Nederlander is best
tevreden met zijn fiets
Taaipraatje
STEM
PELS
MARKUSSE
Wissenkerke
KRONIEK VAN
NOORQ-BEVELANÜ
bestelt u bij:
- 'i„ &%t'y VvxSvJl^slt'J illU, -•
Misschien een wat vreemd aandoende titel van het verhaaltje deze
week, beste vrienden. Er had beslist ook wat anders boven kunnen
staan, zoiets van: deu de béésten wee wies; of: nooit heleerd, mè
deur de béésten hedae. Toch heb ik: Ut kan ók anders, er boven
gezet omdat dit eigenlijk alles aangeeft wat er mee wordt bedoeld.
Veel dingen kunnen anders natuurlijk, maar voordat dit gebeurt,
word je er soms op een heel andere manier met je neus opgedrukt.
Ut kan ök anders.
Ut kruuspunt bie Hovijn,
di is tut toch mè schijn.
Onhelukken bin d'r zat
en vele dat bienae hehad.
Art rie-je en nie kieke,
dat za toch wè blieke.
De mensen kunne van mekoare nie vee verdraehe,
laet stae da ze een ander zaehe.
Een bitje heduld is ter ök nie bie,
m'n oal aest of nie?
Even wachte op mekoare,
di za-je nie van ore.
Toch is van de weke
nog wat anders hebleke.
Dat was me di een stunt
op dat hevaerleke punt.
Auto's stienge plots stille die kwamme an hescheurd;
'k docht di is beslist wee wat hebeurd.
Zelf stieng uk di ök
en hlööf mè da'k schrok.
Us vlug in 't rond hekeke,
mè van een on'heluk was niks hebleke.
'k Docht wat mot dat ore;
de mensen keke vriendeluk en knikten nae mekoare.
Da bin m'n nie hewend,
blad onhekend.
Toen ek us hoed hekeke en hlad verstaerd,
was ut opontoud vlug verklaerd.
Want vertederd keek ieder nae de straete,
di liep een moedereend, die d'r kleintjes dee overlaete.
Permantug liep ze mee opheheven óöd
nae d'andere kant van de weg, nae de slööt.
Heef dus voortaen nie een oare de sohuld
van ons eihe onheduld.
Een end mee z'n kleintjes is prachtug,
ök da m'n di vo stoppe werachtug.
Ier stieng ut menseluk hevoel bovenan
en 't bliekt da'tut toch wè kan.
Meschien een les vo oalemaele:
ut behrip bie de dieren aele.
Een les, voor mij en iedereen? Natuurlijk, maar we zijn die lessen
helaas weer vlug vergeten.
't Is wè zo zot
en 't klienkt ök rot.
Mè noe bin d'r die doe bewere,
da-je van de béésten kan lereü
CeeBee.
x—:—x—> v.j 4
De Nederlander is best tevreden met zijn
fiets. Dat bleek uit een door de Consu
mentenbond ingesteld onderzoek, waarvan
verslag wordt gedaan in het juninummer
van de Consumentengids. Van de circa 1500
mensen, die ondervraagd werden, zei 86%
tevreden tot zeer tevreden over de fiets
te zijn. Bij de bezitters van een lichte sport-
fiets ligt dit percentage nog hoger, terwijl
dit bij de bezitters van een superlichte
sportfiets met vijf tot tien versnellingen
iets lager ligt.
Geen klachten dus, zou je zeggen. Aan de
hand van onderzoek heeft de Consumenten
bond niettemin toch nog een verlanglijstje
kunnen opstellen met gewenste verbeterin
gen en aspekten, die wat meer aandacht
verd'enen. Zo acht men in enkele gevallen
de besturing een wat zwak punt door mo
gelijke breuk van de voorvork, al komen
deze vroeger zo gevreesde voorvorkbreuken
door verbeterde konstruktie, produktieme-
thode en materiaalkeuze vrijwel niet meer
voor.
Velgremmen werken bij erg regenachtige
omstandigheden vaak onvoldoende en dan
ontstaat er een te korte remweg. De Con
sumentenbond pleit ervoor dat in de wegen-
verkeerswetgeving een minimale remvertra-
ging voor fietsen wordt voorgeschreven. Het
gaat natuurlijk vooral om de aard van de
remblokjes, het gebruikte materiaal en het
profiel. Uit het onderzoek bleek, dat profi
lering om o.m. het water van een natte
velg af te voeren, zin heeft, maar dat de
materiaalsoort van de blokjes voor een
goede remwerking nog belangrijker is. Te
recht wijst de Consumentenbond op het be
lang van remmen, zowel op het voorwiel
als op het achterwiel, zoals dat in enkele
andere landen wettelijk is voorgeschreven.
