No. 61. Bingsdag 2 November 1869. Yierde Jaargang. Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Iloórd-Bevelaiid. 1 SPOORWEG GOES Goer-'ir,~ l,ésii;s,i5 v BiF2el,'0w ïl2.,l,37. 6,23 V Krainai? 7,S8"1;EÏ6,85 B Xntboai 7,48.' 2,7- .-8,45 V (KilUnd 7,60 2,1?:. B ..Woeiiiar." 8,2'2.SS- 7,2 K fcfewaw: 2,48 ,7,15 K 'BW 8,36 8,1 726 B -BoscnS. 'A:8,45 4,10 6,32 G De ie Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des Maandags en Donderdag» avonds. Prijs kwartaal 1,—. fr. pV pöst ƒ1,30. Afzonderlijke Kommer» B ct. Prijs der Adverteotièn.10 ct. per groóto letter» 'en vignetten naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodherigten van 1—3 regels 50 cent. VBooaend. -9,— 4,40 8,30 - Wouw 9,12 4;50 8,42. Bérgen-op-Z. 9,27 5,8'- 8,57 Woensdrecht Q,40 5,18 9,10. Rilland-. 9,58' 9,28 Krabben'dïjke 10,7 5,30 9,36' Kruiningen 10,21 -5,40 9,50; Biczelinge 10,37 5,5210;5 Goes A. 10,47 6,— 10,15 Alle Stukken de redactie betreffende, gelieve men minstens éfa Aag Yódr'de xtf^re; francotoe tezeqdeii «ah ffêb Uitgever A.'fc.BE ÏOÏTGe flïfc. té tedee^ Inzending der Advertentien tot des namiddags'3 ,nre./ -.'-"rrj;; Correspondent voor DmtscMandhaasensteeH VOGLER, Annofioen-Bnrean.voor Hamburg, Frankfort a/Jtt., Berlijn. Leipzig, H*eenen,.Stnttgart,Bazel,Zuxicb,Geneve (St. Gallen). Posterijen. De Directeur van. bet Postkantoor te Goes, brengt ter kennifise van bet publiek, dat te rekenen van af 1 November aanstaande, bet vertrek en de aan komst der posten, gewijzigd .zjjn, en wel bet vertrek in plaats van 6 tl 5 m. ten 7 u. 'smorg. 1 40 1 >25m.'sav. 5 55 f 6 15 De brieven.moeten ter post bezorgd zijn, des morgens 6 upr 15 min., des avonds 12 nur 30 min. en ten 5 uur 80 min. Aankomst ten 10 mor '47 m. 's morgens, ten 6 ure en 10 ure 15 min. 8- avonds.. In verband daarmede is bet kantoor geopend van 9 uur s'morgens tot 10} van 12 nur .s' avonds tot 21 s' avonds, van 4 tot 5 en van 9 tot.10 s' avonds. De Directeur van 'het Postkantoor te Goes, Goes, 28 Oct. 1869. ME IJ L INK, HET SCHOOLYERBOHD. Niemand zal het voorzieker verwondering ba ren, dat nog herhaaldelijk met belangstelling gesproken wordt, over de. vergadering, die te Utrecht plaats had, van mannen, wien de toé- stand fan het opkomend geslacht derwaarts dreef. Ook wij willen nog eéns kortelijk daarop terugkomen. 'Vooral op de houding, daar-aan genomen door de afgevaardigden der vereeni- ging voor Christelijk Nationaal - Onderwijs. Of schoon deze houding ook door sómmigé geest- -verwanten niet is goedgekeurd, geloo'vén wij tóch, dat die vereeniging geen andér standpunt kon aannemen. Ook haar doel is, bestrijding der onkunde ook haar streven is, om gelegen heid tot onderwys te .openen, ..vooral voor kinde ren, wier ouders bezwaar hebben hen/op de open- hare school te doen onderwijzen, t Het lag dus in den aardder i zaak dat dé Vereeniging voor Christelijk 'Nationaal Onder wijs geheel instemde met het doel van het op te rigten Schoolverbond, zooals dat door. de ondertéekenaars der circulaire werd voorgesteld. Alleen bestond nog de vraag,' welke middelen zouden daartoe worden 'aangewend. Zóudèn 'dié middelen van dien