VLIEGEREN
KRONIEK VAN
NOORD-BEVELANQ
Raadsvergadering Kortgene
De Reisgids voor
Noord-Beveland
.c - -.-. -V-.' v- -. .- V
Van de weke un verhael over duuven, beste vrienden.
Duuve-melkers vee over vo d'r sport, ut liefst zouwe ze
zelf meevliehe. Mè zölang a ^at nog nie haet, dan zieze
ze nog vliehe, d'r duuven- dan netuurluk.
Izak is ok hlad zot van duuven en eksperementere doe'tun ok.
De papeduuvehaai-je.
Izak was a jaeren duuvemelker,
ut was z'n hobbie zöhezeid.
Prachtuhhe duuven oa tun,
't was z'n trots en zalugheid.
Ie dee ok eksperementere
mee doffers en duuvinnen.
Vo wedstrijden was dat,
dan aelde je priezen binnen.
Izak oa ök un papehaai-je,
ie docht: zeg, weet je wat,
die zet uk bie de duuven,
meschien wor tut wat.
En jewel, nae lange wachten,
Bij het behandelen van de notulen
van de vorige vergadering, tijdens de
gemeenteraadsvergadering te Kortgene
op donderdag 20 september j.l., pleitte
dhr. Van Damme er voor om lid te
blijven van de vereniging tot behoud
van de kleine kernen. In de troonrede
is gezegd dat één miljoen beschikbaar
is voor het behoud hiervan. Omdat we
geen lid meer zijn, lopen we achter,
aldus dhr. Van Damme.
De burgemeester, mevr. E. J. Hoo-
gendijk - van Duijn, zei dat we wel lid
zijn en ze hoopte dat de regering met
de belangen van Kortgene rekening zal
houden.
Bij het punt „Mededelingen" vroeg
dhr. De Smit of er geen belemmerin
gen te wachten zijn voor renovatie van
de schuur hoek Havenstraat Irene-
straat, die tijdelijk verhuurd is aan
L. Goulooze voor de som van 75,
per maand, als de renovatie aan de
orde is.
Dit is niet het geval, aldus de bur
gemeester.
Dhr. De Looff had liever gezien, dat
het perceel dat de kwekerij te Kort
gene voor volkstuintjes beschikbaar
was gebleven. Nu de Betho de kwekerij
niet langer kan beheren is de huur
opgezegd.
Het voorstel is om een deel te ver
huren aan dhr. I. Boot, die een aan
grenzend hoveniersbedrijf heeft voor
5 jaar tegen een huurprijs van 0,30
per m2. Voor veel -mensen, die niet
meer werken is het hebben van een
volkstuintje een attraktie.
Wethouder Van der Weéle zei, dat er
geen aanvragen voor waren. W-as dat
wel het geval geweest, dan was er
misschien een ander besluit genomen.
Zonder kommentaar werd een voor
stel aangenomen om mevr. C. S. H.
Mulder - Glas en mej. M. Teeuw, resp.
met ingang van 1 augustus en 1 okto
ber 1984, te benoemen -als leerkrachten
in vaste dienst aan de experimentele
basisschool te Colijnsplaat en aan de
openbare lagere school te Kats. Waarbij
dhr. De Smit zijn gelukwensen uitsprak
Een voorstel om de burgemeester te
benoemen als vertegenwoordigster van
de Distrikts Gezondheids Dienst in
Zeeland en wethouder Van Noort als
plaatsvervanger, werd gewijzigd in die
zin, dat dhr. Van Noort de gemeente
zal vertegenwoordigen en dat de bur
gemeester plaatsvervangster is.
Dhr. De Looff zei met het eerste
voorstel wat moeite te hebben en kon
zich nu met het gewijzigde voorstel
verenigen. Het werd dan ook -met al
gemene stemmen aangenomen.
Een voorstel om zich niet aan te
melden als -lid van de raad van de
Europese gemeenten, was voor dhr. De
Looff aanleiding om te zeggen dat de
PvdA-fraktie wel voorstander is om
zich als lid aan te melden. Ook dhr.
Van Damme is voorstander, maar zijn
fraktiegenote, mevr. Van Oeveren, is
voor niet toetreden. Ook dhr. De Smit
kon zich in het voorstel van b. en w.
vinden.
