Donderdag 18 Maart.
■4
v:;,;
j;;v'; w.ö v ïïi;*-7i^ffS',d
tjr.'i r—ii; Jlin 3j
iqratiê oy,-/J a:.: no^ximXjiyr dï/iÉ^Ujfbi
'&b
'iMf'
:.L>. ld ,^u}y,.i rti'-Zo *(-!.' <J.!.1
öBtrrfü, aid
^n'iV»»0:arftjjs /fiiAj,s
$-r
GBflnBlièriï!»! IVcrt-Boascnd. 8,45 11?45 4.4(^ 8*!
,- Krnin.49,54 12,55 5,51' 9,40Bi^eliogcS-
DOrtiitgare dezér Courant, die de» "Woensdags avonds van iedere
wèeY-bet-licit'zletj graëHiefft'ta'Góesbij ;A.-C. DE JONGE SJz.
eaö; wjen. i^en alle -«takken, dp redactie betreffende, franco gelieve
toe te zen'dcn. T)c Abónnemeutprys is' j>èr 3/m voor Goet, /1,00,
cn'francd'p. pódl /1.16. Afzonderlijke Nuinmers lO cent.'
Men abonneert zich -bij allo Boekhandelaren en Postdireo-
tenren en Hij 'dèn-Uilgevcr te Goes.
SPOORWEG SAQARAIÏG-DJOKDJOKARTA. -
In,'1863 werd do6r dén toenmaligen miriis-
v ter van Koloniën, den heer Fransen van de
Putte,:' eqne wet aangeboden'waarbjj bepaald
werd, de aanleg en'exploratie van -den
eerstenspoorweglijn op Java werd opgedragen
aan eerie maatschappij, doch dat het Rijkge-
dqreride 33 jaren van het daarvoor benoodigd
kapitaal eene rente van 4§ percent zoo waar-
borgen.
lijn zou loopen van Samarang naar Djok-
dj.alferta, en het daarvoor benoodigd kapitaal
wad berekend tegen hoogstens 15 millioen gul
dens,. zoódat' dé. staat eene jaarlgksche interest
waarborgde .yan hoogstens 630,000.
•Tpen die weg, voor een gedeelte gelegd was,
bleek dat die ljjn niet 14 maar wel 17 millioen
m>u kosten.' De maatschappij die den aanleg
en de exploitatie er van had op zich genomen,
ziende datzij niet bij inagte was, het ontbre
kende kapitaal te verkrijgen, vroeg aan de Re
gering om ook de rente der nog ontbrekende
3 millioen-le waarborgen, niet twijfelende of
dan zou zij-die ojifbrekende som wel verkrij
gen. Hét Rijk zou -daartoe in plaats van
630,000, jaarlijks 765,000 rente waar
borgen.
Het tegenwoordig ministerie meende dat dit
de aangewezen weg was, om die maatschappij
niet te doen te niet gaan en tevgns om die
spoorweg op de voor het Rijk minst bezwarende
wijze te doen daSrstellen. Daarom nood zij'
de bekrachtiging dier overeenkomst tusschen
het Rijk en de maatschappij aan de Staten-Ge
neraal aan.
In de zitting ran Woensdag 10 Maart heeft de
Tweede Kamer dat .wetsontwerp met 37 tegen
33 stemmen aangenomen. De beraadslagingen
daarover hebben echter zulke pijnlijke gewaar
wordingen bij onsgppgewekt, dat wij het wensche-
Iijk achten hierop terug te komen.
Over het wenschelijke dat die spoorweg tot
stand zou komen, bestond geen verschil. Ieder
verlangde dit; niet alleen omdat het wenschelijk
was voor het vervoer, vooral van goederen^ op
Java,]maar omdat men meende dat het ons pres
tige iri'Indië veel kwaad zou doen, indien eene on
derneming die zooveel opzien gebaard had als deze
spootweg, en waarin Nederland, door de rente-
guarantie, een werkzaam aandeel had genomen,
niet voleindigd zou .worden'. Het was hiér alleen
de vraag of .de wyze.die de Regering yoorsteldé
om dat werk tot stjipd te. brengen, de meest
gewénschte wap in het belang van..Nederland.
Onwillekeurig,, deed zich .als van zelf ook de
vraag voor van. waar. „die teleurstelling, die
misrekening van 3 millioen? Yopr ditmaal
zullen wjj ons bepalen tót de eerste vraag, ter
wijl wij. hopen in de gelegenhead^te^znllen zjjn
later ook die tweede vraag te behandelen.
Tegen de door de "Regering voorgestelde
wijze om het werk tqt stand te.brengen, door ver
meerdering der rente-guarqntie, verhieven zich,
en naar onze meening' teregt^'Y^^BteffifflenT
De heer--van Zinnicq-Bergmann wees er o. a. met
nadruk op, hoe het nu in een kort tijdsverloi
reeds de vierde maal was, dat eene ma^tedoap-
pij, die klaarblijkelijk op te losse gronden conces-
siën had gevraagd, hulp aan het Rijk: vroeg, om
het voorgenomen werk te kunnen tot stand
brengen. Hij wees er op hoe daardoor hét ge
vaar ontstond, dat er zich telkens maatschappijen
zouden vormen, zonder' dat zij genoegzame voor
uitzichten hadden om het voorgestelde doel te
volbrengen, daar men allengs zou gnan steunen
op de herhaaldelijk in dergelijke gevallen ver
leende hulp van het Ryk. Natuurlgk ook dat,
waar vroeger reed3 herhaaldelijk zoodanige hulp
werd verleend, het telkehs moeijelijker werd die
aan anderen te weigeren. Te regt werd "dan ook
aangevoerd, dat de concessionarissen toch geene
mindeijarigen waren, en dat zij zelf de- gevol
gen van hunne concessie konden en moesten
berekenen, en dat wanneer zij zich misrekenden,
zij hun verlies aan zich zelf te wijten hadden.
