Geef,V
geld.
Geef lucht
Taaipraatje
KRONIEK VAN
NOORQ-BEVELANQ
Raadsvergadering Wissenkerke
„Uit vervlogen tijd
Steun het Astma Fonds.
Postgiro 55055.^
yy y./ -"" - MM»"'55 x,'~- - -- y ,v^
Julder kenne oal wè dat he voel, beste vrienden, 'k bedoele
da-je dienkt da iederéén nae je stae te kieken. As kind is
dat élemaele un verschrikkieng. Deur zukke mensen wor ter
ök oaltied wat hedae dat a d'aandacht trekt. Die mensen
dienke' beslist da ze anders bin dan un oare, of nie?
Anders of nie.
'k Was nog kleine,
toen behon ik ut a te zien.
Ze zaete oal nae mien te kieken,
oak wat van d'r an meschien?
Ak hieng kuiere mee m'n moeder,
netjes over de stoepe.
Wier d'r wee nae m'n hekeke,
want ik trapte oaltied in ondepoepe.
Om un boodschap nae de wienkel,
oaltied was dat un toer.
Iederéén stieng wee te kieken,
d'r viel un staepel blikken over de vloer.
'k Hieng op reis nae m'n tante,
toen hebeurde ut a wee.
In de trein wier wee hekeke,
'k zat opheslote op de w.c.
Oaltied wor ter nae m'n hekeke,
'k worre d'r hlad zenewachtug van.
't Hae wè over zei m'n moeder.
Mè kieke julder nie mi dan?
CeeBee.
Aangeplante bossen.
Door de mens aangepaste bossen moe
ten op een passende wijze tegemoet ko
men aan de steeds toenemende vraag
naar hout en produkten die daar vanaf
geleid zijn.
De negentiende eeuw was een tijdperk
van ongelimiteerde kap van de bossen,
vooral in Noord-Amerika, waar de voor
raad onuitputtelijk scheen. De natuur
had de bossen doen groeien zonder dat
daar kosten mee gemoeid waren: de
mens kon ze met voordeel oogsten en
aan de toekomst werd nauwelijks ge
dacht.
Toen het bijna te laat was, verklaar
den natuurbeschermers met als woord
voerders Glifford Pinchot en president
Theodore Roosevelt, dat ondoordachte
exploitatie slechts kon leiden tot een
catastrofe in de economie en het levens
milieu. De mens zou niet alleen de res
terende bossen moeten bewaren, maar
het was ook dringend nodig om de re
serves weer op te bouwen die reeds
De eerste raadsvergadering van de
gemeente Wissenkerke in het jaar 1984
vond maandag 16 januari j.l. plaats. Zij
was voltallig bijeen en stond onder
voorzitterschap van burgemeester P.
Wisse. De notulen van de vorige verga
dering werden onveranderd vastgesteld.
Uit de mond van de voorzitter kwa
men toen de volgende mededelingen.
Gezien de grote belangstelling in Kam
perland voor de kleine woningen die
aldaar geboqwd worden, is het nuttig
te bezien of dit ook niet voor Wissen
kerke mogelijk zal zijn.
Het is verder misschien te overwegen
om de verblijfsrecreatie uit te breiden
door middel van vergroting van be
staande projekten. Daarnaast moet er
meer aandacht komen voor de overlast
van de recreanten voor de eigen in
woners. De disco-avonden waren menig
maal een bron van discussie.
Het wordt tijd, dat we de persleidin
gen naar de centrale zuivering gaan
aanleggen, omdat deze op papier na
genoeg klaar ligt. Tenslotte wenstte hij
een ieder een voorsoedig 1984.
De ingekomen stukken gaven geen
aanleiding tot discussie.
Een zevental stukjes grond in eigen
dom van de gemeente werden verkocht
aan particulieren. Ze waren gelegen aan
Westhavendijk en Spuidijk.
De heer Sandee pleitte ervoor om
meer van deze stukjes grond als ge
meente te verkopen. Zeker als men als
gemeente daar toch geen belang meer
mee heeft. Volgens de voorzitter was
dit ook het streven van het college.
De woning Middenstraat 33 in Wis
senkerke werd voor een bedrag van
15.000,verkocht aan J. de Smit.
De heer Meulenberg vroeg nog wel
hoe dat nu zat met de achteruitgang
van deze woning, nu deze door hekken
was afgesloten. Maar volgens de secre
taris moest men een onbelemmerde uit-
vernield waren en om opnieuw de toe
komst van de bossen in te plannen.
