No. 20.
1869.
De, prys der Adverteatiea is van 1 regekröO cent, elJra
regel toeer 10 cent, behalve 85 cent zegélregt'yoor' iedere plaat
sing. Groote letters en vignetten -worden.naar' de- plaatsruimte
berekend, terwijl de abonnenten het regt, hebben, omelk,.kwartaal
eéneadvertentie van 6 regelate plaatsen;,'tègen betaling Van 'het
zeggfajgt. 'Elke "regel daarboven' wordt tegen'10/rt. rbettkehd.
De Uitgave dezer Courant, die des Woensdags avonds-van iedere
week het licht ziet, geschiedt te Goes, by A% C. DE. J0N6E SJz.
aan.wien men alle stukken, de redactie betreffende, franco gelieve
toe te Zenden. De Abonnementpry s is per 8/m Voor Ooet, 1,00,
va. franco p. post /1.15. Afzonderlijke Nummers 10 cent.
Men abonneert zich by alle Boekhandelaren en" Poatdireo-
tenrea en by den Uitgever te Goes;
Wat verwijten zij aan
Dit ongeveerGijlieden
»van de meest heterogei
HARHOBffi GEEH G0A1ITIE.
Sedert1866 zgn de radicale couranten ge
wóón, heftig.'uit te varen, wanneer hunne tegen
standers éêne lijn trekken. Zoodra het blijkt
dat in een of ander district de conservatieven,
geloovige catholijken en anti-re volu titanairen de
handen ineen slaan, ten einde met gezamenlijke
krachten den radicalen vijand te weren, wordt
er door de bladen dier partij een wedstrijd ge
opend, wie het meest en het felst zoodanig
gemeen overleg brandmerken zal. Er is' bijna
geen onderwerp, waarover zij hare lezers liever
onderhonden. .Men spreekt van coalitie" van
paonsterverbond"in.het kort men gebruikt.al
wat slecht klinkt" en wanluidend is, om zijn
afkeer over zoo snoode handelwijze te kennen
ie geven. Tevens wordt beurt voor beurt elk
der drie groote afdeelingen van het leger der
tegenstanders gewaarschuwd voor de valsche
vrienden" en hartroerend, vermaand, zich nog
in tijds nit dien schandelijken veldtogt terug
het zich laataanzien is het te ver
wachten, dat tegen de aanslaande verkiezingen
dit aandoenlijk noodgeschrei der radicalen weder
luid zal weerklinken, en daarom is het niet
ongepast, reeds nu deze hnnne beweringen onder
de oogen te zien.
hunne tegenstanders
rijt eene vereeniging
heterogene bestanddeelen, uwe
beginselen zijn onderling en lijnregt in strijd,
>en alleen onbesuisde woede tegen »de libera
len" breDgt *u te zamen. Te laat zult gij u
»deze verzaking van eigen standpunt beklagen.
»Gaat dus voortaan ieder 'afzónderlijk uw eigen
»weg.n
De raadgevingen eens vijands zijn altijd te
mistrouwen .zoo is het ook hier. Al dadelijk
merken wij 'op, hoe 'ondanks al dat alarm
door enkele stemmen' in eigen boezem" helaas I
nog aangewakkerd de bondgenooten rustig
voortgaan, den»strijd gemeenschappelijk te voeren,
en dat reeds menige zegepraal aan dat 'wapen-'
beleid is te danken.^Zou dat ook de ware
reden'zijn van de bezorgdheid der radicalen
Hoe het zij, hunne voorstelling van de zaak is"
naar onze-overtuiging ten eenemale onjuist, en
alleen oppervlakkige personen zullen er zich
door laten vangen. Immers, de oorzaak van
het. vereenigd optrejdên der cónsêryatieyen, caj
tholieken en anti-revolutionairen ligt eenvoudig
in de harmonie van beginselen en. belangen, welke
men vooral ontdekt, wanneer men ze vergelijkt
met het stelsel der radicalen. Dat willen wij
thans bewijzen.
