ten »Heb God lief boven alles en uwen naaste
als u zelve"? En nu kunnen, zy, die in ernst
dat beginsel ingang willen doen vinden bij het
opkomend geslacht, juist daarom geen gebruik
maken van de Staatsschool, waar alles wat doet
denken »aan dien God, die men bove^_nlles
moet liefhebben'-' stelselmatig moet wo^^Lgc-
weerd, uit vrees dat door de voorstel] iujfdié
.men er wan zou. maken, welligt de overtuiging
zou kunnen gekrenkt worden van hen, die öf
in het geheel geen geloof hechten aan het tes-
étaan van een God, öf die zich Hem voorstelféh
als een in natuurwetten opgelost Wezen. Datthans
door die oplossing magteloos, van-hoegenaamd
geep invloed kan; pijn op heir Wereldbestuur,
ook niet op hetlevéri Van den individuëlen menach.
Binnenland.
Goes 23 JuDij 1869.
De Staten der Provincie Zeeland hebben jl*
Vrijdag huniie discussien over het Verslag der
Staatscommissie omtrent de voorwaarden, waarop
van rijkswege subsidie aan calaraiteu^e polders
zal words! verleend, - ten einde gebragt en is
daarom ae buitengewone vergadering gesloten.
Een der voornaamste punten va^behandelihg, te
weteu^dat, lia bijdrage van een calamiteusen polder
en die van den eerst ackterliggenden polder, de
staat en geenszins de provincie balp moet ver-
leenen is met 16 tegen 15 stemmen aangenomen.
Ofschoon wij ons niet met alle meeningen der
vergadering kunnen vereenigen, doet het ons toch
genoegen, dat de zaak voorshands eeu( eind ver
der op de bane der beslissing is gebragt, en
hopen wij, dat de kwestie, die meer dan ander
halve eeuw de hoofden eu gemoederen van ve
len. bezig hield, weldra tot een einde, en zoo
wij wenschen, tot een goed einde zal komen.
Wij kunüen niet voorbij, hier te doen opmer
ken, dat het weder de Min. Beemskerk was, die
ook hièrin het initiatief genomen heeft, en zulks
niettegenstaande zijne voorgangers meermalen ver
klaarden dat het eene^ netelige zaak was, waarin
niet veel klaarheid kon verkregen worden.
Te Breda heeft men eene demonstratie in ra
dicalen zin beproefd* Op een. der avonden van
de vorige week namelijk zag men eene groote
schare volks zich langs de straten bewegen, in wier
middeh men een cbassinet of sport van vaandel op
merkte, met de woorden Leve Pijpers enz. Teregt
noemt de, Nieuwe Amhemsche Courant zoodanige
demonstratie niet alleen inconstitutioneel, maar
ook zeer gevaarlijk.
Hoezéér steekt hierbij af de houding der Tweede
Kamer, die in de afgeloöpen week weder bij
elkander kwam, in de keuze dér voorzitters harer
afdeelingen. De heeren van Foreest en van Golt-
stein, die niet meer het vertrouwen der kiezers
schüuen te hebben,F?) althans niet herkozen zijn,
en de heer.de Brauw, die nog in herstemming was,
genoten toch het vertrouwen der kamer zooda
nig, dat zij allen tot voorzitters der afdeelingen
gekozen werden.
Uit de beraadslagingen in de jongst gehou--
dene vergaderinglvan de Prov, Staten van Zeeland
moeten wij nog een paar woorden constateren
De heer de Jónge van Eliemeet vestigde de aan
dacht op de omstandigheid, dat de kwestie, die
aan de orde was, weder mogt heeten den strijd
van de niet-»hebbenden tegen de hebbenden en
wees er op hoe o. a. de Utrechtsche hoogeschool
verscholen lag in een achterhoek der hoofdstad
van het Sticht, terwijl wij op onderscheidene plaat
sen aan ons Vaderland sierlijke hoogere burger
scholen zagen verrijzen, ten koste van de beurs
der burgers, en zonder dat de vruchten tegen
over die kosten konden in rekening gebragt
worden, ja zelfs, dat dit onderwijs slechts in het
voordeel van enkelen wa3. "En die heer werd
bestreden met de gewone holle klanken en gtoote
woorden der radicalen, die in die.'burgerscholen
hel heil der toekomst zien, de -dageraad van een'
luistervollen morgen ontdekken, wanneer welvaart,
bloei en ontwikkeling de bestrijders dier scholen
zullen beschamen en doen verstommen.
