NOORD-BEVELANDS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
ED
Rodelko bv
U houdt nu
het meest geleien blad
op Noord-Beveland
in handen
Een jongen
beneden haar stand
Feuilleton door TOM LODE WIJK
Zeeland
Magazine?
No. 3940
Donderdag 13 november 1980
84o jaargang
DRUK EN UITGAVE: DRUKKERIJ MARKUSSE TE WISSENKERKE - TEL. 01107-13 08 - GIRO 206882
23.— per Jaar. Franke pa po* ƒ3830 pa Jaar, Advertenties 33 a. pa om, ercl. BTW.
Voor foaten in advertenties pa telefoon opgnpanon. fcannm wij gc
FEUILLETON
En tante Ans had haar meegenomen naar
een winkel met mooie meubels en prachtige
stoffen. En daar werkte ze nu. Voorlopig
nog maar als hulpje. Maar Aagje kreeg ple
zier in mooie dingen en meneer Elferink, de
baas, had gezegd: „Je hebt er gevoel voor
en je krijgt er wel kijk op. In dit vak zit
wel iets... De mensen gaan steeds meer zorg
besteden aan hun interieur."
Ze had met eigen hand uit een kleurige
lap een kussen gemaakt... voor moeder...
bruiloftscadeau. En ze was er geweldig trots
op. Ze kwam vaak 's avonds van het werk
naar oom Arend, die het maar wat gezellig
vond, zei hij, als z'n nicht kwam aanwaaien
en waar ze altijd kon mee-eten. Maar het
was thuis ook gezelliger nu, niet zo rom
melig, en moeder zo opgewekt. Gisteren
liep ze in de keuken te zingen, hoe lang
was dat geleden?
Arend Borst zat nog wel een beetje on
wennig in deze kring, maar in zijn hart was
tevredenheid. Alle dingen hadden meege
werkt. Waarderend keek hij naar de brui
degom in zijn nette donkerblauwe pak. Het
was allemaal heel stilletjes gegaan vanmor
gen op het raadhuis. Met hijzelf en Stoter's
beste kameraad als getuigen. De collega's
op de fabriek hadden er wel grappen over
gemaakt, maar Stoter had een paar flinke
vuisten en je moest niet teveel zeggen...
Daarboven was hij een beste kameraad, die
ze in ere hielden.
De enige die er niet was, Gijs, zat nu
in een landkolonie. En ontwikkelde, zo
schreef de direkteur, een merkwaardige lief
hebberij in de tuinderij. Arend Borst had
zoeven de brief gelezen. De warme, persoon
lijke toon had hem getroffen. Die direkteur
was geen dorre ambtenaar, die had hart
voor zijn jongens. En hij schreef, dat het
met Gijs best in orde kwam. De jongen
moest een doel in zijn leven zien en door
een vaste hand worden geleid.
Maar Arend Borst zat met alle anderen
te wachten op het meisje, dat op de achter
grond zo ijverig aan het werk was geweest
om dit alles in orde te krijgen. Daar hoorde
hij de sleutel dn het slot. Jaap bracht voor
het eerst zijn meisje thuis.
Een beetje verlegen, met een blos die
haar allerliefst stond, verscheen Liesbeth in
de opening van de kamerdeur. Jaap, trots
en stralend, achter haar. Haar gezicht
klaarde op, toen ze die bekende mensen
zag. De bruidegom, die haar een handdruk
gaf waarvoor ze even een scheef gezicht
trok. Moeder Borst, die haar stil toelachte.
Arend Borst die naar haar knipoogde. Had
ze met hen allen al niet gepraat? En was
ze niet stilletjes, wanneer er niemand thuis
was, al niet enkele keren bij Jaap's moeder
binnengeglipt om „een bakje te halen". En
met de oudere vrouw soms vertrouwelijk
en ernstig, dan weer gezellig over nie
mendalletjes, een half uurtje te babbelen?
Liesbeth besefte dat ze hier niet vreemd
was, alleen Aagje kende ze niet. Maar die
zag er ook lang niet zo opgedirkt meer
uit als vroeger.
„Dag... juffrouw," zei ze verlegen.
