasting hem die uitgaven mooyelyker werden, maar an
derdeels omdat hjj vreesde dat, wanneer* hjj die uitgaven
deed, hjj 'voor ryker zou worde» aangezien dan hjj was.*
Wantin dio Btau dor Ganzen werd het inkomen van een
ieder «hy gissing» geraamd, on naar die gissing betaalt men
hoofdelyKOn omslag. Hierdoor moest" do ambachtsman
volo verdionston missenmaar toch werd hem verzekerd,
dat hjj oigenljjk do zaken niot begreep, maar dat die ver
andering, niot tegenstaando hjj meer moest betalen,, en
minder kon verdienen, toch vooideolig voor hem was. Wat
of die ambachteman dom was, dat hu dat maar niot kan
begrypenï Die bestuurspartij meonao hot zoo goed mot
hem.
Evenmin nïs deze party hot oohtor don ambachtsman
naar don zin kon maken mot do niouwo regeling zjjnor
stotfoljjke bolangèn, evenmin kon zjj ditwat zjjue geosto-
ljjko belangen betrof.
Het bestuur riot to instollingon op van middelbaar ondot-
wjjs, voornameljjk. niuir men verzekerde, voor het volk,
Nu zouden do kinderen van don minder gegoeden voortaan
voor weinig gold— ongeveer 1/.0 van wat hot koBtto—
evenveel loeren als do kindoron dor moor gegoeden, on mot
dozö' naar de «vette posten» dingen. Maar die onbe-
grjjpplyko «burgory» nu bowoerdo, dat dio middelbare
school toch niot voor hon gOHchilct was. WOl was bot
schoolgeld liuig, zoor laag, maar toolv btvweordon velen,
hot mot te leunnon betelen, on bovendien inoondon
zjj, dat a( konclou hunne kindoron do cursus doorloo
pt!», dozu diuvrmodo nog op vorro na niot zoo spoedig ootio
botrokking kontion krhgon, hunner opvooditig wtuirdig.
Velen der geloerdo leerlingen «ouden dun in de nederiger
blad no. 87);
Maakt bekend, dat de sluiting der jagt op klein wild, mot
uitzondering van dio op houtsnippen, ook met schietgeweer,
in deze provincie is bepaald op Zaturdag den Slen December
1870, met zons-ondergang, en dat het tijdstip van de sluiting
der jagt op houtsnippen ea waterwild nader zal worden
vastgesteld.
Deze kennisgeving ral in het Provinciaal blad geplaatst, en
zullen Afdrukken in plano aan de gemeente-besturen ter
aanplakking gezonden worden.
MIDDELBURG, den 10 December 1870.
De Commissaris des konings voornoemd,
R. W. VAN LIJNDEN.
De Goessche Courant luidt de alarmklok. De
laatste verkiezing voor de Provinciale Staten in
het district Goes heeft haar geleerd, dat de.
oogen der bewoners van Noord- en. Znid-Beve-
land zijn geopend, dat de kiezers hier eindelijk
hebben ingezien van welken aard de weldaden
zijn, dié de radicale partij aan het land schenkt.
Zij poogt in hare wanhoop den strijd over te
brengen op een terrein, waar hij niet behoort
te worden gestredenzij wil in de plaatsvan
dén stryd der beginselen den strijd der
personen uitlokken, Wjj zullen haar bi) de
aanwending van dit laatste redmiddel niet hel
pen. In. ons vorig nummer hebben wy gezegd
dat wij den heer de Kanter als mensch höüjg^
achten en wij hebben hem dan ook niet hestre-
betrekBn^ hunner ouders terugkeeren en zouden ontevreden,
zyn, dat zy daarom uit hun Btand waren gerukt, zonder
er boven verheven tezjjn. Daarbjj beklaa^Je de buraery
zich, dat, door dat de kinderen van heh die zeer goed kon
den betalen, toch geen schoolgeld gaven in evenredigheid
met de kosten die het middelbaar onderwys vereischto,
daarvoor te veel door de gemeente moest worden bijge
past. En dus ook door hen moet worden opgehragt. Ook
wilde die burgerij soms maar niet begrjipen, dat die in
stelling nu .voor hoü zoo nuttig was. Wel deden Bommi-
gen hunne kinderen op de middelbare sohool, maar deze
bewoorden, dat, zoodra die kinderen or geleerd hadden
wat zjj vrooger op do «fransche Bchool»konden leeren,zjj er
afgingen, zoodat, beweerde men, ten slotte al dat geld dat.
er voor dat middelbaar onderwys meer werd uitgegeven,
eigenlyk slechts diende voor de woinigo kindoren der moor
gegoeden, die do ouwub geheel doorliepen, En ook van
deze maakten er zoo weitugen gebruik van, dat in do hobg-
sto klasse— dio veol' kostte—slechts éón of eoma niot <Sön
leerling zat.
Ook een paar predikanten dior stad werden door dé ver
schijnselen der vooruitgangs-ujamo overvallen. Oftóhoon
de leerstellingen der Kork, waar too zjj behóórden, dezelfde 1
waren goblevon, begonnen zjj langzamorhailü goheol ah-
dero bogineelon to vorkondicon. Zii stelden eigen hoaohou-
wingeu in do plaats van do' leerstellingen der Kerk op don
voorgrond, on menigeen koorde uit hot terapólgobouwi
by zich 'zolvo overpeinzende,.hoo hot mogoljjtc was, dat
al do vorachiUondo zionawjjzon van dio voraohillOhdo, pre
dikanten, die vaak ljjntegt mot elkander in stryd waren,
toch allon to goljjk waar kondon ajjn.
Er ging oen roep uit naar buiten, over do achteruitgang,
in do stad dor Ganzen, zoowel dor stoffoljlko toestandoU
dor gemeente, uIh van don icamt christenzin.
De Voorzienigheid lnxd het echter 'bepaald, dat hot
zoo niot zou bljjvon. Men opende do oogen voor don
waren toestand en godsdienstzin trad in plants dor he*
stiuiu Uobbondc onvewohilllghoul,
"i r--
.r> -
