vergelijking mei den werkelijken toestand, glim-
lagchend de Behouders op. Ditmaal echter zullen
zjj 't niet glimlagchend doen, maar met -teekenen
van. bezorgdheid.
Graan wij de jaarlijks terngkeerende verklarin
gen voorbij dan is, ongetwijfeld, de eerste in
druk van de lezing der Troonrede, deze: dat het
Ministerie 'voornemens ~ig een groote werkzaamheid
te ontwikkelen. Op zich zelve genomen, ware dit
niet te verwonderenwant het heeft ruim den
tijd gehad tets nit eigen brein voor te bereiden,
aangezien het, tot dus ver, metuitzondering van
een paar partgwetten waarvan het de eer gaarne
wordt gelaten, van niets anders geleefd heeft dan
van de erfenis van een schandelyk mishandeld,
nationaal Bewind.
»3n de vorige Troonrede beloofdé ditzelfde Mi
nisterie a. de voorziening in de leemten* van
de regterlijke organisatie, de gedeeltelijke invoering
van de wet op de nieuwe regterlgke inrigiang, de
afschaffing van de tienden, de regeling van het
Krankzinnigen-wezen" enz. Wat is van dat alles
geworden?
>Niete;.rir en nog eens niets.
dat terwijl de afschaffing der tien
en meer'de dringende eisch wordt
dat onderwerp niet eens meer in de
Troonrede- wordt genoemd.
>In drie opzigten, die allen de gewigtigste volks
belangen raken, behaalt de oppositie een schitterende
-overwinning en is deze Regering et eest jtirer
grot* haars -ondanks, verpligt.te erkennen, dat
dit oppositie ten vorigen jare 's Lands belangen be
ter heeft begrepen dan zij zelve en dan -de meer
derheid, welke baar blindelings steunde.
>In de eerste plaats wordt nu erkend, dat de
armenwet eeir^wijziging behoeft 1 Een voorstel tot
wjjzïging is in aantogt; en het beginsel, nog slechts
weinige maanden geleden bestreden, omdat het
kwam van een -lid van de oppositie, omdat de op
positie de eer niet mogt genieten van een wet tot
-stand te brengen, wordt nu erkend icaar te zijn!
Vin de tweede plaats wordt de aanbieding aan
gekondigd. van een wet »tot bevordering van den
aanvoer van vrge arbeiders in Suriname." En zóó
wordt het moedig streven "beloond jyan -den heer
v. 'Bypesteyn, dis, om zgn strgd voor Suriname's
belangen- de onbeschoftheden van ministeriele spre
kers in de Kamer en de tergende laagheden van
de .ministeriele pers daarbuiten, te verduren had 1
ipHndelpk, ia de derde jflaats, wordt -de nood
zakelijkheid erkend van de herziening van den
censes voor de kiesgeregtigheïd 1 Het is waar: er
wordt nog niet gezegdwij zullen u voetstellen
een wet tot verlaging van den census, maar toch
wordt dan nu het beginsel beaamd dat tot grondslag
lag van het voorsfeel-Heeraskeric
»Yifj moge dan nu -ook ds ministeriele pers
voortgaan, met de appositie af te schilderen voor
»de goS gemeente" als zonder doel en zonder stel
sel, als noodéloos en nadeelig ieder-man van na
denken zal dan nu toch erkennen, dat waaneer
deze drie groote volksbelangen eindelijk eens behar
tigd zullen worden, men dit ie danken zal hebben
aan een oppositie, wélk» hare smadelijke bejegening
beantwoordt met een bdahgelooze toewijding aan
de publieke zaai.
»Op het fmantiSel gebied beweegt zich de Troon
rede met die voorzigtigheid, die wij kennen in den
heer van Bosse, zoodra het geldt het publiek zoo
lang mogelijk (nL zoolang hij Minister is!) .in
gouden droomen te hullen."
BINNENLAND.
5 Goes, 23 September.
Zooals wg reeds in ons vorig nommer mededeel
den, hebben wij onzen lezers binnen de stad pea-
bulletin bekend gemaakt, met den .inhoud der
Troonrede, waarmede de zitting der Staten-Gene-
raal 18"1to gegpendis, en nemen wij haar nogmaals
in dit nommer op voor onze lezers buiten de stad,
terwijl wg eenige beschouwingen nit het Dagblad
brengt er de elementen toe bij betreflende zijn De
partement. De door haar ingenomen ruimte maakt
het ons ondoenlijk reeds nu in het breedo onze
meening e*r over uiteen to zetten. Wij hopen dit
in het volgend nommer te doen.
