NIEUWE GOESSCHE COURANT.
No. 51.
Dingsdag 28 September 1869. Vierde Jaargang.
Nieuwsblad voor Tholen, Zuid- en Noord-Beveland.
Deze Coarant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
Maandags en Donderdag» avonds.
Prijs kwartaal/l,—fr.j». post/1,80. Afzonderlijke Hommer» 5 ct.
Prijs der Advertentien 10 ct. per regel, groote letters en vignetten
zu&r plaatsruimte. Geboorte-, hnwelïjka- en doodberxgten van 1 5
regels 50 cent.
SPOORWEG
8 - RWSEKMAL
V.RoOsead. 8,45 11,45 4,40
Won*' 8,55 11,55 4,50
Bergen-op-Z.9.10 12,11 5,6
Wocnsdrecht 9.20 12,22 5,17
Killend 9,85 12,88 5,83
Kribbendijke 9,42 12,45 5,40
Kruisingen 9,53 12,56 5,51
Biezelinge 10,8 1,10 6.5
Goes A. 1O.20 1,20 6,15
8.80
8,4«
8,5
9,7
9,28
9,-80
9*1
9,55
10.5
Alle Stukken de redactie betreffende, geilere znen minstens één dag Tddr de uftgare "franco toe te zenden aan dèlT Uitgever A. C. DE IOKqe 6Ts-, te Goes.
Inzending der Adrerténtien tot des namiddags 3 ure.
OPENBARE VERGADERING
VA» DEN
GEMEENTERAAD TE GOES,
teil raadhuize aldaar,
op Maandag 27 September 1862.
dee avonds ten 7 ure.
FCNTEN YAN BEHANDELING.
1. Mededeeling van ingekomen stukken.
2. Rekening enz, der" vereeniging van werklieden, met
rapport der finantaëelc commissie.
3. Rekening der gemeente over D368, met rapport als
boven.
4. Rapport en voorstel der commissie voor de veemarkten.
5. Adres van J. A. A. Fransen van de Putte, c. s. om
trent grond by de garancine-fabriek.
6. Benoeming van een lid der commissie van kazernering.
7. Idem van een hoofdcommissaris der werklieden.
8. Idem van den voorzitter van het burgerlyk arm
bestuur.
9. Idem van den voorzitter der commissie voor de
veemarkten.
10. Idem van den voorzitter der commissie van
classificatie der minvermogende school
kinderen.
11. Idem van een lid der commissie voor het ont
werpen der strafvorderingen.
GEDEELTELIJKE AFLOSSING
b'- DEK
G e L D L E E NIN GE N
VAN
f 150,000 en m f 40.000
TEN LASTE DER PROVINCIE ZEELAND.
De Gedeputeerde Staten Tan Zeeland,
Brengen, by deze ter kennis van belanghebbenden
dat op Donderdag den dertigsten September 1&69,
des voormiddags ten elf ure, in hunne Vergaderzaal,
in het openbaar zullen worden uitgeloot dertig aan-
deelen van f 1000 in de geldleerung van f 150,000
voor de verbetering der middelen van gemeenschap in
Zeeland, en van twee aandeelen van f 1000 in de geld-
leening van f 10,000 voor <le Stoombootdienst op de
Wester-Scheldeen dat de uitgeloten aandeelen met
primo Jan narij 1870 aflosbaar zullen gesteld wórden-
Middelburg, den 22 September 1869.
De Gedeputeerde Staten voornoemd,
B. W. VAN LIJNDEN, Voorzitter.
S. VAN DER SWALHE, Griffier.
Zij, die zich voor het volgend kwar
taal op de Nieuwe Goessche Courant abonneren,
ontvangen de nog in deze maand te verschij
nen Nommers gratis.
BE TROONREDE.
Natuurlijk, dat ieder, wien het belang van
Nederland ter harte gaat, met verlangen uit
zag naar de redevoering, waarmede Z. M. de
zitting der Staten-Generaal zou openen.
Daarin toch zou worden medegedeeld wat men
van de werkzaamheid van het ministerie in
het algemeen, en van elk minister in het bij
zonder te wachten heeft. De nieuwe wetsont
werpen, wier indiening reeds nn verwacht
kunnen worden, zonden daarin worden opge
somd, en hierdoor zou men tevens weten, welke
toekomst zich voor Nederland opent.
Na al het voorgevallene is het niet te ver
wonderen, dat onze aandacht het eerst geves
tigd werd op die onderwerpen, van welke de
stoffelijke welvaart en de zedelijke ontwikkeling
van ons Vaderland afhangen. Wij bedoelen
de finantièle, en de koloniale aangelegenbeden
aan den een en, de belangen van het ondervrga
aan den anderen kant. Wjj kunnen eebter niet
ontkennen, dat wij met leedwezen, om niet te
zeggen met schrik, de mededeelingen ontwaarden
die desaangaande gedaan werden.