Van primair belang bij het ontwerpen
van aangeplante bossen is het begrip
„duurzame opbrengst". In eenvoudige
bewoording betekent dit dat als de bo
men 50 jaar nodig hebben om kaprijp
te worden, er jaarlijks een vijftigste
deel van het bos mag worden gekapt
en een zelfde deel ook her-beplant moet
worden.
De ervaring heeft geleerd, dat het
voordelig is om vanaf het begin veel
meer bomen te planten dan men later,
als ze kaprijp zijn, wil oogsten. Er kun
nen zo ongeveer tienmaal zoveel worden
geplant, want een wisselend aantal zal
de jeugdjaren niet overleven, doordat zij
worden opgegeten door konijnen of in-
sekten, bezwijken aan een ziekte of
worden onderdrukt door onkruiden. Bo
vendien zal een aantal bomen periodiek
worden gekapt om andere groeiende
bomen meer plaats te geven.
Tot de volgende week.
gang verzekeren. Ging dit niet goeds-
schikt, dan kon men dit via gerechte
lijke weg afdwingen.
De tarieven van de sportakkommo-
daties en de dorpshuizen werden met
3% verhoogd.
Als lid in het algemeen bestuur van
„De Betho" werd gekozen de heer J.
A. W. Wisse.
Uit het proefprojekt Specifiek Wel
zijn 1984 kreeg de gemeente Wissenkerke
een bedrag van 7.977,Dit kon be
stemd worden voor lokale voorzieningen
De heer Hamelink vroeg wat er met
het geld ging gebeuren. En zag het liefst
op korte termijn een voorstel. Maar
volgens de heer Sandee moest men he
lemaal geen doel zoeken, omdat men al
personeelskosten genoeg had. De voor
zitter besloot met de suggesties af te
wachten, waarna een voorstel in de
raad zou komen.
De beslissing over de bezwaarschrif
ten van de P.M.D., de Goese operette
vereniging en het Sociaal Centrum werd
verdaagd met 30 dagen.
De nieuwe bezoldiging en alles wat
daarmee samenhangt van het brand
weerpersoneel in de gemeente Wissen
kerke bracht nogal wat tongen in be
roering. De voorzitter sprak over een
uitvoerig overleg met beide korpsen en
daaruit was ook voortgekomen, dat men
geen aanstelling van een centrale com
mandant in de gemeente wenste.
De heer Sandee vond het jammer, dat
geen vergoeding voor cursussen meer
werd gegeven in de toekomst. Omdat er
wellicht toch bijscholing nodig zou zijn.
De heer Hamelink vond dat het ka
rakter van vrijwilligheid een eind zoek,
was, gezien het materieel en de ver
goeding moest men meer spreken van
een professionele instelling. Het is juist,
dat vaste vergoedingen belastbaar zijn,
dit geldt nl. ook voor de vergoeding
van raadsleden. Het in stand houden
van twee korpsen is zonder meer na
delig voor de gemeente. Hij had nog
geen goed argument gezien, waarom er
geen centrale commandant in de ge
meente moest komen. Wie betaalde de
medewerking van de brandweer aan
tentoonstellingen, braderieën, e.d.? Hoe
was de doorberekening van kosten ge
regeld?
De heer Dieleman vond een centrale
commandant ook wel wenselijk. Verder
zou men best ook eens kunnen bezuini
gen, want 30,per inwoner voor de
brandweer is wel erg hoog.
De heer Remijnse vroeg of de vaar
digheid niet in het geding kwam, nu
er maar een bepaald aantal oèfenuren
werd uitbetaald.
De heer Van der Maas was het met
het voorstel eens, ook al waren er veel
kosten mee gemoeid.
Gezien de uitgebreidheid van het ge
bied, kan er volgens de voorzitter, toch
sprake zijn van twee korpsen. Er is nog
wel enige sprake van vrijwilligheid.
Men had toch wel lagere vergoedingen
aangenomen dan de voorgestelde nor
men en hij vond het jammer, dat het
salaris zo zwaar belast wordt. Gezien
de goede samenwerking tussen de beide
korpsen betreurde hij niet dat er geen
centrale commandant was. In de toe
komst moest men wel streven naar de
éénwording. Men verleende medewer
king aan tentoonstellingen en braderieën
op kosten van de gemeente. En er zijn
voldoende oefenuren gepland om toch
goed te kunnen presteren.
