Geef,V
ge d.
Geef lucht.
KRONIEK VAN
NOORD-HEVEL AND
,Uit vervlogen tijd
Steun het Astma fonds.
Postgiro 55055.^
Zeewatertemperatuur speelt
grote rol in platvisvangsten
RODE KRUIS
VAKANTIES
IETS VOOR
Dat'ut wè us anders of kan lööpe, dan de bedoelieng was,
beste vrienden, maeke m'n oalemaele wè us mee. Zö'n he-
valletje oa Wullum ök bie d'and.
HupDelwaeter.
Wullum, da's un struuse veint
en ie ei plezier in't leven.
Vriendeluk en hezellug vó iederéén,
dat is dan ök z'n streven.
Ondeugden eit'un netuurluk ök,
da ka-je zö behriepe.
Toch bin d'r dat nie vee,
a laet'un wè us un steekje schiete.
Zö'n ondeugd is un neutje,
z'n vrouwe is di tehen.
Mè Wullum lust'ut hraeg,
't is vo urn un zehen.
Voruhhe weke, saemen mee z'n moat,
oa ze d'r un paer hedronke.
En toen oa Wullum zonder erg,
de flesse leeg heschonke.
Di zat'un toch wè over in,
z'n vrouwe zou ut zö zie-je.
En ie wist a oe of't dan hieng,
ze was dan hlad nie blie-je.
De oplossieng was vlug hevonde,
ie vulde de flesse mee waeter.
Oe of't varder most?
Dat zag um dan wè laeter.
D'n óren dag kwam um in uus.
Z'n vrouwe zei: 'k Merien un neutje heheve.
Wullum schrok z'n eihe wezelöös,
ie was ter aest in hebleve.
Bliekbaer was't oal hoed hehae,
want ie kreeg zelf ök un hlaesje.
Ie dronk ut waeter mee z'n óöhen dicht,
noe was'tun zelf ut aesje.
D'n oaren dag zag tun Merien,
die zei: wat bin jie un heméénen.
Ik oa histere bie joe twi neutjes op
en ik oa't a in m'n béénen.
In deze rubriek is het inmiddels mei
1939. Voetbalvereniging D.V.O. uit Kort-
gene is kampioen geworden en gepro
moveerd naar de 1ste klas van de Z.V.B.
Het volgende staat erover geschreven:
Er werden van de maximaal 32 punten
er 31 gehaald, met een doelgemiddelde
van 135 doelpunten voor en 35 tegen,
uit 16 wedstrijden. Voorwaar een pro-
duktief elftal, wat toen de Kortgeense
kleuren hoog hield.
Gemeenteraadsverkiezingen staan dit
jaar ook voor de deur. Er wordt door
de verschillende partijen driftig gead
verteerd. In het verleden is er blijkbaar
wel eens iets mis gegaan, want onder
vele advertenties staat het volgende:
Denk er om! Slechts één vakje voor
een persoon rood maken.
In de gemeente Wissenkerke hebben
de linkse partijen een front gevormd en
ziehier het ontstaan van Gemeente Be
langen. Onder deze naam gaat men de
verkiezing in met de volgende kandi
daten: C. van Halst, H. C. de Kater,
O. de Looff, C. v/d Weele, H. P. Filius,
A. C. Swenne, A. G. M. Markusse, M.
C. Zuijdweg.
De heer J. A. Primus te Kortgene ziet
de frietverkoop blijkbaar niet meer zit
ten. Hij biedt namelijk te koop aan:
„Patates-frites wagen met toebehoren".
Aan de H.H. Landbouwers wordt be
kendgemaakt, dat op maandag 26 juni
a.s. de laatste gelegenheid is voor de
tarwemonster keuring. Dit voor de oogst
van 1938.
De Bond van Noord-Bevelandse paar
denfokkers maakt bekend, dat op vrij
dag 7 juli een veulenkeuring zal plaats
vinden te Kortgene.
„De Kleine Bazar" te Wissenkerke
heeft een prachtige sortering wasstellen
ontvangen. Echt de moeite waard om
een kijkje te gaan nemen.
J. J. v/d Berge te Wissenkerke vraagt
met spoed: „een koewachter".
