.y
i
voor een picol koffij, daar bleek uit die staten
dat door die particuliere onderneming slechts 8
aan arbeidsloon voor dezelfde hoeveelheid werd
Met "het oog op deze feiten en cijfers die
men voorzeker meer bewijskracht zal toekennen,
dan de holle klanken en magtspreuken der rar-
dicalen —."dragen wij.of daaruit' iiiet duide
lijk blijkt, hoe geheel zonder grond de insinu
atie derradicalen is, dat de zoogenaamde
conservatieven'de welvaart der Javanen zouden
opoffereh, alleen om de geldfil^he uitkeering van
Indië aan- Nederland wat te verhoogen? Maar
met het oog op die feiten en cijfers vragen wij
ook, wat men te wachten heeft van het streven
der radicalen om het cuttnurstel te vervangen
door vrijen arbeid welke verandering'de radi-
calen zoo gaarne doen voorkomen als zóu zij
alleen moeten dienen om den toestand 'van den
J^aè^-^^yerbeteren v— indien reeds nn blijkt
- dat-^ë;^iirticulieren in vrijen arKeid, voor het-,
zelfdö wérk veel minder arbeidsloon uitbetalen,
dan da. Roering krachtens het cultuurstelsel
Dat de theorie'n der radicalen ook in andere
opzigten vaak falen, bewees de. beraadslaging
over de gelden, bestemd voor de openbare wér
ken" in Indië- Vroeger geschiedde de aanleg
en het onderhóud der openbare werken op ver
schillende -wijzen. Betrof hef werken w^ar de"
inlanders zelf belang bij hadden, als wegen,
bruggen, dijken enz. dan, werden die door de
Javanen aangelegd en onderhouden ih heeren
diensten, d. i. dan werd hun, in plaats dat zij
belasting in geld moesten opbrengen, een bepaal
den arbeid aan die werken opgelegd. Hadden
echter de inboorlingen zelf geen direct belang bij
die werken, dan werden deze aangelegd, even'als
elders, door arbeiders die betaald wérden. "Aran
déze regeling waren de Javanen gewoon, en daar\
om ging alles geleidelik en zonder, verzet of gemor.')
- De Radicalen vonden deae regeling echter, in
strijd met den geest des tijds. Be heerendiensten
werden, ónder' de benaming van dwangarbeid^,
voorgesteld - als te behóoren tot de middeneeuw-/
sche tijden,'- maar - niet meër te dulden in de
negentiende eeuw I Zonder té kunnen of te
willen beseffen dab „hier in Nederland juist het
zelfdebeginsel Van 'kracht' is, datook hier h.
y. de wegen - onderhouden- worden door degenen
die er gebruik van maken, hetzij in- den vorm
van: tollen,- hetzij in den vorm. zooals in
Znid-Beveland van een 'door eiken grondei
genaar pp te brengen v^ste som, berekend per
bhndér, zonder dit te beseffen, wérden, de aan
de Javanén "opgelegde vërpligtingen. voorgesteld
als "slavernij. Aan de tegen de vroegere Tegeling
door de radipalen aangeheven schoonklinkende
magtspreuken, Waardopr velen verblind wérden
1 medegesleept "óf althans hunne stemer niet
tegen durfden verheffen, móet -het -worden, toe-
geschrevëiidat iff de laatste tjjden^ een wanbe-
grip ^18 ingeslopen, volgens hetwelk die werken,
die eigenlijk P3 heerendiensten maar oms'tan-
Daarom werd vrij algemeen het voornemen
van den heer de Waal toegejuicht, om tot het
daarstellen vanópenhare werken»zonder schroom7'
weder gebruik,ie maken van de heerendiensten
als het betrof werken die >m het belang .der
inlandsche bevolking zijn." Ook wij juichen
dat voornemen van den heer de Waal ten sterkste
toe, en zijn' geenszins overtuigd door de senti
mentele bezwaVen daartegen door énkele, verloren
stemmen in de kamér geuit.
O fschoon de1 minister meende zijne berekenin
gen te kunnen handhaven, op grond, d^r voorhan
den zijnde koffij eü de vermoedelijke daarvoor
volgens raming der handelmaatschappij te
verkrijgen koopprijs ad 40 ct. werd andermaal
door verscheidene., leden beweerd dat de ont
vangsten in Iijdië, bij de begrooting veel te
hoog waren geraamd, rvooral met'het oog op de
omstandigheid dat de koopprijs der koffij voor
1869 geraamd werd op 40 ets. hoewel op de
laatster veiling der Handels-maatschappij slechts
34 ets. besteed was. Dit verschil valt vooral-in
hét oog als men nagaat dat 1 ct. verschil óp
de koopprijs van een pond koffij, in ronde som
berekend wordt, 1 millioen voor de schatkist
te verschillen.