Beter een combinatie van twee velgremmen
of een velgrem en een remnaaf, dan alleen
een terugtraprem op het achterwiel.
Fietsbanden blijken in de praktijk nogal
wat verschillen op te leveren wat houdbaar
heid en slijtvastheid betreft. In het algemeen
wordt gekonkludeerd dat dunne en smalle
bandjes meer geschikt zijn voor gladde
(asfalt)wegen. zonder bagage op de fiets.
Dikkere banden kunnen beter worden ge
kozen als er vaak op slechtere wegen wordt
gereden en/of met flink wat bagage. Dikkere
banden vangen schokken beter op, zodat
bij gaten of bobbels in de weg de velg niet
zo gauw het wegdek raakt, waardoor velg
en band gemakkelijk zouden kunnen be
schadigen.
De fietsverlichting blijkt ook vaak nog
een te teer punt. Iedereen weet dat de fiets
verlichting vaak niet of onvoldoende funk-
tioneert. Te vaak wordt hierbij vergeten
dat dit bijna uitsluitend een zaak van on
derhoud is. Wie aandacht en zorg aan het
onderhoud van de fietsverlichting besteedt
reservelampjes bij de hand, kontaktpun-
ten roestvrij houden, bedrading intakt, dy
namo juiste stand zal niet vaak te klagen
hebben.
Bii het bedoelde onderzoek zijn in op
dracht van de Consumentenbond verschil
lende typen fietsen getest. Hierbij kwam
naar voren, dat geen enkele onderzochte
fiets slecht kan worden genoemd en dat
de frames in het algemeen sterk genoeg
bleken te zijn. Wel zijn er verschillen bij
de diverse fabrikaten, waaruit blijkt dat er
sterke en zwakke punten zijn. Merkfïetsen
bleken wel duidelijk van betere kwaliteit
dan de fietsen, die door enkele cash-and-
carry-bedrijven worden aangeboden en dat
komt ook in de prijsverschillen tot uitdruk
king. Bij toer- en sportfietsen vindt de Con
sumentenbond de keus in framehoogten
nogal beperkt.
De positie van de fiets in het verkeer
mag weieens worden herzien. „Dat meer
aandacht voor de fiets problemen kan ver
kleinen of voorkomen, lijkt te vaak over
het hoofd te worden gezien," konkludeert
het verslag in de Consumentengids.
Tenslotte de toekomst. De Consumenten
bond vindt dat de fietsenindustrie wat meer
aandacht zou moeten geven aan het com
fort van de fiets. Het is in ons klimaat
geen pretje voortdurend blootgesteld te zijn
aan weer en wind. Een overdekte fiets zou
oplossing kunnen bieden, maar dat betekent
dan wel veel extra luchtweerstand en dus
zwaarder trappen. Er is tegenwoordig zo'n
assortiment goede fietsregenkleding in de
handel, dat de hinder die je als fietser
van de regen ondervindt heel wat minder
is geworden.
P.V. "DE BLAUWE DOFFER"
KORTGENE
Uitslag wedvlucht Rouen op 19 juni.
Deelname 242 duiven.
1 J. van Belzen 11.08.53 310.121 213.5
2 A. P. de Haze 09.19 310.235 210
3 W. M. Bouwense 09.50 310.309 206.5
4 H. J. v/d Moere 04.49 301.350 203
5 P. J. Kesteloo 07.23 304.404 199.5
6 J. C. de Fouw 11.26 309.290 196
7 P. de Waal en zn. 12.51 310.074 192.5
8 P. van Belzen 13.24 310.027 189
9 L. de Fouw en zn. 10.45 304.488 185.5
10H. C. Verburg en zn. 10.42 304.240 182
REUZENFIETS VOOR ELLENLANGE
GRONINGER
Als je twee meter en zeventien centi
meter lang bent, tweehonderdvierentwintig
pond weegt en graag wilt fietsen, dan zit je
wel in de problemen. Want waar vind je
een fiets, die op je lengte berekend is. Dat
probleem ondervond de eenentwintigjarige
proces-operator werkloos vanwege zijn
uitzonderlijke lengte waarop ook werkruim
ten en apparatuur niet zijn ingesteld
Ronx Bax uit het Groningse Delfzijl. Ner
gens een passende fiets te krijgen. Maar
fietsen moeten er voor iedereen zijn en
om dat waar te maken bouwde fietsen-
fabriek Rivel in Surhuisterveen een fiets
naar maat voor deze ellenlange Groninger,
die nu zijn fietshobby kan uitleven.
