No, 68,
Yrijdag 26 November 1869.
Vierde Jaargang.
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- est Noord-BeveLmd.
m.
V.Gpos 7,— 1,8* S,U
I - Krabbel? 7
- Rilland 7,50 2,15
Wofcnsdr. 8»iv 2,8J\7A.
Berg.fop.2f 6,28, 2.48 :Xtó
Woo* - 6,80 8,1'^ 7,2V
W'l Rosend. AA« a|10 :;7^2
EDO. *|W
,'S.e
>-Z. 977 5.8; 8,57.
At *9;« B,i! 9,10.
<w*
ikt:w,7; 6,sp ,9,78
a,10,21 5,90 9,50
i—TS&r 8,8810,8'
10,47. .- 8,— 10,15
r-: b^:^-
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, de
Maandag» en Donderdag* avonds,'
Pryi.'V kwartaal/1,.fr.p_ post/1,80. Afzonderlijke Nommers 5 ct
Pry» der 'Advertentien 10 et. per regelgroote letter» en vignetten
naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 1—8
regels 50 cent.
1_f.
r' Alle Stokken de redactie,' betreffende,geüere men mini
dérTdvertentïen ^fjd^nahild^s At
Correspondent voor DnitscMandHAA8ENSTEIN&VOGLEB, Annoncen-Bureau voor Hamburg, Prankforl afSL, Berlym ljeipzig^Weenen, Stotgartt,Bazel,Zurich,Genève (8t.Galleii).
BEKENDMAKING.
YIJFDE ALGESEEHE VOIKSTELLIBG.
BURGEMEESTER en "WETHOUDERS van GOES,
brengen ter openbare kennis, dat in de volgende -week
een aanvang ral worden gemaakt met bet uitreiken der
biljetten voor de vgfüe algemeene volkstelling, die op
den 1 December van dit jaar moet plaats hebben.
'Zij berinneren de ingezetenen aan artikel 4 van bet
konmkljjk besluit van 9 Junjj 1869 (Staalsbl no. 103)
waarbn aan ieder hoofd van een huisgezin de verpligting
is opgelegd de biljetten die voor zjjn huisgezin of de inwo
nende personen worden uitgereikt, .met de namen der
leden van zjjn gezin haauwkèirrig, volledig en volkomen
naar waarheid in te vullen of te doen invullen, en dat
op de niet nakoming dier verpligting eene boete van
tien tot honderd gulden is bedreigd.
Voorts maken zjj bekend, dat de beer H. G. HART-
MAN, Jz. secretaris dezer gemeente, is belast met de
hoofdleiding der 'volkstelling, kunnende ter secretarie
alle inlichtingen gevraagd worden, die men zou ver-
meenen te behoeven.
GoeB, den 20 November 1869.
Burgemeester-en Wethouders voornoemd,
M. P. BLAAUBEEN.
De Secretaris,
HARTMAN.
fflWSCHE BEGBOOTEÏG VOOB 1870.
Reeds vroeger wezen wy er op, hoe bij deze
begrooting gewigtige en ingrijpende voorstellen
gedaan werden. Deze toch bepaalden zich niet
tot de invoering.eener»vaste bijdrage" bg
de behandeling waarvan de beer de Waal zulk
eene zedelgke nederlaag leed maar ingrij
pend achten wij ook het voorstel der Regering
om dit jaar f 853,000 te bestemmen tot ver
beteringder voeding van den Indischen soldaat.
Niet dat wij die krijgslieden, die reeds zoo
veel voor bet Vaderland hebben verrigfc, eene
betere voeding zouden willen onthouden, wan
neer de tegenwoordige niet voldoende 'bleek,
maar onze hoofdgrief tegen bet voorstel der
Regering bestaat daarin, dat een groot gedeelte
dier f853,000 zal besteed worden om jenever
te verstrekken aan de manschappen.
Met de hem eigene kernachtigheid werd dit
voorstel vooral door mr. Heemskerk Az. bestre
den. Hitwees er op, hoe zoodanige verstrekking
reeds alleniadeeïigst gewerkt had hij vreemde
legers, b.v. het Pransche in Algerië, waar ,men
de hevige riekten, waardoor het geteisterd werd,
foor een groot deel toeschreef aan den sterken
drank, die er gebruik werd, terwijl er een
gunstiger toestand geboren was, sedert het ge
bruik er van werd tegengegaan. Maar boven
dien^'wees hg. op het gevaar, dat er voor menig
jongeling bestond; die zich tot nog toe-van het
gebruik van sterken drank onthouden bad, wan-
^neer Hg nu voortaan dagelijks 1/lö kan a. i.
een klein bierglaasje jenever ontving van over
heidswege, voor niet. Ook hier toch geldt de
eerste stap het meest.
Ook mr. Saaymans Vader, deelde mede,, hoe
de generaal de Koek onder wiens leiding de
bloedige oorlog tegen Diepo Negoro was ten
einde gebragt, en die dus voorzeker in de
eerste plaats wel van ondervinding kon spre
ken, hem bad verzekerd, dat volgens zgn ge
voelen de oorzaak van zoo menigen vroegen
dood in Indië, juist alleen daaraan'moest worden
toegeschreven, dat bij den drukkenden invloed
van bet warme klimaat, zoo vaak. de toevlngt
werd genomen tot eene prikkelendelevenswijze,
en daaronder-tot-den sterken drank.