„Zou je maar geen Liesbeth zeggen?"
vroeg ze. „We worden straks schoonzusters"
Daar zat Aagje wel even mee omhoog.
En verstolen keek ze telkens weer naar het
blonde meisje, waaraan ze vastbesloten was
een hekel te hebben, omdat ze alles had
Bent n reeds geabonneerd op
oea 2-raaandelijks tijdschrift
met actualiteiten, cultuur,
evenementen, historie en
recreatie.
Het geheel in 4-kleuren om
slag en alle artikelen voor
zien van nog nimmer gepu
bliceerde foto's.
Slechts 25,per jaar.
Vraag gratis proefnummer:
POSTBUS 1 -
4480 AA WISSENKERKE
wat Aagje nooit had gehad. Maar dat kon
nu niet meer. En even later kwam Liesbeth
naast haar zitten en vroeg haar honderd-uit
naar de zaak waar ze werkte. Liesbeth met
haar eigen fijne gevoel voor kleuren, voor
vormen en schoonheid.
„Ik zou best es wat zelf willen maken,"
beleed Aagje toen het ijs volkomen gebroken
was. „Zo zelf de kleuren zoeken, bedoel ik".
„Je moet es bij me komen," antwoordde
Liesbeth met een samenzweersters-air, „ik
heb verf en penselen en zo. Misschien kun
nen we samen eens iets ontwerpen..."
Jaap keek naar zijn meisje. Die Liesbeth,
altijd weer sloeg ze bruggen, over alles heen
wat de mensen van elkaar scheidde.
Maar toen stond de bruidegom op. Hij
kuchte en er viel een stilte.
„Ik ben geen barre prater," begon Gerrit
Stoter, „maar ik mot nou wat zeggen. Dit
is voor mij een grote dag, en ik hoop voor
Antje hier ook. Ik weet wat ik begonnen
ben. En ik ben er blij om dat ik 't be
gonnen ben. Maar d'r benne hier een paar
mensen tot wie ik wat mot zeggen. Aller
eerst meneer Borst hier. Oom Arend za'k
maar zegge, die heb ons zo reuze geholpen
met alles. Meneer Borst, de kinders hebben
nou weer een vader en ik beloof u, dat ik
een goeie vader zal wezen en een goeie
man voor... voor m'n vrouw... Ja, dat mag
ik nou zeggen, niet Antje?" De bruid kleur
de, maar haar glimlach was blij. „En ik
hoop, dat u nou niet zal denke: m'n werk
is gedaan. Maar als u aan de Haven komt,
dan zallen we hier altijd blij zijn je te zien.
Dat wou 'k maar zeggen. En dan..." Zijn
ogen dwaalden met een glimlach naar de
andere kant van de tafel. „Ons Liesbethje.
Ja, ik weet wat ik zeg... ons Liesbethje.
Want je hoort er bij, meid. Ik weet nog
goed, dat ik je voor 't eerst zag bij de
fabriek... o". Hij maakte een gebaar van
schrik. „Dat had 'k natuurlijk nooit maggen
verklappen... maar Liesbeth heeft met mij
gepraat. En met Antje gepraat. En ze is bij
oom Arend geweest... En ze heeft overal
d'r neus ingestoken. Maar ze wou alleen
maar ons allemaal gelukkig maken, is 't
niet, meid?"
Opeens zag hij de tranen in Liesbeth's
ogen. „En ze had van d'r eigen zorgen zat.
Nou meid, allemaal zoals we hier zitten,
zijn we blij met jou... En ik hoop dat jij
zelf ook..." Hij zocht naar woorden. „Héél
gelukkig worden zal. Net zo gelukkig als
ik nou ben, op deze dag." Hij snoot z'n
neus en ging zitten. En er was een verlegen
stilte.
„En nou wil iedereen zeker nog wel een
lekker kopje koffie", kwam de bruid en al
len lachten. De beklemming was gebroken.
En Liesbeth verdween naar de keuken om
moeder Ant te helpen. Dat vond ze wel zo
veilig op dit ogenblik.
Jaap Borst was heel gelukkig, nu de om
gang met Liesbeth niet langer zo geheim
zinnig behoefde plaats te hebben. Maar
juist in deze weken had hij voor Liesbeth
^maar heel weinig tijd.