Wij vragen alleen: wanneer zal die morgen
aanlichtenWanneer Ach,als die morgenzal
kórai&jiai het pog.'pacht zijn, al wfitfè'.ïjfet/tülëèh
in 'Me U&9 der, gemeenten, want"Hnj jVötöéjën %1b
eii&fe al dat gchoone óndèrwdjs^ W-éomnège
getifêgbfcp, eeh neehr. fi$t
^cj&éd|jbiet nedeéi/ fiiaar bppen fcllCfén»- 'd{&jo8ge
.profetie niet béwaawlbeid tvóïdèv
Dé verpachting'van het ophalen van den baard-
asch en het vuilnis, .alsmede- van het verrigfen
van het nachtwèrk- ov^r hefrr ilijdva^ Vèuvl Julij
1809. lót.-30 Juntj 1870, dié jl.'Zatufdag ïen raad-
bnize geschiedde, heeft tot uitslag gehad, dat
beide perceelen" zijp gegund aan Anthonie'Fou-
draine te Goes, bet eerste voor duïfcend en het
tweede voor drie-faonderd-dertig golden.
De gemeenteraad hield gisteren 'avond eene
vergadering, die door zeven leden werd bijgewoond.
Na.de medédeeling dat was 'ontvangen van
Ged. Staten het goedgekeurde Kohier Van den
Hoofdelijken Omslagvan den heer Koeman, eén
door hem vertaald boekwerk; van verschillende ge
meenten de jaarverslagen, en van den uitslag
der verpachting van baardaseb - enz., Werd een
verzoek van M. van Zweeden omgrond in erf
pacht ingewilligd; vervolgens de Staten' Van on
inbare posten 'van den Hoofdelijken Omslag en
der belasting op de Honden over. 186& vastge
steld en. een adres van H. Kramers ter zijde gelegd,
omdat het ongezegeld was.
Alsnu las de Burgemeester de inlichtingen, die
iu de vorige vergadering gevraagd waren, omtrent
de hoogere uitgaaf op sommige posten der be
grooting, waarmede de heer Mr. de Laat de Kanter
genoegeD nam, en werden de gevraagde af- en
overschrijvingen toegestaan, nadat eene langdurige
discussie tusschen de heeren Verhagen en Fransen
van de Putte had plaats gehad over het ui eer
productief maken van de gebaggerde modder uit
de Vest.
Een voorstel van den Minister van Binnen-
landsche Zaken, om het onderhond van den weg
naar het Station voor rekening der gemeente te
nemen, werd aangenomen, onder voorwaarde dat
ook het roeijen en planten der boomen ten bate
der gemeente komt.
Daarna werd op eene ingekomene aanvraag toe- j
gestaan, ora het locaal boven de Korenbeurs in
te rigten tot volksleeszaal.
Eindelijk werden twee verordeningen vastge
steld, eene op de publieke vermakelijkheden, en
eene tot handhaving der orde op het Stations
plein.
Het rapport der finantiëele commissie omtrent
de te naamstelling der armen goederen, dat mede
op bet biljet stond, werd niet in behandeling ge
nomen, maar uitgesteld tot eene volgende ver
gadering.
Met referte aan het koninklijk besluit van den
30 Mei jl. Staatsblad no. 101) heeft, de minis
ter van financiën in de Staats-courant van heden
de aandacht der belanghebbenden er op gevestigd,
dat bij de verzending van aangeteekende brieven
met aaugégevene geldswaarde door middel van
den post, in het vervolg geene vertooning der
geldswaarde door- de afzenders meer zal toegela
ten, veel min gevorderd worden.
Id het Dagblad van jl- Zaturdag leest men
het volgende berigt uit Goes, onder dagteekèuing
van 17 Junij. ffDe gewone jaarlijksche collecte
voor het fonds tot ondersteuning en aanmoedi
ging van de gewapende dienst in de Nederlanden,
op gister gehouden,'heeft opgebragt de som van
f 34.44. Oogenschijnlijk moge dit bedrag gering
heeten,. doch men moet bedenken, dat er veól
gevraagd wordt van den liefdadigheidszin der
Goessenaren. Behalve de ;wekelijksche collecte
laatste verkiezing de candidatunr van den minis-
teriëlen Kerslens zelfs bijna niet werd Betwist,
thans eene verpletterende meerderheid den kun-
digen mr. Dajfmans zou verkiezen
Van een even onjuist standpunt gaat de G.
