No. 15.
Vierde Jaargang.
'N I E
tïtaüMi M» 10f W oiodr. n;t»-imss: 1>JU k,U
•ja-aW'-rScf.' vtels-ttrsT-syiw -?
iS «Mufe. 9,21 12,21 5,17 S,8 Xniieiit ?,<1 IJ,42 5,28,827,
-J.
t. Goet 8,1 ^<i^aSëafcAit
P.O.Z.7M '10,40 ?,5(T7,IÖ~Wo«w TW
[Yfet. Bóoaend. 8,45 11,4,40 8,80 8,65
5jrnin.+9,54 12,58 5,51 9,40 Biereliog©8fÏQ,
De priji der Advertentien is Tan 1 5 rrgtls 80 cent, elke
•regel meer lO cent, bclulve 85 cent regelpegt rpsf. ied«rp;pla»t-
.siny, Grpóté letters en vignetten women naar 3e. jilaattrniinte
berekend, terwijl de abobnentcn bót regt bobben '.om elk Itwsrtbal
eene advertentie van 0 regela te. piaataen,tegen- bèta]jng r na. bet
tegel regt. Elke régel daareven wordt tégen 10 ct. bgftfainiil
De.. Uitgave deter Coorant, die des Woensdags avouda van iedere
week bet licht tiet, geschiedt te Goes, by A. C. DE JONGE SJt.
aan wierv men alle stokken, da redactie betreflende,/roaeo gelieve
top tp tpn^en. De Abonnementprijs is per 8/m voor Goes,/ 1,00,
en frakco p. post' ƒ1,15. Afzonderlijke'Nummers 10 cent.
Men abon^ee^t «ei by alle Bóekbandelaren en Postdireo-
twuferen bjj'den Xlïtg*Ver te Goes.
tïtaÜMi M» 10.S ivlï W oiadr. 0,2 ÏÏVJIS' ifi k,U
m*' ",T~?.y~ï. nz-énr^'f-jcfi '.tóswTrsT-ir.'iw
iS «Mufe. 9,21 12,21 5,17 XnH*»£ ?,<1 IJ,42 5,28,9)87,
Lt - -J.
De prijs der Advertentien is Tan 1 5 regels 50 cent, elke
•regel meer lO cent, behalve 85 centregel^egt t^ojt ied«rp ;idaat-
.ring, Grpóté letters en vignetten women haar 3e. ^laatarnimte
berekend, terwyl de abohnentcn bót regt hebben 'omelk kwarthal
eene advertentie van 0 regela te. plaataen,tegen-bètal jng van. bet
tegel regt. Elke régel daareven wordt tégen 10 ct. bpyfaindJ
Men abon^ee^t rich by alle 'Boekhandelaren en Postdireo-
twuferen bjj'dcn XlïtgóVer te Goes.
WAT ER TAI TE DEÏÏKES'
Ongeveer drie weken geleden deelde dc Tijd
Inedé, dat aan haar een afschrift was gezonden
van een stak door een schoolopziener gerigt
aan den hoofdonderwijzer eener bijzondere
school. In dien brief werden den hoofdon
derwijzer de volgende vragen ter beantwoording
voorgelegd,
lo. Hebt gy ooxt te klagen gehad over eenige partijdige
of onbillyke toepassing der thans bestaande wet op het lager
onderwijs, door eenlg lid van het schooltoet!gt-?
2a. Zoo ja, door wiea werd die wet partijdig of oabillyk
toegepasten by welke gelegenheid
3o'. Hebt gij herstel van die grieven gevraagd, of die grie
ven, medegedeeld en aan welk lid van" het 'schooltoeügt
40. Is a ooit een eerlek onderroek of .herateï urrtz regt—
matige grieven betreffende de toepassing der wetdoibr het
schooltoeiigt geweigerd? Zoo ja, door vrienP^Ontzie u niet
personen te noemen en specificeer de gevallen'!
5o. Hebt gy thans eenige klagt hoegenaamd over de wijze
waarop de wet door het sehooltoeiigt wordt toegepast? Zoo
ja, welke?
Tevens was in dien brief^g'émeld, dat wanneer de betrokken
schoolopziener vóói 28' Maart geen antwoord ontving, hij dit
niet antwoorden tott' beschouwen al8 een ontkennend antwoord
op die vragen,-'
Naar aanleiding van die mededeeling door
da' Tijd die er onmiddelijk bijvoegde »wij
geven hefc stuk voor hetgeen het is en vragen
on8 vruchteloos af, wat dit nn te beduiden:
heeft» ontstond er eene vrij warme woorden-,
wisseling tusschen verschillende-bladen, waarbjj:
o. a. de Nieuwe JRott. Cdtof. het stallen dier
vragen trachtte te verdedigen.
Tot nog toe hadden wij ons niet in dien
gtrjjd gemengd en zouden vooreerst ook nog
het stilzwijgen daarover bèwaard hebbenindien
niet in de Nieuwe Arnhermche Courant van
Vrijdag U. het volgende berigt was opgenomen.
Gaarne voldoen wij aan den wensch, uitgedrukt door de Hoofd
commissie der rereeoighg voor christelijk nationaal schoolon
derwijs, om do volgende regelen over te nemen.
