Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
,.jSTo. 66.
Dingsdag 30 Augustus 1870,
Fijfde Jaargaxis
Deze Conraat verschijnt, nitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
Maandags en Donderdags avonds. F
Prijs kwartaal fl,—. fr. p. post/1,30. Afzonderlijke Noiuiners 5 ct.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regelgroote letters en vignetten
naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en dbodherigten vari 15
■- regels 50 cent.
V. Goes 5,55 1,80 6,15
Biezelinge 6,7 -1,40 6,28
Krurning. 6,28J 1,65 6,35
Krnhbeni 6,37 2,8 6,45
Rilland 6,45 2,15
lyrwÜèir. 7;8..2,88 7,2
..Berg.-op-Z 7,18. 2,48., 7,15
Boaend. A.7,40 3,10 7,33
SPOORWEG GOES ROOSENDAAL.
V Hoösend. 8,55 4,40. 8,8
Wouw '9,7 4,60 8,4
13ergen-op-Z. 0,21 5,3.8,5
Wocasdrecht 9,-84 5,18 9.1
Rilland 0,51 9<2
Krabbendijke 9,59 5,30 >8
Kruin ingen.10,12: 5,40 9>5
^Biezclinge: 10,27 5,5210,5
Goes. A. 10,37 6,— 10,1
Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens eAn dag vóór-de-uitgave franco, toe te zendén aan den Uitgever A. c. de J0KGE BJz. te Goea.
Inzending der Advertentien tot des namiddags 3 ure.
Advertenties en abosneinsn'm? worden voor - Buitschiand, Oostenrijk en Zwitsériand aangenomen doof-de.' HH. HAASENSTEIN VOGLER, te Hamburg, Lubeek,
Frankforta/M., Berlijn, Leipzig, Dresden. Breslau,'Keulen, Stnttgaxfct, wéénen', Praag, Bazèly St. Gallen, Genève en Lausanne.
BEKENDMAKINGEN
■van liet {remoente-bestuur.
BSTORIATIEN DE COifflODO ET ISCOIIODO.
BURGEMEESTER ex WETHOUDERS van GOES,
brengen ter algemeene kennis, dat door J. B. van HO
VE vergunning is verzoekt, om in het perceel, wgk A.
No. 126 op de Kreuielmarkfc eene SLAGERIJ te stich
ten en dat de bezwaren daartegen kunnen worden in-
-gebragt voor of op Zatuirdag den 3 September aan
staande, des namiddags ten één ure,' wanneer bet pro
ces-verbaal der information de cömmpdo. et incomuiodo
zal worden opgemaakt.
Goes, den 29 Augustus 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAÜBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER.en WETHOUDERS van GOES,
brengen nogmaals ter openbare kennis, dat volgens art.
2 der verordening op "de loting voor het personeel der
brandwéer in de eerste' helft dér maand September van
dit jaar voor de dienst bij de brandweer moeten
doen iuschrjjven, dé: Mannelijke Ingezetenen,
die voor of op den 1 dannarlj 1871 luin dertigste
jaar zijn ingetreden, alsmede zij die sedert Angus-
..tas 1869 in «leze gemeente zijn komen wonen en
eveneens op hetzelfde tijdstip hun dertigste jaar
ingetreden maar hun vijf en veertigste jaar nog
niet zullen hebben voïbragt, alzoo degenen die" ge
boren zyn in de jaren 1826 tot en met 18,40, onver
schillig, of zy aj dan niet, redenen van vrijstelling of,
J uitsluiting mogtea hébben.
Voorts noodigön zy diegenen uit, welke ala vrijwil
liger zouden wenschen ingeschreven te worden, daarvan
voor den 31'Augustus aangifte te doen, ten einde aan.
bet hoofd van het register te worde# geplaatst.