Want er waren nog enkele ziekenhuis
bezoeken gevolgd. En vader Wagenborg, die
nu met de dag aansterkte en het tijdstip
zag naderen waarop hij naar huis kon terug
keren, had ernstige gesprekken met de jon
geman, in wie hij steeds meer vertrouwen
en plezier begon te krijgen. Diep in zijn
hart moest hij zichzelf toegeven, dat dit
de schoonzoon was, die hij" altijd had ge
wenst. Alleen zou hij hem verwacht hebben
als een man van de zakelijke Bertha. Niet
van de artistieke, fijngevoelige Liesbeth.
Dat zie je al weer, dacht hij met een fijne
glimlach, hoe weinig ouwe mensen snappen
van jonge mensen.
In de winkel in de Hoofdstraat was het
een bende. Een grote schutting verkondigde
met reuzenletters: „Hier komt WAGEN-
BORG'S „HELP U ZELF" WINKEL." Want
het pleit was beslecht. De zaak zou geheel
gecentraliseerd worden in Middendorp. En
een grote, moderne zelfbedieningswinkel zou
de plaats innemen van de oude zaak. Nu
was het „Verkoop achterom" en Bertha was
soms een zenuwinstorting nabij, als ze in
de chaos geen wijs meer wist.
Maar Bertha ook begon langzamerhand
haar botte vijandschap tegen de indringer
od te geven. Met ongedachte takt liet Jaap
haar volkomen in haar waarde. Vroeg haar
advies, vroeg haar raad. Hij luisterde ern
stig naar haar bezwaren, haar plannen,
haar voorstellen. Daartegenover kon ze niet
vijandig en afwijzend blijven. Trouwens,
soms 's avonds in de huiskamer waar hij
nu dagelijks gast was, werd gepraat over
de zakenproblemen.
Hij praatte op stille ogenblikken. En heel
Middendorp sprak er over, zoals dat gezin
Borst veranderd was... Wat kon ze nu nog
op Jaap aanmerken? Zelfs Aagje was er een
zondagmiddag gewee9t. Bescheiden, beleefd
en zonder de door Bertha zo verafschuwde
goedkope tooi. Liesbeth had haar al spoedig
meegetroond naar haar eigen kamer en wat
„die meiden" zoals Jaap zei, daar uitvoerden
wist geen mens. Alleen had Aagje een lik
groene verf op haar neus, toen ze beneden
kwam.
(Wordt vervolgd)
BESTE MENSEN VAN DE KRONIEK
Hartelijk bedankt voor de Kronieken, die
we elke week weer in het krantje van buur
(zo genoemd door ons als kinderen dus jaren
geleden) kunnen lezen. Wij gebruiken ze
voor spreekbeurten op school en als voor
drachten bij bruiloften, doorspekt met de
namen van bruid en bruidegom.
Vooral over vroeger tijd en dan echt ge
beurde verhalen vinden we prachtig. We
hebben het idee dat deze gebeurtenissen
uit lang vervlogen tijd dankzij uw Kronieken
nog bewaard blijven.
Enkele van deze waar gebeurde verhalen
wil ik u vertellen. Misschien komen ze nog
te pas als u naar een onderwerp zit te
zoeken. U bent vrij deze verhalen al dan
niet totaal veranderd te gebruiken.
Het gebeurde in 1932. In het ziekenhuis
te Goes werd een kind geboren. Opoe Maria
van Colijn erheen om haar kleinkind te
gaan zien. Wat een onderneming. Ze was
nog nooit van het eiland af geweest in
die 57 jaar van haar bestaan. Haar beste
spullen aangetrokken, ze was in boere-
dracht. Samen met de andere opoe, die
van Kats kwam, ook in boeredracht. Samen
met het bootje mee.
Aangekomen in het ziekenhuis regelrecht
naar het wiegje om de pasgeboren spruit
te bewonderen. Zie je het voor je? Allebei
met boerekappen op Noord-Bevelandse
dracht met van die gedraaide krullen. Bui
gen over het wiegje, allebei aan een kant.
„Wat een lief kind, krek z'n moeder."