Nimmer mag hét vergeten worden, dat de
diepste grond van verschil tusschen de tegen
woordige politieke partijen, gelegen is in hnnne
uiteenloopende opvatting van de regten der
Kroon en van die der vertegenwoordiging. De
verhouding; waarin die. heide magten tot el
kander behooren ie' staan, wordt door elk der
twee partgen anders opgóvat. J DnideLjjk k^am
dit aan het licht hg de bestrijding van het
vorig ministerie. De radifcale partg heeft tot
beginsel het zoogenaamde parlementarisme of de
parlementaire regeringd. i. een stelsel waarbij
de meerderheid der Tweede Kamer oppermag-
tig is. Deze^bepaalt, zooal niet regtensdan
toch feitelijk,^wie er ministers zullen zijn, en
dwingt hen voor anderen plaats te maken, zoodra
zg den wil der meerderheid niet vlijtig ten uit
voer leggen. In naam geschiedt wel is waar
hunne benoeming door den Koning, doch dit
is slechts schijn. Het is aan' de Kamer, volgens
dat stelsel,'vergund alle middelen aan te wen
den, waardoor een minister gedwongen wordt
af te treden. Al zgne wetsontwerpen worden
afgestemd, alle'geldmiddelen worden hem ge
weigerd, en door aanhoudende pressie wordt de
Kroon genoodzaakt dien persoon aan te wijzen,
welke de tijdelijke uitverkorene der tijdelijke
meerderheid is.
Tegenover dat stelsel staat dat der constitu
tionele monarchiewaarbij de vertegenwoordiging
het regt heeffc wetsontwerpen aan te nemen
of teverwerpen', en over andere maatrege
len van regering en den geheelen gang. van
bestuur een vrij oordeel te uiten, doch geens
zins om de ministers te benoemen.
Elke daad van dwang "waardoor de Kroon
wordt genoodzaakt een bepaald persoon óp den
ministeriëlen zetel te plaatsen of hem. daarvan
te verwijderen, is in dit stelselongeoorloofd.
'Welnu, dat laatste stelsel is het, wat door al
de tegenstanders der radicalen in hoofdzaak wordt
Na de brochure tan dit. Mom Visch over doParlement
taire regering, door de radicale couranten roet zoo .groove in
genomenheid "begróet, ia'dit niet meer te .ontkennen.
aangenomen, en wat naar hunne overftriging in
flë Grondwet tè: lezen staat Daarom bektrgdën
zg gezamenlijk de radicalen, otndat zg! gezamen
lijk het parlementarisme verderfelijk achten.
Dat er eerbied behoort te zgn \wr hét gezag,
en dat de bron van het gezag nog iét» anders
is dan een wispelturigen volkswil,' zièdkar*7we
derom beginselen welke catholgken efljmti-re-
volutionairen gemeen hebben, terwjjl de "juist
heid daarvan door de conservatieven ondanks
vroegere inconsequentie hoe langer hoe tóch-
tiger erkend wordt. V
Ons bestek verbiedt ons hier in bgzöntferhe-
den te .treden, doch reeds het-gézej^-zóf
voldoende zgn om aan te toonenj datinen te
genover den gemeenschappelijken vgand, die
openlgk of. in hét verborgen de leer der vólki-
souvëreiniteit huldigt, volle regt heeft,1 om van
harmonie van beginselén te spreken.
Vestigt men dé aandacht op andere belang
rijke principiële vraagstukken, dan bespeurt
men hetzelfdeverschijnselaan dé éêne zgde
staan de radicalen, aan de andere hunne vèr-
eenigde bestrijders. Zoo b. v. de onderwfjs-
questieen jnist -die questie kiezen wij te Héver,
naar mate vooral zg door de r^erings-partg
geëxploiteerd wordt, om wantrouwen en oneenig-
,heid tusschen hare tegenstandera te zaagën. Voor
al hier spreekt inen van monsterverbond" en
van méégaan voor de leus, van eene sympathie
die niet ernstig .gemeend is.
Volkomen ten onregte, naar wij meenen.
Er zgn Omtrent deze zaak twee hoofdrig-f
tingen. Aan de eene zgde ziet men hen 'dje
meenen, dat de belemmeringen, welke thans in
den Weg staan aan eene vrije concurrentie tóSr
schen het bijzonder onderwijs met de staatsschol
behooren te worden ppgeheven, zg achten den
tegenwóordigen toestand onbillijk en dringen
aan op schoolwetsherziening.
Daartegenover staan natuurlijk zg, die den
tegenwoordigen toestand willen behouden, dip
alleen en uitsluitend het openbaar onderwijs,
zoöals het nü is ingerigt, voortreffelijk achten
en dé bijzondere scholen verafschuwen. W or
den :die laatsten daarom in hunnen wasdom be
lemmerd, welnu, dat is zoo kwaad nietook -
met >een weini&dwang" kan men de kinderen
naar dé staa^SKoligzenden.
Welnu, wief||gn Lde voorstanders.