Op 5 augustus is het feest op Kam
perland. Dan wordt nl. des namiddags
om 3.30 uur de nieuwe muziektent in
gebruik genomen. Tevens herdenking
40-jarig bestaan van het fanfarekorps
„Ons Genoegen". Het publiek wordt
vriendelijk verzocht de vlag uit te steken
Op 12 augustus wordt des namiddags
om 4 uur ten verzoeke van de fam.
Dourleijn, verkocht „het woonhuis met
erf" aan de Achterweg te Wissenkerke.
Tevens 3 are tuingrond, gelegen in Elba.
Op zaterdag 26 augustus is er een
groot muziekfestival in het bos van land
goed „Sorgwijck". Dit vanwege het 50-
jarig jubileum van muziekgezelschap
„Apollo". Alle Noord-Bevelandse korp
sen werken hieraan mee.
Des avonds concerten op de muziek
tent in de Voorstraat. Tot slot: grote
fakkeloptocht. Koopt een speldje voor
de „Apollo"-kas.
In de uitgave van 2 september 1939
verschijnt een artikel van de Luchtbe
scherming. Boven dit schrijven staat:
„Wat iedereen weten moet." Een lijst
van materialen, welke in elk gezin no
dig zijn voor de zelfbescherming.
Men schrikke niet van de opsomming,
want vele materialen zijn reeds in elk
gezin aanwezig. Hierna volgt een lange
lijst, die opsomt wat aanwezig moet zijn.
Enkele van deze artikelen wil ik u niet
onthouden.
Een uitgebreid EHBO-pakket waar
onder een jampot gevuld met 75 gram
anti-mosterdgas poeder. Per verdieping
2 emmers water. Op zolder een teil met
droog zand om een brandbom in te leg
gen. Op zolder een schop met een lange
steel om een brandbom op te scheppen.
Op zolder een hark, om het opscheppen
te vergemakkelijken. Een emmerspuit
en drie emmers droog zand als voorraad.
Een overall, een paar handschoenen,
een donkere bril, tegen de brandbom
(helder licht). Een paar pannen of een
vergiet, die als hoofddeksel kunnen die
nen (haarschroeien en hoofdkwetsuren).
Een schop, bijl of houweel, een ladder
en een stevig touw. Een bel of ander
geluidgevend voorwerp. Dit om de aan
dacht van reddingsploegen te trekken.
Aldus een schrijven van de Lucht
bescherming.
In dezelfde uitgave staat een bericht
van mobilisatie in ons land, waar de
strikte neutraliteit van ons land nog
eens dik wordt onderstreept. Het artikel
eindigt als volgt: „Zo toont ook deze
mobilisatie de vreemdeling, dat Neder
land paraat is."
Veel Noord-Bevelandse zakenmensen
zien blijkbaar extra omzet, want velen
adverteren met rollen verduisterings
papier.
Kees van Boven.
TAFELTENNIS
Slagvast nog zonder succes.
Ook de tweede kompetitiewedstrijd
in de derde klas is voor Slagvast geen
succes geworden. Met 19 was het ge
degradeerde MZ 8 veel te sterk voor dit
team uit Kamperland. Maar ondanks
deze grote nederlaag werd Slagvast niet
echt weggespeeld en was er zelfs sprake
van vooruitgang. Alleen Jaap Jongh Vis-
scher wist een partij en daarmee de eer
voor Slagvast binnen te halen. Maar
ook z'n teamgenoten hebben het toch
niet slecht gedaan.
In de komende weken gaat eigenlijk
pas echt de kompetitie beginnen. Dan
ook zullen de Noord-Bevelanders pun
ten moeten gaan pakken om zich in
deze klasse te handhaven.
Het tweede team heeft dankzij een
uitstekend spelende Gerrit de Graag de
eerste punten te pakken. Deze speler
was het, die met drie overwinningen
en met André Nagelhout de dubbel z'n
team naar de overwinning leidde. De
uit de jeugd komende André Nagelhout
speelde ook een prima wedstrijd. Naast
de dubbel wist hij nog een partij te
winnen, terwijl z'n overige partijen
maar net verloren gingen. Daar ook
Jaap Meester de eerste partij in winst
wist om te zetten, konden de Kamper-
landers de punten mee naar huis nemen.