C. uit, waar zij de openbare .met dé bijzondere
school vergelijkt.en toont zij daardoor jhoege-
naanjid jniefcpjp de hoogte te.zijn der strekking
van het bijzónder onderwijq, waar zyzegt:
Op de neutrale whóolwardt ie .veel, nfeqtraliteit geloerd;
dat is de .rrensch .Qiet vjm dé „veelkleurige bepdo", dié gaarne
ziet, dat mén op godsdienstig terrem,par^* ;kiwt én zjéh krac^-
tig .Jaat gidsen. 'v-.'j i .-!
Voorzekereen party kiezen is in ons oog
zeer wepschelijk.Moge de G. C. welligt de
voorkeur geven aan menschen waarvan men
niet weet, wafc men aan hen heeft, wij sympa
thiseren irieer met menschen'van karakter, van
beginselen.
Op de neutrale school wordt te veel neutra-
Kteft geteerd Het omgekeerde is waar. Was
derStMtsschool in waarheid neutraal, zij zou
i^ ajovèel tegenzin verwekken. Maar juist
omdót de Staatsschool, op gunstige uitzonderin
gen- na,- gebleken is niets anders ie zijn dan eene
moderne secteschoolkunnen de ouders die er
prijs op stellen dat hunne kinderen niet modem
worden opgevoed, het niet van zich verkrijgen,
hunne kinderen op die Staatsschool te laten gaan.
Op de neutrale school'wordt te veel licht verspreid; ea dat
Icunuéh zij niét -verdragendie eene onverlichte menigte noo-
cHg hebben, om daarmede naar welgevallen te kunnen handelen.
Eene holle klank. Eene telkens herhaalde, doch
nimmer bewezene, aantijging tegen de voorstan
ders van het bijzonder onderwijs, die Bovendien
door de ondervinding gelogenstraft wordt.
- Of trie toonen het meest over te hebben voor
het onderwijs, dat naar bnnne overtuiging het
-Béste is Zijdie geBrnik maken van het open-
Baar: onderwijs^ dat zy door anderen, door de
gemeente, geheél of-grootendeéls laten betalen,
oLzij die iri hunne belastingen het openhaar
onderwijs mede moetende bekostigen ofschoon
zij ér geèn genot van kunnen hebben Bovendien
.zich getroosten' de kosten van hei bijzonder on-
derwys .te bestrijden ?- Waarlijk wanneer er
sprake is van» eene menigte" om daarmede naar
te kunnen handelen," dan past
het eerste op dé radicalen,
die" gewoon zijn zich voligzaam te onderwerpen
aan het wachtwoord van den erkenden meester.
;-Op 'de neutrale school wordt -verdraagzaamheid geleerd, die
de, meening van anderen eerbiedigt....
Maar leert de ondervinding niet juist het
tegendeel? Is de'spanning over de regeling van
het lager onderwijs ooi£ zoo groot geweest,
dan jtrist sedert de invoering der openbare
ouders zich daardoor
in hunnê godsdienstige denkwijze,omtrent de
-opvoeding hunner kinderen zien gekrenkt? Nog
eens, de openbare Staatsschool is niet neutraal,
-zooals zij nu ishet is eene moderne secte
school. De' daarop geleerde verdraagzaamheid,
Blijkt dan ook niet uit de wijze waarop de G.
C. haar verdedigt en waarop zy de bijzondere
school tracht aan de kaak te stellen,waar ze zegt
Die. school wilde men ons ontnemen, om in hare plaats
overal scholen en schooltjes to doen verrijzen, waarin haat tegen
andersdenkenden wordt gekweekt.
Verlangt men nog sterker bewijs dan deze
voortelling, - om overtuigd te zijn, dat de G. C.
hoegenaamd geen begrip heeft der strekking van
het bijzonder onderwijs
Weet de G, C. dan niet, dat de christelijke
scholen vooral moeten dienen om de kinderen
het hoofdbeginsel des Christendoms in te pren-
