r
Om. die reden achten wij de uitgaven voor
oorlog en marine niet zoo onnuttig. Wij zien
er integendeel een behoedmiddel in tegen zwaar
der j^tenfieii;daart>ïn reeds kunnen wg ons dan
ook niet méfèbet bovengenoemde adres vere
nigen.' i* *4 -
Maar niet alleen om deze reden kunnen wij-
daar niet mede instemmen maar ook, omdat wjj
er eene strékking in zien in - strijd met ons
nationaal gevoel.
Of kan dat angstig de handen langs de zijde
laten vallen, de in ons oog vernederende be
kentenis »wij kunnen ons toch niet verdedigen"
beschouwd worden als een bewustzjjn, der zo
nen waardig van onze voorvaderen der 16e, 17e
en 18e eeuw. Is zoodanige toon, die van den
afstammeling van hen, die zonder nitzigt op hulp,
den worstelstrjgd begonnen* met het tienmaal
magtiger'/t3paijje, die aan alle zijden besprongen
door'bett yereenigd Frankrjjk, Engeland, Mun-
stér~«h.:Eëülén aan die' gezamenlijke vijanden
moedig:.het hoöfd boden, en met heldenmoed
voet r: voor .voet van den vaderlandschen bodem
verdedigden, én toen de nood het hoogste klom
besloten, om met hunne bezittingen liever een
nieuw vaderland op te zoeken, dan den nek te
krommen onder het vreemde.juk?. Is dat de
toon ^er afstammelingen van hep- die uit beide
die prangende nooden, eindelijk zegevierend te
voorschijn traden Wjj twjjfelen of.Nederland,
indien onze voorvaderen zoo gesproken hadden,
ooit de roemvolle plaats in de rei der Volken
zou hebben "ingenomen, die het met eeré' be
kleed heeft.
Of ia die. vreesachtige toon, welligt de toon
van hetjonge Holland" dat Nederland ofschoon
het vroeger de hezem in den mast zyner schepen
voerde^ tenteeken daf het de zee van zijnen vijand
had schoon geveegdreeds zoo vernederd heeft, dat
het kort geleden de hulp van .Engeland, zjjn
vroegeren overwonneling moest inroepen* om ge
nade aftesmeeken aan de negerbevolking van
een dorp op Afrika's westkust,
WjL hebben het "erkend, ook wjj gelooven dat
Nederland, aan zich zelf overgelaten, op den
duur den strijdmet een Frankrijk of een Pruissen
niet zon kunnen volhouden. Maar om ook bij
dat bewustzijn den strijdlafhartig te ontwij
ken, en om daartoe ten einde genade te ver-v
werven -reeds., vooraf de wapenen nepr tfr
leggen, zoodanig streven achten wij anti-natio
naal, achten wij den' waren Nederlander on
waardig. -
- BINNENLAND.
Goes ,13 December 1869.
De Tweede Kamer heeft het hoofdstuk Justitie
der begrooting met algemeen e stemmen aange
nomen. Het artikel der R. K. eeredienst werd
aangenoinèh met ,55 tegen 1,4 Btémmen, - en dat der
Herv. eeredienst met 37 tegen. 31 Btemmen.
Daarop- werd' het geheele hoofdstuk aangenomen
met-S? -tegen 27 stemmen.
Het höofilstuk over Binnenlandsche zaken wordt
alsnu behandeld.
Bjj de. behandeling' der begrooting van binnen-
landscho, zaken,- in do .zittihg van- Woensdag 8
December, kwamen verschillende pnnten ter sprake.
Het hoofdpunt was- de', qüaestie der. herziening
van dé (censu8tabeïwaaropitrent door den Minis
ter van 'binnehiairdsche zaken is verklaard, dat hjj
de censusherzietiing' niét afhankelijk maakt van de
al of nièiS afschaffing der patentbelasting. Hjj
kaai eohter 'góéh tpdstip van de indiening' der
voordragt opgeven. Bjj déze diaóussiön ontstond
.een interessante woordenstrijd tUsschen de heeren
van Kerkwijk en van Houten.'
.Na .alqiting der algemoeüe beraadslagingen, had'
e0ne discussie plaats over: bet vraagstuk def ver-
hoöging van do ti-actementen der ambtenaren tor
provinciale griffiën, waarvan de slotsom was, dat
met, 59 tegen 11 stemmen verworpen werd een
amendement van den heer Fokker, om dio trac-
tementen voorloopig met f 3000 te verhoogen.
v^vy.-
Hr-, In de .zitting van Donderdag, 9 December, lie-
(peö-de d^cüflsïen -óycr de -afdeeling medische po-
K^i^wiuï^waterstaafc en publieke werken, welke in
die van Vrijdag 10 December in eene dag- en avond
zitting worden voortgezet.