Nog eeno algemeeno opmerking kunnen wij echter
niet nalaten. Zij is hoe deze openingsrode de
eerste is, waarbij niet de hoop op, de behoefte
aan Hoogere zegen wordt uitgesproken. Het Dagblad
heeft er eveneens .de aandacht op gevestigd in do
volgende woorden
Eindelijk besluiten wij met eene opmerking, die,
naar wij hopen, bg de overgroote meerderheid
van-het Nederlandsche Volk diepen indruk achter
laten zal.
»Voor het eerst wordt ijl door een Ministerie in
Nederland wij zeggen nn ni|t langereen Ne-
derlandsch Ministerie den Koning een Troonrede
in den mond gelegd, zonder dat Hoogere zegen
op het werk der Vertegenwoordiging wordt inge
roepen. i
»Naar het schijnt heeft men officieel willen doen
constateren, qat friet alleen de politiek radicale
rigting zich vairpa Lands Bestuur heeft meester
gemaakt, maar ook die rigting, welke den zegen
van Boven, niet langer vraagt of meent te behoeven.
»In 1364, om slechts enkele jaren terug te gaan.
werd »de Goddelijke zégen" nog ingeroepen; en
in 1865 >de Hoogere-zegen;" het was het .hoogste
dat het Thorbeckianismo toestaan kon.
»In 1866 wordt gehoopt op »de bekrooning door
Gods -zegen?'
»In 1867,"dat de werkzaamheden der Staten-Gene-
raal »door God gezegend" zullen, worden; beide
jaren waren het de conservatieven, die de Troon
rede stelden.
>In 1868 werd (v. Bosse aan iet Bestuur) nog
slechts Hoogere Zegen" ingeroepen en in 1869
wordt alléén de stof aangebeden. God is nn voort
aan officiöel weggecijferd!
»En men onthoudt aan den Koning der Neder
landen de uitdrukking eener bede, die in 'thart
ligt van alle Vorsten nit 'tHuis van Oranje er
waarmeö de grondlegger van Neörlands onafhan
kelijkheid de Eeuwigheid is ingegaan!
»Of ia het welligt, omdat men onwillekeurig er
voor terug deinsde eene Hoogere Hulp "in te roe
pen bij de volvoering van eeD' taak, die met geen
Goddelgken zegen ban bekroond worden
Wij voor ons willen ons bepalen tot het con
stateren van het feti.
Zulk eene handeling heeft voor een volk, dat
prijs stelt op Godsdienstzin, geene toelichting
noodïg.
Wij vragen alleen: Is het land niet diep be
klagenswaardig, rent het niet. zijn ondergang te
gemoet, wanneer - het er zoover mede gekomen is,
dat men in trotschen eigenwaan vermeent, dat eigen
kracht voldoende is, "en men geen behoefte meer
heeft, hulp en steun te vinden bg Hein, die zoo
dikwijls dat land gered heeft, wanneer" redding
bijna onmogelijk scheen, en zonder Wiens kenbare
hulp het zeker ware te gronde gegaan?
even als vroeger, met ijver en onpartijdigheid de
vergaderingen te zullen leiden en de hulp zijner
medeleden inriep.
De heer van Reenen heeft werkelijk, gelijk vroe
ger, als gerucht geschreven werd, zijn ontslag als
lid der 2e Kamer genomen. Wij kunnen begrij
pen, dat een main, als de heer van Reenen moe-
deloos wordt bij het politiek dobbelspel, dat te- -
genwoordig in de kamer gespeeld wordt, doch be
treuren het, dat hij, in de kracht zijns levens, het
staatsfcooneel verlaat, te meer, daar juist in de
oogeriblikken van critisch gewigt, als waarin wg
verkeeren, het vaderland behoefte heeft aan kun
dige en opregte staatslieden, waaronder wij, gaarne
aan den heer van Reenen eene eerste plaats gun-
Zooaïs men weet;' ig eene zoodanige openingsrede
- bet werk van het geheele ministerie. Elk minister
Al de nieuw of herbenoemde leden der Tweede
Kamer zgn toegelaten en hebben zitting genomen.
Ook de heer en Lnyhen en Haffmans, tegen wier
verkiezing-bezwaarschriften waren ingediend. He-
kamer vond echter geene termen om de verkiezin
gen te vernietigen of een nader onderzoek te 'ge
lasten.