Als aanvulling zei de secretaris, dat
de cursussen nu een kompleet pakket
bevatten, dus inclusief de hulpverlening.
Het grote aantal oefenuren is wel eens
een gevolg van: wekelijkse oefenuren
en oefenen voor deelname aan de wed
strijden.
De heer Hamelink had nog steeds geen
argument gehoord, waarom er geen
centrale commandant moest komen. Het
verschil tussen vergoeding van brand-
blussen bij nacht of overdag was nu
opgetrokken tot het hoogste, nl. 30,
per uur. Zijn voorstel was om daar een
tussenweg te kiezen, nl. 25,per uur.
De landelijk normen lagen ook zo.
Volgens de voorzitter waren de nor
men bij andere gemeenten ook 30,
Terwijl de secretaris betoogde, dat de
meeste branden toch 's nachts waren.
En omdat niemand meer iets te zeg
gen had of stemming verlangde, werd
het voorstel onveranderd aangenomen.
Wegens toename van het aantal leer
lingen aan de o.l.s. „De Vliete" werden
3 sets meubilair aangekocht, kosten
692,07.
Het aanschaffen van 25 containers, te
plaatsen op de zomerwoningenterreinen,
kostte de gemeente 37.725,En daar
door kon het huisvuil slechts aangebo
den worden via deze containers.
De heer Dieleman vroeg of er nu
ruimte vrij komt in de huisvuildienst.
Per uur was er niet veel verschil in
ophalen, volgens de voorzitter. En de
kosten worden toch berekend per aan
sluiting in de gemeente.
Een krediet van 5.000,werd be
schikbaar gesteld voor het plaatsen van
een tweede toilet op de landbouwhaven
te Kamperland.
Na enkele begrotingswijzigingen begon
men aan de rondvraag, waarbij alleen
de heer Hamelink twee kleine vraagjes
had. Ten eerste: wanneer kwam het
gesprek tussen raad en politie. En wan
neer kwam het voorstel rond het pro-
jekt in De Derde Wereld ter sprake.
De voorzitter sprak van een afspraak
met de politie binnen een maand en in
de volgende raad zou het projekt van
De Derde Wereld aan de orde komen.
En zo kwam een einde aan deze eerste
raadsvergadering van de gemeente Wis
senkerke.
HET WETEN WAARD
Koperen munten kunt u reinigen met
paraffine, zilveren met vliespapier en
gouden met een krijtpapje. Kopergroen
kunt u verwijderen met ammoniak.
Roestvlekken in kleding kunt u verwij
deren door de vlekken boven kokende
thee te houden en met citroensap te
bedruppelen. Na enige tijd wast u de stof
dan uit.
Petroleumvlekken verdampen meestal
en verdwijnen vanzelf. Verdwijnen ze
moeilijker dan kunnen we op de vlek
een stuk grauw papier leggen en zo
de vlekken wegstrijken. De vlek boven
stoom houden, wil ook wel eens helpen.
Het branden van twee kachels op één
schoorsteenkanaal is verboden en tevens
zeer gevaarlijk.
Wie aan bloedarmoede lijdt doet er ver
standig aan ook de hardgroene bladeren
van andijvie, prei, sla, spruitjes en de
groene uitlopers van uien te eten. Deze
zijn rijk aan ijzerhoudende zouten. In
plaats van worst of ham is l'ever op het
brood beter.
Geef de kinderen boterhammen met to
maat en daarop een plakje kaas. Het is
een heerlijke en gezonde broodbelegging.
Een van een enveloppe afgeknipte hoek
is de meest simpele boekenlegger. We
steken hem op de hoek van de bladzijde
waar we zijn gebleven en vinden de
plaats straks gemakkelijk terug.
Het geschilderde binnenwerk krijgt u
mooi schoon als u het houtwerk met
verdunde chloor afneemt.
Waterschorpioenen in een aquarium zijn
voor kleine visjes gevaarlijk door de als
haakvormige scharnieren gevormde
voorpoten. Een steek van het „boots
mannetje" is zelfs voor een mens pijnlijk
Zijn uw glasgordijnen gekrompen na het
wassen, torn de bovenzoom dan los en
zet er een valse zoom aan met gebruik
van een stuk verbandgaas.
Het zijn de jaren van een toenemende
crisis, maar zo eind 1938 neemt dit nog
meer toe. Een grote advertentie namens
de burgemeesters van Noord-Beveland
maakt het volgende bekend:
Er zullen luchtalarmoefeningen wor
den gehouden; hiervoor zijn algemene
gedragsregels noodzakelijk. Deze regels
zijn goedgekeurd door de Minister van
Binnenlandse Zaken.