„Toe vind je dat. Ik vind het meer z'n
vader."
Nog dieper buigen en het onvermijdelijke
gebeurde. De gedraaide gouden krullen
draaien nog een keer, maar nu in de ge
draaide krullen van de ander. Als twee
kemphanen stonden ze nu tegenover elkaar.
De kraamvrouwen, die van de bevalling nog
buikpijn hadden overgehouden, kregen nu
nog buikpijn van het lachen. Dubbel van
het lachen lagen ze en o wat deed die
buik toch zeer.
Een zuster moest er aan te pas komen
om de twee opoe's te scheiden. Zo verliep
de 1ste reis van Maria naar Goes.
De 2de reis, die Maria naar Goes moest
maken, ging mooi niet door.
Op een dag, ze was toen 80 (ze is 93
geworden en leeft nu niet meer) viel ze
van een stoel en brak haar pols. De ijlings
ontboden dokter van Kortgene zei: „Ja,
daar zal je voor naar Goes moeten!"
„Wat," zei Maria, „naar Goes? Kunnen
ze dan tegenwoordig hier niks meer?"
De dokter had medelijden met de oude
ziel en zette toen maar zelf haar pols. En
binnen de zes weken was de pols weer
als voorheen.
De dokter zei: „Is het nou echt beter,
Maria?"
„Ja dokter," zei ze. „Ik kan je er wel
een neuk (vroeger normaal gebruikt woord)
mee hee."
KADE 23 - VEERE - TEL. 01181 5 55
VOOR
BEMIDDELING
AAN- EN VERKOOP
HYPOTHEKEN
TAXATIE VAN AL UW ONROEREND GOED
Vertegenwoordiger voor Noord-Beveland: dhr. Wattel, Tel. 01186 - 1578.
De ernstige gebeurtenissen komen in de
Kroniek weinig aan de orde. Misschien bent
u bang mensen te beledigen of het gezag
aan te vallen. Toch wil ik u ook onder
staande ware gebeurtenis meedelen. Al 10
keer heb ik dit verhaal gehoord. Steeds
word ik weer woedend en verdrietig tegelijk.
Het gaat over de tijd, dat Koningin Emma
in verwachting was van Wilhelmina.
Moe Jöne (spreek uit: de o in rond) van
Kats had het niet breed. Paar kinderen, man
was boereknecht, weinig verdiensten. Ze
ging altijd mee naar het land. Nu moet ik
zeggen, dat er soms (niet altijd) onderscheid
werd gemaakt tussen mannen- en vrouwen
werk. Tarwe snijden en de sloten (duiven)
schoonhouden was vrouwenwerk
Maar ik geef het je te doen. Tot de laatste
dag van je zwangerschap op het land wer
ken van 's morgens 7 tot 's avonds 5 uur.
Een uur heen en een uur teruglopen. Met
haar klompen stond ze in het water te
werken. Haar keuzen werden nat.
En wee.t je wat de boer zei op een mor
gen: „Ik lees net in de krant, dat de oude
Koningin zich zo goed voelt. Ze maakt nog
elke dag een wandelingetje door het park."
Woedend was moe Jöne, dat die boer dat
durfde vertellen, waar zij bij was in haar
hoogzwangere toestand. Toen de weeën be
gonnen, is zij naar huis gelopen. O, wat
duurde dat lang voor zij thuis was. Haar
grote zorg was, dat het kind buiten ge
boren moest worden. Maar ze kon nog net
thuiskomen. Het kind is geboren op de
keukenvloer, toen er niemand bij was.
Moe Jöne heeft naderhand verteld: „Wij,
arme mensen, zijn nog minder dan beesten,
want die mogen op stal blijven als ze moe
ten jongen."
Wat zitten er nog geweldig veel van
zulke verhalen bij de oudere mensen. Wat
zou het fijn zijn, als de mensen die eens
opschreven en aan u gaven. Het hoeft toch
niet met naam en toenaam. Vraag er eens
om in de Kroniek!
Mabo.
