NIEUWE 60ESSCRE COURAf*
1
No. 2?.
Nieuwsblad voor TholenZuid- Noord-E «Uld.
Dingsdag 6 Juli '86
it/tic JaargaD^
Deze Courant verschijnt, uitgezonderd op Christelijke feestdagen, des
Maandags en Donderdags avonds.
Prijs kwartaal/l,fr. p. post 1,80. Afzonderlijke Nommcrs 5 ct.
Prijs der Advertentïen 10 et. per regel, groote letters en vignetten
naar plaatsruimte. Geboorte-, huwelijks- en doodberigten van 15
regels 50 cent.
AUe 8tukken.de redactie betreffende, gelieve men minstens één dap vóór de. nitatfi franco tae «tösï>
Inzending der Adverfenöèé'tet-da ■namiddags'S nr
Ssrw.WVTP ppM Mi
i wnifidL 8,45 11,45 80
8,55 11,55 tó
0 14 BBT^IV.tfi - 'tj
1,31 Wocvdrecht-*;2Ö ±i,$*
(,35 BiLind 8,85 13,88 t>J,u i
«,54 Krabbendi^ t,42 12,45 4,40 KSO
V- 0,68 12,56 5,51 9,41
- "-,1-.- 10,3 1,10 6,5 9J>5
\20 1,20 6,15 10,5
0,04 i
7,10
vültge^
te Goes.
DE AGRARISCHE WET.
IL
Za^en wij in ons vorig nommer, dat het Ne4
derlandsch Gouvernement, evenmin als eenig
ander Inlandsch Vorst, het regt heeft om den
grond op Java, hetzij in erfpacht, hetzij in
eigendom aan ntef-inlanders af te staan, om
dat dit in strijd zou zgn, zoo met het eeuwen
oude regt als met de godsdienstige begrippen
der Javanen, en toonden wij toen ook aan, dat
al ware het volgens die begrippen geoorloofd,
het toch onbillijk zou zijn, omdat daardoor de
inlanders weldra van den voor hen onontbeer-
lijken grond zon verstoken zgn om hun rijst te
teel en, thans hopen wij aan te toonen, dat zoo
danige handelwijze bovendien hoogst onstaalkun
dig zonde zijn.
Dat dan bij voorkeur toch de vruchtbaarste
en best gelegen gronden in erfpacht zullen wor
den gevraagd, behoeft wel geen betoog en de
bestgelegene zijn natuurlijk die, welke zich het
•HMist -hg -de -digst bevolkte streken bevinden.
Kt nn zijn juist de landen waarin de gouvèr-
nem ents-cultures gevonden worden. Zoo als overal
,zgn ook hier menschen, die, hoe goed en wel
varend zij ook wezen mogen, door beloften en
andere middelen zullen verlokt worden te ver
huizen en zich op de particuliere landen te
vestigen. De orang manoepans {landbouw knechts)
zullen hunne meesters verlaten en langzamer
hand zon daardoor gebrek aan arbeiders komen
voor de gonvernements-cultures en heerendien
sten, waardooir de druk, waarvan wel eens
hoewel ten onregte een wapen tegen het
cultuurstelsel is gemaakt, werkelijk zoude ge
boren worden.
Liggen de particnliere landen bij de koffie
tuinen der bevolking, waarvan het product aan de
gouvernements-pakhuizen moet worden geleverd,
dan leert de ondervinding, dat de koffij wel eens
verkeerdnamelijk bij den particulieren planter
bezorgd wordt, heigeen tot schade der schatkist
en dus van het algemeen belang leidt.
Heeft zich eens op de particuliere landen eene
bevolking gevestigd, dan is zg geheel iïKde
magt des landheers en hoewel er zeker brave,
achtingswaardige mannen onder hen gevonden
worden, kan men er aantreffen, die te spoedig
fortuin willen maken, en daardoor meer van
den kinderlijken Javaan vorderen dan waarop
zg regt hebben. Menig voorbeeld zonde hier
voor kunnen worden bggebragt, doch wg ach
ten dit niet noodig, daar het toch van zelf
duidelijk genoeg is, dat iemand die voor ziph
zelf laat werken, meer van zijne ondergeschik
ten zal vorderen dan de gouvexnements-amb-
tenaar, die zelf geen persoonlgk belang heeft
om van zijn eerste pligt aftewgken, namelgk
bescherming van 'den inlander en toezien das
niets meer van hem gevorderd wordt dan de
oude en alom erkende gebguken op Java voor
schrijven. Meermalen is het erkend dat de 15
millioen Javanen niet door eenige honderden
Europeanen te besturen zjjn, dan door hulp en
medewerking van inlandsche hoofden,'die per
soonlgk met hen bekend, docr hen gaarne ge
hoorzaamd worden. Nn leert de ondervinding
dat de inlandsche hoofden zich of niet of al
te goed met particuliere ondernemers verstaan.