Voor het eerste jeugdteam waren er
afgelopen zaterdag geen problemen. Met
82 bleven zij hun tegenstanders ge
makkelijk de baas. Opnieuw waren het
Monique v/d Heyde en Stefan Nagel
hout, die de volle winst binnenhaalden.
Maar ook Marleen Bardolf wist zich met
een partij en dubbel aardig met haar
teamgenoten te meten.
Programma:
Donderdag 16 februari:
Slagvast 2 Oudelande 4 (20.00 uur)
Vrijdag 17 februari:
Zand 5 Slagvast 1 (20.00 uur)
Zaterdag 18 februari (jeugd):
Zand 7 Slagvast 1 (11.45 uur)
Big Smash 1 Slagvast 2 (09.30 uur)
KURSUS "THUIS OP SCHOOL"
Het Regionaal Educatief Centrum De
Bevelanden Tholen start binnenkort
weer een tweetal kursussen voor ouders
in schoolbesturen, oudercommissies en
medezeggenschapsraden.
De eerste kursus is helemaal gericht
op de medezeggenschap in de school.
Achtergronden van de wet op de mede
zeggenschap, omgaan met het regle
ment, de bevoegdheden en taken van
de raad, uitwisselen van ervaringen en
ideeën.
Het gaat om vier maandagavonden en
een vijfde avond volgt later. Kosten:
25,en de kursusplaats: Goes.
De tweede kursus is een algemene
oriëntatie op de schoolwereld. Onder
het motto „Thuis op school" kunnen
mensen, die pas betrokken zijn in een
funktie of een taak op school, kennis
maken met allerlei aktuele zaken. De
identiteit van de school, het school
werkplan, de (toekomstige) basisschool,
medezeggenschap, de taak van een ou
dercommissie, enz.
In vijf avond, ook op maandag, raakt
u goed op de hoogte van wat er tegen
woordig gaande is in de wereld van
de lagere school. De kosten bedragen
25,en de kursusnlaats is Goes.
Voor inlichtingen en aanmeldingen:
R.E.C., Singelstraat 7, 4461 HZ Goes,
Telefoon 01100-20913/20547.
INVULLEN BELASTINGFORMULIER
In het kader van de ledenservice van
het Christelijk Nationaal Vakverbond
worden door het speciaal daarvoor op
geleide team van invullers weer de
formulieren in inkomstenbelasting in
gevuld. Verspreid over de provincie
worden in de maand maart weer een
tiental zittingen gehouden. Zittings
plaatsen zijn: Axel, Geersdijk, Goes,
Middelburg, Oostdijk, Oostkapelle,
Poortvliet, Terneuzen, Vlissingen en
Zierikzee.
Verdere informatie is verkrijgbaar bij
mevr. Ten Brink op het Dienstencen
trum CNV te Goes, Tel. 01100-20310.
MENU-TIP
Gebakken vis met citroensaus.
Benodigd voor 4 personen: vier stuk
ken gebakken vis (bijvoorbeeld lekker-
bekjes, scholfilets of kabeljauwfilets),
0,75 deciliter room, 75 gram boter, een
citroen, zout en peper.
Kook de room in op een klein vuur
tot er nog ongeveer 0,2 dl over is. Klop
hier, van het vuur af, de boter door.
Maak deze saus op smaak af met twee
eetlepels citroensap, zout en peper en
geef de saus direkt bij de warme ge
bakken vis.
Lekker met voorjaarsgroente en kriel
aardappeltjes.
Vorige week hadden wij het over Eu
ropees grenen. Ditmaal is het weer een
naaldhoutsoort: Parana Pine.
Herkomst.
Parana pine wordt vooral geprodu
ceerd in 'de Braziliaanse staat Parana.
Maar ook in delen van Paraguay en
in Noord-Argentinië.
Het is afkomstig van de „Araucaria
angustifolia", een matig grote boom
(ongeveer 40 m hoog), met een lange
rechte stam en een afgeplatte kroon.