aard zijn', dat de Christelijk, historische rigting daartoe kon medewerken? Deze vraag wilde men eerst heb.ben uitge maakt. Daarvan zou afhangen of de. leden en voorstanders van 'het Christelijk Nationaal On derwijs een op te rigten bond;,zouden kunnen steunen, en in kracht doen toeinemén. - Om nu in eens te wéten wat men aan elkander had" zoo Als Ds. Knijperrich uit-, drukte zeide deze, dat zij, uit wier naam hg sprak, meenden alleen dan met ware instem ming tot den bond te kunnen ioetrèden; wan neer hun de .zekerheid werd gegeven, dat ohdèr de middelen om het schoolverzuim tegen te gaan, bij de beginselen der tegenwoordige school wet, nimmer zonden worden opgenomen School- pïigtigheid en kosteloos onderwijs.' Deze vraag was niét meer. dan "billgk. School pligtighèid i --ondereene^wet,die voorschrijft dat op .de openbare school godsdienstige ontwik keling gescheiden "blijve van het aanleèreri van algemeene kundigheden, kon niet anders, dan de godsdienstige begrippen schokken van hen, diq de godsdienstige öatwikkeling daarmede wil len doen gepaard gaan. En zg die. zoodanige schoolpligtighèid geweerd wilden hebben, wa red juist de'^borst anders van dat laatste beginsel. Is het. nu; 'met alleziüts billijk, dat bijde be kendheid van dit beginsel der voorstanders van het Christelijk nationaal onderwijs, dezealvo rens toe te treden, eerst zich wiÜen overtui gen, dat de schoolbond later niet zou blijken een e rigting voor te staan geheel in strgd met de hunne. i Natuurlijk dat de overige leden der verga-1 dering volkömen vrijheid hadden, die voor waarden al bf niet aan té nemen, maar 'de anti-revolutionairen, moeten weten wat zij van den school.boüd té wachten "hadden. Even zoo was het ook met de vraag, dat om de middelen om schoolverzuim te. keer te gaan, bg de beginsëlen' der tegenwoordige school wet hiet mogen worden opgenomen kosteloosheid -dëï öpehbüté school. Hét is toch reeds önwe- dersprekelijk gébleken, hoe juist die kosteloos heid of althans het geringe schoolgeld op de opfenbate school,een- onoverkomelijke hinder paal ie' voor het bgzondèr onderwgs. Kan men nu van de voorstanders van dat bgzondèr on- dervrija vorderen, kan mén het van hen ver wachten, dat. zg zullen medewerken tot het schérpen van een wapen, dat voor hén zeiven doödelgk is. Dat ware imöiera zelfmoord? Natuüïlgk dat ook hieromtrent de overige lédeU dér vergadering zelf moesten beslissen rnakr- even natuurlgk dat de voorstanders der Christélgke Historische rigting, alvorens tot hét schoolvéfbpnd toe ie treden, zich eerst wilden vergewissen, 'dat hét nimmer zou moeten leiden tot hun eigen'ondergang. - 'Maar- -zal -meir misschien zeggen, er was reeds dóór het vferwerpen- van het amendement-Fer- hagènvöóral door de overgroote meerderheid Waarmede 'het verworpen werd, door de verga dering beslist, dat schoolpligtighèid' niet het doel der op te rigten vereeniging zou zijn. ';-hV t ls waar-^heb was- beslist -dat het niet het doel der vereenigihg zou^ !