NIEÜWE 60ESSCHE CODEANT.
No, 60, Vrijdag- 29 October 1869. Tierde Jaargang.
Nieuwsblad voor Tholen, 2puid» en
v'- f V - 4 "/&-F
Dcre Conr»nt verschijnt, uitgezonderd op Chrutelylw feeztdigeo, de»
Mundagi en Donderdig» «vond*.
Prij» "P kw»rt»*l/l,—tr. p. post/1,30. AizonderliikrNomner» 5 et.
Prij» der Adrertentien 10 ct. per regel, groote letter» eu vypietteix
natr plutnnicnte. Geboorte-, hawelyk*- en doodberigtea r«o 1-5
regel» 60 tent.
8PQQRIEI 4QE8 MOSEgDML
T. Goes «,5 0.30 1,40 6,55 V.RoOSGnd. 8,45 11,<5 4,40 8,3°
Bietelioge 6.14 0.89 1.49 6,6 Won* 8,85 11,55 4,50 8.48
Kruinine, <127 0,62 2,2 6,18 Bergen-op^-Z.9,10 12,11 5,6 8,6
Kribbend. 6,88 It),* t,18 «,51 Woen«drttht 9,20 12,23 6.1? 9,7
Rilland 6.46 10,J0 2,80 6,36 KilUnd 0,85 12,88 6,83 9.28
"Wóontdr. 7,— 10,26 2,85 6.64 Krabbend#» 9,42 12,45 6,40 9,30
BerjxJp-Z. 7,1» 10.42 2.80 7,10 Kruibingen 9,53 12,50 5,61 9^5
W*nc 7.25 10,64 8.-* 7,19 BicteUm. 10.8 1.VO 6,5 «1
*AtU&9 A; J' -Ifc» -L*0
'Alle Stuiken de redactie betreffende,' gelieve iaën jalnitea« 4éé 4*g viórmé^lgjÈw fr»Bto^ttw U tendtó'aan deii Uitgever A.c, bï johge w*. te Goes.
Inzend! de r a dvertentl eb tot its mtaiiiigs ff are.
Posterijen.
De Directeur van iet Postkantoor te Goes, brengt
ter kennisse van het publiek, dat te rekenen van
af 1 November aanstaande, het vertrek en de aan
komst der posten gewijzigd zijn, en wel - e
het vertrek in plaats van 6 u. 5 m. t^n 7 u. 'smorg.
»l»40»»l»25m. ^av.
9 9 5» 55»» 6» 15»
De brieven moeten ter post bezorgd zijn, .des
morgens 6 uur 15 min., des avonds 12 uur 30 min.
en ten 5 tmr 30 min. - -
Aankomst ten 10 uur 47 m. 's morgens, ten 6 ure
en 10 ure 15 min. s' avonds.
In verband daarmede is het kantoor geopend
van 9 uur s' morgens tot 101 van 12 uur s' avonds
tot 2i 8* avonds, van 4 tot 5 en van 9 tot 10 s' avonds.
De Directeur van het Postkantoor te Goes
Goes, 28 Oct. 1869. ME IJ LINK.
al. En bovendien'zón daartoe eene geheele«wij
ziging der schoolwet onvermijdelijk zijn. Dan
toch zou het onmisbaar jqjn, dat behalve neu
trale scholen, ook alvorens en voldoende scholen
werden 'opgerigt, waarde godsdienstige ontwik
keling volgens de verschillende godsdienstige
begrippen werd bevorderd. Maar nog, al deed
men dat, dan nog zonden wij dwang afkenren.
Anderen willen-het zoeken in het geven van
prijzen aan de kinderen die de school het meest
trouw bezoeken. Maar daar gelaten andere be
zwaren, zou dit middel naar onze meening met
afdoende zijn. Niet aan de kinders toch, maar
aan de ouders ligt de schnld. En deze zullen
zich bij hunne meestal zelfzuchtige bedoelingen
niet laten leiden door een enkelen prijs,' dien
hunne kinderen zouden verkrijgen. Voor de
ouders zijn die tóch van geene waarde. En men
beétinke het wel, "slócHts die otiders fateii Iitmne
kinderen de school verzuimen, die derzei ver
waar belang niet beseffen, ofwel, die door hun
eigen belang te stellen boren" dat hunner kin
deren, zich bovenal afvragen i op welke wijsje
deze hun het meeste voordeel zouden aanbrengen.
