NIEUWE 60ESSCHE COURANT.
m-z
No. 47.
2-
Vrijdag 24 Jimij 1870,
Vijfde Jaargaa
<br'
Nieuwsblad voer Tholea, Zuid- en Noord-!
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
Maandag» en Donderdags avonds.
Pry s kwartaal 1,fr. p. post ƒ1,80. Afzonderlijke Nommcrs 5 ct.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, groote letters en vignetten,
naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 15
regels 50 cent.
Alle Stukken de i
i redactie gelieve men mlnefcen& déi dkg v<Wr.: Cr Aiifte toe zenden aan den Uitgever A. C. DE JONGE BJz. te Goes.
,r„.^wbbww:. Ii»zettdiiifc-"dërl4v«r«tö^wSê™i^ .W
Correspondent yoor Dnitschland .^haasensieïN VOGLEK, Annoncen-Bureau voor Hamburg, Berlijn, Leipzig, neenea, Stntgartt, BazeL Zuncn, Geneven
5Kïj die zich voor het volgend
kwartaal wenschen te abonneren,
ontvangen de nog: tot dien tijd te
verschijnen nommcrs gratis»
Be geabonneerd en op deze cou
rant kunnen tevens de telegraphi-
sche Marktbcrlgten der granen
wekelijks, a 565 cent p. kwartaal
bekomen; niët*g-eaboiineerden be
talen daarvoor 40 cent p. kwar>
taal, beiden franco per post*
BEKENDMAKINGEN
van hot Gemeentebestuur.
BURGEMEESTER ZN "WETHOUDERS van GOES,
brengen tér kennis van daarbij belanghebbenden: dat
door GERRIT VAN DER 3tARK^ timmerman te Goes,
bg den Gemeenteraad aanvraag is gedaan tot het be
komen op erfpacht van 8 MJ GROND, gelegen by de
voormalige/telegraaf-gebouwtjes, aan de 'a Heer Hen
drikskinderen-barrière, en deel uitmakende van het
perceel, kadastraal eéctie D no. 1549.
Zij noodigen een ieder uit, die tegen die uitgifte
eenig bezwaar mogt hebben, om daarvan, binnen veer
tien dagen na heden, schrifteljjk opgave aan burge
meester en wethouders te doen.
Goes, den 23 Junjj 1870. £-
Burgemeester en Wethouders,, voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De -Secretaris,
HARTMAN. V
OPROEPING VAN SOLLICITANTEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
roepen bg deze op, de personen, die wenschen te sol
liciteren naar de vacerende betrekking van
OPZ1GTER
der gemeente-werken en wegen,
om zich" vóór of op den 1 Julij a. s. in persoon of met
vracht-vrije brieven en onder overlegging der vereischte
bewijzen van bekwaamheid en gedrag by den Heer
"Burgemeester aautemelden.
Aan de betrekking is verbonden" eene jaarwedde van
vijf himderd gulden met vooruitzigt op verhooging by
betoonden jjver en bekwaamhoid.
Goes, den 23 Junjj 1870.
"Burgemeester en wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
Do Secretaris,
HARTMAN.
BE BIEUWE SDIRER-BEGEUHG.
II.
Thans rust op ons de taak het bewijs te
leveren, dat de schoon klinkende theoriën der
radicalen slechts bedriegelijke schijn waren dat
de waarschuwende stem van onsconstituti-
onecl-monarchalen, daarentegen op waarheid
gegrond, is gebleken."
Do strijd op koloniaal gebied, men 'weet het,
loste zich hoofdzakelijk op, in een strijd vóór
of tegen het zoogenaamd cultuur-stelsel," d. i,,
de wijze waarop de culturen in Indie geregeld.
waren de wijze w.aarop de landbouw-onderne-
mingen aldaar gedreven werden.
Een hoofdbestanddeel dier regeling, wat be
treft de suiker-cultuur, was, dat de Staat aan
suiker-fabrieken afstond, gronden om te bebou
wen en de zekerheid dat hijwanneer hjj ze
onder bepaalde omstandigheden noodig had,—
over een genoegzaam aantal arbeiders kon be
schikken, tegeneen bepaaldloon. Daarente
gen moest zoodanig sniker-fabriekant eene ze
kere hoeveelheid door hem vervaardigde suiker,
tegen een verminderden prijs aan den Staat af
staan. De verpligting eindelijk, om- hg voor
noemde gelegenheden te werken, werd den in
lander in plaats van belasting opgelegd.
Deze regeling bleek naar het oordeel der
zoogenaamde conservatieven beter gezegd con-
stiiutiöneel-monarchalen wenschelijk voor alle
de hierin betrokkenen. De suiker-fabriekanten
werden, zoo als de ondervinding leert, spoedig
rijk. De Staat genoot er jaarlijks tal van
millioenen door. De Javaansche bevolking leefde
onder dat stelsel in rust en vrede, en geen
wonder, want nimmer had er onder hen zulk
eene individuele welvaart geheerscht, dan juist
onder dat cultuurstelsel.
