geen gedwongen rustdag is. Ik wenscli alleen
de intrekking van de straf bedreigende Zondags
wet, Voegt mr. Sandberg er aan- toe.
Maar wanneer de. eerbiediging van dien rust
dag niet bepaald /wordt volgeschreven, wanlieer
zg'nist wordt gesteund door .strafbedreiging
tegenzet-eerbiediging, n^wat zou men dan van
zöodanigen rustdag te wachten hebben? Zou
|iet dan niet te-voorzien zijn zooals door
inr. Luyben werd,; 'gestéld dat fabriekanten
en werkbazen, vooral in groote steden of drukke
tijden, hunne..arbeiders zouden noodzaken ook
dés Zondags te werken en hen alzob'den zoo
noodigen rustdag .ontnemen 't Is waar, er
zouden zeker prijzenswaardige uitzonderingen
zijn, maar deze beletten niet dat dit misbruik-1
te -wachten staat.
En deze bezwaren betreffen alleen nog maar,
4 den maatschappelijken toestand. Behoeven wij
nu uiteen te zetten dat'er van een zedelgk stand
punt.-.zich oneindig grootere bezwaren- opdoen
tegenr- de - afschaffing der Zondagswet en daar
mede? naar onze overtuiging van de
Cigënl^ké. viering van den Zondag. Behoeven
wij Voor bèl'angsteUenden uiteen te zetten hoe.
cfit den nekslag zou zgn voor. de ontwikkeling
van godsdienstzin bg het vólk, dat reeds in de
jeugd die ontwikkeling bij bet openbaar onder
wijs moést missen Wij twijfelen niet óf ieder
nadenkend lezer zal dit met ons eéns zijn. Ook
wij zeggen den - beer van Wassenaer Catwijck
na: Raak de Wet niet aan. Haar hoofdbe
ginsel is een nationaal beginsel, dat, de natie
wenseht gerespecteerd te zien, eh de bijzonder
heden, die welligt' voor verbetering vatbaar
zijn, hebben tot nog toe weinig geschaad!
BINNENLAND. -
- - övm, z.ó xiÈceiuVv 3 Oco.
De Tweede Kamer zet hare beraadslagingen over
de verschillende hoofdstukkender, Staatsbegrooting,
T°?r 1.870^ yoorL_;.Met' de uifgaven was. zij jl.t
Dingsdag gevorderd tot Hoofdstuk YH A, doch1'
Vreezende, da.t. de wet op dé middelen niet vóór
1 Januarij zon aangenomen zijn, alB zij de gewone
orde volgde, heeft 'zij gisteren hét ontwerp dezer'
laatste - wet in behandeling genomen, na afloop
waarvan dediscussieh óver Hoofdstuk. YII, B.
zullen aanvangen.
Bg de behandeling der 'begrooting voor Oorlog!
zgn al de amendementen tot bezuiniging verwor-
pèn. 'De Twééde Kamer schijnt dus intezien, dat
hèt niet gtóndwettig zou zgn, in, den zin dér ori-
derscheidene adressen,die» dezer dagen hier en
daar, (ook te Goes) circuleerden, ;het'budget" van
dit. departement te verminderen. De verwerping
der ingrijponde amendementen had do Minister
vooral te danken, aan de.medewerking der conser
vatieve partij,- die,, consequent en onpartijdig,.-het
goede steunt, onverschillig of clit van een .'liberaal
of conservatief ministerie uitgaat. De geheéle he-
g-^bting, bedragende iheindcijfer 14,211,400 is"
mét .'45 tegen 88, stemmen aangenomen. Onder
dó tegenstemmers 'vindéil'wij' juist de namén van
dé meest geavaneéerdo leden der liberale, partg,
Mét genoegen vernemen wg dat H. K. H.Pr jn-
sea Marie een bèlangrijko gïffc heeft doen toekomen
voor de te Alkmaar bp te rigtén sohool voor
Ghristolgk Nationaal onderwijs. {Dagblad.)
Een Fransch blad bevat do onderstaande sta
tistici^ dio. aanwijst voor de verschillende in Europa,
hoeveel geboorten op dehogderd onecht zgn.Begeren,
21.'3 Saksen 15; Wurtömbjurg.'11,7» Zweden en
öostenrgkt 8,9.Spanje 5,5;'No-
derlahd 4;' tofwjjl èit' cijfer'in de overige 'landen
overal Poteer'don 7, doéh uiïndór dan "bedraagt.
-Fée/jcdé/ioly1 staat "dus óns'1 "land1 in 'dozen bbvon
bfolo .Ulnd'ère."3andén,V^'o i\;3 J 'io \.y
1-c.ihi- jM-v JTT-i; i.'d
Kerknieuws.