1
De burgemeester was wel verbaasd
over de opmerkingen van de voorstan
ders. In de advieskommissie was er een
algemeen advies -om zich niet aan te
melden.
Dhr. Blankenstijn vond het college
voorstel een goed voorstel en ook dhr.
De Smit kon zich hierin vinden. Dhr.
Huibregtse was van oordeel, dat het
mogelijk moet zijn om, na aanvanke
lijk in de kommissiebespreking tegen
toetreding te zijn geweest, van mening
te veranderen.
Omdat wethouder Van Noort het col
legestandpunt deelde (geen deelname)
werd het voorstel met 6 tegen 4 stem
men aangenomen. Tegen: de PvdA-
fraktie, minus wethouder Van Noort,
en dhr. Van Damme.
Met enige kanttekeningen -ging de
raad akkoord -met de begroting en het
beleidswerkplan voor 1985 van het pro-
jekt „Mensen zonder baan".
Dhr. Geelhoed Is er van overtuigd,
dat door automatisering er meer werk
lozen zullen komen. De aktiviteiten
moeten niet zodanig zijn, dat er een
kloof komt tussen werkenden en niet-
werkenden.
Mevr. Van Oeveren vindt dat er geen
aparte groep -gemaakt moet worden en
ze vindt het nuttig -dat er kursussen
worden gegeven. Ook vindt ze dat daar
door werkenden en niet-werkenden
aan deelgenomen kan worden.
Dhr. Blankenstijn vindt dat we op
moeten passen om niet op een anders
terrein te komen. Hij heeft grote waar
dering voor de duidelijkheid in de
stukken.
Wethouder Van Noort hoopt en ver
wacht dat er no-g wijzigingen ten goede
komen. Het geld van de overheid wordt
gericht -gegeven. De intentie van een
aantal aanvullingen is aantrekkelijk,
maar overlappingen dienen voorkomen
te worden.
Dhr. De Smit vindt het projekt erg
zinvol en is niet tegen -kleine overlap
pingen. Terwijl de burgemeester en
mevr. Van Oeveren wel tegen over
lappingen zijn. Naast enkele kantteke
ningen spraken allen hun lof uit over
het projekt „Mensen zonder baan".
Een voorstel tot automatisering sa
larisadministratie, en hiervoor een kre
diet van 11.000,te voteren, was voor
dhr. Huibregtse aanleiding zich hier
mee akkoord te verklaren. De proble
men die automatisering meebrengt,
voor wat de werkvoorziening betreft,
kunnen opgelost worden met arbeids
tijdverkorting. Wel wilde hij weten of
er meer offertes zijn gevraagd dan bij
de firma Samson.
Dhr. Blankenstijn is nogal huiverig.
Hii ziet geen werkbespari,n-g ontstaan.
Dhr. Van Damme wil dat er een be
roep wordt gedaan op de diensten van
het rekencentrum. En dhr. De Smit
meent, dat winst en besparingen be
steed kunnen worden aan andere ar
beidsplaatsen.
De burgemeester is van mening dat
er van werkbesparing geen sprake zal
zijn en ze is het eens om kontakten
te houden met het rekencentrum. Op
de vraag van dhr. Huibregtse, of er
meer offertes zijn gevraagd, antwoord
de ze ontkennend. Het voorstel werd
hierna aangenomen.
In de daaropvolgende rondvraag
vroeg dhr. De Looff waarom er bij
de agenda -geen losse velletjes voor
de rondvraag zitten. Ook vroeg hij aan
dacht voor de slechte ligging van het
tegelpad aan de Kaaidijk. Verder wees
hij er op, dat in de Nieuwstraat en de
Ooststraat te Kortgene woningen, die
geschikt zijn voor permanente bewo
ning, door Duitsers gebruikt worden.
Gaat dat gewoon door, zo vroeg hij
zich af.
Wethouder Van der Weele zal de be
tegeling aan de Kaaidijk met de op
zichter bespreken. Wat de woningen,
die tijdelijk door Duitsers worden be
woond betreffen, dit zal onderzocht
worden.