De Chili pine of apeboom is een ver
wante soort.
Kenmerken.
Parana pine is strogeel tot lichtbruin
met soms helderrode strepen. Het heeft
een zeer fijne nerf door het vrijwel
ontbreken van groeiringen, een gelijk
matige struktuur en een rechte draad.
Het is ongeveer even zwaar als Euro
pees grenen.
Eigenschappen.
Parana Pine is één van de moeilijkst
te drogen houtsoorten; een grote zorg is
vereist om kromtrekken en scheuren te
voorkomen. Het is matig sterk, ongeveer
als Europees grenen. Het is gemakkelijk
te zagen en zowel met de hand als
machinaal goed te bewerken. Het is
matig duurzaam.
Toepassingen.
Parana pine is één van de belang
rijkste export-houtsoort van Brazilië.
Het wordt zeer gewaardeerd, omdat het
een gelijkmatige struktuur en een fijne
nerf heeft en omdat het kwastvrij en
in grote lengten te verkrijgen is. Het is
uitstekend geschikt voor binnentimmer-
werk; het wordt ook gebruikt voor
raamwerk van meubels, voor laden,
lijstwerk, voor winkelinterieurs en in
de carrosseriebouw.
Het wordt veel toegepast door doe-
het-zelvers omdat het kwastvrij is en
gemakkelijk te bewerken. In Brazilië
wordt het ook tot multiplex verwerkt
dat voor algemene doeleinden bruik
baar is.
Tot de volgende week.
Al in 1849 heeft de vissergbioloog Van
den Ende wetenschappelük onderzoek
gedaan naar het azen van verschillende
platvissoorten. Aast een vis „op zicht"
of speelt de reuk of smaak ('s nachts of
overdag) een (grote) rol.
Schar, schol, tarbot en bot, azen vaak
op gezicht. Maar bot en schol zün ook
met reuksporen (aminozuren, inktvis-
of mossel-aroma „sappen") te lokken.
Van de tong is bekend, dat ze vooral op
reuk en smaak haar prooi (liefst in het
donker) zoekt. Het reuk-orgaan van de
paling is iets heel byzonders.
Biologisch onderzoek, heeft ook aan
getoond, dat de maag van diverse plat
vissoorten veel eerder leeg is, als de zee
watertemperaturen hoog zijn, bijvoor
beeld tussen zestien en negentien graden.
Het voedsel van een schol of schar ver
teert bij 10 graden Celcius (water-tem
peratuur), in 24 uur; bij 17 graden in
16 uur of minder.
Andere onderzoeken tonen aan, dat
de maaginhoud van diverse platvissoor
ten 's nachts binnen 7 tot 10 uur ver
teert, als het water 17,6 tot 18,2 graden
is. Wat dp tong betreft, is al eens vast
gesteld, dat de maarginhoud vier maal
zo snel verteert bij 17 tot 19 graden,
als bij 10 graden. In zuurstofrijk, schoon
zeewater van 17 tot 19 graden, aast de
tong ook overdag op diepten, waar
enige schemering is.
Vooral in de vloed met „dik" water
(minder zicht) is de tong ook overdag
vaak aktief. Ze gooit het zand van haar
lijf (met een omega-sprong) en gaat op
voedseltocht. Van de tong is uit biolo
gisch onderzoek gebleken, dat ze vaker
kleine porties voedsel zoekt.
Andere roofvissen willen in korte tijd
hun maag nog wel eens flink vullen.
Het is in de praktijk bewezen, dat in
kustgebieden met hogere zeewater-tem
peraturen (Belgische, Franse en Zeeuw
se kust) de tong vaak ook overdag „los
komt" op# voedseltocht.
Wat de boomkorvissers en tongvissers
op zee ondervinden, weten ook de er
varen zeehengelaars, die wat verder
kijken dan hun neus lang is. De meeste
vissers en zeehengelaars weten beslist
niet, dat de stijging van de zeewater
temperaturen van groot belang is voor
de vangbaar-heid van vis, die dan erg
aktief aast op zoek naar voedsel.