Plaatsgebrek verhindert ons voor ditmaal mede
te deelen de belangrijke beraadslagingen in de
Tweede Kamer over het al of niet opheffen van
het consignatie-stelsel. Spoedig hopen wij hierop
te kunnen terugkomen.
Voor het oogenblik willen wij er alléén op
wijzen, hoe ook bij de hierboven behandelde
onderwerpen gebleken is, dat de theoriën der
radicalen óf slechts holle klanken zijn <j>f door
den praktijk althans veroordeeld worden.
- dóór de Javanen mpesten
in den régel in vrijen of gewoon betaald wor
denden arbeid werden uitgevoerd. Welke "de gë-
volgen hiérvan zgn,kan men beseffen door hetgeen
de minister van Koloniën, de heèr de Waal,
in de zitting'van 10 November, daaromtrent
zégt >Dït wanbegrip .hééft niet alleen de uit-
gaVen van den staat nöodetooh opgedrevenmaar
heeft, ookén daair moet ik vooral op wijzen
t.-~ dem)tpestand'der wegen,'bruggen, énz. niet
-verbetèfd.-(f) H'Bijbia.a 18öi
Gpës i.8 November 1868.
)Zatnrdag jl. hield de Tweede Kamér'gedurende
et grootste gedeelte der zitting zich bezig om
eene voordragtop te maken van vijf personen,
■ten einde die aan den Koning aan te bieden,
óm daaruit eene keuze te doen van eeD lid voor
den Hoogen Baad.. Niet één der zes daartoe door
den Hoogen Baad zelf aanbevolen personen werd
door de Tweede Kamér op dé.voordragt geplaatst.
Het scheen dat de doorden Hoogen Baad aan
bevolen personen niet radicaal genoeg waren. De
Tweede Kamer wist^jiet beter en plaatste daarom
boven aan de voordragt, rnr. van Meerbeke, den
opvolger van mr. van Li laar, als lid van bet
Provinciaal Geregtshof in Noord-Holland. Maar
wat blijkt nu dat deze candidaat wij treden
hoegenaamd, in geene beóordeéling Van den per-;
sopn nog niet de vereischten'had, óm benoemd
te worden, tot lid van ..den Hoogen, Baad, omdat
hij nog geen 10 jarèh gepromoveerd was. Wat heeft
men te denken van die leden der .Tweède Kamér,
die hefcs beter willende 'weten dan de Hodge
Baad, zich niet .eens de moeite géven om het
•meest noodzakelijke" te onderzoeken
Aim den raad van State zal eerstdaags een
wetsontwerp wordep verzonden tot nieuwe rege
ling der Schutterijen. 1
Naar wij vernemen" zal met I December
1869 een aanvang worden gemaakt met de tien
jarige volkstelling. "Voor ieder geteld-pérsoon
zal aan de getaaeenten cent worden vergoed voor
de door haar te maken oniostén.
Tn de -particuliere correspondentie* van
de Nieuwé Kamper Ct., schrijft men uit Leiden
van 11 NovGij hebt reeds uit da bladen ge
zien, dat wij hier oók al de eer van ons oproer
gehad hebben. Wat was.-hier de oorzaak, van
Waarlijk het is al te belagchelijk, xwant terwijl
er in Botterdam nog eenigen grond vpot- de
plaatsgehad hebbende wanordelijkheden kón wor
den aangewezen, is haar niemand in staat eenige
aanleiding tot iets dergelijks aan te wijzen. In-
tnsschen is het merkwaardig dat, zooals ge u
zelf 'nog wel herinnert, wij hier eene menigte
gemeen volk hebben, dat van schooijen ,en bede-.