De meerderheid der leden van de Tweede
Kamer vereenigde rich echter met het voorstel
van den heer de Waaldie meende, dat de',
jenevër aan den Indischen soldaat moest ver-!
strekt worden vooral omdat de borrel op het
>beslissend moment de-beste bondgenoot bleek."
Yoor het óogenhlik willen wij ons nu niet
verdiepen hoe dè heer de Waal het. zal aan
leggen, om de soldaten op het beslissend
moment" >een borrel" te doen toedienen, b. v.
wanneer zij op bet punt zijn om, storm te
loopen, op een oogenblik dus dat voor velen
bet laatste zal zgn, maar voor de eer van bét
Nederlandsche- leger in Indië betreuren wij bet,
dat tot zulk ëen verdedigingsmiddel de toevlugt
wordt genomen. Heeft dat leger met zijne vaak
niet genoeg gewaardeerde verdiensten, bet aan
Nederland verdiend, om te worden voorgestel^,
als of de jeneverflescb, een onmisbare medgezel
voor hetzelve isals of .het zonder .dien zgn
pligt niet zou doen
Wg hebben eene betere gedachte van dat,
leger. Maar al ware bet zoover er mede ge-!
komen, dat» een borrel" onmisbaar is gewordeó,,
dan nog zouden wij weinig vertrouwen stellen,
op zulk een bondgenoot, al .zij- bet ookf »de:
beste bondgenoot" in de oogen van dhr., de,
Waal. Als daarvan het succes van onze /wa
penen moet afhangen, dan stellen wg ons daar
toch niet veel van voor.
Heel wat beter' zouden wij bet dan vinden
om die ƒ853,000 geheel en allëen te besteden
voor eene betere voeding. Hierdoor zouden de
gestellen zelf krachtiger worden, en .wij zouden
heel waf meervertrouwen hebben in een uit
krachtige mannen zamengesteld leger, dan in
soldaten, wien de oogenblikkelijke en bedriege-
lgke opwinding van »een borrel" de noodige
kracht moet schenken. Bedriegelijke opwinding,
want is het niet. te vreezen datwanneer he^
beslissend moméüt" wat lang dqurt, zoodot
de jenever geheel uitgewerkt zal hebben, dat
dan op de opwindende actie eene nederdrukkepde
reactie "zal volgen -<■
Bovendien beeft de ondervinding dan ook
reeds geleerdzooals zoojuist door mr.
Heemskerk Az. werd opgemerkt hoe een
leger zelf bg den vermoegendsten oorlog, in
moerassige streken en onder .eene brandende
Iqchfsfcreek, toch zeer goéd de jenavér kan mis^
sen. Bg den reuzenstrijd in Noord-Amerika waren
verschillende corpsen, waarbjj -wg zeggen niet
de sterke drank niet van overheidswege verstrekt
werd^ maar waarhg het gebruik er van zelfs
niet - gedoogd werd. En toch zal voorzeker
niemand betwisten, dat hg dien reuzenstrijd
van weerskanten met voorbeeldeloozen moed
en volharding gestreden, werd.
Maar boven en hèhalye dat alles, zelfs dan
;\vanneer het "nut van den jenever op veldtogten
boven vérdenkjng verheven wks» dan nog zou
den wg. het verschaffen er van uit het oogpunt
van zedelijkheid bestryden. - Wij zouden ook
hiér zeggen non tali aiixüio.
'Wij betreuren dan ook'ten zeerste, dat dB
jenever meer en meer eene hoofdrol gaat spelen
bij staatkundige, orgamsatiëir vab óns Vader
land. Vooral qnder zoogenaamde liberale mi-
nisterien. Eerst werd in bet gebruik .er van,
een steunpilaar gezocht voor ons Snantièwezen
th^ns wordt het openlijk erkend, als den bes-ï
»ten bondgenoot .yöor het leger in Indie
BINNENLAND./
Gozs, 25 November.
De vergadering van den gemeenteraad werd gis
teren avond door acht leden en den Secretaris
De notulen werden, op voorstel van dhr. Verba
gen gewijzigd, dat door ZEd. alleen was te kennen
gegeven, dat er bezuiniging-in-de uitgaven voor de
griffie was op te merken.
Ook verklaarde dhr. Verhagen nader zyne be
doeling aangaande de commissie tot onderzoek van
het meer productief maken van meststoffen, dat
later zal behmideld worden.
Daarna werd mede deeling gedaan van ©enige in
gekomen stukken en van de kas-opneming by. den
gemeente-ontvanger.
Vervolgens werden de geloofsbrieven, van het
nieuwe lid Dr. G. T. Callenfels, tot onderzoek ge
steld in handen eenercommissie, bestaande uit dhrn.
Verhagen, Nortièr en Jhr. mr, Pompe van Meer-
dervoort. Dhr.. Verhagen brengt bg teriigkomst
der commissie verslag uit en stelt voor, dhr. G.
toe te laten, waartoe wordt'besloten.
- Hierop worden vastgesteld de verordeningen op
de heffing en invordering .van begrafemsregten, die
met nieuwejaar in werking zullen treden.
Op voorstel van den Voorzitter wordt weder eene
nieuwjaars-commissie ingesteld, waarvan- dhr. Fran
sen van de Putte, vooxritter stf'dhr. Risseeuw, se
cretaris zal zjjn, en voor wier üitdeelmgen de weezen
en armenschool zal gevraagd worden.