Wjj voorgons gelooven, dat eene wet, waarbij
op doelmatige wijze de arbeid der kinderen
geregeld werd, b. v. dat het niet geoorloofd
was, dat kinderen beneden de 13 jaren reeds
arbeid verrigten, er veel toe zon kunnen mede
werken, om een getrouw schoo'bezoek in de
hand te werken. Men zou daarbij b. v. vrjjheid
kannen laten, dat kinderen buiten schooltijd ligten
arbeid kannen vemgten, b. v. het rapen tijdens
den oogsttijd, zooals vooral in deze streken an
ders geheele dagen door geschiedt. Zulk eene
wet moge misschien niet alles afdoen, het zou
toch, gelooven wij, het schoolgaan in groote
mate bevorderen-
B1NNENLAND.
had willen tentoonstellen" of aanklagen" wegéóe
den gebrekldgeti gang der administratie. De Mi
nister tracht integendeel thans dat Indisch bestuur
te verschoonen door te wyzen op de talrjjke ver
ordeningen en organigatiea' die ginds op 1 Janu
ary 1870 gelijktijdig moeten worden ingevoerd, met
inkrimping van het getal departementen. Gaarne
geeft de Minister intusscheö toe dat de door hem
medegedeelde feiten niet strekken om nopettB het
nut der vaststelling van de Indische begrooting
bjj de wet hooge denkbeelden, in 't leven te hon
den. In zijn. oog is die vaststelling voorsband*
noodzakelijk, maar toch een kwaad, waarvan men
moet trachten hoe eer hoè liever zich te orddóefc^
Overigens wordt de administratieve 'achterstand"
door den Minister nagenoeg tot algemeene jpjw
debok gebruikt; zelfs als de schuld beschouwd van
het gemis tot dusver, aan de bezuinigingen der
tonnen gonds" die verleden jaar door een sterk
Bewind" werd aangekondigd* eadat alles "óm
dien achterstand" te doen strekken aST eéfëfo
aanbevelingsmiddel, óók uit een finaatieel oogpunt,
van de hervorming in de inrigting van het bin-
nenlandsch b#tuur waarvoor^/ 50,000 is aangevraagd.
Ct.)
(*3 Waarom verrwygt de tt. Soit. Courant ia zijne re-
,onȎ' Txn dit *nt*roor*l in het nummer T*n Zondag 11. deze Mi-
nüterieële veroordeeling van de TasUteiling der Indische be—
grooting, bij de wet. Hoe i» er timcheo de Minuter de
Ifaat die deze veroordeeling uitspreekt ea de heer van Botte
die deze openlijk aangeprezen heeft, homogenieteit mogelijk?
Waar blijven nu deze zoo hoog beroemde begituelee. der libe
ralen?
Vrijdag hield het Dept. Noord-Bevelahd der Maat
schappij tot Nut van 't Algemeen zijne eerste ver-
.gadering, ditmaal zonder dames en alleen tot
behandeling van de zaak betreffende het school ver
zuim. Eene goede opkomst der leden getuigde van
groote belangstelling. Op voorstel van het bestuur
werd besloten tot het instellen van eene commissie
tegen het schoolverzuim op elk der
dit eiland, welke geheel vrij in
zij ook hier het bestaand kwaad meenen
bestrijden, evenwel verplïgt zullen zijn
aan het Departement verslag van Jmüni
tingen te doen.
Een voorstel van een der leden tot het doen van
de noodige stappen ter verkrijging van algemeene
leerpligtigheid, bleef voor het oogenblik zonder
ge volg,maar zal later in behandeling worden genomen.