Dhr. De Smit was vol lof over de
opknapbeurt die de toren te Colijns
plaat heeft gekregen. Minder tevreden
was hij over de plannen die er bestaan
met de bomen in de Voorstraat te Co
lijnsplaat. Hij adviseerde om niet te
veel in te grijpen.
Wethouder Van der Weele zei, dat de
bomen een eind op hun retour zijn.
Deskundigen zeggen, dat de kwaliteit
slecht is. Het is een gevoelig onder
werp waar men nog niet uit is. Wel
licht zal een en ander in fasen moeten
gebeuren.
De vergadering, -die nog geen uur
in beslag had genomen, werd hierna
gesloten.
OPEN HUIS AVOND IN HET
DOKUMENTATIECENTRUM
Op maandagavond 1 oktober van
19.00 21.00 uur is het dokumentatie-
centrum van en voor de kerken in het
provinciaal hervormd kerkcentrum
opengesteld.
Normaal is dit uitvoerige dokumen-
tatiecentrum open op werkdagen tij
dens kantooruren. Steeds weer blijkt
dat mensen die het voor het eerst be
zoeken verrast zijn door het vele en
gevarieerde materiaal dat er te zien is.
Het is bovendien een aantal jaren ge
leden geheel nieuw' ingericht, zodat het
nog overzichtelijker is geworden.
Er is veel materiaal te zien op het
terrein van jeugd en jongerenwerk, ca
techese en liturgie, gespreksmateriaal
voor gespreksgroepen, brochures over
arbeid en baanloosheid, vredeswerk en
vredesopvoeding, diakonaat, zending en
ontwikkelingssamenwerking, etnische
minderheden, racisme en discriminatie,
homofilie en emancipatie.
Naast boeken en brochures is er ook
audiovisueel materiaal, zoals dia's en
klankbeelden.
Aan het begin van het winterseizoen
kan -dit centrum in het bijzonder van
dienst zijn voor allen die leiding heb
ben te geven in allerlei soorten van
vrij willigerswerk, gespreksgroepen,
vrouwengroepen, jeugd- en jongeren
werk, aktiegroepen, werkgroepen over
baanloosheid of andere vraagstukken
van kerk en samenleving.
Alle geïnteresseerden zijn maandag
avond 1 oktober welkom in het -provin
ciaal kerkcentrum, Singelstraat 19 te
Middelburg.
Weerpraatje:
SEPTEMBER STROMEND NA EX
TREEM DROGE AUGUSTUS
(van onze weerkundige medewerker).
Extreem droog verliep de augustus
maand in een groot deel van het land.
Ook in De Bilt de droogste van de
laatste 130 jaar. Nog droger in het ge
bied van Haarlem, met 5 -mm neerslag
aldaar de droogste van de hele waar
nemingsreeks vanaf 1735.
September wist de bakens snel te
verzetten en vooral rond het weekeinde
viel er veel regen. Op enkele plaatsen
in Zuidwest Nederland in drie dagea
70 mm, vrijviel dezelfde hoeveelheid
die normaal in de hele maand valt.
Stormdepressies trokken snel van de
oceaan naar Schotland en de Noordzee
met langs de kust windkracht 9. Buien,
vergezeld van hagel en onweer, het
was enkele dagen kompleet herfst.
Daarmee was de -droogte verleden tijd.
Toch is zo'n vroege herfstaanval geen
blijvertje. Geleidelijk zal het hogedruk-
gebied van de Azoren zich weer naar
West-Europa versterken en de zonnige
Derioden doen terugkeren met tempe
raturen van 17 a 20 graden.
De zomer kwam eigenlijk te laat op
gang, want zowel juni als juli waren
teleurstellend met te weinig warme
dagen en vooral in de noordelijke helft
met een zeer groot tekort aan uren
zonneschijn.
Augustus was geweldig op dreef en
maakte nog wat goed. In De Bilt kwam
het gemiddelde van de zomertempera-
tuur precies uit bij normaal, om-dat
hetgeen juni en juli w^ren tekort ge
schoten augustus dit aanvulde. De zo
mer gaf daar 40 uren minder zon dan
nor-maal, maar in noordelijk Nederland
bedroeg het tekort meer dan 15o uren.
