VAN
N OORQ-REVEL AND
Congres over Energiebesparing
mi
Drukkerij MARKUSSE
Wissenkerke
Voor al uw
naar
zy - v -
Deze week wil ik u berichten over wat Mina meemaakte, toen
ze voor het eerst tillefon in huis had gekregen, beste vrienden.
Wanneer je niet met zo'n apperaat op de hoogte bent, valt dat
ook niet mee.
De Tillefon. -
Toen op 't durp de tillefon was anheleid,
was dat vo velen een nieuweheid.
Di wier nog een bitje vrimd tehenan hekeke;
zö'n dink in je n'and, di a je in most spreke.
Vo die mensen die zö'n dienk a ophedae,
ei toen de deure nie stille hestae.
Ze moste oal zö'n vaerelulder bekieke,
vandaer de vele verziete.
't Was me toch een uutvindieng zou'k dienke,
zö'n dienk dat uut z'n eihe hieng rienkele.
Nelus en Mina oa d'r a vee over hepraet;
bie zb'n tillefon ei-je vee baet.
Dan ka-je zö mè mee iederéén praete;
vare weg of één uut de straete.
Afijn, zö'n praetaperaat mos't er komme
en d'r wier a vlug mee d'n aanleg behonne.
Op een kasje in de kaemer wier de tillefon hezet,
toen behon vo Mina de pret.
Nelus mos't er nie vee van wete,
van die nieuwugheden a 't um hin kaes hehete.
Mina oa oalus hoed bestudeerd
en ze k 't et vlug beleerd.
't Weerbericht wist ze eiken dag precies;
mee d'r tied rocht ze ök nie mi van de wies.
Noe oa ze ök nog een nichte in Kapelle,
die zou ze toch ök wel us wille belle.
D'r nichte oa pas tillefon, dat wist ze wè,
mè wat vo nommer zouw die
D'r stieng in 't boek van de tillefon
da-je dat anvraehe kon.
Dat ei Mina toen hedae.
mè toen is't er wat fout hehae.
Want een juffrouw an d'andere kant dee bewere,
dat ze nog een keer most optillefonere.
D'r bin nog drie wachtende voor u a ze hezeid,
dus toen öa Mina d'n öörn d'r wee opheleid.
Nae een ure nog een keer heprobeerd,
mè toen hieng ut wee verkeerd.
Toen waere ut d'r inééns vuuve,
zö kon ze wè an de hang bluuve.
Een poos laeter kwam ze pas op de hedachte,
dat ze zelf ök most wachte.
Noe oor je Mina zelf bewere,
da-je nooit te oud bin om te leren.
Toen de eerste telefoonaansluitingen op Noord-Beveland er kwamen,
beste vrienden, moet iemand de volgende uitspraak hebben gedaan.
Praete in zö'n varrelulder;
is nie vö ons, mè vo zulder.
CeeBee.
Op donderdagmorgen 15 januari is er te
Goes een kongres over energiebesparing
gehouden. Een korte samenvatting van de
toespraken laten wij hieronder volgen.
De heer Goudswaard van het Centrum
voor Energiebesparing heeft laten zien hoe
de verdeling van het energieverbruik in
Nederland en Zeeland is, in woningen en
bedrijven, in de vorm van gas, elektriciteit
en olie. In Zeeland ligt de nadruk sterk
op elektriciteit, met name in de industrie.
Alle mogelijkheden tot energiebesparing
werden globaal aangegeven. Het beleid van
de diverse overheden en overheidsinstellin
gen werd kritisch beoordeeld. De Zeeuwse
gemeenten hebben gemiddeld minde* ini
tiatieven genomen dan die in de rest van
het land, zo blijkt uit een enquête.
De PZEM vindt energiebesparing nood
zakelijk en mogelijk, maar uit haar cijfers
blijkt nog bijna nergens een besparing.
Zelfs bij het gasverbruik in de woningen
.blijkt, in tegenstelling tot wat in het jaar-
Verslag '79 wordt beweerd, nog een flinke
i!stijging te zijn opgetreden.
Als konklusie stelde Goudswaard, dat de
prioriteit meer dan nu gelegd diende te
worden bij besparing in de industrie en
de aanwending van zon- en wind-energie.