CNV-JONGEREN ZOEKEN WERK
Werkende jongeren - CNV distrikt Zee
land houdt zich al geruime tijd bezig met
het probleem van de jeugdwerkloosheid en
zoekt daar oplossingen voor. Ook de over
heid doet dit,* maar heeft tot nu toe nog
niet veel bereikt. Vandaar dat de CNV-
jongeren een beroep doen op de Zeeuwse
burger om zijn of haar ideeën op te sturen
die kunnen leiden tot méér werk voor
jongeren.
Wij denken hierbij onder andere aan
ideeën die kunnen leiden tot het oprichten
van kleine bedrijfjes die nuttige produkten
maken. Mensen die ideeën hebben over
bepaalde produkten die nu niet of nauwe
lijks verkrijgbaar zijn of veel te duur zijn,
vragen wij ook om dit te schrijven; zodat
die kleine bedrijfjes die produkten even
tueel kunnen gaan maken.
Andere ideeën die kunnen leiden tot het
oplossen van de jeugdwerkloosheid zijn ook
van harte welkom. Hierbij denken wij niet
aan opmerkingen dat alle buitenlanders het
land uit moeten. Deze opmerkingen hebben
we al veel te veel gehoord en daar zitten
wij niet op te wachten. Wij van onze kant
zullen proberen de bruikbare ideeën in Zee
land in de praktijk te brengen.
Uw reakties kunt u sturen naar: Wer
kende Jongeren CNV, distrikt Zeeland, Post
bus 197, 4460 AD Goes.
Voor meer informatie kunt u terecht bij:
Tjitze van Rijssel, provinciaal medewerker
WJ-Zeeland, Tel. 01100 - 20310.
HEYMANS STICHTING
De Middelburgse kunstenaar en graficus
Louis Heymans, heeft bij zijn overlijden in
1977 bij testament de Heymansstichting in
het leven geroepen. De rente van het gele
gateerd bedrag is bestemd voor het aan
kopen van werk van beeldende kunstenaars,
die in Zeeland wonen of gewoond hebben
tussen 25 en 75 jaar.
In november 1981 hebben de Zeeuwse
beeldende kunstenaars een schrijven ontvan
gen per kunstenaar één werk in te leveren
aan het Zeeuws Museum te Middelburg
tussen 4 en 8 oktober 1982. Het thema voor
deze eerste aankoop is: „Beeldende kunst
voor blinden".
In de aankoopcommissie hebben derhalve
dit keer ook vertegenwoordigers zitting uit
de wereld der blinden en visueel gehan
dicapten.
Behalve de bestuursleden van de Hey
mansstichting drs. A. Westers, hoofdcon
servator Gemeentemuseum, 's-Gravenhage,
secretaris; drs. I. Szénéssy, direkteur Bonne-
fantenmuseum, Maastricht, lid; en dr. P.
K. van Daalen, direkteur Zeeuws Museum,
Middelburg, voorzitter en penningmeester;
is de commissie uitgebreid met: mr. A.
Bestman, voorzitter van de Vereniging Het
Nederlandse Blindenwezen, burgemeester
van Abcoude; mevr. Anny de Decker, galerie
houdster, Antwerpen; dhr. F. W. Erkelens,
beeldend kunstenaar en organisator van
tentoonstellingen ten behoeve van blinden;
dhr. C. A. J. van der Lijcke, voorzitter van
de Zeeuwse organisatie van blinden en
slechtzienden, gemeente-ambtenaar te Vlis-
singen; dhr. Martin Visser, hoofdconservator
moderne kunst, Museum Boymans - van
Beuningen, Rotterdam; mr. Romke de Vries,
bestuurslid van Het Geleidehondenfonds,
rechter te Amsterdam.
MIDZOMERFEEST TE KORTGENE
Op 2 juli a.s. zal er in het Dorpshuis
„De Pompweie" te Kortgene een groot mid
zomerfeest georganiseerd worden voor jong
en oud, onder het motto: „Een piano voor
ons Dorpshuis". Aan alle faciliteiten, die
het dorpshuis de inwoners reeds gaf, ont
brak een piano.
Een commissie van 4 leden, samengesteld
uit het bestuur van genoemd dorpshuis,
heeft getracht een attraktief programma
samen te stellen met als aktiviteiten o.a.:
stijl- en moderne dansen door Dansschool
Ed en Christine, dansen met medewerking
van de JW band; een rad van avontuur,
een verloting en als het weer meezit, zijn
er gezellige zitjes buiten onder parasols.
Ook is er medewerking toegezegd door
twee troubadours, die bij mooi weer buiten
en anders binnen met een viool en een gi
taar de bezeokers in een romantische stem
ming zullen brengen. Bloemenmeisjes com
pleteren het geheel.
Van de opbrengst zal, zoals reeds ver
meld, een piano worden aangeschaft. De
aanvang is om 20.00 uur.
Os.