Het moest dan ook onbillijk geacht worden, dat
zij liet verlies, dat zjj zich door misrekening op
den hals haalden, later wanneer het Rijk
hulp verleende, die door de belastingschuldi
gen moest worden opgebragt op de schouders
van anderen schoven?'
Maar zalmen misschien zeggen, dat bezwaar
van die vermeerderde rente-guarantie^s voor het
Rijk toch zóó .bezwarend niet het geldt hier
slechts eene vermeerdering van f 135,000 's jaars
en dan nog maar tijdelijk en met het vöoruifc-
zigt dat,'wanneer de maatschappij ooit méér dan
5 percent winst afwerpt, die voorschotten zullen
worden teruggegeven.
Wij voor ops hechten niet veel aan die schooné-
lïfiVnir g r9,80 1»WJ^5 ,Birxèlingo 6,15 9,40 1,5<H6,fc Kruininirén -6,87 49,58 5,2 6.18 Krabbtnd. «.WTO.SrJ 2,1*
'B.Ó.Z.Ï,15'10.40 2,5ri 7.10'W90W - iM-liffilPt&'UllimktoSMXZSWfi 1 ...r
ÏTort RArwM,'^ AK-11 iC A.UV R SO 8,55 11,55-4.5J'6,40 Berg>op.Z.9,10^2,10 5,6 „8,55 Woet«dr.f 9,21 12,21 5,17^^9.6 ^ratAead. 9,4t 9;27
1.10, 1,846,6 9,52'Aapk.Got.10,20 1,20 6,.5 10^. - h> t lfiV,lno v.'f j'Ji
JDc pryij der'.AÜvertéritieb is' viin 1"—
'regel Bicer- .10- ccül, belultfi tih axftt zegelrcgt
*ing. Groote letters "ep vignetten vrorden natr 'de plcat»r^mtet'
berekend, terwijl de nbonnenten bet regt bebben om elk.kwartfi»^
eene advertentie von 6 regels te plaatsen, tegen betaling -v*i» "het
zegelregt. Elke regel daarboven wordt tegen 10 ct. berekend.
yoornitzigten •■vari^teröggeveif.^ 1
Wij hechten meer aan do vérklaring van cfëri
minister van Pinantiên, mr.' van'Bosée: Ver
volgens," zeide deze, spreekt-mén van de w'el-
gevulde schatkist.' Het is waar^ zij ibehtiridt
>zich ik ben èr dankbaar 'voor ih' eén
«gezonden towtarid.M; (aan wien is mr; v./Boese
dankbaar Ami zgn voorganger Graaf Schim-
melpennirick,' die de schatkist hem 'zoo góed
gevuld achterliet ReD.y «Maar zg ia. niet
uitpnttelijk, eii mij dunfa tooals 'de bakert loopen',
die overvloed in-de 'écha&faj-van Uetiérlede ioel
*zal f.-G'pi
Naar jrahJesRng^ari deze gnRe- bekenten*
foveri' wij 'ón& 'twéé 'vlagen. 'f 't
Wanneermr. vmi Bosse zelf overtuigd' is,
dat de schatkist, die hg bij zgn optreden zo©
wél gevuld vörid'; wat ihg dan' ook reeds
vroeger békend heeftvari": lieverlede-'lédiger
wordt, waarom1' dari zobvéle wètteri1 voorgedra
gen, die hét inkomen'van'het T^'tófisgew^se
verminderen,? Wént"1 men bedenke hét - wél;
'door dé bepaling dat" dé herijk' yoortahh -kos
teloos zal gèsduèdenVv'érliiést'hét :Rgk een jaar-
lgks ïrikóméh van 70.000 Door 'dé 'hri door
de Tweede Kamer aangenoméne'verho&ging van
rente-garantie 135,000 .'s ja^ra ij dpor 4e even
eens reeds door de Tweede aangenomene 'afsph^f-
fingvan het Dagbladzegel ongeveer 800,009-
Dat is in weinige d^en ruim een millioen 's jaars.
En wat krijgt hét Rijk daarvoor in de 'plaats
Eene verhoogde belasting op hét''gedistilleerd
Maar wjj wezen ér reeds op, SÖfe die Verhoógde
belasting, naar onze meeüing m'e^'ttari1 de ver
wachting zal voldoen. Het smókkélen neemt
hand overhand toe. Ten bewjjze''hiervan inn
dienen, dat in de afgéloopen wéék, door de
Arrondissement8 Regtbank te Arnhem alleen,
in ééne zitting niet minder dan zee fraadutense
vervoeren van gedistilleerd werdén vervolgd.
Een tweede vraag. Wat blijft er nü over van'de
grootspraak der radicalen over hinnrie finantiële
specialiteit, nu mr. van Bosse zelf moet beken
nen, dat de schatkist onder, zijn bestuur al le-
diger en lediger wordt
De beantwoording dezer.yragen laten wij aaii
het. "oordeel onzer lezers.
'Wij gelooven dat het hier korteljjk uiteen
gezette, meer dan voldoende is, om aan te toon,eig
Bijblnü 1015. Dfi 'Redactie onderacbnipt. ,-
V