De candidatenlgst voor den presidentszetel
jgemaakt en zoo als wij verwachtten en vroeger
reeds medegedeeld hebben, schijnt Mr. Dtülerfc de
uitverkoren persoon te zgn. Hij is althans de eerste
op de lijst en met hem zgn daarop geplaatst de
heeren Storm vam 's Gravenzande en Guljé. Alle
drie dus leden der radicale partij. De waarne
mende voorzitter de beer Hofhaan heeft die han
deling der radicalen r-eer aardig geparodieerd, door
in de commissie, welke de lijst Z. M. den Koning
zal aanbieden, enkel conservatieve leden te be
noemen.
Li de Eerste Kamer der S taten-Generaal heeft
de heer Philipse den voorzittei "stoel weder inge
nomen met eene kernachtige red'e, waarin hij wees
op het gewigt der zitting, de verzekering gaf, van I
De heer Mr. W. G. de Knokke van der Meu-
len heeft in de openbare teregtzitting van het hof
van Zeeland op jl. Dingsdag de gevorderde eeden
afgelegd als benoemd president der arrondissements-
regtbank alhier. Gelijk men weet zal de benoem
de den 1October a. s. zijne nieuwe betrekking
aanvaarden
Onderscheidene miliciens der ligting .van 1865,
die onlangs waren opgeroepen, zijn weder huiswaarts
gekeerd, op grond dat zij gehuwd, of als kost
winners van het gezin, te huis onmisbaar waren.
In -een Ultramontaansch blad, de Gelderlanderr
wordt een zeker artikel aangevangen door 6e vol
gende «opmerking die nog al netelig is: »het mag
niet onopgemerkt worden gelaten, dat de meeste
ïjveraars voor de afschaffing der doodstraf libera
len zijn en daaronder soms liberalen, wien, als de
wetten -van hun land op ben 6treng waren toege
past, de levensdraad reeds lang zou zijn afgeknipt."
V. V. C.
Naar wij vernemen, heeft de heer. Jos. Kassei,
drukker en uitgever van Lami du\JJmbourg, zich
den 18 dezer naar 's Herfcogenbosch begeven, ten
einde aldaar de 14 dagen cellulaire gevangenisstraf
te ondergaan, waartoe hij, wegens opneming in zijn
blad van een lasterlijk artikel tegen dhr. H. Pijls
te Maastricht, bij vonnis van bet prov. geregtshof in
Noord-Braband was veroordeeld, welk vonnis- in
hooger beroep yerd bevestigd. Niettegenstaande
alle aangewende pogingen, heeft het hem niet mo
gen gelukken gratie van bedoelde straf te bekomen.
Aan de Noordster wordt »uit de Hofstad" gé
schreven:
In den boezem van het ministerie heerscht voort
durend oneenigheid, ook al willen de miaisteriëele
bladen ons doen gelooven,dat de wittebroodsweken
voor het bewind nog niet ten éinde zijn. Vooral
hebben sommige leden van het kabinet het op den
heer Roest van Limburg voorzien, aan wien zij
het niet vergeven, dat hij Graaf van Zuyleh van
Nyevelt als gezant to St. Petersburg durfde"
voordragen. Die stoutheid zal hij met den minis-'
teriëelen dood betalen. Als zijn opvolger noemt men
den heer Cremers, den heer van Lansberge of den
hoogleeraar Asser.
Grarenhage, den 22 September. De
Raad, Kamer van strafzaken, heeft heden behan
deld het beroep in cassatie van Jacob de Vletter,
tegen het Arrest van Zuid-Holland. De Advocaat
Bergsma heeft dat arrest hevig bestreden, waarin
alleen aan de bitterste tegenstanders van de Vletter
het woord zon zgn verleend. Hij heeft negen cas-
satiemiddelen ontwikkeld. Het Openbaar Minis
terie zal Maandag 27 dezer conclusie geven.
Kerknieuws.
Baarland 21 Sept. De kerkeraad der Ned.
Hervormde Gemeente alhier, heeft heden van Ds.
Ramaker, predikant teZoutelande, berigt ontvangen
dat ZÉw. de roeping van deze gemeente heeft aan
genomen.
Bedankt voor St. Philipsland, JDa- M. A. van
Coeverden Adriani, pred. te Benthuizen.
Toezegging van beroep gedaan naar Hoofdplaat
aan dhr. H. A. de Baas, Cand. bij het provinciaal
kerkbegteur van Noord-Braband.