Blezeling'e, 23 Dec. Met genoegen vernemen
wij dat Zaturdag morgen on Zondag namiddag,
de predik-beurtcn 7.ullcn vervuld, worden, door
prof. Doedes uit Utrecht.
Te, Dr.eischor is tof .predikant bij de Herv. ge
meente beroepen de heer C. Rogerse, thans to
Ellewontsdgk.
Beno'emlnjf en eh bcsluitén.
Door de invoering met .1 Jan. a. s. van de wet
op de maten en gewigten, zijn verschillende mu
tagen in de ijk-arrondissementen en de ijkers
verordineerd. De arrondissementen Goes en Hulst
worden opgeheven. Noord- én Zuid-Beveland wor
sen met Behouwen, Thol'en, D'uiveland en St. Phi-
lipsland gebragt onder hèt voortdurend beheer. van
den héér C! J.van Kerkwijk, ijker te Zierikzee.
Hét voormalige vierde en vijfde district wordt
geheel gevoegd bij Middelburg, waar de heer F.
Nagtglas ijker blijft.
De neer W„ D. J. Koentz, thans ijker te Goes
wordt -verplaatst haar Haarlem, en de heer D.
Schaap, thans te. Hulst, naar Dordrecht.
Volgens andere berigten zou de heer W. D. J.
Kóentz eervol ontslagen zijn uit zijne betrekking
als arrondisscments-ijker te Goes.
Tot ontvanger der'directe belastingen en accijn-
sen te Heinkenszand c. a. is benoemd, dé heer H.
C. van der Feen, thans ontvanger derzelfde mid
delen te Werkhoven,' c. a,
BUITENLAND.
Frankrijk. Dagelijks ziet men nieuwe lijsten
van aanstaande ministers, doch er is nog geen be
paald besluit dienaangaande genomen. Men ver
wacht, zelfs dat in dit jaar het nieuwe ministerie
niet meer tot stand zal komen. -
Bij het gerucht dut Emile Oil ivier minister zal
worden, treedt ook de kwestie omtrent het bezit
van Rome weder op don voorgrond want Ollivier
moet zich daaromtrent wel eens vrij stellig heb
ben Uitgelaten. Een der nieuwsbladen maakt zelfs
een gesprek openbaar, door hem, tijdens zgn ver
blijf aan de badplaats te' Vitel gehouden, met den
pastoor, Chapia aldaar. Er werd gesproken over
Rome én, het concilie. »Het concilie,"- zeide
.Emile Ollivier, »is de meest levenskrachtige han-
- deling der Kerk in dé laats tverloopen drie eenwen?"
Wja,'.' zeide een der omstanders, »maar zal het
doorgaan?" Of het zal doorgaan? En wie zal
het dan beletten?" vroeg Ollivier! "«Zal Rome
den paus nog toebehooren >- Ollivier glimlachte.
»Zal Rome niet in het bezit van de'Garibaldianen
zgn?" »De Garibaldianen......" hernam Ollivier,
deze nooit; dat zon de zege dé omwenteling we-
zenl" - sMaar Italië?" >ïtalië oyênmin," ver
volgde pilivier. >In_ tegenwoordigheid van prins
•Napoieon' zeide ik tot Rattazzi: »'Gg "zult Rome
niet krijgen, omdat gjj geen regt op Rome hebt.
Rome behoort evenmin aan de Italianen als Brussel
:ahn de Franschen. -Er zgn twee staten in Ttalië,
beide-Staten zijn onze bondgénooten, énn .t zul
len wg den zwakken doojr den stérkeren 1 n ver-
inietigen." Pater Chapia, die met aandacht ge
luisterd had vroeg jian Ollivier,. of deze wensch-
to dat zgne woorden algemeen bekend wierden.
i-Zeer zeker," was het antwoord>ik verzoek u zelfs'
ze openbaar te'mat on. Zeg het aan-geheel de
geestélgkhoid, zeg heu aan al do katholieken."
'Wat de scheiding van Kork ^Staat betreft,-/uitte
Ollivier de vólgende .meening. »Het concordaat is
een traktaat, .dat niet dan met goedvinden der beide
pavtgen verscheurd kan worden. Met de Organieke
wettan is het anders gelegen;, hiermede heeft do
Kerk niets tö maken gehad, alléén de Staat kan
ón moet ongedaan maken wat niet had behooren
gedaan te worden. Wat' ik verlang is: de intrek
king der; organieke wetten, die zoo zwaar .druk
ken bp de geestelijkheid van dén tweeden-rang."