Kruiswoordpuzzel no. 701
Horizontaal: 1. gemalen graan - 4. familie
lid - 7. werkelijk - 10. voorzien van één
oog - 14. uitroep van pijn - 15. wolpluisje
16. vruchtennat - 18. lidwoord - 19. geo
grafische aanduiding (afk.) - 20. gezet - 22.
per omgaande (afk.) - 24. plaats in België
26. wapen - 30. groet - 32. meisjesnaam
33. geografische aanduiding (afk.) - 34. deel
van een Franse ontkenning - 35. selenium
(afk.) - 36. voorzetsel - 37. persoonlijk vnw.
38. boos - 40. technische hogeschool (afk.)
42. zangnoot - 44. zonnescherm - 45. ramp
zalige toestand - 46. als volgt (afk.) - 47.
ter plaatse (afk.) - 48. woonschip - 50. reeds
51. vreemde munt (afk.) - 52. Frans voeg
woord - 54. tandarm zoogdier - 56. de
onbekende (afk.) - 57. bevestiging - 58. bar
59. hoogbejaard - 62. oosterse titel - 64.
Frans pers. vnw. - 66. Europeaan - 67. de
lezer heil (Lat. afk.) - 68. zangnoot - 69.
elektrisch geladen deeltje - 72. Europeaan
74. of dergelijke (afk.) - 76. handel - 80.
koeienmaag - 81. grote bijl - 82. gewas.
Verticaal: 2. vogelprodukt - 3. jongensnaam
4. voorvoegsel - 5. soort tv-ontvanger - 6.
N.V. (Duits) - 7. edelgrootachtbaar (afk.)
8. vlaktemaat (afk.) - 9. wapen - 11. in
persoon (afk.) - 12. bestaat - 13. verstand
15. namelijk (afk.) - 17. per persoon (afk.)
19. soort mand - 20. titel (afk.) - 21. jon
gensnaam - 23. Franse ondergrondse strijd
krachten (afk.) - 25. bloem - 26. drukte
27. Frans pers. vnw. - 28. niet door twee
deelbaar - 29. land in Europa - 31. overeen
komst - 36. familielid - 37. ruim voldoende
38. op de wijze van - 39. schoorsteenkap
41. schel - 43. water in Utrecht - 49. gym-
nastiektoesüel - 53. te gelegener tijd (afk.)
55. hetzelfde (afk.) - 56. bijwoord - 57. kle
dingstuk - 58. zeevis - 60. dubbelklank
61. jongensnaam - 63. opera - 65. bolgewas
67. militair (afk.) - 70. gewicht - 71. inter
nationale aanduiding van een windrichting
(afk.) - 72. Chinese maat - 73. Europese
Economische Gemeenschap (afk.) - 75. aarts
bisschop (afk.) - 77. bevel - 78. toets alleen
(afk.) - 79. water in Brabant.
Oplossing kruiswoordpuzzel no. 700
Horizontaal: I. pet - 4. fondant - 10. kim
13. reep - 15. marne - 16. aloe - 17. onestep
19. eremiet - 21. dr - 22. eg - 24. tt - 25. ns
27. tt - 29. abces - 32. ok - 34. sloot - 37.
greta - 39. ton - 40. warande - 42. ren
43. av - 44. ri - 45. sla - 46. ro - 47. na
48. rek - 50, sittard - 51. vos - 52. trant
54. apert - 56. au - 57. klets - 60. pr
61. ci - 62. tu - 63. ca - 65. we - 67. somtijds
70. oordeel - 73. adam - 74. donor - 76. indo
77. men - 78. reptiel - 79. del.
Verticaal: 1. pro - 2. eend - 3. teerton
5. omega - 6. nap - 7. dr - 8. ane - 9. nerts
10. klinker - 11. loes - 12. met - 14. ps
16. am - 18. te - 20. et - 23. pc - 26.
astarte - 28. to - 30. borstel - 31. ernaast
32. or - 33. canasta - 35. lover - 36. twist
37. gerda - 38. tenor - 41. alt - 49. kaaiman
51. verwend - 53. nu - 55. pp - 57. kudde
58. am - 59. score - 61. code - 62. tij
64. ar - 66. eede - 67. sam - 68. tm - 69.
sop - 70. ooi - 71. di - 72. lol - 75. nt.