Goes, den 27 Augustus 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAÜBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER.on WETHOUDERS van GOES
bregen ter kenniB van de ingezetenen dezer gemeente,
dat «de PATENTEN over hot dienstjaar 1870 looponde
van 1 Mei 1870 tot ultimo April 1871), aangevraagd by
de primitive beschrpving, ingevuld gereed liegen en tot
hunne afgifte ter secretarie zal gevaceerd worden van
Dingsdag den 30 dezer maand tot den 18 September e. k.
uitgonoinen dos Zondags, dogelyks van des voormiddags
negen tot des namiddags twee uren.
Wordende do belanghebbende#, vermaand, om die afha
ling in persoon to verrigten en zich den bepaalden tijd
tou nutte temaken» ten einde van alle kosten bovrnd
te blyyen, vormits^iVOlgóns 'art. 2 van zjjnor Majeatoits
besluit van don Ir October 1820, do onafgehaalde pa
tenten of do afschriften daarvan door oen deurwaarder
dor directe belastingen, onverwyld aan do patontplig-
tigen moeten worden uitgereikt, tegen betaling van tien
cent, waartoe dan den 24 Septomber en volgende dagoa
zal worden overgegaan.
Goes, dón 29 Augustus 1870.
Burgemeester on Wethoudora voornoomd,
M. P. BLAAÜBEEN.
•"J De Secretaris,
A. HARTMAN.
DE HOOGERE BURGERSCHOOL VOOR REISJES.
Telkens wanneer or tnssohen de voorstanders
van do 'Verschillende rigrihgén, op hot gebied
van onderwijs, verschil van inzigten bestaat,
trachten de zoogenaamde «liberalen»-het te doen
voorkomen,, a!s of zij, die niet blindelings stem
men. vóór de meerdere uitgaven voorhet open
baar Onderwijs en Hoogere Burgerscholen, daar
om tegenstanders zijn van beschaving en ont
wikkeling. Niet onduidelijk werd dit in de
Gemeenteraads-vergadering alhier, van Woens
dag 11,, weer ten laste gelegd aan een lid dat
het oprigten te dezer, stede eenei; Hoogere Bur
gerschool vo.or meisjes bestreed.
Waarom werd hein als het ware gevraagd,
niet ronduit gezegdik wil geen verbetering
van het onderwijs.
Zoodanige beschuldiging is echter zóó onge
grond, dat wij er eerst op willen wijzen, al
vorens iö eene volgende beschouwing, .de be
zwaren na .te gaan, tegen het daarstellen van
zulk eene inrigting alhier.
Reeds in genoemde Gemeenteraads-vergade-
ring is het door het lid van den Bosch ge
zegd: Op het gebied van het onderwijs zijn
twee rigtiügen, zóó verschillend van elkander,
als bet Zuiden van'het Noorden. Wat den
een voldoende toeschijnt, is dit voor den ander
niet,'omdat dè ontwikkeling van 4e godsdienstzin
niet gepaard'gaat met het aanleeren van alge
meens kundigheden.
En is pmjms tot het middelbaar onder
wijs. te bepalen, het dan reeds gebleken,
dat de Hoogere Burgerscholen zoo bjj uitslui
ting de .eenige goede, de eenige wensehelijke
inrigtingën zijn Is het dab zoo geheel zon
der grond, dat -het nut van dat ontzettend
aantal dier inrigtingën betwijfeld wordt? Is
het dan zoo zeker dat eene Hoogere Barger-
schöol per se, onder alle omstandigheden w en-
schel jjker is, dan eene school voor meer uit
gebreid lager onderwijs Onze lezers weten
het, dat do hoofdgrieven, die tegen middelbaar
onderwijs in het algemeen en tegen het gróote
aantal Hoogere Burgerscholen in het bijzonder,
worden aangevoerd, daarop neerkomen
Dat velen meenèh de strekking van het mid
delbaar onderwijs te materialistisch is, d. i. eene
beschaving en ontwikkeling óp het oog heb
ben, geheel buiten God, terwijliy in godsdienst^
zin alleen een hechten grondslag zien voor volks
welvaart.
dat volgens de Wet op het Middelbaar On
derwijs, de leerlingen te veel vakken te gelijk
moeten/ beoefenen, om genoeg te kunnen doeA
aan de meest noodzakelijke, zoodat rneh veelal
Zoor oppervlakkige leerlingen van deH. B. zal
zien komen
dat Hit vooral te vreozon is, omdat do leerlin
gen der II, B. in don regol to jeugdig zjjn^om
met vrucht de zoogenaamde vak-methode <L i.