Goes, 2$ October.
De Minister van KoIoniSn heeft eene vrjj uitvoe
ring memorie aan de Tweede Kamer ingezonden
ter beantwoording van het veïslag over de Indische
begrooting 1870. Dat verslag, men weet, vrij scherp,
heeft den Mjnister blijkbaar getroffen en doet
hem hier en daar vrij bits en kort' worden, zonder
dat er nogthana en wat dén administratieven gang
van zaken betreft èn wat aangaat de hem verwe
ten tekortkoming met- opzigt tot vroeger aan
gekondigde maatregelen, veel afdoende argumenten
tot wederlegging worden aangevoerd. Enkel wordt
hier en daar mét ronde woorden gezegd dat .de
kamer oordeelt zonder behoorlijke kennis van za
ken; op Jen voorgrond stelt de Minister dat hij
niet veranWoordelijk is, »voor al wat in Indie ge
beurt," maar alleen^voor hetgeen hij zélf te dier
zake doet of nalaat. Hg werpt nógthans zeer van
zich af het verwijt alsof hij het Indisch bestuur
Men schrijft uit Sluis' aan de 2f. Midd.
het volgende
Als een bewijs dat ook ten platten, lande man
nen bestaan, die door daadzaken hun vak waardig
toonen, moge het volgende dienen.
Door "dezTheer Vereecken, practi&erènd geneesheer.
te Aardenburg, (voormalig- 4e district van Zeeland)
is op Woensdag den 20 October 1869, hét water
afgetapt, van Philippine Maertens, oud 57 jaren,
huisvrouw van Francis cus Dinncwet, wonende in de
Ronduit te Heille (Zeeland.) Sedert 4 jaren is
genoemde vrouw onder geneeskundig toëzigt van
den heer Vereeckenzijnde dit'nü de 141 maal "dat
SCHffOtVEBZüIÏ'Bï "SCKTOIVEBBöin).
Het is voorzeker een teurigverschijnsel, dat
ook in onze dagen zoovele onders zich zoo
weinig laten gelegen liggen aan de verstande
lijke opvoeding hunner kinderenaan hun on
derwijs. Ieder, die beseft van welke onberekenbare
gevolgen de eerste vorming van het jeugdig
gemoed kan zijn, moet dit betreuren.
Zeer gelukkig achten wij het daarom dat
nadat op vele plaatsen bijzondere commission
daartoe zich reeds gevormd hadden, het denkbeeld
veld won, om op groote schaal dat schoolver
zuim tegen te gaan. Op initiatief van de hèeren
Harting te Enkhuizen en Utrecht, deden velen bi
den lande hun voornemen kennen om krachtig
daartoe mede te werken. - Tegen Woensdag 27 de
zer was eene vergadering te Utrecht belegd van
hen, die het schoolgaan der kinderen willen
bevorderen, om te beraadslagen over de beste
middelen, die daartoe konden worden aangewend.
Zeer verlangend zijn wij, den nitslag dezer zoo
hoogst gewigtige vergadering te vernemen.
Van den weg die daartoe wordt ingeslagen,
zal veel afhangen. Reeds liepen verschillende
geruchten over de middelen die het meest waar
schijnlijk zonden worden te baat genomen.
.Sommigen geven de voorkeur aan schoolplig-
tigheid, aan het wettelijk voorschrift, dat de ouders
hunne kinderen school moeten laten gaan. Hoe
ingenomen wij echter ook zijn met het denkbeeld
om het schoo'gaan der kindéren te bevorderen,
zouden wij aan dit middeh toch nimmer onze
goedkeuring kunnen hechten.
Zoodanig middel zou naar onze meening te
diep ingrijpen in de individuele vrijheid. Nog
eens, wij zouden niets liever -wenschen dan dat
alle onders het onberekenbaar gewigt inzagen
van een goed onderwrs voor hnune kinderen,
maar nimmer zouden wij kunnen goedkeuren,
dat zij daartoe gedwongen werden. Vrijheid boven
