MIES BOUWMAN
DOET EEN BEROEPOPU
f
GIRO 809
RÖN.IEK VAN
NOÖRQ-&EVELANQ
Nederland specialist in koeltransport
Ook gehandicapten willen sporten
STICHTING REDT DE KINDEREN
(NEDERLAND)
Di bin tehenwoordug un oap naemen die a-je nie mi tuus
kan brienge, beste vrienden. Neem bievoorbeeld mè un
döödheweun „telraem", dat éét tehenwoordug „calculator".
Of zoiets dat a m'n daeheluks zie-je un „vuulnisman". Hlad
niks over die mensen netuurluk, mè dat éét tehenwoordug
„miljeu-onderhoudend-medewerker". En hae zo mè deu. De
man uut ut verhael deze éét Jöös en die kon't ok oal nie
zó bie ouwe.
Hrööze praet.
Jöös stieng alléén op de waereld,
mè dat von'tun hlad nie erg.
Ie hieng zó z'n eihe hangetje
en liefhebberijen oa tun un berg.
Z'n uusouwen kö-je bekieke,
't zag d'r proper uut.
Ni-Je, bie Jöösje kö-je weze,
ie was zó hröös as un puut.
De booschappen dee-jun aele;
oalus, van arzien tot spek.
Ze zou we Jöös ök nie pakke;
ni-je, ie was nie hek.
Noe was tun onderlesten in un wienkel
en ie vroeg om closetpepier.
Mè dien veint dee um verbetere:
menèèr, dat éét twaletpepier.
Noe, doch Jöös, 't za wè zo weze,
mè bie mien is't vo de plee.
Closet von'tun a deftug,
mè ie zat d'r hlad nie mee.
Of'ter anders nog iets most weze,
vroeg de man stik beleefd.
Jae, zei Jöös, nog un stik zéépe,
zö één dat vee schuim of heeft.
„Twaletzeep", vroeg dien bediende,
toen viel bie Jöös z'n kleppe dicht.
Ie zei: ni-je kè-je behriepe,
heweun vo m'n hezicht.
CeeBee.
Amerikaanse Volkskunst.
De volkskunst van de Verenigde Sta
ten is alleen maar een bijprodukt van
het bedrijvige mengelmoes van rassen
waaruit Amerika voortkwam, maar
toch roept ze op levendige manier de
sfeer op van de stadjes en de hofsteden
van de 18e en de 19e eeuw. Het is een
wereld van spulletjes van krijt en han
denarbeid, van eenvoudige meubels,
weefsels en schilderijen, en bovenal van
gebeeldhouwd en gesneden hout.
Veel houten voorwerpen dragen dui
delijke kenmerken van het geboorte
land van de maker, zoals de uit hout
gesneden vogels van Wilhelm Schim
mel, een Duits immigrant. Andere
staan volkomen op zichzelf, bijvoor
beeld de modellen van aanvallende In
dianen, die door een houthakker ge
maakt zijn op de avonden dat hij in
een afgelegen kamp niets te doen had.
Niets anders dan zijn eigen ogen en
een instinctieve bekwaamheid hebben
aan deze ruwe maar boeiende figuur
tjes een eigen leven gegeven. Zulk
houtsnijwerk was gewoonlijk het werk
van een ambachtsman of boer in zijn
vrije tijd, maar er waren ook rondrei
zende houtsnijders, met niets dan een
knipmes en een glasscherf, die een o-
vergeschoten stuk grene- of cederhout
in een pronkstuk voor de schoorsteen
mantel veranderden.
Ceder en wit grenen waren de favo
riete houtsoorten bij het houtsnijden.
Ze hebben een praktische zachtheids
graad. Daarmee konden aan de ene
kant ambachtslieden die geoefend wa
ren in populaire werkwijzen circus- en
kermisdieren afleveren die boordevol
leven en tot in details karikaturaal
waren. Aan de andere kant konden
makers van lokvogels voor de jacht,
of ze nu amateur waren of het voor
hun beroep deden, met deze houtsoor
ten een verfijnde eenvoud bereiken.
Maar de werkelijke bekoring van het
houtsnijwerk in de Amerikaanse volks
kunst is de gevarieerdheid van vorm
geving.
Van 18 tot en met 18 november a.s.
wordt de jaarlijkse collecte voor het
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten
gehouden.
Met de opbrengst van deze collecte
wordt een belangrijke ondersteuning
gegeven aan de veelzijdige gehandi
captensport, ook in onze provincie.
In alle gemeenten en vrijwel in alle
kernen daarvan, zullen in onze provin
cie valide sportverenigingen en vrij
willigers zich inzetten voor deze inza
meling.
Honderden jongelui, dames en heren
zullen in die week collecteren voor pro
jecten en materiaal voor de gehandi
captensport.