1 en leeft, en dat dit gèboefte juist in den laatsten.:
>tijd zoo ruim van ge\d voorzien is, dat het yeel,
meer dan gewone Vertering maakt. Hierbq:
heeft het mijne opmerkzaamheid getrokken,, dat
ik eints kort onderscheidene Próissön heb ontmoet,
die zeer veel 'zwetsten van de voortreffelijkheid
hhnner alle anderen te; boven, strevende regering,
en sa^n allen die er npar luisteren wilden ver-*
telden dat, 'zoo die regering hier het gebied
voerde, deze siad/'zich weldra in het .bézit .van
de bloeijendste nijverheid verheugen en de ar
beidende klasse geene armoede meer kennen zoude,
welke taal hier natuurlijk zeer veel indrot maait,
r— Men berigfc oné uit Kroiningén, tot'de
Harmonie #£enaragt maakt magt*' aldaar, het'
voornemen heeft intf op Vrijdag' den 27 Novem
ber e.' k. een vocaal en instuméntaal concert te
geven, in'het schoollocaal, waarvan de toegangs
prijs voor niet-leden is bepaald op 50 ct. de
persoon. -'ï.' -
Verkooplng-en
Bij ioBchrijving, zullen worclcn verdocht: 85 Olmen, 68 Es
sen, 29- Abeelen en 8 Eikenboomen, geschikt vóór werkhouk
Informatiën bij F. BURGEE, 'a Gravenpolder. Inschryvings-
biljetten in te leveren uiterlijk .Dingsdeg 1 Dec, aanstaande.
Op Zaturdag 21 dezer, 'a avonds 6 ure te Kapelle bij
J. DU1NKERKE, van 211 regtstammige zware Ohnenboómen
lang v 6,50 tot 7,50 'el, zw. 1318, duim. 6 extra zware
Kastanje en'2 Pktaanbooxüen, 36 Eiken-, en Beokenboomen
en 1 harde Olm, 'staande op het hof Brnëlis aldaar, ten over-
staan van* den Griffier Mr. van DAM.
Op Woensdag 25 Nov. 's morgens om 10 ure te Hoede- -
kenskerke bij A., L. HUGE,'insschen Zvrake- en Vliegait-
Polder, en in'de Weelwcide"van 100 sta. Olmen- en Essen-
cn 45 Canadaboomen, en op Donderdag 26. daaropvolgende,,
op het zelfde uur onder Baarland in de weide van J. OOST
HOEK van 150 zware Canada- en 50 dito's Essenboomen. No
taris VAN DEN BUSSCHE.
'a Morgens om 10 ore, in de Wilhelmiua-polder van
290 Olmen, 80 Essen, 96 .Canada- en 8 Willigen-boomeu,
staande op do Veehoeve'in de'Slurf;' 50 Canada's en 150^
Olmen, op de Hofstede bewoond door J. ROTTlES. Notaris
Mr. IIEBERT. Op hetzelfde nur te "Wolphaartsdijk óp de
Tohveide van 82 Olmen-, 10 Canada'e en 200 Knotfriliïgen
Boomen.' Notaris Rissceuw.
Op Donderdag. 26 November e. k. aan Schoortjes Zand
weg te 's Gravenpolder op "BZwakenburg", van 88 Abeele," 46
harde en 46 zachte Olmen en 36 Essenboomen, Notaris .Mr.
Liebert. om 10 ure 'smg. te Hoedekenskerke aan den Dijk
-tu3schen den Ouden en Nienwen Hoonffert van 800 Canada
Boomen en bij A. Vermue van 12 Essen Dito's 'a avonds
om 6 ure, te .Kapelle in 't Gemeente-huis, van de Broodbakkerij
en "Winkel-affaire van Jan Dijl. aldaar, Notaris'v.; d. Bnasche.
Op Vrijdag 27 Nov. 'smg. 10 ure, op den Varkensdijk
te Yerseke van 162 Olmen- en 158 Essenboomen Hot Eembges.
(Zie verder Advertentiën.)
Kerïmleuws.
De heer F. H. Mfchelsen, predikant bij de
evangelischJuthersche gemeente te Middelburg,
heeft het ten tweede male op hem nitgebragt
beroep naar - *s Gravenhage aangenomen.
Bedankt voor het beroep naar de Christel.
Afgesch. Gemeente te Goea, door Ds-J. Holster,
-pred. bij geD.,gemeente te Leiden.
B uitenland -
In een door andere dagbladen
deeld particulier schrijven uit Spbnje wordt be*v."
vesttgd, dat ook daar te lande de vrees gekoesterd
wordt, die ook wij reeds aan den §ag legden, dat
door den langen tijd die er verloopt alvorens
dé toekomstige regeringsvorm bepaald wordt, die
beslissing hoe langer zoo moeijelijker wordt, Dr
dat schrijven wordt z'elfs* te kennen gegeven, 'dat
men vreest dat de eigenlijke onrustige woelin
gen der revolutie nog aanstaande zijn. "Men zegt
dat dé vorstelijke personen, die men genoemd
heeft, als candidaten voor den Spaanscbe troon,
allen geweigerd hebben, bij een mogelijk Aanbod
de kroon te aanvaarden. -Tengevolge daarvan
meenén sommigen, dat men generaal Espartero tot
Koniüg wil uitroepen. Voorzeker zou deze veel