De hoogste zee watertemperaturen zijn
te vinden in het Zeeuwse en Zuid-Hol-
landes kustgebied. Er zijn meer zonne-
uren (minder bewolking). Ook de zui
delijke ligging speelt een rol. Ook de
enorme zandbanken, die bij eb door de
zomerzon gekoesterd worden, zorgen bij
de zeer geleidelijke komst van het
vloedwater (over dat warme zand van
de banken en de stranden) voor een
extra stijging van de zeewater-tempe
raturen.
Als er op de Wadden door de bad
gasten bij 16 graden gezwommen wordt,
is het bij Zoutelande en Wetskapelle
of Domburg allang 17 of 18 graden Cel
sius in zee. Wie de zeer hoge water
temperaturen van een Veerse Meer en
Gre velingen bekijkt (gedurende vele
zomermaanden), snapt er wellicht wat
meer van.
Een bijkomend ekonomisch voordeel
buiten de visvangsten, de viskinderka-
merfunkties, enz., is het toerisme.
VOORLICHTINGSBIJEENKOMST
TE COLIJNSPLAAT
Op woensdagmiddag 22 februari a.s.
organiseert Stichting Welzijn voor Ou
deren een voorlichtingsbijeenkomst voor
ouderen vanaf plm. 55 jaar.
Het onderwerp is „Veiligheid in en
om het huis." Twee dames van de Pro
vinciale Vrouwenraad, mevr. Veerbeek
en mevr. Kempen, zullen dit onderwerp
nader toelichten, ook brengen zij folders
mee.
Deze bijeenkomst wordt gehouden in
het bejaardentehuis „Rustoord" en be
gint om half drie. De entree is
VOORLICHTINGSBIJEENKOMST
TE KORTGENE
In het Pensiontehuis „Noord-Beve
land" te Kortgene wordt weer een voor
lichtingsbijeenkomst gehouden voor ou
deren. Ditmaal is het onderwerp „Alter
natieve Geneeswijzen", met name de
iriscopie (het stellen van diagnose via
de ogen) en het gebruik van planten
in de geneeskunde.
Hiervoor heeft Stichting Welzijn voor
Ouderen dhr. M. v/d Berge uitgenodigd.
Deze bijeenkomst is op maandagavond
20 februari a.s. en begint om half acht.
De entree is gratis.
HET WETEN WAARD
Ververs dagelijks het drinkwater van
uw huisdier, ook al is de drinkbak nog
niet leeg. Water dat enkele dagen blijft
staan, vervuilt en wordt een bron van
bakteriën.
Geef niet alleen de hond, maar ook vo
gels en katten in de maanden met de r
een portie levertraan. U kunt bij alle
huisdieren enkele druppels op hun voed
sel laten vallen.
Zün de aardappelen te zout, maak er
dan puree van met flink wat melk:
Als het vlees niet gaar is, verdeel het
dan in dikke plakken en laat ze nog
een poos sudderen in de jus.
Bescherm uw gepolitoerde meubelstuk
ken door ze goed in de was te zetten.
De bedekking blijft dan beter beschut.
Laat goudhamsters niet los in de ka
mer. Niet alleen knagen zij gaten in
gordijnen en meubelen. Maar bovendien
klimmen zij graag heel hoog en vallen
vaak zo ongelukkig, dat ze hals of rugge-
graat breken.
THEMA-AVOND GROEP VOOR
WEDUWEN EN WEDUWNAARS
De groep voor weduwen en weduw
naars die wekelijks bij elkaar komt in j
het pand van Fiom, aan de Varkens-
mai'kt 1 te Middelburg, houdt dinsdag
21 februari a.s. een thema-avond.
De heer Priester, beveiligingsfunktio-
naris bij de gemeente-politie Middel
burg, geeft deze avond voorlichting over
inbraakpreventie.
Bent u weduwe of weduwnaar en
heeft u interesse, dan bent u van harte
welkom. De avond begint om 19.30 uur
en de toegang is gratis.
i lül 'lil II I
i Ruim
rasa's»H
Vraag inlichtingen bij het Nederlandse Rode
Kruis aid Welzijnszaken tel.070- 469595.
postbus 28120- 2502 KC s-Gravenhage