'Jiet onderwijs' gevei^ telkens door bijzondere
leeraars .in de bijzondere vakken, zonder dat er
één. hoofd is, die voldoende lioofdtoezigt heett
eindelijk dat de kosten dier inrigtingën veelal
veel te hoog zijn in vergelijking van het nut, en
de behoefte.
Zooals wij reeds in den aanvang zeiden, wor
den zij, die zich tegen de oprigting en uitbrei-
ding dier H. B. verzetten, aanstonds uitgemaakt
als tegenstanders Van ontwikkeling, of zachtst ge
nomen, als volstrekt niet op de hoogte Van de
vereischten van den tijd. Wij twijfelen er dan
ook niet aan of, wanneer wij met onze eigene
argumenten willen bewijzen, dat die inrigtingën
van het Middelbaar Onderwijsniet per se zoo-
veel wenscheljjkér zijn dari. die voor meer uit-,
gebreid Lager Onderwijs, en dat dusa 4e kosten
der H. B. vaak niet opwegen tegen het nut dat
zij geven, dat men ook ons. weder zon bestem
pelen, als niet op de4'hoogte van de eischen van
onzen tijd. "'.V'
Daarom willen wij ons ditmaal, ten bewijze
hiervan beroepen op het oordeel van manhen,
die men voorzeker niet alle kennis en ondervin
ding zal willen ontzeggen. Die. men integen
deel zal moeten erkennen, als juist door hunnen
werkkring bij uitstek bevoegd, om-in. dezen een
oordeel te vellen. Wy bedoelen de leden der
-4 fdeeling Amsterdam van het Nederlandsch öïjf-
DEUwiJZKRs- Genootschap-
In eene onlangs door die Afdeeling uitgege
ven brochure getiteld Set meer uitgebreid Lager
Onderwijs in zijne1reden van bestaan (gehandhaafd
door de Afdeeling Amsterdam enz., wordt juist
de vraag behandeld, of de oprigting van H. B.
dan per se zoovéél meer nut verspreidt, dan van
scholen van meer uitgebreid Lager Onderwas.'
Na eerst aangetoond te hebben «hoe dekos-
«ten, die aan de H, B. verbonden zyn;-het finan-
«tieel- vermogen van de meeste gemeenten'verre
«overschrijden,» (bladz 4) wordt daarin de wijze
van onderwjjs geveu, op beide soorten van in
rigtingën nagegaan, en het nut dat men er van
kon verwachten, en o. a. gezegd
«Om" de grenzen te kennen van hot Onderwya aan eene
«H. B. met vyQOrigeh ouraus, hebben wy de oiaohon hy
«het eindexamen te raadplegen, geljjk die by Kon. Be-
«sluit van 10 Maart 1870 zyn vastgeateld. iPie eiaohen
«zyo niet gering, zooala ieder, die iota van wefcensohap
«veretakt, zal moéten erkennen; wie or behoorlijk aan vol-
«doet mag veilig onder de zier ontwikkelde menschen wofr
den gerangschikt.* (blada 6);
Wanneer pu dezo bevoegde beoordeelaars dit
oordeel uitsproken, bestaat er dan geen grond
voor de vrees, dat de H. B. vaak veel opper
vlakkige leerlingen zal leveren. Ja, is dit niet
Do llodaotlo onilorichrapk kler en vordor.