De heer Sisouw de Zilwa, vice-voorzitter
van de Coördinatiegroep Energiebesparing
Zeeland, heeft de doelstelling van de CEZ
toegelicht. Men richt zich op integrale
energiebesparing, vooral middels voorlich
ting, waarbij de desbetreffende afdeling
van de PZEM een centrale rol speelt.
De thema's waren isolatie van woningen
en gebouwen, aanpassing van de binnen-
installaties en bijsturing van het verbruiks-
patroon. Men richt zich op gezinnen, in
stellingen, overheidsorganen en midden- en
kleinbedrijf. Voor deze laatste groep zullen
de volgende maand vier grote voorlichtings
bijeenkomsten gehouden worden, in samen
werking met de beide Kamers van Koop
handel.
De heer Van Heel, direkteur van de
Vlissingse vestiging van Hoechst, stelde dat
de grootte van de mogelijke energiebespa
ring gekombineerd moet worden met de
mate van beïnvloedbaarheid van het proces
waarop men wil besparen. Het produkt van
deze twee bepaalt waaraan wij onze in
telligentie, tijd en geld moeten besteden.
Schaalvergroting in opwekking en verbruik
leidde volgens Van Heel veelal tot energie
besparing. Research is vaak uitsluitend op
grote schaal mogelijk.
Hij bepleitte een leerstoel in het vak
Energy Accounting en hoopte op een zin
volle diskussie over de afweging van milieu
maatregelen tegen de hoeveelheid energie
die ze kosten. Van Heel konstateerde ten
slotte, dat de industrie energie bespaart,
maar het publiek nauwelijks.
De heer Van Unen, direkteur van Ge
meentewerken Middelburg, deelde mee, dat
de onlangs door het gemeentebestuur van
Middelburg gepubliceerde energienota in de
loop van '81 door de raad zal worden be
sproken. Hij ging in op de stand van zaken
m.b.t. de isolatie van huurwoningen.
De gemeente zou haar voorbeeldfunktie
meer gestalte moeten geven. Dat is reeds
gebeurd met het beperken van de openbare
verlichting, maar nog onvoldoende met de
energiekosten van de openbare gebouwen.
Bij het opstellen van bestemmingsplannen
zou de gemèente "steeds meer moeten letten
op de oriëntatie van woningen op het
zuiden.
KORTE OPSTAPCURSUS ZEEUWSE
DAG/AVONDSCHOLENGEMEEN
SCHAP TE GOES - MIDDELBURG
VLISSINGEN EN ZIERIKZEE
De Zeeuwse Dag/Avondschool voor
MAVO/HAVO/ATHENEUM en MEAO begint
in februari met de korte opstapcursus (scha
kelklas). Deze cursus die, tot veler tevre
denheid, reeds sedert enkele jaren func
tioneert, leert de mensen weer in een groep
samenwerken en wekt ook op tot verdere
ontwikkeling, vorming en scholing.
Er wordt o.a. les gegeven in taal en
rekenen, waardoor men zich ook weer beter
kan voorbereiden op een vervolgstudie. Men
gebruikt daarbij een aan volwassenen aan
gepaste prettige methode, die de mensen,
stap voor stap, telkens iets verder brengt.
Ook voorlichting over maatschappelijke mo
gelijkheden en verdere studie worden aan
de deelnemers gegeven.
Een mogelijkheid is o.m. een deel-cursus
of een complete MAVO/HAVO/ATHENEUM
studie aan de Zeeuwse Dag/Avondscholen
gemeenschap 's avonds of overdag te volgen.
Deze cursus staat open voor dames en
heren!
t Informatie over deze cursussen kan men
nog inwinnen op dg eerste lesdag, 4 fe
bruari bij de diverse lokale afdelingen te
Goes, Middelburg, Vlissingen en Zierikzee;
of bij de centrale administratie. Telefoon
01184-6 6186.
BEVOLKINGSVERLOOP IN DE PROVINCIE ZEELAND
EN OP NOORD-BEVELAND
De bevolking van de provincie Zeeland
is in het jaar 1980 toegenomen met 3.322
zielen. Op 31 december j.l. woonden er
in onze provincie volgens de voorlopige
gegevens van de 30 Zeeuwse gemeenten
351.590 mensen, t.w. 175.116 mannen en
176.474 vrouwen. Procentueel was de groei
0,95. Op 31 december 1979 waren de cij
fers 348.268 totaal, 173.566 mannen en
174.702 vrouwen. De toename in het af
gelopen jaar was het resultaat van een
geboortenoverschot van 1.412 en een ves
tigingsoverschot van 1.910.