1. Gebouwen en schuren mogen geen
licht uitstralen.
2. Bij motorvoertuigen moet de ver
lichting zijn afgedekt.
3. Het is verboden zich in de open
lucht te bevinden met open vuur
of dit te maken.
4. Het is verboden lawaai te maken.
5. Iedereen is verplicht aanwijzingen
van de politie op te volgen.
Zo volgen er nog een aantal artikelen
en aanwijzingen.
Op 12 november 1938 wordt er een
nieuwe winkel geopend te Colijnsplaat.
Firma M. J. van Hee opent aldaar een
nieuwe Atep-winkel.
Zaterdag 19 november zullen in de
Graaf van Buren te Kortgene de be
kende humoristen „Kruid en Kruim"
optreden. Aanvang 7 uur. Entree f 0.40.
Na afloop bal.
Zangvereniging „Ons Genoegen" te
Kats geeft een uitvoering in het ver
enigingsgebouw. Opgevoerd zal worden
het vrolijke spel „Over twaalf dagen.,
te middernacht".
Bij veldwachter Heijboer te Wissen
kerke zijn de volgende gevonden voor
werpen af te halen: een vulpen en een
knot wol.
St. Nicolaaswenken: Tegen een flesje
eau de cologne heeft moeder geen be
zwaren, en vader krijgt van Sint nog
graag wat lekkere sigaren.
Handschoenen of een wollen sjaal,
vindt ieder meisje fijn. 'n Moderne jum
per, vlot model, kan ook wel eens iets
zijn.
Mond.
Het kan voorkomen, dat iemand plot
seling „met de mond vol tanden staat".
Dat wordt schertsend gezegd van ie
mand, die niet weet wat hij moet zeggen.
Een rode mond gold vroeger (en ook
nu nog wel) als een prijzende bijstelling,
soms voor gezondheid. Vader Cats
dichtte: „Dus werdet al (alle meisjes)
met een man verselt (vergezeld) of om
een rode mont, of om het machtig geit."
Evenzo prijzend: een nauw, klein,
welgevormd mondje. Vandaar: 's nachts
zijn alle katten grauw en alle mondjes
even nauw" Betekenis: de realiteit wordt
weieens uit het oog verloren. Daaren
tegen was een bleke mond een teken
van ziekte. De zegswijze: „Iets uit de
mond sparen" wil zeggen bezuinigen op
het eten. Daarvan is het rijmpje afge
leid: „Wat men spaart uit de mond, dat
is voor kat of hond." Dat wijst op ver
keerde zuinigheid.
Een oude wijsheid luidde: „Die koeien
eten met vijf monden." Als de koeien
in een drassige wei lopen, vertrappen
ze het gras met de vier poten méér dan
ze met de bek eten.
„De mond maakt dat het achterste
slaag krijgt." Figuurlijke betekenis: door
een grote mond lijdt men dikwijls scha
de. Ontleend aan het huisgezin. Kinde
ren die brutaal zijn, krijgen een pak
op de broek.
Bekend is de zegswijze „iemand naar
de mond praten" voor vloeien, zeggen
wat iemand graag hoort.
Onfatsoenlijk is „met volle mond pra
ten", soms in de betekenis van ondui
delijk spreken. Een grote mond opzetten
duidt op brutaal zijn, schreeuwen.
Op eerlijkheid slaat het rijmpje: „Wees
trouw van mond, wees trouw van han
den, dan kun je wandelen in alle landen"
Iemand iets in de mond geven, wil
zeggen: hem te verstaan geven wat hij
moet zeggen. „Als uit één mond spre
ken." Dat betekent: het volkomen met
elkaar eens zijn. Afkomstig van: op
hetzelfde moment hetzelfde zeggen. Ver
gelijk: je haalt me de woorden uit de
mond. Daarentegen: met twee monden
spréken. Dat getuigt van onoprechtheid.
De spreker wil ieder behagen.
„Uit de mond der zuigelingen zal men
de waarheid horen." Kinderen spreken
de waarheid, omdat zij er geen bénul
van hebben dat soms iets beter kan
worden verzwegen om de vrede te be
waren. Ontleend aan de bijbel, Mattheus
21, vers 16. Bij Jezus' intocht in Jeru
zalem riepen de kinderen Hosanna.