In de reeks Taaipraatjes over dieren ont
breekt onder andere nog de os, het besne
den mannelijk rund. Opmerkelijk is dat met
os, eertijds ook het vrouwelijk rund, de
koe, wel eens werd aangeduid.
Dat is bepaald niet het geval in de zeer
oude zegswijze: „als het luck mede wil,
soo kalft den oss". Dat werd gezegd van
iets dat onmogelijk was, in de trant van:
pluk maar eens veren van een kikker.
Op een verkwister Daste de uitdrukking:
„geeft hem heden eenen os, en morgen
een peert". Om een waarheid als een koe
aan te duiden, om in stijl te blijven, zei
men in vroeger dagen: „die een os koopt,
behoeft geen koe te melken." Vergelijk het
bekende grapje van soortgelijke strekking:
„Goddank, zei Frank, de koe is dood, nu
hoeft mijn vrouw haar niet meer te melken"
Ossen werden vroeger gebruikt als trek
dieren, vooral voor de ploeg. Daarvan zijn
enkele uitdrukkingen afgeleid, zoals het
oude spreekwoord: „Vermoeide ossen stam
pen hard." De betekenis laat zich wel ra
den. Het houdt een waarschuwing in.
Soms laat iemand merken dat zijn geduld
niet onuitputtelijk is. Ook: „die met jonge
ossen ploegt, maakt kromme voren", voert
terug op de os als trekdier. De ervaren
oude ossen trokken rechte voren. Figuurlijke
betekenis: voor goed werk heeft men
meestal ervaring nodig.
In plaats van het bekende „de paarden
achter de wagen spannen," om aan te geven
dat de zaak niet goed wordt aangepakt,
zei men vroeger ook: „de ossen achter de
ploeg spannen."
Wispelturigheid is terug te vinden in:
„van den os op den ezel springen." Verge
lijk: van den hak op den tak springen.
Een zegswijze die men in Zuid-Nederland
kent: iemand van den os naar den ezel
schikken. Dat wil zeggen: iemand die vraagt
telkens naar een ander verwijzen. Bij ons
te vergelijken met: iemand van het kastje
naar de muur sturen.
De os stond bekend als een dom dier.
Vandaar ook van toepassing op mensen:
„zo dom zijn als een os." Ook: hij is zo
wijs als een os, die in de Bijbel keek. Hij
doet alsof hij knap is, maar hij begrijpt
niets van de zaak.
Het vlees van de os diende de mens tot
voedsel. Men sprak dan van een koe of
een os vetweiden (vetmesten). In dorpen
werden de beste dieren door de slager aan
het pubhek getoond. Hij liep dan trots over
straat met het dier van de boer naar de
slachtplaats. Dit gebeurde vooral met Pasen.
Vandaar: paaskoeien of paasossen. Hiervan
is de zegswijze afkomstig: De os is vet.
Figuurlijk betekent dat: het wordt tijd dat
er een eind aan komt. Meestal als men
iets overdadig vindt. „Hij loopt daar als
een os voor den bijl." Hij gaat zijn verderf
tegemoet.
We besluiten ons Taaipraatje met de
zegswijze: „in de ossenweide gaan." Gezegd
van meisjes, die boven de leeftijd van trou
wen komen en dertig jaar worden. Op
ongetrouwde mannen die dertig jaar worden
is van toepassing: 'hij krijgt de sleutel van
de ossenwei.
Zo zei men van een ongetrouwde vrouw,
die 28 jaar werd: de klop is er op. Deze
uitdrukking is afkomstig van de in 1846
buiten omloop gestelde acht-en-twintigen.
Dat waren munten ter waarde van 28 stui
vers 1,40). Deze waren ter onderschei
ding van de daalders van 1,50 of dertig
stuivers van een klop (merk) voorzien.
(Nadruk verboden).
TENTOONSTELLING 150 JAAR
KADASTER TE W1SSENKERKE
Iedereen heeft wel eens van het Kadaster
gehoord of ermee te maken gehad. Behalve
van koopakten kennen wij het Kadaster
van de landmeters, die al 150 jaar bezig zijn
ons land in kaart te brengen. Zij doen dit
met behulp van rood-witte stokken en sinds
enkele jaren ook met zeer moderne appa
ratuur.
Het Kadaster kan ook geraadpleegd wor
den als twee buren het niet eens kunnen
worden. Het Kadaster kan dan de juiste
grens aangeven. De „zichtbare" en meest
bekende werkzaamheden zijn slechts een
fraktie van het totale werk.
De tentoonstelling is van 18 juni tot en
met 1 juli a.s. van 8.30 tot 16.00 uur te zien
in het gemeentehuis te Wissenkerke. Voor
algemene of persoonlijke informatie is op
maandag 28 juni van 10.00 12.00 uur de
rayonchef ing. A. M. Dek aanwezig.
T