De groei van de Zeeuwse bevolking in
1979 bedroeg 1,1 procent (of 3.880 inwo
ners) tegen een landelijke groei van 0,75
procent. In 1978 was de Zeeuwse bevol
kingstoename 1,3 procent (of 4.317 inwo
ners) tegen een landelijke groei van 0,63
procent. In 1977 was de Zeeuwse groei
eveneens 1,3 procent (4.447 inwoners) tegen
de landelijke groei van 0,6 procent. In 1976
bedroeg het Zeeuwse stijgingspercentage 1
(3.338 inwoners) en landelijk 0,59 procent.
Voor 1975 waren de gegevens als volgt:
1,74, 5.682 en 0,99; voor 1974 resp. 1,15,
3.713 en 0,8; voor 1973 resp. 1,09, 3.499
en 0,77; voor 1972 resp. 1,03, 3.268 en
0,89; voor 1971 resp. 1,87, 5.806 en 1,14
en voor 1970 resp. 1,49, 4.564 en 1,27.
In 1980 werden in Zeeland 4.587 kinderen
geboren.
Geboortenoverschot.
Zoals gezegd was het geboortenoverschot
(het verschil tussen het aantal geboorten
en het aantal sterfgevallen) vorig jaar 1.412.
In 1979 was het 1.133; in 1978 1.197;
in 1977 1.076; in 1976 1.130; in 1975 1.076;
in 1974 1.523; in 1973 1.821; in 1972 1.916;
in 1971 2.528 en in 1970 2.529.
Per duizend inwoners was in 1980 in
Zeeland het aantal levend geborenen 13,2.
In 1979 was het 12,5 (gelijk aan landelijk
cijfer); in 1978 12,9 (landelijk 12,6); in 1977
1976 en 1975 steeds 13 (landelijk resp.
12,5; 12,9 en 13): in 1974 14 (landelijk 13,7)
in 1973 15 (14,4); in 1972 16,1 (landelijk
gelijk): in 1971 17,8 (17,2) en in 1970 18
(landelijk 18,3).
Vorig jaar zijn in Zeeland 3.175 mensen
overleden. In 1979 was het aantal sterft
gevallen 3.185; in 1978 3.178; in 1977 3.051;
in 1976 3.233; in 1975 3.268; in 1974 3.003;
in 1973 3.049; in 1972 3.176; in 1971 3.000
en in 1970 3.001.
In de periode 1970 tot en met 1980 is
het totale geboortenoverschot 17.341 ge
weest. In dezelfde periode is de Zeeuwse
bevolking met 45.836 zielen gegroeid.
Vestigingsoverschot.
Vorig jaar was het vestigingsoverschot
(het verschil tussen het aantal ingekomen
en het aantal vertrokken mensen) 1.910.
In 1979 was het 2.747; in 1978 3.120 en
in 1977 3.260. De jaren 1976 en 1975 le
verden vestigingsoverschotten op van resp.
2.208 en 4.606 (komst en vertrek van rijks
genoten uit Suriname speelden hier een rol
bij). In 1974 en 1973 was het vestigings
overschot resp. 2.190 en 1.678. Voor 1972
was het 1.352; voor 1971 3.278; voor 1970
2.035; voor 1969 964 en voor 1968 799. De
jaren 1967 en 1966 gaven vestigingsover
schotten te zien van resp. 547 en 643.
In 1965 was er nog een vertrekoverschot
en wel van 449. Met het resultaat van 1980
komt het totale vestigingsoverschot vanaf
1966 op 29.452 personen.
In de periode 1960 tot en met 1980 was
het vestigingsoverschot 21.678 (de jaren
1960 tot en met 1965 leverden namelijk
een vertrekoverschot op van 7.774 pers.).
De regio's.
Schouwen-Duiveland boekte vorig jaar een
toename van 261 inwoners. Alle gemeenten
droegen daar hun aandeel in bij, met een
geboortenoverschot van 120 in totaal en
een vestigingsoverschot van 141. Alleen
Brouwershaven had een vertrekoverschot en
wel van 3.
West Zeeuws-Vlaanderen heeft in 1980
een naar verhouding niet onaardige groei
weten te boeken, n.l. 149 inwoners. Die
was geheel te danken aan een vestigings
overschot van 141. Het sterfteoverschot
was 2. Tegenover een vooruitgang in Oost
burg en Aardenburg met resp. 112 en 74
stond een teruggang met 31 zielen in Sluis.