Om echter de collecte optimaal te
doen slagen is er in veel plaatsen nog
behoefte aan collectanten.
Immers, de valide sportverenigingen
hebben het ook druk met hun organi
satie en wedstrijden, zodat een totale
inzet van de leden niet mogelijk is.
Daarom wordt onder het motto: „Wat
is mijn gezondheid en vitaliteit waard?
een beroep gedaan op vrijwillig(st)ers,
werkzoekenden enz. die zich in die
week enkele uren in hun woonplaats
beschikbaar willen stellen voor dit
goede, doch noodzakelijke doel.
Het doel is namelijk om de achter
stand bij de gehandicaptensport in te
lopen en de integratie te bevorderen.
Geef u op bij de provinciaal coör
dinator, de heer A. M. Westdorp te
Kortgene, telefoon 01108 -1389, die u
dan zal verwijzen naar het contact
adres in uw woonplaats.
Indien gewenst kunt u zich ook aan
melden bij de Zeeuwse Sportraad te
Middelburg, telefoon 01180 - 33024.
OPHALEN OUD PAPIER
TE WISSENKERKE
A.s. zaterdag 27 oktober wordt oud
papier opgehaald in Wissenkerke ten
bate van de schulddelging van de Ned.
Herv. Kerk.
U wordt verzocht het papier opge-
bundeld op het trottoir te leggen voor
9 uur 's morgens.
FIETSEN GRAVEREN
29, 30 en 31 oktober in de gemeente
Wissenkerke.
De fietsgraveeraktie van de Rijkspo
litie vindt op de volgende dagen en
tijden plaats in de gemeente Wissen
kerke.
Maandag 29 oktober in 'het Dorpshuis
te Wissenkerke van 09.00 tot 13.00 uur
en van 14.00 tot 18.00 uur.
Dinsdag 30 oktober in het Dorpshuis
te Kamperland van 09.00 tot 13.00 uur
en van 14.00 tot 18.00 uur.
Woensdag 31 oktober in het Drenthe-
huis te Geersdijk van 09.00 tot 13.00 uur.
Koelschepen, die in de jaren vóór de
Tweede Wereldoorlog aarzelend hun in
trede deden om aan bederf onderhevige
produkten, zoals bananen, sinaasappe
len, peren, etc., te behoeden voor ver
dere rijping tijdens het transport, heb
ben langzamerhand een grote perfektie
bereikt.
„Bij ons eerste koelschip, dn het begin
van de jaren vijftig, werd af en toe een
banaan uit het ruim gehaald, doormid
den gebroken en bekeken, waarna, al
naar de bevindingen, de temperatuur
in het ruim werd aangepast. Nu worden
bananen vervoerd bij een temperatuur
die hooguit een tiende van een graad
Fahrenheit mag variëren."
Aan het woord is J, Dammers al zes
tig jaar direkteur-eigenaar van één van
de 'grootste koelrederijen in ons land,
Dammers Van der Heide te Rotter
dam. Dammers, die aan het hoofd staat
van een vloot van twaalf koelschepen
waar er binnenkort nog twee bijkomen
(ze zijn in aanbouw bij scheepswerf Van
der Giessen-de Noord), heeft in die zes
tig jaar heel wat zien veranderen.
Ooit begon de boelvaart met gewone
schepen, waarvan de ruimen werden
voorzien van isolatie en een koelinstal
latie. Daarna werden schepen omge
bouwd. en de laatste decennia worden
er speciale koelschepen ontworpen en
gebouwd.
Behalve Dammers zijn bekende rede
rijen Sealtrade in Groningen, met 18
schepen, variërend van 100 brutoton tot
4000 brutoton, en de Rotterdamse rederij
Primlaks met dn totaal 16 schepen, in
groottes tussen de 1000 en 2700 brutoton.
Al deze schepen vervoeren kostbare la
ding, met een waarde van vele miljoe
nen guldens.
Goede kwaliteit bij aankomst waar
borgt voor de kopers een maximale op
brengst, vandaar dat de rederijen daar
aan de grootste zorg besteden.
Wat is het typerende van een koelschip?
Voorop staat dat het schip alle fcoel-
lading goed kan overbrengen, en dat
alles volgens een strikt tijdschema ver
loopt.
In vergelijking met vroeger is de
techniek enorm vooruitgegaan: de „één-
tiende graad Fahrenheit variatie van
temperatuur" wordt bereikt dankzij een
elektrisch log dat via ongeveer 250 sen
sors de temperatuur in de ruimen re
gelmatig rapporteert. De resultaten wor
H n Hooguit een Kende greadF
n - COt
0 o VGcMigheidsgehalie
den op papier vastgelegd, en de ont
vanger van de lading krijgt aan het
eind van de reis het rapport. Verder is
er kontrole op vochtigheidsgehalte en
zuurstof.