Eensklaps echter verheffen de radicalen hunne
weeklagende stemmen. Het cultuur-stelsel wordt
uitgekreten als een stelsel tot uitmergeling van
den Javaan. Het moederland wordt* beschul
digd als «te leven ten koste van het bloed en
het zweet van den Javaan.» De Nederlandschë
Natie wordt voorgesteld als gedemoraliseerd,"
door de geldelijke bijdrage, die het uit Indië
ontving. Kortom, de meest gemoedelijke, ge
voelvolle klanken, waren nog niet voldoende,
'om den zoogenaamden meewaardigen toestand
van onze koloniën te schetsen, om eens ieders
medelijden voor dien mishandelden" uitgezo
gen wordende Javaan te wekken.
Die stemmen, zij werden niet te vergeefs
verheven. Het 'Nederlandsche volk van nature
vrijheidlievend, grootmoedig, maar ook goed
vertrouwend, Het zich voor een deel door die
schoone klanken benevelen, en tuk op hunne
vorderingen, begonnen de radicalen een waren
kruistogt te prediken tegen de- volgens hen in
Indien bestaande misbruiken. Dat cultuurstel
sel, volgens hen de bron van zoo veel ellende,
moest vallen, en «vrije arbeid» daarvoor in de
plaats treden. Eene verpligting tot arbeid kreet
men uit als nagenoeg gelijkstaande met «mensch-
onteerende slavernij." De voorzigtigheid waarom
velen aarzelden, de geldelijke bijdrage uit Indië
weg te werpen, werd gekenschetst als «een aan
bidden van het gouden kalf!"
Vergeefs was het dat de als zoo afschu
welijk gekenschetste .conservatieven er op wezen
dat de Staat bij dat cultuurstelsel wel voer»
even als de industriëlen in Indië, somwijlen in
ongeloofelijk korten tijd schatrijk "werden, ter
wijl de bevolking nog nimmer zoo was toege
nomen in aantal en welvaart. Vergeefs was
het, dat die conservatieven er voor waarschuwden,
dat al waren die theoriën der radicalen in schjjn
ook nog zoverleidelijk schoon, zij toch niet
in practijk konden gebragt worden, oindat men
de westerache begrippen, niet met een pennc-
streek kon inplanten bjj een oostersch volk,
maar dat daarvoor dat volk eerst door ontwik
keling vatbaar moest worden gemaakt. Het
baatte niet. De bestaande regeling was in
strijd met de theoriën der 19de eeuw en dos
moest alles veranderd worden.
Meer en meer werd dat cultuurstelsel onder
mijnd. Meer en meer werd het afgebroken,
en thans door de nieuwe suikerregeling in ver
band met de reeds aangenomen Agrarische wet,
zou aan dat cultuurstelsel den genadeslag worden
toegebragt. Bij die nieuwe suikerregeling werd
als hoofdzaak bepaalddat na 1878
nieuwe gronden voor den suikerbouw,
thans, zouden worden uitgegeven, eri van dat
jaar de daarvoor uitgegeven gronden jaarlijks
zouden worden verminderd, totdat ze in 1890
geheel zouden zijn opgeheven.
Onze beschikbare plaatsruimte laat niet toe,
de daarover gevoerde beraadslagingen in het
breede na te gnan. Dit zon ook overbodig,
zijn, nu reeds door de verklaringen der meest
erkende tegenstanders van het cultuurstelsel,
het volledig bewijs onzer bewering wordt ge
leverd. Beriepen wij ons hier op gevoelens
van met ons eensdenkenden, men zou ons wei-
ligt van partijdigheid beschuldigen, dóch daar
om willen wij juist ons alleen beroepen op de
eigene woorden van onze tegenstanders.
Zoo als wij reeds opmerkten, beweerden de
conservatieven" dat: de theoriën der liberalen"
niet voor toepassing in Indië geschikt wa
ren. Welnu, de heer Lenting een erkend *rlibe-
raal," verklaart thans bij dp beraadslagingen
Ik geef volkomen toe, dat het stelsel dat door
»den heer Mirandolle is ontwikkeld, past in het
kader der liberale beginselen, en ik zon wen-
»schen, dat het toegepast kon worden, maar het
»is de vraag of het op dit oogenblik in alle op-
»zigten KAN WOUDEN TOEGKPA8T."
De zoogenaamde gedwongen arbeid, d. i. de
verpligting om in plaats van belasting te beta
len, te werken, werd door de zoogenaamde li
beralen afgeschilderd, als grenzende aan menlek
onteerende slavernij. Welnu; de zuiver liberale
ilyblad 1556, Do redactie onderschrapt.
|r~