Bij uitbreiding: „Kinderen en dronk
aards zeggen de waarheid." Ook in het
rijmpje: „Een dronken mond spreekt
's harten grond." Ook: „Zatte monden
spreken nuchtere gronden."
Oud is de zegswijze: „Veeg je mond
af en zeg dat je hebt gegeten." Letter
lijk: hou je groot, als er niets of niet
genoeg te eten is. Figuurlijk: laat niet
blijken dat je na een afwijzing of ver
wijt, teleurgesteld bent.
Een oud-Vlaams spreekwoord luidt:
„Mondeken toe, beurzeken toe." De be
tekenis is: let op aan wie je een geheim
toevertrouwt. „Men moet zijn mond naar
Een paar glacé's, 'n moderne das, is
juist iets voor de heren. Ook een slip
over komt van pas om winterkou te
weren.
Om te borduren hebben wij, als steeds
een ruime sortering in nieuwe tinten.
Strengetjes zij vindt steeds bij de da
mes waardering.
Aanbevelend M. J. Leendertse - van
Damme, winkelier te Kamperland.
Ingezonden stuk: Ik heb kippen ge
kocht op de volgende advertentie. Heren
Pluimveehouders. Een eerlijke behande
ling is een duurzame handeling. Daar
om, neemt proef. Ik heb proef genomen,
maar gal is niet zo bitter als deze proef.
Er deugt letterlijk geen één kip van,
kreupel, blind, ziek en zwerende ogen.
Dan schreef hij nog: ze zijn sterk en
goed, ge zult er plezier van hebben.
Dit geschrevene is dienende voor andere
kippenliefhebbers om daar geen kippen
te kopen. Het bedrog is grof.
W.g. Een kippenliefhebber en jarenlang
getrouw lezer van uw blad.
De kerstdagen van 1938 naderen, daar
om heeft slagerij Sturm te Wissenkerke
een extra aanbieding: 3 pond vette run
derlappen voor slechts f 1.10.
Ook P. Geelhoed te Wissenkerke ziet
de kerst naderen. Hij heeft een partij
slachtkonijnen te koop.
Op maandag 2e kerstdag is er in „De
Stadswijnkelder" te Kortgene een groot
„Maskeradebal". Aanvang half acht. De
deuren van de zaal worden om acht uur
definitief gesloten. Entree heren 60 cent
en dames 40 cent. Hopelijk zijn de deu
ren toch weer open gegaan en wat de
entree betreft: was dit discriminatie of
emancipatie?
Tot slot maakt de uitgever van dit
blad bekend, dat per 1 januari in plaats
van de heer W. Begthel de heer Iz. P.
van der Moere op zal treden als agent
van dit blad te Kamperland.
We zijn met deze aflevering het jaar
1938 teneinde. 1939 staat voor de deur.
Kees van Boven.
alle spijzen en zijn handen naar alle
werken zetten." Men moet zich schikken
naar de omstandigheden. Bekend is:
„Men kan de mensen de mond niet stop
pen." Pi-aten kan men niet altijd be
letten. Een roddelpraatje gaat altijd
verder. Om dit te beletten zegt men:
Iemand de mond snoeren.
Een oud rijmpje luidde: „De mond
brengt dikwijls uit, wat het herte be
sluit." Weinig mensen kunnen een ge
heim bewaren. Ver-gelijk: het nieuws
ging van mond tot mond. Voor het
spreken van lastertaal bezigde men in
vroeger dagen het spreekwoordelijk ge
zegde: „zo zwart als de mond van de
hel."
In de rechtspraak kende men vroeger
de term „mondgeld betalen". De rechter
veroordeelde iemand soms tot een geld
boete wegens belediging.
Volgens een oud volksgeloof had bit
tere medicijn de meeste geneeskracht.
Vandaar: Bitter in de mond, maakt het
hart gezond. Schertsend wordt wel ge
zegd: ik heb zo'n kinderachtige smaak
in de mond, door iemand die zin heeft
in een borrel.
Mond in de betekenis van riviermond
is afgeleid van het Oud-Germaans
munde of mude. Onder andex-e voorko
mend in de Duitse plaatsen Travemtinde
en Wesermünde. Dit munde of mude ia
in het Nederlands terug te vinden in de
plaatsnamen Ax-nemuiden, Leimuiden,
IJsselmuiden en Genemuiden. Gemak
kelijker herkenbaar in Roermond en de
Belgische plaatsen Rupelmonde en Den-
dermonde.
(Nadruk verboden).