Sommige produkten eisen bijzondere
precisie: bijvoorbeeld vlees, dat hangend
wordt vervoerd omdat het heel gevoelig
is voor kleurverandering, etc.
Specialisatie.
In totaal varen er onder Nederlandse
vlag zo'n 40 tot 50 koelschepen. Daar
naast zijn er Zweedse. Deense en Ja
panse 'konkurrenten.
Door specialisatie proberen de Neder
landse rederijen in de voorste gelederen
te blijven. Zo heeft men nu schepen met
14 ruimen en 8 verschillende tempera
turen
Doordat de schepen in een uiterst
strak vaarschema varen, is het moeilijk
om retourlading, die immers leidt tot
vertraging, mee te nemen. De lading-
stroom is naar Europa toe, waar 230
miljoen konsumenten een konstante
markt betekenen; in omgekeerde rich
ting is weinig of geen aanbod.
Ver van ons bed sterven dagelijks duizenden kinderen aan ziekten
als kinkhoest, difterie, tuberculose en mazelen. Ver van ons bed worden
ook duizenden kinderen blijvend invalide door kinderverlamming.
Wie in een land woont als Nederland, waar kinderen gezond kunnen
opgroeien, accepteert dat niet. Vandaar deze oproep.
tVOOR F 25 PER JAAR KUNT U DONATEUR WORDEN VAN DE
STICHTING REDT DE KINDEREN (NEDERLAND)
Voor f 25 per jaar steunt u een levensbelangrijk projekt. Met uw bijdrage
kan de Stichting het immunisatie-projekt in Boven Volta (dat sinds kort
Burkina wordt genoemd) voortzetten. Een projekt met als einddoel: uit
banning van alle dodelijke kinderziekten in Boven Volta en ook in andere
landen in de Derde Wereld. Dat einddoel is nog ver, maar bereikbaar
mits er gerekend kan worden op uw steun.
Er sterven zoveel kinderen onnodig. Doe daar iets aan.«Nu.
kx
WORDT DONATEUR, STORT E 25,-
DEN HAAG
BEURS IN MIDDELBURG
De Commissie Ruildag 1984 organi
seert op 27 oktober a.s. een grote beurs
voor postzegels en munten, uitgaande
van de samenwerkende verenigingen
I.V. Philatelica afd. Middelburg, F.V.
Delta-West en de Numismatische Kring
Zeeland.
Deze beurs zal worden gehouden in
gebouw „De Schakel", Bachtensteene
14 te Middelburg en voor het publiek
toegankelijk zijn van 10.00 tot 17.00 uur.
Er is volop handel aanwezig en een
grote verloting. De toegang as gratis.
REIZENDE AUTOMATEN SHOW
ROOM KOMT NAAR GOES
Van Nelle Grootverbruik, één der
grootste leveranciers van warme dran
kenautomaten, koffiezetapparaten en
ingrediënten trekt de komende maan
den met een reizende showroom door
het land.
Speciaal voor die (horeca)bedrijven
en instellingen waarvoor het door de
afstand niet zo gemakkelijk is om zich
in Rotterdam te oriënteren, zoekt Van
Nelle Grootverbruik deze weken de
regionale geïnteresseerden op.
De reizende showroom staat op 31
oktober en 1 november op het parkeer
terrein van Hotel Terminus, Frans den
Hollanderlaan 37 te Goes.
Het scala aan apparatuur dat op deze
reizende tentoonstelling kan worden
bezichtigd, omvat naast de kleine vol
automatische kpffiezetmachines onder
meer ook de moderne warme dranken
automaat Coffee Mat Duet. Deze alles-
kunner 'biedt gebruikers de keuze uit
maar liefst 37 verschillende mogelijk
heden.
Sinds 'kort heeft Van Nelle voor de
grootverbruikers het nieuwe Café Fi
nesse systeem: volautomatisch koffie
zetten, zonder investering in kostbare
apparatuur.
De reizende showroom is te bezoeken
van 09.00 tot 17.00 uur.
BROCHURE
Vorige week verscheen de brochure
„Onverharde wegen in Zeeland", uit
gegeven door het ZCO.
De brochure geeft een inventarisatie
van de nog niet geasfalteerde
wegen in de provincie. Een aantal aan
trekkelijke voorbeelden wordt beschre
ven en tenslotte wordt bepleit dat
landschappelijke en nauurwetenschap-
pelijke waarden grotere aandacht krij
gen bij het beheer van deze wegen.
De brochure is te bestellen door over
making van f 4.30 (inkl. porto) op giro
2.98.29.42 t.n.v. Stichting ZCO te Goes.