Normaal valt er in de drie zomer
maanden rond 225 mm regen, maar
vrijwel i-n geen enkele plaats werd dit
cijfer bereikt. Gemiddeld over het hele
land is er 150 mm regen gevallen. Veel
natte vakantiegangers heeft de zomer
in ons land niet veroorzaakt.
Mede door de zonnige en droge au
gustus bleef het aantal dagen waarop
in ons land onweer werd gehoord be
neden normaal, namelijk 30 tegen nor
maal 47 dagen.
De regen van begin deze maand was
in de weidegebieden zeer welkom, want
door de droogte was de -groei van laat
gras geheel tot staan gekomen.
(Nadruk verboden).
Ik heb een hekel aan vliegeren! Ja,
vliegeren, die oer-Hollandse jongens
van Jan de Wind-sport. Ik heb m'n kin
deren nooit met zo'n ding verrast en
ik wanhoopte al als een limonade-fa
brikant 's zomers op de onzalige ge
dachte was gekomen om bij aankoop
van 2 flessen roest-werende Cola zo'n
ding kado te doen.
Een typisch stran-dspel en in ons Hol
lands klimaat veelvuldig uitvoerbaar
met de vaak aanwezige windvlagen.
Als ik op het strand zit en na heel wat
moeite -mijn stretchbed in de juiste
vorm heb gewurmd, waarna een zeer
omzichtige opstap de -meeste kans geeft
dat alles intakt blijft, kan ik intens en
haast satanisch genieten van de vlie
gertaferelen, die zich voor mijn ogen
ontrollen.
Ik zie ze al staan, de felgekleurde
apparaten, waarvan de -eigenaar vaak
nog kleiner is dan zijn vlieger. Maar
de „drie turven hoog" jengelt en zeurt
dan net zo lang, tot vader van hori
zontaal naar verticaal gaat (moeders
heb ik dit nog nooit zien doen, de e-
mancipatie is op dat gebied nog niet
doorgedrongen).
Pa zoekt, met moeite een baan, waar
langs hij een vrije loop heeft om het
ding -op te laten. Dat levert al zoveel
problemen op, dat moeder alweer lang
de zon op haar rug laat branden („je
roept maar als 't ie hoog staat..!") en
zoonlief reeds lang met zijn vlieger
staat te drenzen of papa hem nou ein
delijk eens bevel wil geven „de vogel"
los te laten. Het grote moment lijkt
te zijn aangebroken als pa zijn pad
bikini-vrij ziet, het licht op „groen"
zet -met een luid geroepen „los"
Pa sprint het „pad" in, de vlieger
komt aarzelend van de grond, en valt
dan enkele seconden later als een neer
geschoten -dier in het mulle zand. Pa
voelt aan het touw, dat hij beter kan
ophouden met sprinten en zoonlief weet
niet veel beter te doen dan het op een
huilen te zetten.
Vader is echter voorbereid op een
tegenvaller en, na een duidelijke in-
strukbie („omhoog gooien"), het weer
netjes oprollen van het touw, en het
weer goedzetten van de wat uit 'hun
fatsoen geraakte bamboestokjes, neemt
„act 2" een aanvang. De sprint wat
feller, de roep: „los" wat harder en.,
het resultaat onveranderd: noodlanding
en huilpartij
Een derde keer volgt. Pa heeft nu
toch wat verbeten trekken om de mond,
zoon-Peter moet het „nu wel goed
doen". Driftig gaan de benen door het
mulle zand, nu achteruit-lopend om het
moment van -lancering beter te kunnen
bezien. Maar ook poging -drie -strandt
op enkele decimeters van een paar top
less zonnende meisjes.
Zoon ziet nu af van verdere deel
name en vader vindt het wat gênant
de beide dames zo dicht te naderen om
het -gevallen apparaat te bergen. Uit
armoede biedt moeder haar diensten
aan. Maar het gaat duidelijk niet van
harte en als ze er dan nog over begint
dat er -misschien toch te weinig wind
is.. Dan zal vader het wel alleen doen.