Aan dt Hoofdonderwijzers aan de Christelijke School
in Nederland
De Hoofdcommissie van voornoemde vereeniging, overwegende
dat dezer dagen, naar het schijnt van regeringswege, aan de
Hoofdonderwyrers van Christelyke (bijzondere) scholen, eenige
- vragen zyn of zullen worden gerigt, in verband met de be
staande wetgeving op het lager onderwijs, geeft hij dezen aan
voornoemde Hoofdonderwijzers in bedenking op die 5 vragen'
te antw oorden
Volgens het Christelijk Weekblad va a 2 April 11, was
dat stnk door den heer "W. J. van Hoytema,-io zijne qnali-
teii ian schoolopziener in het le district der Provincie Utrecht
gerigt aan de hoofdonderwijzers en onderwijzeressen-in dat
district.,-- /-
dat de wyxe. vmarqp-scho^Üoezigt d© wet, op-bet
lager' onderwy» oepait, in den regel (f) geen stof tot
klsgtcn geeft, doch dat d© wetgeving zelve bepalingen be
vat, die' het CbriztelSjk (bijzonder) oadérwys. te gronde moe
ten rigtezz.
De Hoofdeontmssie voornoemd,
(Ge/.) 3. vt NEU7VILLE, Voorzitter,
r N. M. TEBINGA, Secretaris.
De Hoofdcommiuiet vennekt de Redactiën van andere bladen
beleefdelijk om het bovewtaande vovertenemen.
Aan dit verzoék dier. Hoofdcommissie hebben
wg gemeend zoo "hpoedig mogelgk te moeten
voldoen, maar meenen nn ook de reden te moe
ten opgeven, waarom wij tot nog toe over deze
zoo hoogst belangrijke zaak het stilzwegen
bewaarden. -v
Die reden was dat wjj niet regt beseften,
wat wg van die vragen te denken hadden.
Waren die vragen -van regeringswege gedaan
of niet
Aan den eenen kant meenden wij niet te
mogen veronderstellen, dat van regeringswege,
zoodanig conixediespel zou worden gespeeld. De
genoemde vragen, die schjjnbaar moesten leiden
om de waarheid aan den dag te brengen, wa
ren onmiskenbaar zoo gesteld, dat de beantwoor
ding er van even als de niet beantwoording de
grootste 'verwarring van denkbeelden moest ten
i&Wige jmbbea.
.r^Ilej^^eyen toch te^en de tegenwoordige re-
g^Jngi.yan: hét lage* onderwijsk lassen zich niet
6|^in klapten tegen -ét- partijdige - houding van
de leden van het edhooltoezigtzooals in die
vragen verondersteld wordt. Die grieven sprui
ten integendeel vooral voort uit de omstandig
heid, dat de ouders, die wenscben hrmne kin
deren eene opvoeding te geven, waarbjj de
godsdienstige ontwikkeling gepaard gaat met
het aanleeren van algemeene kundigheden, dat
die ouders in hunne heiligste regteri worden
gekrenkt, doordat het hari onmogelijk wordt
gemaakt, hunne kinderen eene opvoeding te
geven, zooals zij volgens' hunne gewetensover
tuiging meenen verpligt te zijn.
Onmogelijk jgemaaktomdat de vaak onzin-
nig -opgedreven kosten van het openbaar on
derwijs hen lasten opleggen, die hen buiten
mogelijkheid stellen, bovendien de ko^fcén te
dragen voor het 'bijzonder ondeijrijs hunner
kinderen.
Die grieven, zjj spruiten/bok daaruit voort,
femelden gevallen uitgezonderd
dat zij die pitgejyctensro vertuiging pjeenen,
dat het tegenwoordig openbaar opder^^-gpeti-
diensfcnn en zedelijkheid in ons^Yaderland zul
len te gronde rigten, toch gedwongen1'Svorden
het hunne hg te dragen, om dat, volgens imnne
gewetensoyerbriging heilloos,ip stand
te houden. Omdat daardoor de gegs^etmïsvrijheid
in Nederland, die het slechts ten koetes van.eeh
8öjarigen strgd op leven en dood kon verwerven,
aan handen wordt gelegd.
Die voornoemde vragen bewogen zich dus
zóó weinig op het terrein van den eigenleken
gtrgd, dat de steller er van. óf fennelflk niet
op de hoogte van den strgd wast 6f door strik
vragen het illiberale en daardoor i&! Nederland
onhondbare standpunt der Vootstaddbrs van de
tegenwoordige regeling van het, IaJg&ohderwgs,
zjj' het dan ook voor een'korfceh tgd, wilde
redden.
En dit meenden wg niet te mogen veronderstel
len, van eene Begering zelfs niet wanneer zjj zich
als het t^enwoordige ministerie, hojijlt alsof hen
geene bezwaren tegen de tegenwoordige School
wet bekend .zijn, ofschoon, c(ie hez^ajen. door
honderdduizenden in. ona Y^derland gedeeld
worden. :re v
Wg moesten dus betwijfelen of die vragen
wel officiéél van regeringswege walréh gedaan,' te
meer omdat ons bleek .dat het geen hlgemeene
maatregel w^s. Aan verschillende hoofdonder
wijzers toch van bijzondere scholen zijn die
vragen niet gerigt.
Aan den anderen kant echter waren die vragen^
aan de betrokken hoofdonderwijzers niet ajl
officieel gedaan, maar wij. vroegen ons>ook af,
wanneer die vragen geheel buitep/voorkennis
van de regering gedaan ware^-'waarom matte
een officieus orgaan als de Nieuwe Rott. Crtl
zicb dan in een hopeloozen strgd af, om de
schikking en het^dóel dier vragen te verdedi
gen?
Wg erkennen dat wg bij deze tegenstrijdige
idigheden niet met genoegzamen grond
wat wij er van te denken hadden. Daarom
bewaarden wij tot nog toe het stilzwijgen in de
hoop. dat de nevelen* waarin die vragen gehuld
waren, welligt spoedig zouden opklaren.
"Wel kwam het denkbeeld hg ons op, zon
het misschien nieteen balletje zijn dat opge
gooid wordt'' om ie beproeven.of de.Nederland-
.i) Buitengewone eR-alsdau