In het eerste geval zijn zg ontevreden, werken
de particulieren tegen en dit geeft botsing en
ontevredenheid. In het tweede geval, wanneer
hoofden en industrieel en het eens zgn, wordt
rde mindere man het slagtoffer van die vriend
schap door kneveling en onderdrukking. Altijd
echter loopt het uit op vernietiging van het
gezag ders\jnlandsche hoofden, en de bevolking
daaraan onttrokken, is niet meer te regeren.
Opmerkelgk is hetdat de moorden ea on-
gelukken die mren dan -pp* Java 'phiatirhadden "Dit nn zal öp Java spoedig het geval
bijna altijd op particuliere landen geschiedden. 3-1-1-*
De ruimte waarover wij kunnen beschikken laat
niet toe in grondiger beschouwingen van het
wetsontwerp te treden, doch wij gelooven onzen
lezers, die minder met Indie bekend zgn, in
korte maar duidelijke woorden de noodlottige
strekking en de nadeelige gevolgen te hebben
geschetst die het" uitgeven van gronden op Java,
in erfpacht aan particulieren, zoo voor den in
lander als voor het Nederlandsch gezag heb
ben zal.
Een -tweede gedeelte van het bovengenoemde
wetsvoorstel is den inlander eigendoms-titel van
den grond te geven, terwijl dan tevens die gronden
"in huur aan niet - inlanders mogen afgestaan
worden. Meermalen is, ook van radicale zgde
erkend, dat de J&aan is >als een kind van
>1214 jaren." Slechts zeer enkelen van hen
kunnen lezen, wal zullen zg met eigendoms
bewijzen doen en waar zullen zij ze bergen.
Zg die de woning van een Javaan gezien heb
ben vragen zich dit te vergeefs af Kasten of
bergplaatsen bevinden zien in fcgne hut met
en als het eigendomsbewijs verloren gaat en
hem ontstolen wordt hoe zal hg dat dan kun
nen bewijzen
De mindere Javaan heeft geen familienaam
hij heeft alleen een voornaam, die misschien
door twintig anderen in hetzelfde doip (dessa)
gedragen wordt. Het gebruik brengt bovendien
mede, dat hg, huwende, van naam verandert, dit
zelfde -doet hij bij de geboorte van zgn eerste
kind en hg meerdere gelegenheden, zoodat een
inlander soms tienmalen in zgn leven van naam
verandert. Er bestaan geen akten van den bur
gerlijken stand*; er-is geen kadasterwie zal de
registers honden, v
namen, den overg_
len worder bgg^
zit is vs- bevf
missel: ande-
heeft,
Zie doa. alle j
Wg zien
noemde eige:.
maar een oorz .^c yö.
zal dit het geval zgn,
worden gems
te verhuren.
ie wvwisselingen van
eigendom enz. zul-
hjj. dia in het be-
om, dat hg
lt of gevonden
md worden
-ue: zgn optelossen.
'cirte van bovenge-
ab geen nut,
erwarring» Vooral
daarvan gebruik zal
om gronden aan niet-inlanders
In verband met hetgeen wjj boven
zeiden omtrent de ontwikkeling van den Javaan
vragen wij geef uwe nog jeugdige kinderen
eens een stuk gronds met vrge beschikking,
daarover, zou dat tot hun welzgn strekken en
wanneer het kennis is, of feesten hg u gevierd
worden, zouden zg dan bestand zgn tegen de
verleiding om het aan een slimmen vreemdeling
die hen er eenig-geld voor biadfc, aftesfcaan
de menigvuldige feesten van huwelgk, bèsng-
denis hunner kinderen enz. zal de eehvondige
inlander, zonder op Je gevolgen te letten, zgn
grond voor >een appel en een ei" aan den veel
slimmere» Europeaan, Chinees of Arabier ver
huren en hg zal daardoor verstoken worden van
het middel om zgne zoo noodige voedingsmid--,
adelen zelf te teel en. Hg zal met zgn gezin
honger Igden, omdat hg, een kim 1 gelgk, zgn
eigendom in een onbewaakt oogenblik verpand
heeft. "Wat blgft hem dan over te doen? zgn
dorp te verlaten en als bedelaar, zoo niet erger,
rond te gaan zwerven. Van een gezeten rus
tig landbouwer, zal hg een zwerver worden
en dat alles omdat men hem een regt gaf, dat
hg niet wist te gebruiken.
Hoe onschuldig, hoe billgk het dos ook moge
schgnen, den Javaan de vrge beschikking over
zgn grond te geven en hem toe te staan die.
aan niet - inlanders te verhuren, bet zal een,
groote schok aan de Inlandsche maatschappij
geven en dat alleen om den Europeaan^ Chinees
of Arabierten „zijnen koste te verrgken. Wg
vragen.: is dat niet echt liberaal Zgn het geen'
ware vrienden van den Javaanzg die hem in.
de gelegenheid willen stellen zich van zgn grond
te ontdtSh en daardoor te noodzaken op de
zelfde velden ten behoeve van particulieren te
komen arbeiden, waar hg eens zelf gelukkig
en tevreden eigenaar van was
EES PA1B OPnEBHBGEH
„Toen wg in ons vorig nommer zeiden, dat
wg zoo spoedig mogëlgk zonden opkomen tegen
de beteekenis, die de Gousche Cburant in