In de avondzitting werd de post van f 80,000
voor het rjjksbeheer van vjjf kleine rivieren met 41
tegen'28 stemmen verworpen.
Men verneemt, dat eerstdaags bjj de Tweede
Kamer zal worden aangeboden eene wet, bij art.
20 der grondwet voorgeschreven, ten einde toe-C
stemming te verleenen tot het huwelijk van prin
ses Marie der Nederlanden met prins Willem Adolph
Maximiliaan Karei von Wied. Sch. Cl.
Do heer Saaijmans Vader eindigde zijn betoog
voor de Zondagswe.t met do volgende woorden, die
wij onzen lezers niet willen onthouden.
»Het is geene kleingeestige bekrompenheid, welke
de Christen beoogt, wanneer hij het behoud van
de Zondagswet'aandringt, aan welke, zijns erach tens,
wel nimmer ook eene zoodanige en mot de bedoe
ling dés ontwerpers strijdige stelling kan worden
toegekend. Neen, Mijne Heeren, zijn doel reikt
•VBrder;'terwyl hij er tevens ook op meent te mogen
wijzen, dat, zelfs van een cëconomisch- standpunt,
het vpprschrift van eenen rustdag na zesdaagschen
arbeid van gebiedende noodzakelijkheid te achten
schijut, bewezen als het is dat het terzjjdeBtellen
van dien rustdag tot eene te groote uitputting
van de ligchaamskrachten strekt,- waartegen de
mensch op den duur niet bestand is.
Nu moge 'het zijn, ik wil zulks niet betwisten,
dat er enkele punten zijn in de Zondagswet welke
wjjzigmg behoeven, maar ik durf vertrouwen dat
de Regering nimmer zóó ver zal gaan, om het
beginsel der wet, heiliging van don dag des Hee
ren, prjjs te geren, immers zóó lang ik de eer
zal hebben lid dezer Kamer te zijn, zal ik bet
steeds als een pligt beschouwen met al de kracht
dio in mjj is daartegen tp jjvéren, omdat ik zulks
zoude beschouwen als eene miskenning van het
christendom, van waar alléén ware vrijheid en
volksgeluk te wachten is." N. A. C.
j Bij - de opening der stembiljetten, in het hoofd
kiesdistrict Zuidhorn ingeleverd voor de verkiezing
van een lid der Tweede Kamer, is-gebleken dat
waren uitgebragt 558 stemmen, waarvan 310 op
den heer Mr. E. Cremers, die alzoo verkozen is
Verder verkregen nog de heerenGratama 121,
Wierda 66 'en Alberda 31 stemmen.
De Noordstar zegt o. a. omtrent de benoeming
van mr. E. Cremers, oud-minister van Buitenland-
sche zaken:
Ofschoon hjj eene rigting is toegedaan', dieniet
de onze is en met den heer Fransen v. d„ Putte
zich homogeen heeft verklaard, hopen wij echter
in hem te ontmoeten een 'eerlijk tegenstander.
Liever toch dan tegen dezulken, die onder den
vaan van vrijzinnigheid, dikwijls zeer illiberaal zijn.
behalve wanneer het.Jnjn eigen partij geldt, en.
daardoor den schijn op zich laden, dat het hun
slechts om eigenbelang te doen ie, aanvaarden
wij den strijd tegen onafhankelijke mannen, die an
dere beginselen omhelzen, en die; ook bij verschil
van inzigt, liberaal willen zijn. Daarom oók ver
hengen wij er ons over, dat voor ons eigen kies
district dhr. van Houten zitting heeft in de Tweede
Kamer. Al staat hij aande uiterste spits der
libérale partij, en al zagen wij dus liever zijne plaats
ingenomen door. iemand van onze beginselen, wij
waarderen tót nog toe in hem een onafhankelijk
en eerlijk Volksvertegenwoordiger, daar;hij"by ver
schillende gelegenheden getoond heeft, dat hij niet
slechts voor zich zeiven maar. ook voor - anderen
liberaal wonBobt te zjjn, zoodat bij dan ook reeds
door volen, die het woord liberaal slechts als leus
gebruiken en wier oenigo rigtsnoer is het partij-
v -
belang, zooals bijv. do Arnhemse/ie Courant, in den
ban is gedaan.
j-Mogt de heer Cremers zijn voorbeeld volgen.