Tholen en Sint-Philipsland liepen vooruit
met 205 inwoners, gevolg van een geboor
tenoverschot van 155 en een vestigings
overschot van 50.
Op Walcheren waren vorig jaar de ge
meenten Valkenisse (—48) en Westkapelle
(—1) aan de verliezende hand. Valkenisse
had zowel een sterfte- als een vertrek
overschot (resp. 37 en 11). Middelburg zag
zijn inwonertal groeien met 542 en Vlissin
gen met 326. Tegenover een geboorten
overschot van 273 in Vlissingen stond een
cijfer van 157 in Middelburg. Middelburgs
vestigingsoverschot was aanzienlijk groter
dan dat van Vlissingen: 385 tegenover 53.
Oost Zeeuws-Vlaanderen noteerde een toe
name van 472 inwoners, resultaat van een
geboortenoverschot van 218 en een vesti
gingsoverschot van 254. Hontenisse liep
enigszins terug. Zowel Hontenisse als Sas
van Gent zagen meer mensen vertrekken
dan zich vestigen.
Op Noord-Beveland was er een bevol
kingstoename van 58, waarbij Wissenkerke
eind december 1980 één inwoner minder
noteerde dan een jaar-daarvoor.
i-Met' een groei van 1.088 heeft Zuid-
Beveland in belangrijke mate de bevolkings
ontwikkeling in 1980 bepaald: 413 geboor
ten- en 675 vestigingsoverschot. Opvallend
was het vestigingsoverschot van Goes: 423,
daarmee onbetwist koploper.
Noord-Beveland.
Gemeente Kortgene: inwonertal per 31
dec. 1979: 3.392; geboren: 44; overleden:
40; gevestigd: 196; vertrokken: 141; inwo
nertal per 31 dec. 1980: 3.451.
Gemeente Wissenkerke: inwonertal per
31 dec. 1979: 3.129; geboren: 30; overle
den: 37; gevestigd: 143; vertrokken: 137;
inwonertal per 31 dec. 1980: 3.128.
Burgerlijke stand
Geboren: 1 dec.: Jan Geeraard, z. v. M.
J. Timmerman en P. Noordhoek. 4 dec.:
Jurgen, z. v. A. Bout en A. L. Flipse;
6 dec.: Huibregt, z. v. A. Verhulst en P. J.
Lankhaar; 27 dec.: Emiel, z.v. A. C. Versluis
en H. H. van der Geld.
Ondertrouwd: 19 dec.: Augustijn A. P. de
Regt, 23 jaar en Maria M. A. Blomaard,
19 jaar; 19 dec.: Johannes J. Zoeteweij,
21 jaar en Jerina K. den Engelsman, 19 jaar;
24 dec.: Cornelis van Maanen, 30 jaar en
Ermenie J. Tres, 26 jaar.
Gehuwd: 12 dec.: Adriaan Louwerse, 26
jaar en Willemina M. de Jonge, 26 jaar;
12 dec.: Willem A. Anthonisse, 29 jaar en
Janneke J. Meulenberg, 20 jaar; 19 dec.:
Jan A. de Looff, 23 jaar en Johanna M.
Witte, 21 jaar.
Overleden: 7 dec.: Cornelis Platschorre,
oud 87 jaar, e.v. J. van der Weele; 24 dec.:
Anna Adriana Fortuin, oud 84 jaar, w.v.
M. C. Janse.
WISSENKERKE
Geboren: 30 dec.: Adriana Paulina Jacoba,
d.v. L. J. de Jager en P. C. Blok; 31 dec.:
Johanna, d.v. D. van den Boogaart en
H. de Boer.
Ondertrouwd: Geen.
Getrouwd: 4 dec.: Olav Krediet, 22 jaar
en Aartje Johanna de Looff, 21 jaar.
Overleden: 2 dec.: Gerrit Hendrikus Schell
53 jaar, e.v. C. C. 't Hart; 4 dec.: Katharina
Davidse, 36 jaar, e.v. M. J. de Looff; 19 dec.:
Janna Versluis, 76 jaar, e.v. W. van Gouds
waard; 22 dec.: Godefriedus Heijboer, 64
jaar, e.v. L. de Jonge.
DRUKWERK
u ti f
hl. 81