.Engeland* De tory-partij maakt hol dor rege-,
ring zoor moejjolyk, omdat deze aan dè Ieren, naar
haar oordéöl, te veel concession hooft gedaan. En
van do andere zijde wordt het gouvernement be
stookt door de léren zelf, die niet ingenomen zijn
mot de maatregelen tot bewaring of herstelling
der orde en rust. En hoe lankmoedig de regering
zich betoont, des te driester zijn hare belagers.
Het zijn nu geene geheimzinnige moorden meer,
ten platten lande,op afgelegen plaatsen, op grond
bezitters en min óf meer. gehate agenton der re
gering, dié de Fenians 'plegen, maar zij dringen op
klaarlichten dag in de volkrijkste buurten der groote
steden en bedrijven hunne misdaden en wanbe
drijven, naar hartelust.
Te Dublin zijn twee wapensmeden in hunne woning
overvallen en een grondbezitter werd door een troep
Fenians overvallen en met zgn eigen geweer dood
geschoten. De publieke opinio is over zooveel wan
orde zeer verontwaardigd, en men hoopt, dat het
zenden van troepen naar de oproerige strekén van
Ierland een einde zal maken aan dergelijke duellen,
die de maatschappelijke orde in een beschaafd land
geweld aandoen.
Amerika. In het huis van vertegenwoordigers
te Washington is den 16, door een der leden, een
voorstel gedaan tot aanbeveling van repudiatie of
wraking der nationale schuld. Het-huis hoeft ech
ter met algémecne stemmen, op 1 na, het volgen-
do besluit genomenElk voorstel om eenig deel
van de schuld—der vereenigde staten rëgtstreeks
of zijdelings te repudiëren is de eer en den goeden
naam der natie onwaardig; en het huis, zonder
onderscheid van partg èn, spreekt door deze verkla
ring zijne afkeuring over alle voorstellen van die
strekking uit'.
%ypte. Dat dit land ten gevolge der reizen door
do gasten des onderkonings meer bekend zal wor
den dan het tot hiertoe- was, is ontegenzeggelijk
waar. Het is evenwel te hopen, dat de reizigers
en schrijvers zich niet door een valsch vernuft, tot
meeningen laten verleiden, die zij misschien zelf
niet kunnen verantwoorden. De verslaggever van
het Vaderland zegt, dat de in de rots uitgeholde
graven -te Beni-Hassan, gesteund worden door ko
lommen, die eene groote analogie met de Dorische orde
vertoonen, ^ofschoon de grotten dateren van 3000
jaren voor Christus." Voor dit laatste geeft hij
geen enkel bewijs, en toch vindt-hij er, alsmede
in de muurschildering van een der graven, waar
een troep personen met sterk geprononceerden
arendsneus en "zwarten en puntigen baard verge-'
zeld van vrouwen, kinderen 'én kudden, vóór den
koning staande, zijn afgebeeld, aanleiding in, tot
de volgende" slotsom: »Wg zien hier dus lang voor
den tijd van Abraham het oudste bekende voor
beeld van immigraties van Aziatische volken, waar
van later de Egyptische geschiedenis vol is. Wij
zien ook,, dat reeds lang vóór den tijd, waarop
men den zondvloed gelieft te plaatsen, de Semiti
sche volkeren niet slechts als afzonderijjke' stam
hestonden, maar dat zij zich reeds toen loor de
zelfde physisehe kienteekenen onderscheidden, die
.zij nog heden behouden hebben. A -
Turkye. Naar men uit. Constantinopel börigt,
zou de minister van binnenlandsche zaken weldra
in ongenade vallen, omdat hij het niet eens met
den grootvizier op verschillende punten kan wor
den, waarover hij meermalen door den Sultan sterk
berispt wordt. Indien dit mogt gebeuren, dan
voorziet men de opheffing van h^o^artémeöt en
de opdragt van lfet %eheer de^oinnenlandsche za
ken aan .-den grootvizier, gejgk vroeger het geval
wasr
Oostenrijk. De coimmssie uit het hui3 dor af
gevaardigden, belast ju et het ontwerpen van een
adres van antwc.ord' on de troonrede, beeft do mi
nisters tot bij wWm/. hunner vergadering uitge-
noodigd en van héÖ^w|Yer schil lende punten inlich
tingen geYraagd.^^^^ministers heeft verklaard
dat de gerachten^j^r mïfimteriëelo crisis voor/het
tegenwoordige door mwn _kééden tegengesproken
worden; dat de regtsgeldighcid der constitutie door
de regering ten sterkste, zomvgebandhaafd worden,
en dat, zoo er voorstellen tot Wijziging der grond
wet mogton gehaan worden, holï van den inhoud
van zoodanige voorstellen zOn afhangen, welke hou
ding do regering ton dien aanzien zou aannemen.