Do politieke moraliteit zou er door winnen."
Geduriende de beraadslagingen ih de Tweede Ka
mer" op 4 December jl. verwijderde zicb eensklaps
de heer Dullert, voorzitter der vergadering en
nam do heer Storm van 's ^Gravesande het voorzit
terschap waar. Bij de stemming over het amen
dement op art 43 der begrooting van Justitie,
waarbij iloór den heer van Naamen eene zeer be
langrijke vermindering werd voorgesteld, waardoor
de daarstelling eener gevangenis te Medemblik en
die vaü bet bouwen eener cellulaire gevangenis te
Arnhem vervielen,waren èn de heer Dullert èn
de heer Thorbecke afwezig. Hetzelfde had nog
plaats bij de stemming over bet gebeele Hoofdstuk.
- Is het vermoeden ongegrond, dat er breede raad
tu»8chen die twee heeren gehouden is? Zoo ja,
•zou dan do zamensteller van. het Kabinet ook de
leiding der vergadering op zich genomen hebben
Ligt hierin ook de oplossing van het raadsel, waarom
do voorzitter dén heer; van' Wassenaar Cat-
wijk bij de algemeen e beraadslagingen over Hoofd-.
stuk Y naar de 7e af deeling verwéeB, toen deze
over bet onderivijs wilde spreken Wanneer zal
aan dergelijke inconstitutionele handelingen eens'.
paal en perk gesteld worden N.M. C.
Yolgens den heer Oldenhuis Gratama is de inte
griteit en onomkoopbaarheid der Nederlandsche
regterlijke magfc volstrekt niets bijzonders. >Maar,"
zeide die afgevaardigde, >is dat reeds een lof in
een regter; ce nest pas jug er {sic) grosintèger
en onomkoopbaar zijn de keurmeesters; op tentoon
stellingen van vee ook en zonder eed." (Bijblad,
bi. 426). De vergolijking behoort zeker te huisin
de salons der Drentsche democratische-aristocratie.
Genoemde afgevaardigde wenscht do jury in
crimineele zaken als complement onzer democratische
instellingen en wel de Fransche jury. De heer
van Eek zeide (Bijblad 427), »ik neem aan dat er
leden zijn, dié eene jury willen, dié de regterljjke
beslissing want de beslissing van het feit is eene
•regterlijke beslissing on déze maakt eigenlijk de zaak
uit willen overbrengen bij den gewonen burger
men wil als 't ware den schoenmaker plaatsen op den
regtorlijken zetel. Is "dat een overwegend begrip
bij do Kamer? Anderen vinden hét toch beter, dat
.de schoenmaker zich bij zijn leest houde." Dit is
naar ons oordeel, volkomen juist.
Grondwettige bevoegdheid der Provinciale Staten.
In de meeste gevallen heeft het weinig practisch
nut of een adres gedeponeerd wordt ter griffie van
de Kamers der Staten-Generaal, of dat daaromtrent
wordt overgegaan tot de ojde van den dag.
»Bij het adreB, dat de Provinciale Staten van Gro
ningen hebben aangeboden ter vermindering der
oorlogskosten, geldt de vraag, omtrent het ter griffie
leggen of het overgaan tot de orde van den dag,
■een hoogst belangrijk, grondwettig beginsel, name
lijk of onze elf delibererende collegien over alge-
meene belangen, -dan of zij zich alleen met pro
vinciale zaken zullen bezig houden.
t Wordt toch door het ter griffie leggen van het
adres der Groninger Staten beslist, dat die Staten
bevoegd zjjn zich de algemeen© landszaken aan te
'trekken, dan zjjn..al. de Staten verpligt hun voor
beeld te volgen. In, het staatsregt toch bestaat
geene bevoegdheid dan als middel om eene verplig-
ting op te volgen.
»Wij vertrouwen, dat de Tweede Kamer, bij wie
de vraag het eerst ter beslissing zal koinen, naauw-
gezet de. grondwettige beginselen van afscheiding
van staatsmagt zal handhaven .en .de verwarring
zal voorkomen, welke onvermijdelijk moet ontstaan,
waniie'er al de Provinciale Staten zich met de alge-
meene zaken gaan bemoeijen.". {Volksblad.)
Yolgens het Zondagsblad voor de geabonneerden
op het Nieuwsblad voor den Boekhandel,: is bij do
Tweede Kame* dei" Staten Generaal thans aanhan
gig de hegrooting van de algemoene Landsdruk
kerij voor bet jaar 18.70, bedragende f215,967,
als: art. 1. Tractementen van don directeur, kler-
ri
i