Zomer 1939:
In die 'tijd waren de meeste busdien
sten en veerdiensten nog in particulier
bezit. Deze gezamenlijke ondernemers
-gaven toen, speciaal voor Noord-Beve
land een „Reisgids" uit, waar alle ver
voersdiensten in stonden vermeld. De
zer dagen kreeg ik zo'n exemplaar door
iemand uit Wissenkerke in mij-n bezit.
Allereerst wordt ver-meld -de bus
dienst Vlissingen Middelburg
Wolphaartsdijk Veer (boot Zierikzee).
In de week reden er 4 diensten vanuit
Vlissingen naar Wolphaartsdijk, terwijl
er 's zondags 3 keer werd gereden. De
ondernemer was Gebr. M. en A. Fraas-
sen.
Autobusdienst Veere Middelburg.
Het tarief was 0,35 voor een enkele
reis. Een dagretour kostte 0,60 en kin
deren tot 5 jaar 'hadden vrij vervoer.
De ondernemer van -deze busdienst was
H. Castel uit Veere.
Veerdienst Veere Kamperland.
Vanaf 's morgens 07.30 uur voer deze
dienst negen -keer per dag. Onderaan
de dienstregeling staat nog vermeld:
Mits den avond van te voren aange
vraagd, woi'dt des morgens 7 uur van
Kamperland naar Veere tegen dubbel
tarief overgezet.
Autobusdienst Goes Middelburg.
De ondernemer was J. van Fraassen
uit Goes. Autobusdienst Goes Katse-
veer (boot Zierikzee). De ondernemer
was C. van Strien.
Autobusdiensten op Noord-Beveland
door de N.V. Autobusdienst te Wissen
kerke. Deze busdienst onderhield het
trajekt Kamperland veer Kortgene
veer via Kamperland dorp Wissen
kerke Geersdijk en Kortgene dorp.
Het hoogste tarief Kamperland veer
Kortgene veer was 0,70.
J. D. de Koster uit Colijnsplaat on
derhield -de diensten tussen Colijnsplaat
Kats Kortgene en Kamperland
veer. De veerdienst Kortgene Wol
phaartsdijk staat natuurlijk vermeld,
evenals boot Neuzen Hoedekens-
kerke. Bootdiensten Vlissingen Bres-
kens en bootdienstregeling Vlissingen
Borsselen Neuzen. Vermeld staat
ook de Provinciale Stoombootdienst
Zierikzee Kortgene.
Moeder gaat weer plat en Peter heeft
nog slechts oog voor de put, die hij aan
het graven gaat. Ruim een kwartier
later nadert vader weer. Uiterst be
hoedzaam manoevreert hij langs de
zonnende meute, putten en kastelen
omzeilend, het stokje stevig in de vuis
ten, het oog steeds omhoog gericht naar
de stip i-n de lucht: -de vlieger. Soms
moet hij wat „vieren" en „aantrekken",
maar hij is het ding de baas geworden,
al gutst het zweet hem van zijn voor
hoofd.
Zijn teleurstelling is weliswaar groot,
als hij het hoofdkwartier binnenschrijdt
en merkt dat moe haast ligt te slapen
en Peter het hoofd steeds dieper in de
groter wordende kuil steekt, maar het
kan zijn trots -niet wegnemen. Verge
noegd zet hij zich in de strandstoel en
maakt beide levensgezellen attent op
het vlieger-festival.
Dat moeder het 'ding niet goed kan
zien, komt omdat haar ogen wat moe
ten wennen aan het kijken in het felle
licht en dat maakt haar reaktie wat
koel.Zoonlief wil zijn vlieger vast
houden en als dat niet mag, gaat hij
weer met een blik omlaag na een korte
huilbui en een kreet van moe: „Je moet
hem ook niet uit z'n spel halen.."
Maar vader zit en speelt wat met
het touw.. Net als hij dreigt in te
doezelen, vermoeid als hij is, bereikt
het vlieger-spel voor mij als toeschou
wer zijn -onbetwist hoogtepunt en voor
de man een ongekend dieptepunt.
Een jongen, die als een veulen in de
wei, om een voor ons allen onbekende
reden, probeerde een meisje, dat wulps
wegstoof, in te halen, was de oorzaak.
Hij liep tegen het touw. Vader verloor
de macht over het kostbare eindje hout
en de gevolgen waren katastrofaal. Van
grote hoogte begon de vlieger te tollen,
eerst aarzelend, daarna als een roof
vogel, die zijn prooi bespringt.