^n. Maar de heer Sorting erkent zelf dat het ttfch een middel zon kunnen worden, waartoe men hoe heroïek ook, welligfc eindelijk zijii toevlugt zou moeten nemen. En hetzg doel' hetzij middel', de uitkomst zou toch dezelfde wezen. Zoowel onder den eénen als óhder den andéren vórm moest" het door de voor standers van het; Christelgk-Nationaal Onderwgs" verwdTpen worden. -- Ën- dat een .eventueel toevlugt nemen tot dit Heroïeke middpl,. .-r-'al was de schoolpligtighèid als; doel verworpen toch gansch niet tot de onmogelgkheden behoort, bleek vooral daaruit^ dat Mr. Opzoomei4 de bekende voorstander der schoolpligtighèid er tegen stemde dat ze olsdoel der' veréehiging 'wérd gesteld. Zal hg er later FetriHetw. (Ingezonden i) DE MAGT VAN STADHOUDER EN KONING. Vervolg van No.. 56. j. Aan den Gemeenteraad wordt de regeling 'én yhot be stuur van de huishouding der gemeente Overgelaten. Zjjne besluiten echter, rakende beschijflring over ge- meente-eigendonimen en andere burgorljjke regtahan- delingen, alsmede de begrootingen van inkomsten en uitgaven worden aan de goedkeuring van Gedeputeerde Staten onderworpen. Plaateeigke^Belastingen behoeven op verslag van de Gewestelijke Sra-ten, 'de- goedkeuring des Kónings; De beginselen die zich in 't laatst ^er 18e eeuw, voor namelijk in-den mebscbelgken geest hadden ontwik keld, kwamen onder deze grondwet tot werkelijkheid. En ja, Nederlandersgjj moogt u thans dankbaar verheugen van in een staatkundigen en ihaatschappe.-' lijken toestand te leven, die, in zeer vele -opzigtfin,' zoowel naar de eischen des tjjds, als naar de behóeffen zyner verstandelijke en zodelgke beschaving is ingerigt. Indezen toestand bezitten wg gélpkheid van alles voor de'wet, hebben wjj regt van j>etitie, "vrijheid van' godsdieiist, vrjjheid van spreken on schrjjven,' vrjjheid van onderwijs én regt op onderwgs, vrjjheid' van arbeid, regt van vftreénigingen kièaregt. Tot grove misbruikeü en vergrgpen zonden al deze vrijheden en regteii lei den, zoo do overtuiging niet levendig bleef in de harj»n> dat ook, op het gebied van den staat, eene getrottWö vervulling van. do pligten, door de Gróndwèt o^elegd, gelgken-tred röet het genot der vrjjheid «n het'bödt' yan regt en houden moét. Zoo moet een iegeljjk opregb en_van harte aan de wet gehoorzaam zjjn, gewillig in het opbrengen yan lasten, gereed zjjn tot het dragen der wapenen; zich niet onttrekken aan en geenmiBbrtik. mak'éri' VanUbet afstaan van eigendommen ten algeihee- nen riutte, t^en behóorlgké schadeloössteDing1, jfvérig, voor zoaverhjj et; toe' geroepen" wordt, gebruik ifaakeh van bót' Mëkregt, opdat het niet' iri tninachting ger^ko f of. dóór weinigen élechta of onwaafdigeix wordeuitge-, defend,, tein-"allen tjjdè bereid zjjn om gotuigenis .der waarheid' af te l^gen aan de over" hem gestelde Magfei."* Dé r^éling en' 'omschrpving dézer vrgheid,aézér' regten en dezer pligtenin -de Grondwet, waardoor, vig-' heid oudéT óha kan orde gepaard gaat is onzeNationalö schat, de rente van ons voorvaderlik er^goéJ. Daaroto zjj het hart van lieren waren' Nederlander ook vör- vuld met liefde niét alleen voor het doorluchtig geóËoht van Oranje, met 'hetwelk ons volk voor al deze dingen1

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Goessche Courant | 1869 | | pagina 1