De finantièle toestand. Hetgeen hierover
in de Troonrede gezegd werd, verontrustte ons
vooral door den orakelachtigen vorm, waarin het
gehuld was. Waarom niet met ronde, duidelijke
woorden uiteengezet wat men te wachten heefl
Hoewel" luidt bet o. a. daaruit eenige
verhooging van den rente-last voortvloeit, kon
»de Staatsbegrooting tot een lager cijfer dan
>dat van het loopende jaör worden teruggebragt."
Eenige verhooging van den rente-lastdos
is het noodlottig oogenblik dan geslagen waarop
Nederland nieuwe leeningek - zoo dikvrgls
door de constitutionelen voorspeld, docb 'door de
radicalen als hersenschimmen van een door par
tijgeest verward brein uitgekreten zal moe
ten sluiten
En toch zal het eindcijfer der uitgaven minder
zijn voor 1870 dan voor 1869
Hoe is dat mogelijk Zal men dan zooveel
doenlijk nit die leeningen betalen, en zoo doende
interen, onder de bewering, dat alles wat daar
uit betaald wordt, buitengewone uitgaven zjjn,
of zal men waarlijk noodige uitgaven achterwege
Lien
Op het oogenblik," dat wij dit schrijven, heb
ben wij de ingediende begrootingen nog niet
gezien, maar hoe het 2$, wij gelooven niet, dat
iemand ons zal tegenspreken, dat de in de
Troonrede voorkomende woorden niet. alleen,
zeer duister, maar zelfs onbegrijpelijk zijn. Waar-,
om wij herhalen het die duisterheid?
Kan of durft de finantièle specialiteit der ra
dicalen, mr. van Bosse, zich niet duidelijker
uitlaten Het eerste mogen wij niet veronder
stellen. Maar is het laatste waar, dan zal niet
langer geloochend hennen worden, wat wy, con
stitutionelen, reeds zoo dikwerf voorspelden, dat
de tbeoriën der radicalen, ons arm Vaderland
te gronde voeren.
De koloniale aangelegenheden. »De toestand
»Tan Indië vermaant, om ijverig te streven
>naar de verbeteringen die in Ons vermógen
De toestand van Indië vermaant om ijverig
te streven naar verbeteringen. Hij moet dus
onrustbarend zijn. Maar is ook dit niet door
ons, constitutionelen voorspeld, als een noodwen
dig gevolg van de uitspattingen eeüer bande-
looze pers, die in die Koloniën allen eerbied voor
het gezag ondermijnde? Is er door de constitutio
nelen, niet herhaaldelijk op geprezen, hoe het
stelsel der radicalen; reeds onder air Rafes bleek
door de Javanen met tegenzin te worden ge
deeld, terwijl de welvaart en rust in die kolo
niën eerst toenamen door (niet vóór) de invoering
van het cultuurstelsel. En is het nu te ver
wonderen, dat de onrast, die tijdens en na bet
bestuur van sir Raf.es ontstond, zich nu we
der doet kennen, nu het cultuurstelsel langza
merhand, stok voor stuk, door de radicalen werd
ondermjjnd en de reeds vroeger zoo gehaat ge
bleken ihrigting allengs werd voorbereid en in
gevoerd
De toestand die nu ijverig vermaant, moge
de toekomst onzer schoone koloniën donker
doen inzien; zjj moge dan ook eindelgk de
oogen van het Nederlandsche volk openen, en
het tot bewustzijn doen komen, dat het rich
reeds te lang liet in slaap zussen, door de ver
leidelijke maar misleidende voorstellingen der
radicalen!
En toch, de mededeelingen in de Troonrede
rijn waarlijk niet gedaan, om den toestand don
kerder voor te stellen, dan hoog nóodig was.
Niet één woord toch over de voornitrigten van
hétgeen ons te wachten staat op de kust van
Guineardgt^^én woord om de natie gerust
te stellen, cLat de hoon Nederland door een
negerdorp aangedaan, zal worden nïfgewiseht,
dat wij voor dergelijke vernederingen niet meer
hebben te vreezen!
Waarom niet? De toekomst zal het leer en
of het ook noodig was hier maar over te zwg-
gen-
De onderwgsqnestie. Het ministerie schijnt
gevoeld te hebben, dat, na al het voorgeval
lene, eene belofte >dat bet volksonderwijs een
onderwerp blijft van des zelfs levendige belang-
stelling", waarlijk niet overbodig was.
Terder ook niets.
Geen vooraitzigt geopend, dat eindelgk aan
de gemoedsbezwaren van zooveel honderddui
zenden zal worden te gemoet gekomen.
Geen vooraitzigt geopend, dat de bij de Grond
wet gewaarborgde, althans voorgeschreven vrij
heid van onderwijs" eindelgk zal worden ge
handhaafd, door inkrimping van het monopolie
der staatsschool.
Tan de radicalen hebben wij dit" dan ook
niet te wachten. Dhr. Jonckbloet deelde dit im
mers reeds mede, toen hij op 18 December IL
als woordvoerder dier partij zeïde: de tgd daar
voor is "nog niet daar?
Wanneer zal die ijjd dan aanbreken De heer
van ffïspen van Sevenaet -toonde het aan, toen