„Ergens" komt het ding neer en op
een strand op een zomerdag is dat nooit
op een onbewoond gebiedTwintig
minuten later zit vader weer op z'n
stoelExcuses aan de mensen, die
hun thermosfles koffie deze middag
nutteloos hebben meegenomenEen
moeizame tocht achter de rug om het
touw te bevrijden boven enkele tien
tallen, die „zon met een touwtje" kre
gen te zien.. Nog wrikkend aan de
bamboe-stokjes, waarvan er enkele on
herstelbaar beschadigd waren..
Zijn reaktie op de vraag via zijn
zoon: „Pa, wil je meehelpen om de put
dieper te maken?" zal ik niet ver
melden.
Met deze beelden voor ogen, weiger
ik zelf mee te doen aan de vlieger
show. En als ik dan nog denk aan
vroeger: de twee latten, het -kaftpapier,
de pol gras aan de staart, de eeuwige
sprint, m'n zus die de volle laag kreeg
na het opgooien, zoveel dat er haast
wind genoeg kwam maar zus verdween,
mijn laatste dreun op de vlieger na
wéér een val. Nee, mensen, dan hoeft
het voor mij niet meer!
Vliegeren? Dan liever de zee in
H.
Autobus-dienst Goes Wolphaarts-
dijkse veer, de ondernemer van deze
lijndienst was J. C. Krijger. Veerdienst
Katsche Veer Kats, elk uur van des
morgens 7 uur tot des namiddags 8 uur.
Verder de spoorwegdiensten vanaf
Vlissingen naar Amsterdam Utrecht
Den Bosch en Arnhem.
Autobusdienst Driewegen Goes,
ondernemer was G. J. de Jager uit
Driewegen. En met dezelfde onderne
mer kon men vanuit Goes ook naar
Ellewoutsdijk.
Het boekje telt 30 pagina's en staat
vol met advertenties van Noord-Beve-
landse ondernemers. Enkele van deze
advertenties wil ik u niet onthouden:
Voor koloniale waren, comestibles,
prachtige pijpen en homoëopatische
middelen naar: Abr. Buijze.
Het adres voor: fijne koekjes en
gebakjes is: Bakkerij Van Halst, Wis
senkerke, Telefoon 17.
Voor reparaties aan auto's, moto
ren en landbouwmotoren: D. A. van
den Berg. Colijnsplaat.
J. de Waal, Kortgene, Tel. no. 12,
voor complete meubilering. Steeds ten
allen tijde aan huis te ontbieden.
Manufacturen en Confectie, echte
kanten en mutsen, is je adres vanouds:
J. Sturm Cz., Wissenkerke.
W. de Moor te Wissenkerke, bode
op Goes. Uw adres voor goedkoop goe
derenvervoer.
P. Sluis' Ochtendvoer, opfokvoer
la, 2a. 3a, alle krachtvoer, enz. Beleefd
aanbevelend, D. C. Dijkman, molenaar
te Wissenkerke.
Hotel „Nimrod" Kamperland. Ga
rage Auto te huur Radio Elec-
trische Installatie.
Jac. Haringman te Colijnsplaat,
Tel. no. 6. Alle beton-artikelen. Alle
beton-werken.
J. de Schipper, Wissenkerke. Klee
ding naar maat. Prima werk Billijke
prijzen.
Voor ritten met autobussen, vrage
men bij ons prijzen. De Koster - Co
lijnsplaat. Lamain - Kamperland.
kwam d'r un papeduuvehaai-je an.
Ziezo, docht Izak bie z'n eihe,
die kan d'r beslist wat van.
Nae un ja-ertje kon tun praete
en vliehe hieng ók a best.
Mee wedstrijden mos'tun vliehe,
saemen mee de rest.
De duuv-en wiere weghebrocht,
't was un vrééd ende weg.
A tun dat mè trug kon vinde,
anders oa Izak pech.
Nae daehen was de papeduuvehaai-je trug,
ie kwam op un ochend anhevlohe.
De weg was tun kwietherocht,
mè ie oa't 'onderweg hevrohe.
CeeBee.
